موضوعات داغ

واردات خودرو با دستور العمل جدید به کجا می‌رود؟

عکس مطلب اول
اقتصاد آنلاین: در کمیسیون امور زیربنایی، صنعت و محیط زیست دولت دستور العمل ضوابط واردات خودرو و نحوه ی همکاری با شرکت های خودروساز خارجی دچار تغییراتی شده و به زودی برای تصویب به هیات محترم وزیران ارائه خواهد شد.
مطلع شدیم در کمیسیون امور زیربنایی، صنعت و محیط زیست دولت در مورخ 11 تیرماه جاری دستور العمل ضوابط واردات خودرو و نحوه ی همکاری با شرکت های خودروساز خارجی دچار تغییراتی شده و به زودی برای تصویب به هیات محترم وزیران ارائه خواهد شد. در این دستور العمل الف) شرکت های خارجی در هر گروه خودرویی فقط می توانند با یک شرکت داخلی قرارداد تجاری یا تولید داشته باشند ب) ثبت سفارش خودروهای سواری به صورت کامل CBU به شرط داشتن امکانات تولیدی واردکننده در داخل کشور یا قرارداد با تولید کننده ی داخلی برای تولید خودرو (با حداقل ٢٠ درصد ساخت داخل از زمان شروع) مجاز است که در این صورت متقاضی واردات می تواند معادل پنجاه درصد ارزش تولیدات داخلی خود نسبت به واردات خودرو اقدام نمایند.
کاملا مشخص است این طرح بعلت شتاب زدگی در تهیه و تدوین، آثار و تبعات مربوطه را مد نظر نداشته است. نگارنده ذیلا به نقد و بررسی این دستور العمل می پردازد:
١- قطعا هیچ ایرانی وطن پرستی با تولید داخل و رشد و اعتلای آن علم مخالفت بر نمی دارد اما از سوی دیگر شایسته نیست به بهانه ی اشتغال زایی و حمایت از تولید داخل بر انحصار دو چندان بازار خودرو در دستان چند تولید کننده صحه بگذارند و کماکان بار تیمارداری از این طفل پنجاه شصت ساله ی صنعت خودرو را به دوش بکشد. بنابراین در نهایت هدف نگارنده اهتمام و حرکت صنعت خودروی کشور در مسیر صحیح بالندگی و احترام به حقوق مصرف کنندگان است.
٢- همانطور که آب در مسیر سراشیبی راه خود را به طور طبیعی می یابد، سرمایه گذار خارجی هم پس از حصول شرایطی تمایل به سرمایه گذاری در کشور ثالث می یابد. برخی از این شرایط چنینند:
الف) امنیت در سرمایه گذاری: یعنی سرمایه گذار بتواند بر اساس ضوابطی استاندارد، رقابتی، مشخص و متقن هر زمان که تمایل داشت بتواند سرمایه ی خود را با یک سود منطقی ناشی از عملکرد درست برداشت نماید. از حضرت رسول اکرم نقل است: النعمتان مجهولتان الصحه و الامان. دو نعمت ناشناخته است اول سلامتی و دوم امنیت. می توان چنین تفسیر کرد که امنیت در تمام شئون بالاخص در حوزه ی اقتصادی شرط لازم برای سرمایه گذاری خارجیست.
ب) قوانین و مشوق های مناسب در حوزه های مالیاتی، ثبات نرخ ارز، قوانین بانکی، حمایت های تخصیص زمین و غیره، قوانین کار، نظام تعرفه ایی و گمرکی باثبات و غیره ، لازم است.
ج) وجود زیر ساخت های مناسب چون حمل و نقل، انرژی و نیروی متخصص ضرورت دارد.
٣- در اینجا بعنوان مثال آشفتگی در تصمیم گیری و قانون گذاری واردات خودرو توسط نمایندگان رسمی و غیر رسمی طی سالیان اخیر را مرور می نمایم.
