فصل تابستان، با وجود آنکه مترادف با سفر و اوقات فراغت است، دوره‌ای از حداکثر تنش عملیاتی را برای هر وسیله نقلیه‌ای رقم می‌زند. دمای بالای محیط به عنوان یک کاتالیزور عمل کرده و فرسودگی و تخریب را در تمام سیستم‌های اصلی خودرو تسریع می‌کند. این گزارش فراتر از چک‌لیست‌های سطحی، به ارائه یک تحلیل عمیق و موشکافانه از چالش‌های فیزیکی و شیمیایی ناشی از گرمای تابستان می‌پردازد. هدف، پاسخ به چرایی هر توصیه نگهداری و ارائه اطلاعات به مخاطبی است که از دانش فنی برخوردار است. این تحلیل، ده حوزه حیاتی را پوشش می‌دهد؛ از مدیریت حرارتی پیشرانه و دینامیک سیالات گرفته تا علم مواد و سیستم‌های دینامیکی، با در نظر گرفتن ملاحظات ویژه برای خودروهای با موتور احتراق داخلی (ICE) و وسایل نقلیه الکتریکی (EV).
سیستم خنک‌کننده موتوربخش اول: مدیریت حرارتی و سیالات حیاتی خودرو
این بخش به تحلیل فنی سیستم‌هایی می‌پردازد که بیشترین حساسیت را به تنش حرارتی دارند، با تمرکز بر ترمودینامیک، مکانیک سیالات و الکتروشیمی.
۱. سیستم خنک‌کننده موتور: قلب تپنده در برابر گرما
وظیفه اصلی سیستم خنک‌کننده، صرفاً «سرد کردن» موتور نیست، بلکه حفظ دمای آن در یک محدوده بهینه و باریک (معمولاً بین ۹۰ تا ۱۰۵ درجه سانتی‌گراد) برای دستیابی به حداکثر راندمان، حداقل آلایندگی و طول عمر است. نادیده گرفتن این سیستم در تابستان می‌تواند منجر به آسیب‌های جدی و پرهزینه مانند جوش آوردن ماشین و سوختن واشر سرسیلندر شود.
مایع خنک‌کننده (Coolant): این مایع نقشی دوگانه دارد. این ماده نه تنها «ضدیخ» بلکه «ضدجوش» نیز هست. پایه اتیلن گلیکول، نقطه جوش مخلوط آب را به میزان قابل توجهی بالاتر از ۱۰۰ درجه سانتی‌گراد می‌برد که در شرایط تحت فشار یک سیستم خنک‌کننده مدرن، امری حیاتی است. ترکیب توصیه‌شده ۵۰/۵۰ از آب مقطر و مایع خنک‌کننده برای عملکرد بهینه ضروری است. با گذشت زمان، افزودنی‌های محافظ این مایع تحلیل رفته و سیال می‌تواند اسیدی شود که خوردگی داخلی را تسریع می‌کند. بررسی‌های منظم و تخلیه کامل سیستم هر دو سال یکبار، اقدامات پیشگیرانه کلیدی هستند.
ترموستات (Thermostat): این قطعه یک شیر تنظیم‌کننده حیاتی است، نه یک قطعه محدودکننده. باید تصور غلط و خطرناک باز کردن ترموستات در تابستان را کنار گذاشت. واحد کنترل الکترونیکی موتور (ECU) برای تنظیم پاشش سوخت و زمان‌بندی جرقه‌زنی به دمای پایدار موتور متکی است. برداشتن ترموستات باعث می‌شود موتور بیش از حد خنک کار کند که منجر به احتراق ناقص، افزایش مصرف سوخت، آلایندگی بیشتر و فرسایش سریع سیلندر به دلیل شسته شدن لایه روغن می‌شود.
