مقدمه
از بی ام و سری 3 به عنوان محبوبترین خودروی این خودروساز یاد میشود. نسلهای گوناگون این
خودرو همیشه مورد توجه رانندگان بودهاند و لذت رانندگی آنها را باید در زمره بهترین خودروهای ساخته شده در تاریخ دانست. بی ام و سری 3 به نوعی معیار سنجش یا به قول انگلیسی ها Benchmark کلاس خود است و خودروهای دیگر این کلاس برای برتر بودن باید سعی کنند فاصله خود را را سری 3 کمتر کنند. تقریبا تمامی نسلهای سری 3 به جز نسل آخر به بازار ایران راه پیدا کردهاند و به خصوص در سالهای اخیر استقبال خوبی از این خودرو شده بود.
هفتمین نسل از بی ام و سری 3 با کد G20 در سال 2018 به بازار معرفی شد و به عنوان مدل 2019 به بازار عرضه شد. ورود به بازار این اتاق متاسفانه با ممنوعیت واردات خودرو در ایران همراه شد و به همین دلیل پرشیا خودرو هنوز فرصت عرضهی اتاق G20 به بازار ایران را پیدا نکرده است. در ادامه یک دستگاه بی ام و سری 3 نسل آخر را با کد 320i مورد بررسی قرار خواهیم داد.
طراحی خارجی و داخلی
زمانی که G20 در نمایشگاه خودروی پاریس 2018 رونمایی شد به شخصه از دیدن آن حس خوبی نداشتم و فکر میکردم نسل فعلی آن طرحی بهتر دارد. البته وقتی این خودرو را از نزدیک دیدم نظرم تا حدودی عوض شد و G20 واقعا زیباتر از آنچه در تصویر میبینید است. البته هنوز طراحی اتاق قبلی بیشتر به دل می نشیند و به خصوص جلو پنجره به هم چسبیده مدل جدید را خیلی نمی پسندم. چراغها بار اصلی خشونت و جسارت طراحی جلو را بر دوش خود یدک میکشند و ظاهری رعب انگیز به سدان کوچک بی ام و داده اند. در نمای جانبی کمترین تغییرات دیده میشوند و رینگها را باید بزرگ ترین تغییر دانست. اما قسمت نا امید کننده، بخش عقبی است. طراحی عقب مدل قبلی واقعا فوق العاده بود ولی بی ام و با چراغهایی L شکل که بیشتر شبیه محصولات لکسوس هستند یک عقبگرد بزرگ را تجربه کرده است. در حالی که یکی از اصلیترین وجه های هویت محصولات بی ام و چراغ های آنها هستند و در شب به راحتی میتوانید یک بی ام و را از عقب تشخیص دهید ولی در مدل جدید چنین چیزی صدق نمی کند و ممکن است آن را با یک لکسوس IS یا آئودی A5 اشتباه بگیرید. با این وجود طرح سری ۳ را همچنان جذابتر از مرسدس بنز C کلاس جدید میدانم و معتقدم رقیب اصلی بی ام و در طراحی آئودی A4 است که آن نیز خودرویی بسیار زیباست.
از نظر ابعاد نیز در تمامی جهتها سری ۳ جدید بزرگ تر از نسل قبلی است. این خودرو 4709 میلیمتر طول، 1827 میلی متر عرض و 1442 میلیمتر ارتفاع دارد و فاصله محوری آن نیز 2851 میلیمتر است.
با باز کردن درها بیش از آنکه خودرویی جدید ببینید یک سری ۵ کوچک را مشاهده خواهید کرد. اتاق سری ۳ جدید بسیار شبیه به بی ام و سری 5 جدید اتاق G30 شده است. طراحی داشبورد بسیار مدرن بوده و بی ام و استفاده هنرمندانهای از خطوط کرده است. غربیلک فرمان چند منظوره نیز کاملا مشابه با سری 5 است. بخش تونل گیربکس پهنای بیشتری دارد و قسمتی که اهرام الکترونیکی تعویض دنده و کلیدها روی آن قرار دارند نسبت به قبل شکیلتر طراحی شده است.
مثل همیشه ارگونومی کابین نیز بهترین بوده و کلیدها همه در جایی که باید باشند هستند. یک نکته که نمیدانم باید آن را منفی یا مثبت بدانیم حذف شدن کلید چرخان چراغها در سمت چپ فرمان است که در مدل جدید تبدیل به کلیدهایی فشاری شده است. در بین همهی این مزایا یک چیز واقعا تاسف آور است و آن پشت آمپرهای جدید سری 3 است. گرچه این آمپرها برای اروپاییها و آمریکاییها میتواند جذاب باشد ولی برای ایرانیان تازگی چندانی ندارد چون قبلا این طرح را در
ام وی ام X22 دیده ایم. نمیدانم که آمپرها گرد قبلی چه ایرادی داشتند که بی ام و آنها را با این طرح جایگزین کرده است. اگر مانند نگارنده از طرفداران نشان دهندههای آنالوگ هستید باید مدلهای پایهی سری 3 را خریداری کنید چون تیپ پایه از پشت آمپر دیجیتالی برخودار نیست.