الف) ٨٨/٧/١٥ قانون حمایت از مصرف کنندگان خودرو باعث ممنوعیت واردات خودرو توسط واردکنندگان غیر رسمی شد ولی واردات رسمی و غیر رسمی ادامه یافت.
ب) ٩٣/١١/١ ممنوعیت واردات خودرو سواری توسط افراد غیر از نمایندگی رسمی توسط وزیر صنعت و معدن و تجارت ابلاغ شد.
ج) ٩٣/١٢/١٠ دستورالعمل واردات خودرو سواری توسط اشخاص حقیقی و حقوقی فاقد نمایندگی رسمی موجبات رفع ممنوعیت گردید.
د) ٩٤/٦/٢٢ دستور العمل قبلی تکمیل و دچار اصلاحاتی گردید و عدم ممنوعیت کماکان ادامه یافت.
و) ٩٥/١٢/١٠ بخشنامه ی ممنوعیت واردات خودرو توسط افراد فاقد نمایندگی توسط معاون اول رییس جمهور ابلاغ و باعث ممنوعیت واردات خودرو برای اشخاص حقیقی و حقوقی رسمی شد.
ز) ٩٦/٤/١١ در کمیسیون امور زیربنایی دولت واردات خودرو منوط به شرایطی شد.
٤- اکنون برای تحلیل های آتی لازم است قدری در خصوص آمار تعدادی واردات خودرو و تولید داخل کنکاش نماییم. آمار ها نشان می دهد از سال ١٣٨٤ تا انتهای سال ١٣٩٥ واردات نسبت به تولید داخل خودروهای سواری به ترتیب ١.٣٤، ٣.٢٥، ٤.٣٢، ٤.٥٥، ٣.٣٧، ٣.٠٩، ٢.٧٣، ٥.٢٩، ١١.١٠، ٩.٦٦، ٥.٦٣ و ٥.٩٢ بوده واین بدان معناست ظرف ١٢ سال گذشته میانگین عددی واردات خودروی سواری در کشور بیش از ٥ درصد تولید داخلی نبوده است. به طور مشخص در سال ١٣٩٥ ، ٧٣٩٩٨ دستگاه خودروی سواری در برابر حدود ١٢٥٠٠٠٠ دستگاه تولید داخل، واردات صورت گرفته است.
5- در اینجا نیم نگاهی به آمار تولید و واردات اتحادیه اروپا می اندازیم. در سال ٢٠١٤ از لحاظ تعداد ، ٥٥١٣٧٦٨ دستگاه صادرات و ٢٢٢١٩٢٤ دستگاه خودروی سواری واردات به اتحادیه اروپا صورت گرفته است و در سال ٢٠١٥ این ارقام به ترتیب ٥٦٩٤٥٦٣ و ٢٥٠٤٤٣٨ دستگاه می باشد. در سال ٢٠١٥ ارزش صادرات خودروهای سواری صادراتی در اتحادیه ی اروپا بیش از ١٢٩ میلیارد یورو و میزان واردات نیز حدود ٣٢.٥ میلیارد یورو گزارش شده است.
با نگاهی به وضعیت کشور کره ی جنوبی بعنوان یکی از بازیگران صنعت خودرویی کشور در می یابیم در سال ٢٠١٣ بیش از ٤.٥ میلیون دستگاه خودرو تولید داشته اند که از این میزان حدود ١.٣٨٣ میلیون دستگاه در داخل کشور فروش رفته است. از این میزان ٣.٠٨٩ میلیون دستگاه صادرات و نزدیک ١٦٢ هزار دستگاه هم واردات داشته اند. میزان واردات خودروی سواری در این کشور در سال ٢٠١٥ بالغ بر ٢٤٣٩٠٠ دستگاه و سال ٢٠١٦ به عدد ٢٢٥٢٧٩ دستگاه رسیده است. از این میزان آلمان با ١٣٧٨٨٥ دستگاه و ژاپن با ٣٥٤٢٩ دستگاه رتبه های اول و دوم واردات خودروی سواری به کشور کره ی جنوبی را تشکیل داده اند.