رادیاتور و فن (Radiator & Fan): رادیاتور یک مبدل حرارتی است و کارایی آن به تمیز بودن پره‌هایش برای عبور حداکثری هوا بستگی دارد. گرد و غبار تابستان می‌تواند آن را مسدود کند. عملکرد فن (مکانیکی یا برقی) در سرعت‌های پایین یا حالت سکون که جریان هوای طبیعی وجود ندارد، حیاتی است. عملکرد صحیح فن، به‌ویژه دور تند آن که اغلب با روشن شدن کولر فعال می‌شود، باید بررسی گردد.
شلنگ‌ها و پمپ آب (Hoses & Water Pump): گرما تخریب شلنگ‌های لاستیکی را تسریع کرده و باعث می‌شود از داخل به بیرون شکننده و ترک‌خورده شوند. بازرسی چشمی باید به دنبال نشانه‌هایی از تورم، ترک‌خوردگی یا نرمی بیش از حد باشد. پمپ آب قلب سیستم است و هرگونه نشتی از سوراخ تخلیه آن نشان‌دهنده خرابی قریب‌الوقوع است.
ارتباط متقابل سیستم خنک‌کننده و تهویه مطبوع یک نکته کلیدی است. کندانسور سیستم تهویه مطبوع معمولاً در جلوی رادیاتور موتور نصب می‌شود. هنگامی که کولر روشن است، کندانسور مقدار قابل توجهی گرما را مستقیماً در مسیر جریان هوای رادیاتور آزاد می‌کند. این امر بار حرارتی روی سیستم خنک‌کننده موتور را افزایش می‌دهد. بنابراین، یک ضعف در سیستم خنک‌کننده (مانند مایع کهنه یا رادیاتور نیمه‌مسدود) ممکن است تنها در تابستان و هنگام کار کردن کولر خود را نشان دهد، زیرا سیستم فراتر از ظرفیت خود تحت فشار قرار گرفته و منجر به داغ شدن بیش از حد موتور می‌شود. در نتیجه، مشکلات داغ کردن موتور در تابستان اغلب نشانه یک مشکل زمینه‌ای در سیستم خنک‌کننده است که با بار حرارتی اضافی کولر تشدید می‌شود.
گرما دشمن اصلی روغن است و مهم‌ترین ویژگی آن یعنی ویسکوزیته را هدف قرار می‌دهد ۲. روغن موتور و ویسکوزیته: محافظت در سطح مولکولی
نقش‌های اصلی روغن موتور روانکاری، خنک‌کاری، تمیزکاری و جلوگیری از خوردگی است. گرما دشمن اصلی روغن است و مهم‌ترین ویژگی آن یعنی ویسکوزیته را هدف قرار می‌دهد.
ویسکوزیته و دما (Viscosity and Temperature): ویسکوزیته مقاومت یک سیال در برابر جریان است. با افزایش دما، ویسکوزیته روغن به صورت نمایی کاهش می‌یابد (روغن رقیق‌تر می‌شود). این امر «استحکام فیلم روغن» را کاهش می‌دهد؛ لایه میکروسکوپی که از تماس فلز با فلز بین قطعات متحرک مانند یاتاقان‌ها و دیواره سیلندر جلوگیری می‌کند.
انتخاب گرید SAE مناسب (Choosing the Right SAE Grade): روغن‌های چند درجه‌ای (مانند 5W-30) برای عملکرد در طیف وسیعی از دماها طراحی شده‌اند. عدد دوم ("30") نشان‌دهنده ویسکوزیته آن در دمای کاری (۱۰۰ درجه سانتی‌گراد) است. در گرمای شدید تابستان، به‌ویژه برای موتورهای قدیمی‌تر یا تحت بار سنگین، ممکن است سازنده استفاده از روغن با گرید بالاتر (مانند 10W-40) را برای اطمینان از استحکام کافی فیلم روغن توصیه کند. همیشه باید به دفترچه راهنمای خودرو مراجعه کرد.
