طلسم ورود فولکس واگن شکسته شد

نویسنده: بابک صدرایی

دومین نمایشگاه خودرو تهران ، شاید چشم همه کارشناسان ، خبرگان صنعت خودرو و بسیاری از مردم به حضور ماموت خودرو و اینکه آیا امسال خودروهای فولکس به نمایشگاه می آیند یا خیر دوخته شده بود .
قبل از نمایشگاه اخبار ضد و نقیض شنیده می شد مبنی بر اینکه این قرارداد نهایی نشده و همواره با ابهامات فراوان به آن نگریسته می شد. اما با حضور محصولات فولکس واگن در نمایشگاه تهران و غرفه ماموت شور و شوق خاصی در میان دوستداران خودرو پدید آمد ، اما مطلب اصلی و تحلیلی که به آن خواهیم پرداخت این است که چرا حضور فولکس واگن تا این حد مهم است و این حضور به کجا خواهد انجامید.
فولکس واگن برند قدیمی و یکی از بزرگترین خودروسازان جهان است که برای کسب مقام بزرگترین خودروساز با شرکت تویوتا در سالهای اخیر مدام در حال رقابت میباشد.
نام فولکس واگن برای هر فردی در جهان و همچنین ایرانیان تداعی کننده نام بیتل میباشد ، یکی از خودروهای ماندگار جهان ، که به لحاظ تولید و فروش رکوردی را به نام خود ثبت نمود ، خودروی مردی پس از جنگ جهانی دوم که انقلابی را در ساخت یک خودروی ارزان ، اما جذاب و با دوام به وجود آورد و با توجه به ساختار فنی مخصوص به خود چون بمبی در جهان صدا نمود.
بیش از 20 میلیون از این بیتل دوست داشتنی در مدلهای مختلف راهی بازارهای بین المللی گردید تا به نوعی فولکس واگن برگی نو را از تاریخ خودروسازی جهان رقم بزند. فولکس واگن در اصل در زبان آلمانی به معنی خودروی مردمی میباشد و همین امر سبب گردید که در طول چندین دهه نه تنها پر فروشترین خودرو ساز آلمان باشد ، بلکه در قاره سبز اروپا نیز این لقب را از آن خود نماید.همچنین در بازار کشور چین به عنوان رقابتی ترین و بزرگترین بازار مصرف دنیا نیز همواره لقب پر فروش ترین را یدک می کشد و حضور موفقی را نیز در بازار آمریکای جنوبی و شمالی دارد.
فولکس واگن امروز صاحب برندهایی است که جواهرات صنعت خودروسازی به لحاظ قدمت و کیفیت و تکنولوژی شناخته میشوند
بوگاتی- بنتلی- لامبورگینی – آئودی و بخشی از سهام پورشه خود نشان از افتخاری بزرگ را دارد و همچنین دو برند اشکودا و سئات نیز از زیر مجموعه های فولکس واگن به شمار میروند تا این امپراتور بزرگ و مغرور برتری خود را اثبات نماید.
اما داستان حضور برند فولکس واگن در ایران طولانی و پر فراز و نشیب میباشد که جا دارد تحلیلی از حضور این برند داشته باشیم.
دهه30 و 40 شاید یکی از بیشترین خودروهایی که در خیابانهای کشور به وفور یافت میشد و رژه می رفت خودروی فولکس واگن بیتل بود( در ایران معروف به مدل غورباقه ایی) ،عکس ها و فیلمهای قدیمی گواه محبوبیت این کوچولوی دوست داشتنی هستند ، فولکس واگن غورباقه ایی سمبلی از خودروی جان سخت و بادوام و در عین حال اقتصادی بود و شاید به نوعی تا قبل از ورود پیکان در اواسط دهه 40 میتوان آنرا خودروی مردمی آن روزگار نامید.
