هیئت پذیرش بورس کالای ایران با عرضه ۲۵۱۲ دستگاه خودروی وارداتی از چهار شرکت معتبر موافقت کرد.
در جلسه اخیر هیئت پذیرش بورس کالای ایران که در محل سازمان بورس و اوراق بهادار برگزار شد، پس از بررسی دقیق مدارک و مستندات، با پذیرش پنج مدل خودروی وارداتی جدید برای عرضه در تالار بورس موافقت به عمل آمد. این تصمیم به چهار شرکت واردکننده اجازه می‌دهد تا محصولات خود را از طریق مکانیزم بورس کالا به فروش برسانند.
بر اساس این مصوبه، شرکت بهمن موتور با دو محصول از برندهای هونگچی و مزدا، شرکت آرین موتور پویا با کراس‌اوور میتسوبیشی، شرکت ماموت خودرو با یک مدل الکتریکی از فولکس واگن و شرکت آرین پارس موتور با نسخه هیبریدی لاماری، در این عرضه مشارکت خواهند داشت.
جزئیات عرضه و تعداد دستگاه‌های قابل فروش
بر اساس اطلاعیه رسمی بورس کالا، تعداد دقیق خودروهایی که توسط هر شرکت عرضه خواهد شد، مشخص شده است. در حال حاضر شرایط فروش از جمله قیمت پایه، تاریخ دقیق عرضه و جزئیات ثبت‌نام اعلام نشده و انتظار می‌رود به زودی توسط شرکت‌های عرضه‌کننده و بورس کالا به اطلاع عموم برسد.
در ادامه، جدول تعداد دستگاه‌های پذیرفته شده برای هر مدل ارائه شده است:
| شرکت عرضه کننده | مدل خودرو | تعداد دستگاه |
| بهمن موتور | هونگچی H5 | ۳۳۰ |
| بهمن موتور | مزدا ۳ | ۳۰۰ |
| آرین موتور پویا | میتسوبیشی اکلیپس کراس | ۹۰۰ |
| آرین پارس موتور | لاماری HEV | ۹۲۱ |
| ماموت خودرو | فولکس واگن ID.UNYX | ۶۱ |
| مجموع | ۲۵۱۲ |
مشخصات فنی و ویژگی‌های خودروهای تازه وارد
خودروهای پذیرفته شده در این دوره، طیف وسیعی از سگمنت‌ها و فناوری‌ها را پوشش می‌دهند. در یک سو، هونگچی H5 از شرکت بهمن موتور قرار دارد؛ یک سدان لوکس با پیشرانه ۲.۰ لیتری توربوشارژ GDi که قادر به تولید ۲۲۲ اسب بخار قدرت و ۳۴۰ نیوتن‌متر گشتاور است. این قدرت از طریق یک گیربکس ۸ سرعته اتوماتیک به چرخ‌های جلو منتقل می‌شود. در سوی دیگر، همین شرکت مزدا ۳ جدید را نیز عرضه خواهد کرد که همواره به دلیل کیفیت ساخت و دینامیک رانندگی بالا در بازار ایران محبوب بوده است. جزئیات دقیق مدل وارداتی مزدا ۳ هنوز اعلام نشده اما انتظار می‌رود با پیشرانه تنفس طبیعی و امکانات رفاهی کامل عرضه شود.