تخریب حرارتی و اکسیداسیون (Thermal Breakdown and Oxidation): دمای بالا اکسیداسیون روغن پایه و مواد افزودنی آن (شوینده‌ها، پخش‌کننده‌ها، عوامل ضدسایش) را تسریع می‌کند. این فرآیند منجر به تشکیل لجن و ورنی می‌شود که می‌تواند مجاری روغن را مسدود کرده و موتور را از روانکاری محروم سازد. تعویض منظم روغن در تابستان اهمیت بیشتری دارد زیرا سرعت تخریب آن بالاتر است.
روغن موتور نقش مهمی به عنوان یک عامل خنک‌کننده نیز ایفا می‌کند. در حالی که سیستم خنک‌کننده اصلی، سرسیلندر و بلوک موتور را مدیریت می‌کند، قطعاتی مانند میل‌لنگ، پیستون‌ها و زنجیر تایم عمدتاً توسط روغنی که روی آن‌ها گردش می‌کند، خنک می‌شوند. در تابستان، روغن با دمای محیطی بالاتری شروع به کار می‌کند و باید گرمای بیشتری را از موتور دفع کند. اگر سطح روغن پایین یا کیفیت آن نامناسب باشد، توانایی آن در انتقال حرارت کاهش می‌یابد. این امر تنش بیشتری را به سیستم خنک‌کننده اصلی وارد کرده و یک چرخه معیوب ایجاد می‌کند که در آن موتور داغ، روغن را تخریب می‌کند و روغن تخریب‌شده باعث داغ‌تر شدن موتور می‌شود. بنابراین، بررسی سطح روغن تنها برای روانکاری نیست، بلکه بخشی حیاتی از استراتژی مدیریت حرارتی کلی موتور است.
سیستم ترمز ۳. سیستم ترمز: مدیریت انرژی جنبشی و پدیده محو شدن ترمز
ترمزها انرژی جنبشی را به انرژی حرارتی تبدیل می‌کنند. در تابستان، توانایی سیستم برای دفع این گرما به دلیل دمای بالای محیط و سطح جاده کاهش می‌یابد و خطر «محو شدن ترمز» (Brake Fade) را افزایش می‌دهد.
محو شدن ترمز (Brake Fade): این پدیده یک کاهش موقتی اما خطرناک در قدرت ترمزگیری است که در اثر گرمای بیش از حد ایجاد می‌شود. این یک نقص مکانیکی نیست و قدرت ترمز معمولاً پس از خنک شدن باز می‌گردد. دو نوع اصلی آن عبارتند از:
محو شدن لنت (Pad Fade): ترکیبات رزینی که مواد اصطکاکی را در لنت ترمز به هم متصل می‌کنند، بیش از حد گرم می‌شوند (فراتر از ۶۵۰ درجه سانتی‌گراد). این مواد شروع به تصعید گاز می‌کنند و یک لایه مرزی از گاز بین لنت و دیسک ایجاد می‌کنند. این لایه گاز مانند یک روان‌کننده عمل کرده و ضریب اصطکاک و در نتیجه نیروی ترمز را به شدت کاهش می‌دهد.
محو شدن روغن ترمز (Fluid Fade): روغن ترمز خاصیت هیگروسکوپیک (رطوبت‌گیر) دارد، به این معنی که با گذشت زمان رطوبت هوا را جذب می‌کند. در حالی که روغن ترمز تازه DOT 3/4 نقطه جوش بالایی (بیش از ۲۰۰ درجه سانتی‌گراد) دارد، روغن آلوده به آب می‌تواند در دمای بسیار پایین‌تری به جوش آید. گرمای ناشی از ترمزگیری شدید به کالیپرها منتقل شده و آب موجود در روغن را به جوش می‌آورد و حباب‌های بخار قابل تراکم در لوله‌های هیدرولیک ایجاد می‌کند. وقتی راننده پدال را فشار می‌دهد، به جای اعمال نیرو به پیستون‌ها، بخار را فشرده می‌کند که نتیجه آن یک پدال «اسفنجی» یا «بلند» است که با تأثیر کم به کف می‌رسد.