٦- برای داشتن تحلیلی از وضعیت واردات و درآمدهای حاصل از آن برای دولت لازم است نیم نگاهی به درآمدهای دولت در این بخش هم داشته باشیم. به طور اجمال هزینه های دولتی مترتب با واردات یک دستگاه خودروی سواری با معیار ارزش CIF خودرو ( بهای خرید بعلاوه ی هزینه ی حمل و بیمه حمل تا بنادر ایران) عبارتند از ٤٠٪‏ حقوق ورودی، ٣٪‏ عوارض گمرکی، ٥٪‏ عوارض واردات. همچنین هزینه های هلال احمر ، وزارت راه و شهرسازی (درصورت عدم استفاده از کشتیرانی جمهوری اسلامی) ، استاندارد و بازرسی، بیمه محموله در گمرک، ثبت سفارش و غیره نیز به اعداد فوق جمع می گردد. از سوی دیگر کماکان ٨ درصد مالیات بر ارزش افزوده و هزینه های شماره گذاری و عوارض و مالیات مربوطه (وابسته به نوع خودرو تا ١٥ درصد ارزش CIF می تواند برسد) و هزینه ی اسقاط خودرو ( بین یک تا چهار دستگاه خودرو برای هر دستگاه خودروی وارداتی باید اسقاط شود) باید مد نظر قرار گیرد.
٧- اکنون پس از ارائه ی مقدمات اولیه فوق الذکر به تحلیل مصوبه ی اخیر می پردازم:
الف) همانطور که ملاحظه شد در طی ١٢ سال اخیر میانگین تعدادی واردات خودروهای سواری زیر ٥ درصد بوده است. آیا در یک بازار سالم و رقابتی این تعداد خودرو هم بر تابیده نمی شود؟
ب) تصویب این قانون به منزله ی حذف تعداد کثیری از خودروهای حال حاضر وارداتی کشور خواهد بود و این به معنای نگاه تک بعدی و تک رنگ به تنوع خودروهای در حال حرکت است. آنچه باعث بالندگی و رشد صنعت ها می گردد نگاه گونه گونی Diversity می باشد. طراح ایرانی باید فشار تقاضا را در پیش روی داشته و از سوی دیگر تنوع طراحی را هر روز نظاره گر باشد. چطور می توان شهری زیبا داشت وقتی دیوارهای آن را تماما یک رنگ زده ایم؟!
ج) اساسا با نگاه به تنوع محصولات وارداتی در سال ١٣٩٥ به عدد بیش از ٤٠ برند و ٢٠٠ مدل مختلف خودرو خواهیم رسید. اکنون سوال اینجاست وقتی مجموع کل واردات به ٦٠ هزار دستگاه نم یرسد، چطور تولید کننده با این میزان کم و تنوع زیاد (بخوانید رقابت بالا) می تواند در ایران تولید داشته باشد. در سال ٩٥ ظرفیت فروش هیچ خودروی وارداتی به ٨٠٠٠ دستگاه هم نرسید که این تولید با درصد عمق بالای داخلی را توجیه ناپذیر می کند.
د) تجربه نشان داده در بخش خودروهای بالای قیمت یکصد میلیون تومان خودروسازان داخلی در درازمدت هرگز نتوانسته اند به تیراژ بالایی در تولید سالانه برسند و عمق ساخت داخل آنها هم کاملا محدود بوده است نگاهی به پروژه های گرند ویتارا، مورانو، تیانا و مزدا 3 کاملا موئید این نظر است.
