موضوعات داغ

تبعات آزادسازی دستوری قیمت خودرو

عکس مطلب اول
وزیر صنعت، معدن و تجارت در حالی به تازگی اعلام کرده با آزادسازی، قیمت برخی خودروهای داخلی کاهش خواهد یافت که تجربه سه سال پیش، این پیش‌بینی وزیر را با تردید روبه‌رو می‌کند.
در ماه‌های پایانی دولت قبل بود که ناگهان دستور آزادسازی قیمت خودرو صادر شد و خودروسازان نیز بلافاصله قیمت محصولات خود را در حدی خارج از عرف، بالا بردند. غول‌های جاده مخصوص که مدت‌ها در انتظار آزادسازی بودند، بلافاصله پس از صدور دستور مربوطه، چندین درصد به قیمت خودروهای خود اضافه کردند تا بازار و مشتریان را در شوکی ناگهانی فرو بروند. این شوک به حدی بود که بلافاصله پس از اعلام قیمت‌های جدید خودرو، موجی از انتقاد و اعتراض دامان خودروسازان و دولت را گرفت و آنها را بابت لغو آزادسازی و بازگشت قیمت خودروها به حالت قبل، تحت فشار گذاشت.
منتقدان بر این باور بودند که خودروسازها به نوعی از آزادسازی سوء‌استفاده کردند و قیمت محصولات خود را بیش از حد معمول بالا بردند. در نتیجه همین اعتراضات و انتقادات بود که دولت وقت، با عقب‌نشینی از موضع خود مبنی بر آزادسازی قیمت خودرو، دستور لغو آن را صادر کرد تا «آزادسازی» به لذتی گذرا برای خودروسازان و آزمونی ناموفق برای دولت تبدیل شود. با لغو آزادسازی اما شورای رقابت به کارگردان اصلی قیمت‌گذاری خودرو تبدیل شد، کارگردانی که علاوه‌بر خودروسازان و وزارت صنعت، کمتر کارشناس و اقتصاددانی، کارش را پسندیده است. هرچند شورای رقابت با استناد به اینکه بازار خودرو در انحصار قرار دارد، به ماجرای قیمت‌گذاری ورود کرد، با این حال، خودروسازان و مسوولان وزارت صنعت تا به امروز بارها خواستار کنار رفتن شورا و آزادسازی قیمت شده‌اند. این در شرایطی است که نه دولت و نه شورای رقابت، هیچکدام در عمل حاضر به لغو قیمت‌گذاری و آزادسازی نشده و به نظر می‌رسد ریشه این موضوع را باید در همان تجربه شکست خورده قبلی جست‌وجو کرد. به‌عبارت بهتر، به‌نظر می‌رسد ازآنجاکه خودروسازان در جریان آزادسازی قیمت در دولت قبل، قیمت محصولات خود را بسیار بالا بردند، این بیم در بین تصمیم‌سازان وجود دارد که تکرار این تجربه سبب افزایش قیمت دوباره شود. در واقع، تصوری که از آزادسازی (در بازار خودرو) وجود دارد، افزایش قیمت است و از همین رو دیدگاه‌ها در مورد این اتفاق مثبت نیست و خیلی‌ها مخالف تجویز این نسخه هستند. در مقابل اما برخی از جمله خودروسازان و وزارت صنعت معتقدند اولا «آزادسازی قیمت» حق بازار خودرو است و ثانیا این اتفاق سبب کاهش قیمت خواهد شد. از نظر آنها، قیمت خودرو نباید به‌صورت دستوری تعیین شود و بهترین تصمیم گیرنده در این مورد، بازار است و مردم. در واقع موافقان آزادسازی معتقدند اگر قیمت خودرو آزاد شود، مردم خود تشخیص خواهند داد که آیا خودروهای داخلی با کیفیت فعلی، ارزش خرید با قیمت‌های تعیین شده را دارند یا نه؛ با این شرایط، خودروسازان نیز نمی‌توانند قیمت محصولات خود را خیلی بالا ببرند، چون آن زمان مشتریان آنها را تحریم کرده و در نتیجه فروش و البته تولیدشان مورد تهدید قرار خواهد گرفت.