عوامل خطر در رانندگی تابستانی این پدیده را تشدید می‌کنند. تابستان اغلب شامل سفرهای طولانی با سرعت بالا در بزرگراه‌ها است. از آنجایی که انرژی جنبشی با مجذور سرعت افزایش می‌یابد، ترمزگیری از سرعت 120 کیلومتر بر ساعت گرمای بسیار بیشتری نسبت به ترمزگیری از 60 کیلومتر بر ساعت تولید می‌کند. سفرهای تابستانی معمولاً به معنای بار سنگین‌تر خودرو (چمدان، سرنشینان) است که انرژی جنبشی قابل دفع را افزایش می‌دهد. گرمای تابستان نیز شیب حرارتی را کاهش می‌دهد، به این معنی که ترمزها بین دفعات استفاده دیرتر خنک می‌شوند. این سه عامل – سرعت بالاتر، بار سنگین‌تر و خنک‌کاری کندتر – با هم ترکیب شده و یک «طوفان کامل» برای محو شدن ترمز ایجاد می‌کنند، به‌ویژه در سراشیبی‌های طولانی یا ترافیک سنگین. این نشان می‌دهد که یک سیستم ترمز که در رانندگی شهری در فصل بهار کافی به نظر می‌رسد، ممکن است برای یک سفر جاده‌ای خانوادگی با بار کامل در تابستان به طرز خطرناکی ناکافی باشد.
گرما دشمن شماره یک عمر باتری خودرو است ۴. باتری: جنگ الکتروشیمیایی با دما
گرما دشمن شماره یک عمر باتری است، هم برای باتری‌های سربی-اسیدی سنتی و هم برای باتری‌های لیتیوم-یون مدرن. گرما فرآیندهای شیمیایی داخلی را تسریع کرده و منجر به تخریب و خرابی سریع‌تر می‌شود.
خودروهای احتراق داخلی (سربی-اسیدی): دمای بالای زیر کاپوت در تابستان، تبخیر آب از الکترولیت (محلول اسید سولفوریک و آب) را در باتری‌های غیرسیلد تسریع می‌کند. این امر صفحات سربی را در معرض هوا قرار داده و باعث سولفاته شدن و کاهش ظرفیت آن‌ها می‌شود. گرما همچنین سرعت خوردگی داخلی شبکه‌های باتری را افزایش می‌دهد. تحقیقات نشان می‌دهد که گرما می‌تواند عمر باتری را تا 33 درصد کاهش دهد.
وسایل نقلیه الکتریکی (لیتیوم-یون): در حالی که خودروهای برقی قطعات متحرک کمتری دارند، بسته‌های باتری آن‌ها به دما بسیار حساس هستند. دمای بالا (بیش از ۳۰-۳۵ درجه سانتی‌گراد) باعث تخریب برگشت‌ناپذیر مواد کاتد و آند و الکترولیت شده و منجر به کاهش دائمی ظرفیت (کاهش وضعیت سلامت - SOH) و عمر کوتاه‌تر می‌شود.
دمای داخلی خودرو سیستم مدیریت حرارتی باتری (BTMS): این سیستم دفاع حیاتی خودروی برقی است. سیستم مدیریت باتری (BMS) به طور مداوم دمای سلول‌های جداگانه را نظارت می‌کند. اگر دما افزایش یابد، یک سیستم خنک‌کننده فعال (مایع‌خنک با رادیاتور اختصاصی یا هواخنک) را برای نگه داشتن بسته باتری در محدوده دمایی بهینه فعال می‌کند. استفاده از کولر در یک خودروی برقی نیز به BTMS فشار وارد می‌کند، زیرا اغلب از اجزای خنک‌کننده مشترک استفاده می‌کنند.