بی ام و در کل در طراحی کابین نسل جدید سری 3 کار سختی را در پیش داشته چون نسل قبلی سری 3 نیز آنقدر کابین خوبی داشت که ساخت چیزی بهتر از آن بسیار دشوار می شد. به همین دلیل ترجیح میدهم بگویم بی ام و نه لزوما کابینی بهتر از نسل قبلی بلکه کابینی متفاوت از نسل قبلی و به همان خوبی را برای G20 طراحی کرده است.
در خصوص کیفیت نیز باید بالاترین نمره را به سری 3 جدید داد. کیفیت پلاستیکها و چرم بکار رفته در کابین خیلی خوب است و اصلا حس نمیکنید که خودروی ارزانتر این خودروساز را خریدهاید. بالا بودن کیفیت متریال در سری 3 را زمانی بیشتر حس خواهد کرد که در مرسدس C جدید هم نشسته باشید چون در مرسدس C کلاس به جز مدلهای دارای کیت AMG کیفیت کابین چنگی به دل نمیزند.
پیشرانه و گیربکس
بی ام و سری 3 مثل همهی محصولات این خودروساز با موتورهای مختلفی در بازار موجود است. کدهای این خودرو از 318i شروع شده و در قویترین مدل به M340i می رسند. بی ام و هنوز مدل M3 سدان را برای اتاق G20 معرفی نکرده است.
در کشور ترکیه که خودروی مورد آزمایش را تست کردیم سری 3 جدید فعلا تنها در کد 320i عرضه میشود. مدل 320i در بازار اروپا و آمریکا از موتور B48 استفاده میکند. این موتور 2 لیتری توربو میتواند 181 اسب بخار قدرت و 300 نیوتون متر گشتاور تولید کند.
اما در بازار ترکیه نسخهی 1.6 لیتری موتور B48 زیر کاپوت 320i دیده میشود که قدرت کمتری از مدل 2 لیتری دارد. بلوک و تمامی بخشهای موتور 1.6 لیتری با موتور 2 لیتری یکسان هستند و تنها به دلیل تفاوت در شاتونها حجم این موتور به 1.6 لیتر کاهش پیدا کرده است. قدرت و گشتاور این موتور به ترتیب 170 اسب بخار و 250 نیوتن متر هستند. احتمالا دلیل عرضه موتور کم حجمتر در کشور ترکیه مربوط به قوانین مالیاتی و گمرکی این کشور است که حجم موتور در آن تاثیر دارد.
موتور B48 جایگزین موتور N20 شده است. این موتور جدید از دو واتر پمپ برخوردار است که یکی مکانیکی و دیگری الکترونیکی هستند. روی این موتور سیستم توربوشارژر TwinPower دیده میشود که دارای پمپ خنک کننده ی مخصوص به خود است. بی ام و مانند دیگر موتورهای مدرن خود زنجیر تایم این موتور را در بخش عقبی کار گذاشته است و ادعا میکند که این سیستم قابلیت اطمینان بالاتری دارد. پمپ سوخت فشار قوی سیستم سوخت رسانی نیز نیروی خود را از میل سوپاپ میگیرد و بنزین با به سیستم انژکتورهای GDI ارسال میکند. اگر به اینترنت رجوع کنید متوجه خواهید شد که موتور B48 دارای قدرتهای خروجی متفاوتی است. قدرت این موتور با برنامه ریزی ECU موتور و تغییر فشار بوست تولیدی توربوشارژرها تغییر میکند و در نسخههای قدرتمند ضریب تراکم موتور نیز افزایش پیدا میکند.
در خصوص معایب این موتور باید اشاره کنیم که مانند هر موتور GDI دیگری در این موتور نیز احتمال جرم گرفتن سوپاپ های هوا وجود دارد و این بهایی است که باید در قبال مزایای سیستم تزریق مستقیم سوخت پرداخت. البته این ایراد در همهی خودروهای GDI مشاده میشود. مانند دیگر موتورهای توربوشارژردار حساسیت این موتور به کیفیت روغن موتور بالا است و باید دقت کنید روغن حتما به موقع تعویض شده و از روغن موتورهای ارزان قیمت نیز باید بر حذر بود. برای اطمینان بیشتر به مالکان خودروهای توربوشارژردار همیشه پیشنهاد میشود که روغن موتور خود را زودتر از موعد تعویض کنند.
