گزارش‌ها از تالار خودروی بورس کالا در روز چهارشنبه، ۲۱ آبان ماه ۱۴۰۴، حاکی از عرضه و فروش کامل ون «فوتون وانا» محصول شرکت ایران خودرو دیزل است. این معامله که با کد عرضه ۱۱۱۰۱۲۵ و با هدف تأمین نیاز ناوگان تجاری و حمل و نقل کشور صورت گرفت، با رقابت میان خریداران و افزایش قیمت نسبت به نرخ پایه همراه بود. معاملات نشان داد که تقاضا برای این ون کاربری همچنان بالاتر از میزان عرضه است.
جزئیات رقابت و کشف قیمت در تالار
آمار عرضه و تقاضا
در این دور از معاملات که از ساعت ۰۹:۰۰ صبح آغاز شد، شرکت ایران خودرو دیزل مجموعاً ۳۵ دستگاه ون وانا را برای فروش روی تابلوی بورس کالا آورد. در مقابل، تقاضای ثبت شده برای این خودرو ۵۰ دستگاه بود که نشان‌دهنده پیشی گرفتن تقاضا از عرضه به میزان ۱۵ دستگاه است. در نهایت، کل ۳۵ دستگاه عرضه شده با موفقیت به فروش رسید (مچ شد) و موعد تحویل خودروها نیز روز ۵ بهمن ماه ۱۴۰۴ (۱۴۰۴/۱1/۰۵) و از محل انبار کارخانه تعیین گردید.
قیمت‌های ثبت شده
قیمت پایه (قیمت فروشنده) برای هر دستگاه ون وانا ۲۹,۷۲۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال (معادل ۲ میلیارد و ۹۷۲ میلیون تومان) تعیین شده بود. رقابت شکل‌گرفته میان خریداران منجر به ثبت نرخ تغییر ۳.۸ درصدی شد. قیمت میانگین مچ شده در این معاملات به ۳۰,۸۴۸,۲۸۵,۷۱۴ ریال (نزدیک به ۳ میلیارد و ۸۵ میلیون تومان) رسید. کمترین قیمت مچ شده ۳۰,۸۴۵,۰۰۰,۰۰۰ ریال و بالاترین قیمت مچ شده ۳۰,۸۵۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال ثبت گردید.
هزینه نهایی و جدول فروش
باید توجه داشت که قیمت کشف شده در بورس (حدود ۳.۰۸۵ میلیارد تومان) قیمت نهایی مصرف‌کننده نیست. به این مبلغ، هزینه‌های جانبی متعددی از جمله ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده (بر مبنای قیمت معاملاتی)، هزینه‌های ثابت شماره‌گذاری، بیمه شخص ثالث، عوارض و همچنین هزینه‌های جانبی و خواب پول اضافه می‌گردد. با احتساب این موارد، برآورد می‌شود که قیمت تمام شده نهایی برای خریدار به حدود ۳,۴۶۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان (سه میلیارد و چهارصد و شصت میلیون تومان) بالغ شود.
جدول جامع فروش ون وانا (آبان ۱۴۰۴)
| عنوان | مقدار |
|---|
| قیمت پایه (تومان) | ۲.۹۷۲.۰۰۰.۰۰۰ |
| تعداد عرضه / مچ شده (دستگاه) | ۳۵ |
| تعداد تقاضا (دستگاه) | ۵۰ |
| قیمت میانگین معاملاتی (تومان) | ~۳.۰۸۴.۸۲۸.۵۷۱ |
| درصد رقابت (تغییر نرخ) | ۳.۸٪ |
| موعد تحویل | ۱۴۰۴/۱۱/۰۵ |
| قیمت نهایی تخمینی (تومان) | ~۳.۴۶۰.۰۰۰.۰۰۰ |
تحلیل بازار و مشخصات فنی وانا
جایگاه فنی در بازار تجاری‌ها
ون وانا، که بر پایه پلتفرم فوتون ویو C2 (مشترک با طراحی نسل‌های قدیمی تویوتا هایس) توسط ایران خودرو دیزل تولید می‌شود، سال‌هاست که به عنوان یک راه‌حل کاربری در ناوگان حمل و نقل عمومی، اداری، و امدادی کشور ایفای نقش می‌کند. این خودرو با تکیه بر پیشرانه ۲.۴ لیتری بنزینی (مشتق از میتسوبیشی 4G69)، قدرتی در حدود ۱۳۰ تا ۱۴۰ اسب بخار و گشتاور تقریبی ۲۰۰ نیوتن‌متر تولید می‌کند. نیروی این پیشرانه از طریق یک گیربکس ۵ سرعته دستی به چرخ‌های عقب منتقل می‌شود. تمرکز اصلی در طراحی وانا بر دوام، فضای جادار کابین و سهولت در تعمیرات بوده است، نه ارائه امکانات رفاهی یا فناوری‌های نوین.
چشم‌انداز بازار و نقاط ضعف
فروش کامل ۳۵ دستگاه با رقابت ۳.۸ درصدی و ثبت تقاضای ۵۰ واحدی، به وضوح نشان می‌دهد که بازار خودروهای تجاری سبک در ایران با تقاضای انباشته و پایداری روبروست. این تقاضا عمدتاً از سوی ارگان‌ها و شرکت‌هایی است که نیاز به نوسازی ناوگان فرسوده خود دارند. نقطه ضعف بالقوه وانا، فناوری نسبتاً قدیمی پلتفرم و پیشرانه آن است که منجر به مصرف سوخت بالاتر و سطح امکانات پایین‌تر از استانداردهای روز جهان می‌شود. با این حال، در غیاب رقبای جدی وارداتی و با توجه به مزیت شبکه خدمات پس از فروش ایران خودرو دیزل، وانا همچنان جایگاه خود را حفظ کرده و قیمت نهایی ۳.۴۶ میلیارد تومانی کشف شده در بورس، به معیاری برای قیمت‌گذاری این ون در بازار آزاد تبدیل خواهد شد.