ه) زمانی که دولت طی چند سال گذشته با وضع قوانین ضد و نقیض و متعدد نتوانسته اعتماد فعالان اقتصادی کشور را در خصوص ثبات قانون جلب کند، چطور سرمایه گذار یا خودروساز خارجی امنیت لازم را در می یابد. (بند ٣ فوق الذکر)
و) سهم ٢٠ درصدی داخلی سازی و نظام تعرفه ایی حال حاضر در کنار هزینه ی بالای پول در کشور در قیمت تمام شده ی خودروهای ساخت داخل توفیر چندانی نسبت به واردات همان مدل ایجاد نمی کند مگر آن که تیراژ تولید بالای بیست هزار دستگاه در سال گردد. بد نیست گوش چشمی هم به قیمت حال حاضر دو محصول تولیدی سایپا و ایران خودرو ، سراتو و ٢٠٠٨ داشته باشیم.
ز) دولت از محل واردات خودرو منافع سرشاری می برد همچنین سالانه چند صد هزار دستگاه خودروی فرسوده توسط واردکنندگان از چرخه ی استفاده جمع آوری (خریداری) و امحا می گردند که علاوه بر کمک به سلامت محیط زیست، بازار تولید کنندگان خودرو را هم با ایجاد تقاضا گرم تر می نماید.
ح) با اجرای این قانون عملا بسیاری از خودروهای وارداتی امکان ورود به کشور را از دست داده و بازار خودرو در انحصار چند برند خاص قرار می گیرد. به فرض ورود چند تولید کننده ی خودرو به مبحث تولید در ایران به راحتی اثبات می شود شرط ٥٠ درصدی میزان واردات و محدودیت تیراژ فروش این گونه خودروها، محدودیت تنوع را بشدت افزایش می دهد و همچنین متقاضیان خودرو باید با بسیاری از خودروها خداحافظی نمایند.
ط) مطابق بند ٤.٤ اهداف و سیاست های توسعه صنعت خودرو در افق ١٤٠٤ لازم است تا کاهش تدریجی تولید خودرو به روش SKD و FCKD صورت بگیرد. به نظر نمی رسد تصویب این مصوبه چیزی جز تحقق تولید خودرو به روش های فوق را همراه داشته باشد و به نظر نگارنده این مصوبه خلاف اهداف سند ١٤٠٤ می باشد.
ی) در بحث ایجاد اشتغال پایدار هم از آنجا که تیراژ تولید خودروهای وارداتی بالا نیست تفاوت اشتغال بین وضعیت حال حاضر و وضعیت تولید چندان تفاوتی ندارد و مضافا امکان حصول به اشتغال پایدار بدون اصلاح قوانین حاکمه سخت امکان پذیر است در این خصوص می توان به وضعیت حال حاضر بسیاری از شرکت های تولیدی چون، مرتب خودرو، زاگرس خودرو، راین، دیار خودرو، سناباد خودرو، بن رو و غیره اشاره کرد که متاسفانه همه ی آنها با حمایت های مسولین اکنون تقریبا بلکه تحقیقا نفسشان به شماره افتاده و از تولید مولد بازمانده اند.
ک) با نگاهی به آمار صادرات و واردات اتحادیه ی اروپا و کشوری مانند کره جنوبی، کاملا مشخص است در یک اقتصاد رقابتی که همواره اشتهای بازار برای واردات توسط کشورها بی پاسخ نمانده است (بند 5). بعنوان مثال جالب است بدانیم در سال 2015 کشورهایی چون ترکیه، چین، مراکش، تایلند و هند سهم قابل توجهی از واردات خودروی سواری به اتحادیه اروپا را به خود تخصیص داده اند.
ل) تقریبا تمام تولید کنندگان خودرو در جهان تمایلی بر تحمیل شرایط یک بازار به خود ندارند لذا شرط " شرکت های خارجی در هرگروه خودرویی فقط می توانند با یک شرکت داخلی قرارداد تجاری و یا تولیدی داشته باشند" مورد قبول خودروسازان برجسته قرار نخواهد گرفت و به فرض قبول قدرت چانه زنی شریک ایرانی را محدود می نماید. پیش از این نیز برخی خودروهای فرانسوی چون ال 90 در دو شرکت خودروسازی کشور همزمان تولید شده اند و این قانون طبیعتا شامل حال آنها نیز می گردد.
