هنوز یک هفته از مطرح شدن خبر آزاد شدن واردات خودرو از مناطق آزاد در بودجه سال 1400 نگذشته است که مدیرعامل ایران خودرو در واکنشی به این ماجرا، مخالفت خود و گروه صنعتی ایران خودرو با واردات خودرو و واردات خودروهای دست دوم را اعلام کرده است.
این درحالیست که پیشتر سخنگوی انجمن خودروسازان بارها از موافقت خود با واردات خودرو به کشور (حتی بدون دریافت عوارض گمرکی) در ازای آزاد سازی قیمت خودرو صحبت کرده بود و از آنجا که طی ماه های اخیر نیز قیمت خودروها به شکل مداوم متناسب با تورم افزایش یافته است، می توان گفت که خودروسازان به نوعی در شرایط ممنوعیت واردات خودرو (حتی با عوارض یکصد درصدی) به قیمت های متناسب با تورم دست یافته اند و حتی طی هفته های اخیر شاهد معرفی فرمول تازه شورای رقابت بودیم که به امکان افزایش مجدد قیمت خودروها متناسب با افزایش تیراژ تولید مربوط می شد.
به عبارت دیگر خودروسازان در پی شرایط تحریمی اخیر توانسته اند تا به نوعی تهدید را تبدیل به فرصت کرده و در چند حرکت حساب شده، بازار انحصاری خود را از شر وجود خودروهایی وارداتی به کلی پاک نمایند و از سوی دیگر زمینه لازم برای افزایش مداوم قیمت را نیز ایجاد نمایند، این در حالیست که تا سال قبل، مجوز افزایش قیمت خودروهای تولید داخل هر دوسال یا هر یکسال یکبار صادر می شد اما طی چند ماه گذشته این مجوز به شکل فصلی صادر شده است و از ابتدای سال 99 شاهد چهار یا پنج مرحله افزایش قیمت خودرو از مبدا کارخانه بوده ایم که موجبات افزایش حدود یکصد درصدی قیمت خودرو در بازار را نیز فراهم کرده است.
خودروهای وارداتیحال به نظر می رسد که این شرایط به خودروسازان مزه داده است و ایشان به هیچ نحوی حاضر به از دست دادن بازار فوق انحصاری خود نیستند. برای مثال در موضوع واردات کامیون ها دست دوم که طی ماه های اخیر همواره حاشیه ساز بوده است، خودروسازان معتقدند که اگر ارزی برای واردات خودروهای کامل وجود دارد، بهتر است این ارز به صنعت گران کشور در راستای مونتاژ خودروها و افزایش تیراژ تولید اختصاص یابد، اما حالا در خصوص واردات خودرو از مناطق آزاد که اساسا با ارز بری نیز همراه نیست، مدیرعامل ایران خودرو از لزوم استفاده از ظرفیت های داخلی برای تولید خودرو سخن می گوید و حتی معتقد است که ممکن است خودروهای دست دوم وارداتی، با قوانین و استانداردهای داخلی سازگاری نداشته باشند!
بیان این سخنان از سوی مدیر شرکتی که همچنان به تولید وانت آریسان با موتور پیکان و سری کامیون های نارنجی مشغول است و شماری از تولیدات را نیز به دلیل کمبود قطعات روانه بازار نمی کند، جای تعجب بسیار دارد، در واقع آنچه واضح است اینکه خودروهای موجود در مناطق آزاد همگی با استانداردهای یورو پنج و یورو شش ساخته شده اند و از سد قوانین و استانداردهای گمرک نیز گذشته اند، چرا که در غیر این صورت به سرنوشت مرسدس بنز ها و بی ام و های غیر استاندارد! موجود در گمرکات جنوب گرفتار می شدند و هیچ گاه رنگ خیابان های ایران را نمی دیدند.
از این رو تقریبا مشخص است که بهانه ای برای وارد آوردن اشکالات تکنیکی و اقتصادی به طرح واردات خودروهای دست دوم از مناطق آزاد وجود ندارد و حتی با توجه به تخمین تیراژ واردات اندک (14 هزار دستگاه) در مقایسه با بیش از 700 هزار دستگاه، خودرو تولید داخل، هیچ ریسکی نیز خودروسازان دولتی کشورمان را تهدید نمی کند، با این حساب به نظر می رسد که نگران مدیران ایران خودرو بی اساس باشد و هیچ خطری دیوار عظیم مافیای صنعت خودرو کشور را به لرزه نیاورده است.