یک مزیت مهم خودروهای برقی، قابلیت «پیش‌شرطی‌سازی» (Pre-conditioning) است. بسیاری از خودروهای برقی اجازه می‌دهند تا در حین اتصال به شارژر، کابین و بسته باتری با استفاده از برق شبکه (نه برق باتری) به دمای ایده‌آل خود برسند. شروع رانندگی با یک بسته باتری بهینه‌سازی شده از نظر حرارتی، مصرف اولیه انرژی برای خنک‌کاری را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد و در نتیجه برد حرکتی را به حداکثر می‌رساند. این قابلیت تنها یک ویژگی رفاهی نیست، بلکه یک استراتژی کلیدی برای حفظ سلامت باتری و به حداکثر رساندن برد در دمای شدید تابستان است.
با توجه به پیچیدگی فنی نگهداری خودروهای برقی و همچنین مزایا و معایت آن در ایران، اینکه خودرو برقی بخرید یا نخرید نیز در مقاله زیر توضیح داده شده است:
خودرو برقی بخریم یا نخریم؟
بخش دوم: حفاظت از سطوح و آسایش سرنشینان
این بخش تمرکز خود را از پیشرانه به نمای بیرونی و داخلی خودرو معطوف می‌کند و به تحلیل تخریب مواد در اثر تابش فرابنفش و عملکرد سیستم تهویه مطبوع می‌پردازد.
پوشش‌های سرامیکی نانو ۵. رنگ بدنه و سطوح داخلی: مبارزه با فوتواکسیداسیون
تهدید اصلی برای سطوح خودرو فقط گرما نیست، بلکه جزء فرابنفش (UV) نور خورشید است.
تحلیل فنی - نمای بیرونی:
فوتواکسیداسیون (Photo-oxidation): اشعه UV انرژی کافی برای شکستن پیوندهای مولکولی در کیلر (لایه شفاف) و رنگدانه‌های زیرین رنگ خودرو را دارد. این فرآیند که به فوتواکسیداسیون معروف است، باعث کدر و شکننده شدن کیلر و مات شدن رنگ می‌شود. رنگ‌های تیره‌تر انرژی نور بیشتری جذب کرده و در نتیجه در برابر این آسیب حساس‌تر هستند. رنگدانه‌های قرمز به دلیل ساختار مولکولی آسیب‌پذیرشان در برابر تخریب UV، به طور ویژه‌ای مستعد مات شدن هستند.
آلاینده‌ها به عنوان کاتالیزور: فضولات پرندگان، شیره درختان و بقایای حشرات اسیدی هستند و هنگامی که توسط خورشید روی سطح پخته می‌شوند، تخریب کیلر را تسریع کرده و به عنوان نقطه کانونی برای آسیب UV عمل می‌کنند. شستشوی منظم برای حذف این آلاینده‌ها حیاتی است.
روش‌های محافظت: روش‌های مختلفی برای محافظت از رنگ وجود دارد که از نظر دوام، هزینه و سطح محافظت متفاوت هستند. واکس یک لایه موقتی با دوام ۱ تا ۳ ماه ایجاد می‌کند. پوشش‌های سرامیکی نانو (مبتنی بر SiO 2) یک لایه شیشه‌ای سخت و نیمه‌دائمی با دوام ۲ تا ۵ سال ایجاد می‌کنند که مقاومت بالایی در برابر UV و خراشیدگی دارد.
استفاده از آفتاب‌گیر و شیشه‌های دودی استاندارد برای اطلاعات بیشتر مقاله "سرامیک ماشین چیست و چه مزایایی دارد؟" را در زیر بخوانید
سرامیک ماشین چیست و چه مزایایی دارد؟
تحلیل فنی - فضای داخلی:
اشعه UV از شیشه‌ها عبور کرده و پلیمرهای داشبورد، پنل‌های در و صندلی‌ها را تخریب می‌کند و باعث شکنندگی، ترک خوردن و رنگ‌پریدگی آن‌ها می‌شود. «بوی نوی خودرو» اغلب ناشی از تصعید ترکیبات آلی فرار (VOCs) از این پلاستیک‌ها است، فرآیندی که با گرما تسریع می‌شود. استفاده از آفتاب‌گیر و شیشه‌های دودی استاندارد می‌تواند به کاهش این آسیب‌ها کمک کند.