در این میان اما وزیر صنعت نیز به تازگی اعلام کرده، شورای رقابت باید قیمت‌گذاری تکلیفی را بردارد؛ زیرا اگر قیمت آزاد شود، برخی خودروها ارزان خواهند شد. به گفته محمدرضا نعمت‌زاده، اگر قیمت‌گذاری را به حال خودش بگذاریم و رقابت، تعیین‌کننده باشد، کیفیت خودرو بالا می‌رود. این اظهارات نعمت‌زاده را اما خیلی‌ها از جمله شورای رقابت نپذیرفته و معتقدند در حال حاضر شرایط برای آزاد کردن قیمت خودروهای داخلی مهیا نیست. به اعتقاد آنها، اگر آزادسازی رخ بدهد، قیمت خودروها نه تنها کاهش نمی‌یابد، بلکه افزایش نیز خواهد یافت. اما چرا چنین دیدگاهی در مورد آزادسازی قیمت خودرو وجود دارد؟ کارشناسان در پاسخ به این پرسش، به دو مورد اشاره می‌کنند؛ یکی تجربه قبلی آزادسازی و دیگر ناچاری خودروسازان برای جبران هزینه‌های تولید. بر این اساس، با توجه به اینکه آزادسازی در گذشته به افزایش شدید قیمت خودرو انجامید، پیش‌بینی‌ها بر این است که تکرار دوباره این اتفاق، باز هم سبب افزایش قیمت شود. از این مهم تر اینکه خودروسازان هر سال با افزایش هزینه‌های تولید روبه‌رو بوده و مجبورند این هزینه‌ها را به هر شکل ممکن جبران کنند و برای آنها چه راهی بهتر از بالا بردن قیمت؟
صنعت خودرو کشور هر سال با افزایش هزینه‌های تولید مواجه می‌شود و ازآنجاکه نه صادرات مناسبی دارد و نه از بهره‌وری لازم برخوردار است، افزایش قیمت تنها راه علاج در این صنعت (برای جبران هزینه ها) به حساب می‌آید. طبعا اگر خودروسازان داخلی آمار مناسب و قابل‌قبولی در صادرات داشتند، بخشی از هزینه‌های تولیدشان به واسطه ارزآوری قابل جبران بود. از طرفی، در صورتی که بهره‌وری لازم در خودروسازی کشور وجود داشت، می‌شد به این واسطه هزینه‌های تولید را کنترل و به تبع آن، افزایش قیمت کمتری را اعمال کرد.
اما مساله دیگری که مخالفان آزادسازی مطرح می‌کنند، عدم امکان ایجاد رقابت در برخی محدوده‌های قیمتی بازار خودرو است. به‌عنوان مثال، در بازه قیمتی زیر 30 میلیون تومان، تقریبا هیچ رقابتی به چشم نمی‌آید و ازآنجاکه این محدوده از بیشترین تراکم مشتری برخوردار است، آزادسازی قیمت نسخه مناسبی برای آن نیست. نه اینکه آزادسازی قیمت خودرو در کل اتفاقی نادرست و خطا باشد، منتها در حال حاضر زمینه برای پیاده کردن این پروژه در بازار خودرو فراهم نیست.
آزادسازی قیمت به‌عنوان یکی از اصول اقتصادی، زمانی در بازار خودرو جواب می‌دهد که زمینه رقابت در آن به‌وجود آمده و واردات نیز بدون قیدوبندی خاص انجام شود. این در شرایطی است که هم‌اکنون کیفیت نامناسب خودروها در کنار قیمت بالا، به‌خوبی نشان‌دهنده نبود رقابت در بازار خودرو است و از طرفی، واردات با تعرفه و قید و بندهای خاص خود انجام می‌شود و این یعنی چنین بازاری فعلا شایسته آزادسازی ناگهانی قیمت نیست.