از سوی دیگر ون های فولکس واگن با نام ترانسپورتر نیز در طول این سالها زحمات زیادی رو متحمل گردیدند ، و در صنعت حمل و نقل عمومی و بسیاری از فعالیت ها نقش بسزائی دارند و شاید جزئی از خاطرات شیرین نسلهای گوناگون باشند.
با ورود مدلهای پاسات و گلف دیدگاه عمومی در مورد فولکس واگن به بازار کشور تغییر نمود ، فولکس گلف که خود بنیان گذار سبک و سگمنت جدیدی بود محبوب جوانهای مدرن و ماشین باز گردید و پاسات به عنوان خودرویی خانوادگی و مدرن و در عین حال کم استهلاک مطرح گردیدند.
اینبار گلف به برند فولکس واگن ، حس قدرت و اسپورتی را بخشید و از دیدگاه بسیاری از خودروبازان و رانندگان فولکس گلف خودرویی بی نقص بود که لذت رانندگی با آن هیچ گاه فراموش نخواهد شد و یک کلاس هاچ بک داغ و پر هیجان را به وجود آورد.
اما با وقوع انقلاب و جنگ در ایران واردات خودرو به کشور ممنوع گردید و فولکس واگن نیز به مانند بسیاری از برندهای مطرح دیگر در نقطه اوج فعالیت خود از بازار کشور خداحافظی نمود.
پس از پایان جنگ ورود محصولات فولکس واگن با آن تصورات ذهنی مثبت خریداران به کشور آغاز گشت اما به گونه ایی متفاوت در ابتدا پس از جنگ خلیج فارس تعدادی خودروی فولکس پاسات که کارکرده بودند ( مدلهای 88) وارد بازار کشور شدند که به پاسات عراقی معروف بودند چراکه این پاسات ها در ان دوره در بازار عراق هم فروش بسیار خوب و موفقی داشتند.
اما آنچه موج امید را ایجاد کرد شرکت خودروسازی سینا بود که خود را به عنوان نماینده رسمی شرکت فولکس واگن در ایران معرفی نمود و خبر از حضور جدی فولکس واگن در ایران داد.
فولکس واگن های گلف فانکشن نسل دوم مدل کمی پائین تر( مدل 91) تحت نام مدل 92 به تعداد نسبتا زیاد وارد کشور شدند ، فولکس محبوب گلف در کنار تعداد محدودی ون جان سخت ترانسپورتر و کلرادو دوباره غوغایی دربازار ایران پدید اورد ، جوانان دهه 70 خاطرات جوانان دهه 50 را با گلف محبوب دوباره زنده کردند.
اینبار شرکت خودروسازی سینا ، پرچمدار فولکس واگن در بازار ایران بود ، شرکتی که به نظر خوش آتیه می آمد و نوید تولید محصولات فولکس واگن را در ایران میداد تا در کنار شرکت کرمان موتور که در آن زمان محصولات دوو را به ایران وارد می نمود و برنامه مونتاژ و تولید این محصولات را داشت به عنوان خوش آتیه ترین خودروسازان بخش خصوصی شناخته شوند و از دید خودرودوستان با تولید محصولات به روز و با کیفیت بتوانند طلسم انحصار خودروسازان داخلی را بشکنند که متاسفانه این اتفاق رخ نداد ، فولکس واگن که به دنبال تولید مدل محبوب پاسات و خودروی ون دوست داشتنی ترانسپورتر در کنار گلف بود تا پای بهترین و محبوب ترین های فولکس واگن را به بازار ایران باز نماید ، حتی صحبت از ورود سدانهای محبوب آئودی به ایران بود که تعدادی انگشت شمار نیز وارد گردید.
متاسفانه این اتفاق رخ نداد و خیلی زود و شاید زودتر از بقیه برندها این آلمانی محبوب و مردمی از بازار ایران خداحافظی نمود ، به دلایل متعدد و نا معلوم فولکس واگن از بازار ایران خداحافظی نمود تا مسیر غلط صنعت خودروسازی کشور را گوشزد نماید.