در جدول زیر، مقایسه‌ای بین روش‌های اصلی محافظت از رنگ ارائه شده است تا به انتخاب آگاهانه کمک کند.
| روش محافظت | دوام | مکانیسم محافظت | مقاومت در برابر UV | هزینه تقریبی | مزایا | معایب |
| واکس خودرو | ۱ تا ۳ ماه | ایجاد یک لایه موقت از پلیمرهای مصنوعی یا طبیعی | متوسط | پایین | ارزان، اجرای آسان، درخشندگی بالا | دوام کوتاه، نیاز به اجرای مکرر |
| سیلنت | ۴ تا ۶ ماه | ایجاد پیوند متقاطع پلیمری با رنگ | خوب | متوسط | دوام بیشتر از واکس، محافظت بهتر | هزینه بیشتر از واکس |
| پوشش نانو سرامیک | ۲ تا ۵ سال | تشکیل یک لایه شیشه ای سخت و دائمی (SiO2) | عالی | بالا | دوام بسیار بالا، مقاومت در برابر خراش، آب گریزی قوی | هزینه بالا، نیاز به اجرای تخصصی |
| کاور محافظ رنگ (PPF) | ۵ تا ۱۰ سال | نصب یک فیلم پلیمری شفاف و ضخیم | عالی | بسیار بالا | بهترین محافظت فیزیکی در برابر سنگ ریزه و خراش های عمیق | گران ترین گزینه، احتمال زرد شدن در مدل های بی کیفیت |
۶. سیستم تهویه مطبوع: ترمودینامیک آسایش
سیستم تهویه مطبوع «سرما» تولید نمی‌کند؛ بلکه یک پمپ حرارتی است که انرژی گرمایی را از داخل کابین به هوای بیرون منتقل می‌کند.
تحلیل فنی چرخه تبرید:
کمپرسور: گاز مبرد کم‌فشار را به گاز پرفشار و داغ تبدیل می‌کند.
کندانسور: گرمای گاز مبرد را به هوای بیرون منتقل کرده و آن را به مایع پرفشار تبدیل می‌کند.
ریسیور-درایر: رطوبت را از مبرد مایع حذف می‌کند تا از یخ‌زدگی و خوردگی جلوگیری شود.
شیر انبساط: با کاهش ناگهانی فشار مبرد، دمای آن را به شدت پایین می‌آورد.
اواپراتور: مبرد سرد، گرمای هوای کابین را جذب کرده و آن را خنک و رطوبت‌زدایی می‌کند، سپس هوای خنک توسط فن به داخل کابین دمیده می‌شود.
نگهداری: شایع‌ترین علت عملکرد ضعیف، سطح پایین مبرد به دلیل نشتی‌های آهسته است. فیلتر هوای کابین نیز حیاتی است. یک فیلتر مسدود، جریان هوا را بر روی اواپراتور محدود کرده، کارایی خنک‌کنندگی را کاهش می‌دهد و می‌تواند باعث یخ زدن اواپراتور شود. همچنین با عدم جذب گرده و غبار، کیفیت هوا را کاهش می‌دهد.
برای استفاده بهینه از کولر، استراتژی زیر توصیه می‌شود: ابتدا، پنجره‌ها را برای یک دقیقه باز کنید تا هوای بسیار داغ داخل کابین خارج شود. سپس، پنجره‌ها را ببندید و کولر را برای یک یا دو دقیقه روی حالت «هوای تازه» روشن کنید. در نهایت، به حالت «گردش داخلی هوا» (Recirculation) بروید تا دمای خنک‌شده کابین به طور موثر حفظ شود. این کار بار کلی روی کمپرسور را کاهش داده و در مصرف سوخت صرفه‌جویی می‌کند.