7- در انتها چند پیشنهاد اصلاحی تقدیم حضور می گردد:
الف) شرط مندرج در بند ل فوق تماما حذف گردد.
ب) در صورت واردات بیش از 20000 دستگاه خودرو از یک برند خاص می توان الزام به تولید داخلی را شرط دانست.
ج) شرط 50 درصد ارزش تولیدات داخلی برای واردات محلی از مناقشه و سوال است که پیشنهاد می گردد در این خصوص و همچنین سطح KD مد نظر برای داخلی سازی و مشوق های مربوطه مورد بررسی کارشناسی قرار گیرد.
د) پیشنهاد می شود مشوق هایی برای شرکت هایی که مبادرت به صادرات تولیدات خود می نمایند، مد نظر قرار گیرد.

نویسنده: سید احسان الدین غفوریان، کارشناس خودرو

نظرات کاربران

12 نظر

دیدگاه های شما پس از تایید توسط خودروبانک نمایش داده خواهند شد

1396/5/4
با اینکه بهانه اشتغالزایی هم به این شکل قابل قبول نیس ولی همون رو هم ایجاد نکرده‌ن!
چقدر شاهد و سند آورده شده که قطعات و لوازم خودروهای مثلن تولید داخل از چین وارد میشه
مسئولین محترم چشم و گوششون رو به انتقادات بسته‌ن و این نشون چه مافیایی پشت صنعت مثلن خودروسازی وجود داره
1396/5/4
قضاوت شما هم کاملا یک طرفه هست.
فقط سنگ واردکننده رو به سینه میزنید.
این همه خودروی وارداتی که به استناد حرفهای خود شما تعداد بسیار اندک و ناچیزی داشته اند و خریدار بیچاره را سالهاست گرفتار تعمیرات و لوازم یدکی کرده اند. وقتی که یک واردکننده فقط برای سود مقطعی خود اقدام به فروش هزار نسخه از یک خودرو کرده است و هیچ خدمات و گارانتی عملا ارائه نداده است.
اتفاقا شرکتهای مادر هم از این رویه خوشحال بوده اند، چند تا از خودروهایشان را میفروشند بدون هیچ مسئولیت و پاسخگویی.

حداقل اگر شرکت مادر و واردکنندگان ملزم به سرمایه گذاری کلان در کشور باشند، به راحتی به فکر پیچاندن خریداران بدبخت نخواهند بود. اینکه کسی با سرمایه ای اندک، سودی کلان از کنار یک دلالی محض، به جیب بزند بیشتر جای تاسف دارد تا اینکه مثلا فلان مدل خودروی خاص وارد کشور نشده است.

یک نگاه به این کشور کنیم.
نود درصد جمعیت ایران اصلا توان خرید خودروهای بالای 15000 دلاری (بدون هیچ عوارض و گمرک و مالیات و حق بوقی) را ندارند. در بحث خودرو، فقط خریدن آن مطرح نیست؛ در یک بازه ی زمانی ده ساله، به اندازه ی قیمت خودرو باید صرف سرویس و نگهداری آن کرد. ما باید برای مملکتی حرف بزنیم که متوسط درآمد خانوار در پایتخت آن به ماهی 700 دلار نمیرسد. به نظر شما بیشتر باید نگران آن نود درصد باشیم یا ده درصد؟
1396/5/5
یعنی چون90%مردم عرضه ندارن ماشین خوب سوارشن اون10%هم باید قربونی اینا بشن؟
1396/5/5
چی داری میگی ؟ قانون گذاشتن فقط در صورت ۲۰ درصد مونتاژ و ۵۰ درصد ارزش تولیدی فلان شرکت حق واردات داشته باشه هیچ ربطی به گارانتی و وارانتی نداره، همین ایران خودرو .... الان سوزوکی کیزاشیش بدون هیچ وارانتی مونده. استدلال شما کاااااملا بی ربطه. و حرفتون هیچ ربطی به مطلب نداشت. مطلب رو خوندین ؟
1396/5/6
مگه مونتاژهای داخلی بعد سی سال خدمات درست حسابی دارند؟شما یه پارس را ببر برای مثلا دیسک و صفحه :می گن برو دو هفته دیگه بیا فعلا قطعه نیست.حالا دیگه 407 و کیزاشی و سیتروئن C5 بماند دارندگانش چی می کشند.بعد مگه کیزاشی بیشتر از هزار دستگاه فروش رفته؟ویران خودرو برای سودش هزار تا فروخت دید فایده نداره با این قیمت بالا کسی نمی خره وارداتش قطع شد.