نظرات کاربران

21 نظر

دیدگاه های شما پس از تایید توسط خودروبانک نمایش داده خواهند شد

1395/2/12
ملت بدبخت ایران
1395/2/12
ای خدا یعنی میشه دوباره وضع خوب شه .........
1395/2/13
نه!
1395/2/12
وقتی صحبت ازلگنهای داخلی میشه یادرکل ازصنعت ایران حرفی میشه حاضرنیستم متن شو بخونم چون همیشه خبرای دروغ و مضخرف پخش میکنن
1395/2/12
آقا چرا این سمند سانروف داره
1395/2/12
خیلی خوشحال میشیم که قیمت گذاری آزاد بشه ولی باید تعرفه واردات هم آزاد بشه .
آقای نعمت زاده ، قبول؟؟؟!!!
1395/2/15
به هیچ وجه امکان نداره تعرفه های واردات آزاد بشه، اگر چنین اتفاقی بیوفته مناطق آزاد فعلی از بین میرن! با این برنامه ریزیشون .... تو مملکت

1395/2/12
با سلام وتشكر از زحمات شما
خودرو بانك عزيز واقعا از شما انتظار نداشتم شما چرا سنگ اونا رو به سينه ميزنيد پس الان وقتش نيست شما لطف كنيد وقتشو مشخص كنيد تو مناطق ازاد قيمت ازاد شد چي شده زلزله اومددنيا بهم ريخت واقعا متاسفم
1395/2/12
چطور تعرفه واردات خودرو دستوری باشه عیب نداره,قیمت خودرو دستوری باشه عیب داره?مردم تشخیص میدن چه خودرویی با کیفیته چه خودرویی بی کیفیت,اما حق انتخاب ندارن
1395/2/12
همش زیر سر نعمت زاده هست!!
طرف در خودرو سازی سهام دار هستش و به هر قیمتی که شده منافع خودشو میخواد دنبال کنه
کاش این آدم رو از کابین دولت اخراج میکردن. 100 سالشه هنوز طمع داره، خاک گور فقط چشم طمع این ادم رو پر میکنه. نفرین یه ملت پشت این آدمه
1395/2/12
یک سوال فنی اون سانروف هستش که روی سقف سمند هست از کی نصب شده؟؟؟؟؟؟؟؟ یا دارم خواب میبینم
1395/2/13
سانروف هه کره ای ها و ژاپنی ها دنبال رادارن آلمانی ها ماشین تولید می کنن توش میشه زندگی کرد ما اندرخم یک سانروفیم
1395/2/13
آقا یه سوال اساسی.
چرا و ....maybach , G power , یا ایرانی های خودمون مثل منصوری یا رضوانی و .... نمیان ایران کار کنن؟
مثلا رضوانی بیاد روی دنا کار کنه و ازش یه غول بسازه؟
واقعا چرا؟!‌ :)))))))))))))
1395/2/13
دوست عزیز شما خودت باشی بنز و بی ام و رو ول میکنی میای پراید وانت و آریسان تیون کن؟!
در ثانی، مدیران شرکت های خارجی منصوری رو میپرستن، ینی واسه کارش ارزش قائلن اما اینجا چی؟! ماشین با معیار های اسلامی مطابقت نداشته باشه یارو رو با لگد میندازنش بیرون!
1395/2/13
اگه این کارو کنن من به عقلشون شک می کنم.تا این افراد به ظاهر خوب ریشو (البته نه همشون بعضیاشون واقعا مسلمان و انسان واقعین امثال شهید رجایی و ...) به نام دین سر مردم کلاه میذارن پا برجا باشند ایران هیچ پیشرفتی نمی کنه..
1395/2/13
به اميد خدا و همت مسئولين ميريم كه داشته باشيم پرايد ٥٠ مليوني رو خدا ازشون نگذره
1395/2/13