مخزن شیشه‌شوی معمولاً از پلاستیک ساخته شده و در محفظه موتور، نزدیک به موتور داغ و رادیاتور قرار دارد ۷. مخزن شیشه‌شوی: یک نقطه ضعف پنهان
این قطعه ساده به دلیل محل قرارگیری و خواص مواد، آسیب‌پذیر می‌شود. مخزن شیشه‌شوی معمولاً از پلاستیک ساخته شده و در محفظه موتور، نزدیک به موتور داغ و رادیاتور قرار دارد. قرار گرفتن مداوم در معرض چرخه‌های حرارتی بالا، پلاستیک را به مرور زمان شکننده می‌کند. اگر مخزن خالی بماند، پلاستیک در برابر تنش حرارتی و لرزش آسیب‌پذیرتر شده و منجر به ترک‌خوردگی و خرابی می‌شود. پر نگه داشتن آن به مقاومت پلاستیک در برابر این تنش کمک کرده و همچنین مایع لازم برای تمیز کردن بقایای حشرات و گرد و غبار تابستانی که می‌تواند دید را مختل کند، فراهم می‌سازد.
بخش سوم: بازرسی سیستم‌های دینامیکی و پیشگیرانه
این بخش نهایی به رابط حیاتی بین خودرو و جاده و همچنین سایر بررسی‌های پیشگیرانه ضروری می‌پردازد.
۸. تایرها: فیزیک کاربردی در جاده
تایرها حیاتی‌ترین جزء ایمنی خودرو هستند. عملکرد آن‌ها تحت تأثیر قوانین فیزیک است که به شدت از گرمای تابستان تأثیر می‌پذیرند.
فشار و دما: قانون گازهای ایده‌آل (PV=nRT) یک رابطه مستقیم بین دما و فشار را دیکته می‌کند. به ازای هر 5.6 درجه سانتی‌گراد افزایش دمای محیط، فشار تایر تقریباً 1 PSI افزایش می‌یابد. آسفالت داغ می‌تواند 10 تا 20 درجه سانتی‌گراد گرم‌تر از هوا باشد که دمای تایر و فشار را بیشتر افزایش می‌دهد.
خطرات فشار بیش از حد: فشار بیش از حد ناشی از گرما، سطح تماس تایر با جاده را کاهش می‌دهد. این امر چسبندگی را برای پیچیدن و ترمزگیری کاهش می‌دهد. همچنین باعث سایش زودرس مرکز آج شده و ساختار تایر را سفت و در برابر آسیب‌های ناشی از چاله‌ها یا زباله‌های جاده مستعدتر می‌کند و خطر ترکیدن ناگهانی را افزایش می‌دهد.
تایرهای تابستانی در مقابل چهارفصل: این یک تمایز فنی کلیدی است. تایرهای تابستانی از ترکیب لاستیکی سخت‌تری استفاده می‌کنند که در برابر نرم شدن در دمای بالا مقاومت کرده و چسبندگی بهینه را بر روی آسفالت داغ و خشک فراهم می‌کند. در مقابل، تایرهای چهارفصل باید در دماهای سردتر انعطاف‌پذیر باقی بمانند، بنابراین ترکیب نرم‌تری دارند که در گرمای شدید تابستان ممکن است بیش از حد نرم شده و منجر به پاسخ‌دهی ضعیف‌تر و سایش سریع‌تر شود.