بعد این طرح جلوی واردات را نمی گیره بلکه لگن سازان دارن نقشه می کشن تا حتی همین چند هزار تا واردات را هم در انحصار خودشون داشته باشند و بیشتر بتوانند خون مردم را تو شیشه کنند.
1396/5/4
بسیار متن کارشناسی شده و عالی ای بود. ممنون از وقتی که گذاشته اید و چنین مقاله جامع و کاملی در این خصوص نوشته اید.
حق مطلب را در ابتدای مقاله به خوبی ادا کرده اید:
"شایسته نیست به بهانه ی اشتغال زایی و حمایت از تولید داخل بر انحصار دو چندان بازار خودرو در دستان چند تولید کننده صحه بگذارند و کماکان بار تیمارداری از این طفل پنجاه شصت ساله ی صنعت خودرو را به دوش بکشد. "
تا وقتی این شرکتهای سوء استفاده کننده از محدودیت های واردات سرپا باشند، وضع خودرو در این کشور همینی است که هست و متاسفانه با سودی که این شرکتها از فروش ماشینهای اسقاطی و خارج از استاندارد و بنجل می برند، قوانین و مقررات را همیشه به نفع خودشان تغییر داده اند و در نهایت دود این انحصار به چشم مصرف کننده مظلوم می رود که یا باید ماشین آشغال و بنجل مثلا تولید داخلی را بخرد و یا چند برابر قیمت واقعی برای یک سری گزینه های محدود وارداتی در بازار آن هم بدون خدمات و گارانتی درست و حسابی، پول بدهد.
1396/5/4
فکر کنم دیگه تو خیابون ها فقط باید ماشین چینی ببینیم :|
1396/5/26
ماشین چینی سگش شرف داره به ماشین ایرانی! شوهر خاله بنده یه مدل ام وی ام 530 از سال 90 زیر پاشه عین روز اول داره سرویس میده و توی تمام این سال ها جز آب و روغن و گاز کولر و لنت ترمز هیچ خرج اضافه ای هم رو دستش نذاشته، اونوقت من به سمند ال ایکس مدل 89 داشتم انقدر تو خرج افتاد که هر چی داشتم خرجش کردم و آخرش هم با ضرر فروختمش ! الان دارم وام میگیرم برم یه دونه از همینا که دست دوم کم کارکردش 25 تا 30 تومنه بخرم ! با چند نفر هم مشورت کردم گفتن هر کی داشته گفته مرگ نداره! خواهشا قبل از اینکه قضاوت کنید اول تحقیق کنید بعد به تشویش اذعان عمومی بپردازید! چینی اسمش بد در رفته اونم به خاطر اینکه چین اول با جنس های بی کیفیت شروع کرد واسه اینه که اسم چینی که میاد همه بد بین اند اما الان جنس هایی رو تولید میکنه که خیلی با کیفیت اند و به همه جا دنیا حتی آمریکا صادر میشه! اما خودرو ساز ما با این همه ادعا بعد بیست سال موفق شده تیبا رو پلتفرم پراید در بیاره که آدم وقتی سوار میشه میگه "خدا پدر پرایدو بیامرزه" !!!