به این نکته نیز اشاره کنیم که مدلهای نسل قبل 1.6 لیتری سری 3 در بازار ترکیه از موتور 4 سیلندر گروه پژو سیتروئن یعنی سری پرنس استفاده میکردند که در محصولات بی ام و با کد N13 استفاده میشد. بلوک و بسیاری از قسمتهای این موتور با موتور خودروهایی مثل دی اس 5 و
پژو 2008 یکسان بود.
در بی ام و 320i نیروی موتور با استفاده از یک گیربکس 8 دنده اتوماتیک ساخت ZF فردریشهافن به چرخهای عقب انتقال پیدا میکند. این گیربکس از نظر سخت افزاری با گیربکس نسل قبلی یکسان است و باید آن را بهترین گیربکس تورک کانورتوری حال حاضر جهان دانست. نسخههای دیگر این گیربکس در دیگر محصولات خودروسازی از آئودی گرفته تا دوج چلنجر و لامبورگینی اوروس دیده میشوند.
ایمنی
بی ام و سری 3 جدید لیست بلند بالایی از تجهیزات ایمنی را دارد. در مدل مورد آزمایش تجهیزات شامل 7 عدد کیسه هوا، سیستم کنترل پایداری، سیستم کنترل کشش، سیستم ترمز اضطراری خودکار، سیستم هشدار نقطه کور، رادار تشخیص عابر پیاده، ترمز ضد قفل، سیستم توزیع الکترونیکی نیروی ترمز و نوربالای هوشمند مشاهده میشود. در تیپهای بالاتر تجهیزات همچون رادار بین خطوط و کروز کنترل هوشمند نیز موجود هستند.
بی ام و سری 3 اتاق G20 در تست موسسه یورو NCAP موفق به دریافت سه ستاره ایمنی شده است. این خودرو بهترین رتبه ایمنی را در بین رقبایش را دارد و نزدیکترین رقیبش یعنی مرسدس بنز C کلاس علیرغم دریافت 5 ستاره ایمنی ولی در تمامی چهار فاکتور اصلی یورو NCAP نمرهای پایینتر از بی ام و را دریافت کرده است.
امکانات
تجهیزات ایمنی نسخهی مورد آزمایش شامل تودوزی چرم و پارچه، پشت آمپرهای دیجیتال، حافظه صندلی راننده، سنسورهای پارک جلو و عقب، سیستم ورود و استارت بدون کلید، نویگیشن، اتوهلد، شیفترهای پشت فرمان، تهویه خودکار دوگانه، گرمکن صندلیهای جلو، ساپورت زیر زانوی صندلیهای جلو، رینگهای 18 اینچی، چراغهای خودکار و برف پاک کن اتوماتیک اشاره کرد.
در مدلهای فول امکانات بیشتری مانند سیستم صوتی هارمن کاردون، دوربین 360 درجه سه بعدی، صندوق پران هوشمند، سیستم هداپ دیسپلی، شارژر بدون سیم تلفن همراه، سیستم تعلیق فعال، سانروف برقی، گرمکن فرمان، چراغهای لیزری و تهویه مطبوع سه گانه نیز دیده میشوند.
بی ام و پکیجهای مختلفی را نیز دارد که هر یک از آنها دارای امکانات و ظاهر مخصوص به خود هستند که البته جزییات این پکیجها در بازار هر کشور متفاوت بوده و به همین دلیل به جزییات آنها نمیپردازیم.
آزمایش رانندگی
پشت فرمان سری 3 جدید کاملا حس اتاق 5 با ابعاد جمع و جورتری را خواهید داشت. کنترل راننده روی ابعاد خودرو مثل همیشه عالی و همه ادوات به راحتی در دسترس هستند. ابتدا کمی با منوهای سیستم Infotainment کار میکنیم که باید سیستم بی ام و را بدون اغراق بهترین دانست. Infotainment رقبایی مثل لکسوس، تویوتا و مرسدس بنز به هیچ وجه در کاربرد پسند بودن، سرعت عمل و کارایی به پای سیستم بی ام و نمیرسند. هم امکان کار کردن با این سیستم با استفاده جوی استیک قرار گرفته کنار دنده و هم به صورت لمسی امکان پذیر است.
فضای پا و سر هم در جلو و هم در عقب خوب است و با توجه به افزایش فاصله محوری، شاهد بهبود فضا نسبت به قبل هستیم. صندلیها نیز در عین راحتی خوب حمایت کاملا مناسبی از بدن سرنشینان به عمل میآورند. روکش قسمت مرکزی صندلیهای مدل مورد آزمایش از جنس پارچهای بود که در نبود سردکن صندلی، این مورد را باید نکتهای مثبت دانست. فضای صندوق نیز 480 لیتر است و مناسب و کاربردی به نظر میرسد.