ترکیب تهدیدات گرما، عمر و کم‌بادی تایرها بسیار خطرناک است. یک تایر کم‌باد هنگام چرخش بیشتر خم می‌شود. این خمش اضافی گرمای داخلی قابل توجهی تولید می‌کند. در تابستان، این گرمای تولید شده داخلی به گرمای آسفالت داغ و هوای گرم محیط اضافه می‌شود. این بار حرارتی ترکیبی می‌تواند به سرعت از محدودیت‌های ساختاری تایر فراتر رود، به‌ویژه اگر تایر قدیمی و لاستیک آن شکننده شده باشد. این امر منجر به جدا شدن آج یا ترکیدن دیواره جانبی می‌شود که شایع‌ترین نوع خرابی تایر ناشی از گرما است. بنابراین، توصیه به «بررسی فشار تایر» کافی نیست. توصیه تخصصی این است که فشار تایرها را زمانی که سرد هستند (کمتر از ۲ کیلومتر رانندگی شده) بررسی کنید، اطمینان حاصل کنید که مطابق با مشخصات سازنده خودرو (که روی برچسب ستون در یافت می‌شود، نه روی دیواره تایر) باد شده‌اند و نسبت به تایرهایی که بیش از ۵-۶ سال عمر دارند، صرف نظر از عمق آج، هوشیاری ویژه‌ای داشته باشید.
تسمه‌ها و شلنگ‌ها ۹. تسمه‌ها و شلنگ‌ها: شریان‌های حیاتی موتور
مواد لاستیکی و کامپوزیتی که برای تسمه‌ها و شلنگ‌های موتور استفاده می‌شوند، به شدت در برابر تخریب ناشی از گرما و ازن آسیب‌پذیر هستند. گرمای شدید محفظه موتور در تابستان فرآیند پیری این قطعات را تسریع می‌کند. نرم‌کننده‌های موجود در لاستیک خارج شده و باعث می‌شوند مواد سخت، شکننده و مستعد ترک‌خوردگی شوند. یک تسمه سرپانتین مدرن، دینام، پمپ آب، پمپ هیدرولیک فرمان و کمپرسور کولر را به حرکت در می‌آورد و خرابی آن فاجعه‌بار است. بازرسی باید به دنبال ترک (به‌ویژه در سمت شیاردار)، ساییدگی یا ظاهر براق باشد.
۱۰. فیلتر هوا: تنفس موتور
موتور برای احتراق کارآمد به نسبت دقیقی از هوا به سوخت نیاز دارد. فیلتر هوای مسدود، موتور را «خفه» می‌کند. تابستان اغلب با سطوح بالاتری از گرد و غبار، گرده و سایر ذرات معلق همراه است. فیلتر هوا این آلاینده‌ها را به دام می‌اندازد. یک فیلتر مسدود، حجم هوای ورودی به منیفولد را محدود می‌کند. ECU ممکن است سعی در جبران آن داشته باشد، اما در نهایت این امر منجر به یک مخلوط سوخت غنی (سوخت زیاد، هوای کم) می‌شود که نتیجه آن کاهش قدرت، پاسخ ضعیف دریچه گاز و افزایش مصرف سوخت است. برای موتورهای توربوشارژ، فیلتر مسدود می‌تواند فشار اضافی بر روی توربوشارژر نیز وارد کند.
نتیجه‌گیری
نگهداری پیشگیرانه در تابستان اساساً به مدیریت انرژی حرارتی و کاهش اثرات مخرب آن بر سیالات، مواد و سیستم‌های الکتروشیمیایی مربوط می‌شود. درک اصول مهندسی زیربنایی – از ترمودینامیک محو شدن ترمز گرفته تا فوتواکسیداسیون رنگ – نگهداری خودرو را از یک کار واکنشی به یک استراتژی پیشگیرانه تبدیل می‌کند. این رویکرد نه تنها ایمنی و قابلیت اطمینان را در طول پرچالش‌ترین فصل تضمین می‌کند، بلکه یکپارچگی عملیاتی و ارزش بلندمدت خودرو را نیز حفظ می‌نماید. با اجرای این اقدامات فنی، می‌توان با اطمینان خاطر از سفرهای تابستانی لذت برد و از هزینه‌های تعمیراتی غیرمنتظره جلوگیری کرد.