چرا کشوری که تا 15 سال پیش کوچکترین نقشی توی هیچ زمینه ای در دنیا نداشت الان یکی از قدرتمند ترین کشور ها از همه لحاظ های اقتصادی و سیاسی و امنیتیه و سوم ارتش قدرتمند جهان رو داراست!؟ چون درسته که برای مدتی جنس آشغال تولید کرد و فروخت اما به جای اینکه همون جنسو با همون کیفیت برای بیست سال متوالی تولید کنه به فکر بهتر کردن و با کیفیت تر کردن محصولش افتاد تا برسه سر قله افتخار! اما تولید کننده ما وقتی به سود میرسه دیگه به فکر کیفیت نیست و فقط دنبال کمیته ! همین میشه که تو هیچ زمینه ای پیشرفت حاصل نمیشه! خودروسازی هم یکیشه!
1396/5/4
مجلس و دولت با هماهنگی هم قوانینی رو تصویب و ابلاغ و اجرا میکنن که انحصار دست خودشون باشه وقتی رقابتی نباشه و فقط تعدادی محدود شرکت دولتی همه چیز دستشونه و مردم دیگه انتخابی ندارن هر بلایی که دلشون بخواد سرمون میارن و سرکیسه شون میکنن شورای رقابت یا سازمان حمایت از حقوق مصرف کننده ها یا سازمان استاندارد همش سیاه بازی و سوری اون5%که وضعشون خوبه که مستثنی هستن پورش و بی ام و و بنز سوارن
بقیه95%مردم مثل موش تو چنگال گربه باهاشون بازی میشه هر بلایی که بخوان سرمون میارن40سال به اسم حمایت از تولید داخل ملیونها نفر تو جاده ها کشته و مجروح و معلول شدن ای خراب شه این تولید داخل
1396/5/4
احسنت ایمان احسنت بسیار خوب و شجاعانه گفتی
1396/5/26
تمام این مشکل و این ناهماهنگی و نا به سامانی که وجود داره فقط به خاطر وجود این مافیایی است که خودروساز ها چند ساله بوجود آوردنش و مثل داعش داره از مردم تلفات میگیره، چه جانی و چه مالی! البته در خفا و سکوت! تنها راه حل این مشکل هم خرید نکردن و تحریم کردن این محصولاته! اگر مردم به فکر جان و مال خودشون و عزیزانشون باشند هرگز این محصولات رو نمیخرند! پولی که باید از شکم زن و بچشون بزنند تا این محصولاتو خرید کنند و آخرش هم یا باید خرج دوا و درمون بدن یا خرج مراسم ترحیم رو بزارند کنار و این محصولات رو نخرند و مدتی تحمل کنند تا این شرکت ها ورشکست بشن تا مجبور بشن کیفیت و قیمتو بیارن پایین !
بخدا قیمت پراید 16000 دلار نیست (20 میلیون تومان) ! همین پرایدو به قیمت 8 میلیون با مانیتور و دوربین دنده عقب دارند میفروشند به عراق و روسیه ! میدونید با 16000 دلار چه خودرو هایی میشه سوار شد!؟ چرا انقدر توقع خودتونو میارید پایین تا این از خدا بی خبرا اینطوری بلا سرتون بیارن!؟ بابا لامصب انتقدر حمله نکنید واسه ثبت نام ! به خدا این ماشینا قیمتشون این نیست!!! والا مردم توی کشور های همسایه خودمون با درآمد های کارمندی ماشینای روز با کیفیت سوار میشن! حرف من نیست حرف فامیامه که اونجا ها زندگی میکنند !
تا کی میخواین ازتون سو استفاده کنند!؟
1396/6/4
بی ادبی نباشه
ولی خاک بر سرمون
واردات انواع سیگار فقط آزاد
تولید انواع کلاهبردا و رانت خوار آزاد
خوردن پول مردم توسط بانکها آزاد
شکم چرانی دستگاههای دولتی آزاد
برج سازی و .... غیره توسط هر متصل رده بالا ازاد.....
بر ملت ایران مبارکبادا