شرکت آرین موتور پویا با میتسوبیشی اکلیپس کراس، یک کراس‌اوور کوپه با طراحی متمایز، در این عرضه حضور دارد. این خودرو به یک موتور ۱.۵ لیتری توربوشارژ با توان حدود ۱۵۲ اسب بخار و گشتاور ۲۵۰ نیوتن‌متر مجهز است که با یک گیربکس اتوماتیک CVT هشت سرعته مصنوعی همراه شده است. از سوی دیگر، آرین پارس موتور نسخه هیبریدی کراس‌اوور محبوب خود، لاماری HEV، را به بورس کالا می‌آورد. این مدل از یک پیشرانه ۱.۵ لیتری توربوشارژ در کنار یک موتور الکتریکی بهره می‌برد که مجموعاً ۱۷۴ اسب بخار قدرت و ۳۰۰ نیوتن‌متر گشتاور تولید کرده و مصرف سوخت ترکیبی پایینی را ارائه می‌دهد. شاخص‌ترین خودروی این لیست، فولکس واگن ID.UNYX (که احتمالاً نسخه بازار چین از خانواده ID.4 است) از سوی ماموت خودرو است. این کراس‌اوور تمام الکتریکی با یک موتور ۲۰۱ اسب بخاری و باتری با ظرفیت بالا، پیمایشی بیش از ۶۰۰ کیلومتر (طبق استاندارد CLTC) را وعده می‌دهد و ورود آن به بازار ایران، گامی جدی در توسعه زیرساخت‌ها و پذیرش خودروهای برقی محسوب می‌شود.
تحلیل بازار و چشم‌انداز رقابتی؛ مکانیزمی ناکارآمد برای مصرف‌کننده نهایی
ورود همزمان این پنج خودرو از طریق بورس کالا، در نگاه اول می‌تواند به پویایی بازار خودروی وارداتی کمک کند. اما نگاهی دقیق‌تر به سازوکار عرضه در بورس، معایب ساختاری این روش را برای خریدار واقعی آشکار می‌سازد. عرضه خودرو در بورس کالا، با وجود ادعای شفافیت، در عمل به ابزاری برای گران‌فروشی قانونی تبدیل شده است. این مکانیزم بیش از آنکه به نفع مصرف‌کننده باشد، حاشیه سود تولیدکننده و واردکننده را تضمین کرده و در نهایت، هزینه تمام‌شده را برای خریدار نهایی افزایش می‌دهد.
یکی از اصلی‌ترین انتقادات به این روش، حذف نشدن واسطه‌ها بلکه تغییر شکل آن‌هاست. در این فرآیند، افراد یا شرکت‌هایی با قدرت نقدینگی بالا، خودروها را در بورس خریداری کرده و سپس با قیمتی بالاتر در بازار آزاد به فروش می‌رسانند. در نتیجه، مصرف‌کننده واقعی یا باید توان رقابت با این بازیگران قدرتمند را در بورس داشته باشد یا در نهایت همان خودرو را با قیمتی نزدیک به بازار آزاد از واسطه‌ها خریداری کند. این امر هدف اصلی بورس کالا، یعنی کوتاه کردن دست دلالان را، عملاً نقض می‌کند.
علاوه بر این، قیمت نهایی کشف‌شده در بورس کالا به ندرت تفاوت معناداری با قیمت بازار آزاد دارد. هزینه‌های جانبی متعدد مانند مالیات بر ارزش افزوده، عوارض شماره‌گذاری، بیمه و کارمزد کارگزاری که پس از خرید به قیمت پایه اضافه می‌شوند، قیمت نهایی را به شکل قابل توجهی افزایش می‌دهند. این هزینه‌ها در کنار پیچیدگی فرآیند خرید، نیاز به کد بورسی و درگیری با کارگزاری‌ها، عملاً دسترسی مصرف‌کننده عادی را به این بازار محدود می‌سازد. در واقع، این روش کمکی به کنترل قیمت‌ها نکرده و صرفاً سود حاصل از اختلاف قیمت کارخانه و بازار را از جیب دلالان سنتی به جیب سهام‌داران شرکت‌ها، واردکنندگان و بازیگران جدید بازار سرمایه منتقل می‌کند، در حالی که فشار نهایی همچنان بر دوش خریدار واقعی است. در چنین شرایطی، هر یک از این پنج خودروی جدید نیز پس از عبور از این فرآیند، احتمالاً با برچسب قیمتی به دست مشتری خواهند رسید که تفاوت چندانی با نرخ‌های موجود در بازار آزاد نخواهد داشت و رؤیای خرید خودروی وارداتی با قیمت منصفانه را محقق نخواهد کرد.