برای هر کاری یه کار کارشناسی لازمه که هیچ کدوم ما بلد نیستیم. دیروز رفته بودم با یکی از مدیران سازمان مدیریت جلسه ای داشتم در مورد یه کار حرفه ای! اسمش دکتر بود و مسوولیت این کار رو داشت! اما الفبای اون کار رو بلد نبود و حتی گوش شنوا هم نداشت که نظرات دیگران رو بشنوه و بعد 35 سال می خواست یه کار غلط رو غلط تر بکنه و فقط رفع مسوولیت بکنه! دقت دارین که می گم سازمان مدیریت و برنامه ریزی یعنی سازمانی که متولی تولید فکر و بررسی کارشناسی در کشور هست این طوری فکر میکنه! از خودروساز ها و ... چه انتظاری دارین! آب از سرچشمه گل آلوده!
نه همینطوری باید صنعت آزاد (ول) بشه و نه اینکه در انحصار کامل پدر مردم دربیاد. باید طی یه کار کارشناسی و به صورت پلکانی آزاد سازی بشه! اما کو گوش شنوا!
1395/2/13
راستی یادم رفت بگم. ما تا زمانی که فکر میکنیم همه چیز رو میدونیم همین طور هر روز عقب می ریم!
ما یه سرایدار افغانی داشتیم که حتی سواد خوندن و نوشتن نداشت! اما گوش شنواش از این دکترا که توی این سازمانای دولتی کار می کنن بیشتر بود! قابلیت پیشرفتشم بیشتر بود! واقعا ما ایرانیها جماعت عجیبی هستیم! مدت ها است که من آدمهای فرهیخته ای رو می بینم که راننده تاکسی هستند( چنان فرهیخته که تو اصلا دلت نمی خاد از تاکسیش پیاده شی) اما مدیران عالی رتبه ای رو هم می بینم که وقتی باهاشون هم کلام می شی تعجب می کنی که این بابا چطور روی این پست مونده!
واقعا بیاین یه کمپین ارتقای فرهنگ عمومی و شایسته سالاری راه بیاندازیم!
1395/2/13
وقتی من به این نتیجه رسیدم که خودرو با قیمت ازاد ارزش خرید نداره بعد برم چی بخرم هیوندا کیا تویوتا با قیمت ده برابر تمام دنیا. چقد شما خوابتون سنگینه که چرت وپرتای خودتونم نمیفهمید . اینقد دلم میخواد فحش بدم به حاکمان دزد وناعادل اما حیف که حذفش میکنید.
1395/2/13
اقتصاد و صنعت فقط در یک فضای آزاد و رقابتی شکوفا می شود. قیمت گذاری باید آزاد باشد و چنانچه تولید کننده بخواهد قیمت ماشین پراید سمند یا هر در پینی را ۱۰۰ میلیون بفروشد به خود تولیدکنندگان مربوط می‌شود و بازار هم آزاد است که محصول ارائه شده را بخرد.

تولیدکننده را آزاد بگزارید و در عین حال گمرک واردات را هم به ۲۰ درصد کاهش داده و از انحصار یکسری وارد کننده در حد نمایشگاهی پلنگ باز در بیاورید. اگر واردکننده بعنوان نماینده اصلی خودرو در سایت تولیدکننده خارجی نامبرده نشده‌است پس هیچ نوع حق انحصاری هم ندارد. هر خودرویی که در کشور مونتاژ می‌شود نیز زیر ۱۰ درصد گمرکات در نظر بگیرید و بعهده بازار رقابتی بگزارید تا قیمت‌گذاری کند و با انواع تسهیلات وسوسه کننده مصرف کننده را بسوی خود بکشد.

این بهترین حمایت از صنعت است. چنانچه این نوع حمایت از اول بود حداقل در حد خودروسازان چین و هند بودیم الان.
1395/2/25

یه جا خونده بودم که نوشته بود بعد از آزاد سازی قیمت خودرو ها ؛قیمت پراید به ۲۵ میلیون هم میرسه !!!!!!