با شروع حرکت انتظار داشتیم که موتور 1.6 لیتری چندان هیجان انگیز نباشد اما این قلب تپنده کوچک سری 3 با وزن بیش از ۱.۵ تن را در زمان 7. ثانیه از حالت سکون به سرعت 100 کیلومتر بر ساعت میرساند. تاخیر توربو در کمترین میزان است و اصلا احساس نمیشود و به خوبی حس فرو رفتن در صندلی را تجربه میکنید. در این بین نباید نقش گیربکس را که در هماهنگی کامل با موتور است را فراموش کرد. صدای موتور کاملا 4 سیلندر بودن و کوچک بودن موتور را نشان میدهد وهیجان چندانی ندارد به همین دلیل خیلی از خریداران اقدام به نصب منبع اگزوزهای اسپرت روی خودرو میکنند.
اگر بخواهیم سری 3 جدید را با نسل قبلی که در ایران موجود است مقایسه کنیم باید به نرمتر شدن جزیی سواری و کاهش نفوذ صدای بیرون به کابین اشاره کرد. البته در نسخههای دارای سیستم تعلیق فعال سواری خودرو خیلی بهتر است. با اینکه سری 3 شاید در مقایسه با برخی دیگر از خودروها سواری خشکتری داشته باشد ولی این خشکی اصلا آزار دهنده نیست و راحتی کلی خودرو با در نظر گرفتن سایز 18 اینچی رینگها بالا است.
در روز آزمایش با وجود بارش باران و خیس بودن زمین هر چقدر به خودرو فشار آوردیم اما خبری از عدم پایداری و از دست رفتن کنترل نبود و 320i هندلینگ بسیار عالی را به نمایش گذاشت. نقش تقسیم وزن 50:50 خودرو را نباید در پایداری آن نادیده گرفت. البته با توجه به امانتی بودن خودرو و قیمت بالای آن تلاشی برای تست در سرعتهای بالا نکردیم.
یکی از امکانات جالب پشت آمپرهای دیجیتالی امکان مشاهده نقشه در مقابل راننده است. این پشت آمپرها با تغییر حالتهای مختلف رانندگی تغییر میکنند و رنگهای مختلفی دارد. تغییر در حالتهای رانندگی فقط ظاهری و مربوط به صفحه نمایش و پشت آمپرها نیستند بلکه منطق تعویض دندهی گیربکس، واکنش پدال گاز و رفتار موتور نیز تغییر میکند. البته این تغییرات برای خودرویی با ۱۷۰ اسب بخار قدرت خیلی محسوس نیستند.
در دست گرفتن فرمان ضخیم، زیبا و با کیفیت بی ام و نیز خیلی حس خوبی دارد و راننده هر زمان که اراده کند میتواند از شیفترهای پشت فرمان استفاده کند.
از نظر مصرف سوخت نیز ترکیب موتور کم حجم، گیربکس 8 دنده و فناوری بی ام و سبب شده تا 320i خودرویی بسیار کم مصرف باشد. مصرف شهری این خودرو 7.7 لیتر در هر 100 کیلومتر است و در جاده نیز فقط 5 لیتر در هر 100 کیلومتر مصرف میکند. مصرف ترکیبی این خودرو نیز 6 لیتر در هر 100 کیلومتر است.
نتیجه گیری کلی
بی ام و سری 3 در نسل قبلی خود نیز خودروی خیلی کامل و کم نقصی بود و همهی انتظارات خریداران خود را برآورده میکرد. در نسل جدید دیگر سری 3 به حد کمال رسیده و پکیجی خیلی خوب از کیفیت، تواناییهای حرکتی، راحتی و امکانات را در اختیار مصرف کننده قرار میدهد.
قیمت سری 3 مورد آزمایش که کد 320i مدل 2020 است چیزی در حدود 400 هزار لیر ترکیه است که در زمان نگارش این خودرو مبلغی کمتر از یک میلیارد تومان بود. جالب است در همان زمان مدل 2018 نسل قبلی سری 3 در ایران قیمتی بیش از 1 میلیارد تومان داشت.
از نکات مثبت این خودرو میتوان به امکانات خوب، تواناییهای حرکتی قابل توجه، کیفیت ساخت بالا و ایمنی بالا نام برد و نکات منفی آن نیز شامل هزینه نگهداری بالا، نیاز به نگهداری دقیق و قیمت بالا اشاره کرد.