با توجه به بسته شدن دروازه های کشور در طول یک دهه عملا هیچ اثری از فولکس واگن به مانند سایر برندها نبود ، و همواره انتظار میرفت که چنانچه حرکتی جدید در تولید و یا واردات صورت پذیرد ، فولکس واگن حضوری پر رنگ خواهد داشت. اما پایان ماجرا به این نقطه ختم نگردید ، اوائل دهه 80 همزمان با تحریم جنرال موتورز و خروج برند محبوب دوو در ایران ، مجموعه خوشنام کرمان موتور اقدام به مونتاژ مدل گل از طریق شعبه برزیلی فولکس واگن نمود .
با توجه به برزیلی بودن خودرو ، شاید گل حس یک فولکس واگن اصیل را نمی داد اما از سوی دیگر عرضه این خودرو برزیلی با لوگو فولکس واگن در ذهن بسیاری از مشتریان ایرانی امنیت خاطر ایجاد نمود ، تا اواخر دهه 80 ، فولکس گل به عنوان محصولی مناسب تولید گردید ، اما هیچ گاه نتوانست در حد و اندازه یک فولکس واگن ظاهر گردد.
اواسط دهه 80 بود که زمزمه تولید مدل سدان جتا که ساخت کشور مکزیک بود درشرکت کرمان مونور شنیده شد و چندین تبلیغ نیز انجام شد که متاسفانه به دلایل نا معلوم این اتفاق خجسته نیز واقعیت نپذیرفت تا به طور کلی بازهم فولکس واگن از بازار ایران خداحافطی کند.
اما داستان فولکس واگن به اینجا نیز ختم نشد ،با بحث برجام و صحبت از حضور مجدد برندهای مطرح بین المللی یکی از گزینه های جذاب که بسیاری از تولید کنندگان و وارد کنندگان قدر ایرانی به دنبال آن بودند ، شرکت فولکس واگن بود ، برندی هیجان انگیز و خوش نام که نه تنها ایرانیان بلکه تمام مردم دنیا همواره خاطره ایی خوش از آن داشته اند.
البته چند سال قبل وارد کننده ایی نه چندان معتبر ، تعدادی از مدلهای بیتل را تحت مدل ABT وارد نمود که قیمت گداری بالا و نداشتن خدمات و اعتبار وارد کننده نتوانست به موفقیت دست یابد و بیتل بدل به خودرویی خاص و گران برای اقشار خاص گردید
اما سرانجام سال 95 شرکت ماموت خودرو که قبلا تجربه همکاری با محصولات سنگین اسکانیا را داشت و تولید کننده ایی خوش نام بود ، پس از مذاکرات طولانی دل این آلمانی سختگیر را ربود تا در ایران نماینده رسمی غول بزرگ و محترم گردد.
اما باید دید اوضاع فولکس واگن در دنیا چگونه است و در چه شرایط پا به بازار ایران می گذارد؟
رسوایی بزرگ در تقلب در میزان الایندگی محصولات چنان چالشی ایجاد نمود که همگان گمان بردند که این غول بزرگ سقوط خواهد نمود ، اما با توجه به ضررهای گسترده فولکس واگن انقدر با حیثیت بود که بازهم با اعتبار ، سرپا ایستاد ، فولکس واگن شرکتی پیشرو در تولید تکنولوژی های جدید میباشد و برای تولید خودروهای پاک سرمایه گذاری های کلان کرده است.
فولکس واگن گلف برای چندین سال در کنار پاسات به عنوان خودروی سال اروپا انتخاب گردیده و حتی در بازار آمریکا نیز دارای اعتبار بالاست .
با این تفاصیل دو مدل محبوب تیگوان و پاسات به ایران امدند ، در اولین روز فروش کلیه سهمیه ها در کمتر از چند ساعت فروخته شد ،تا نشان دهد هنوز هم عطش برای خودروهای اروپایی البته غیر فرانسوی فراوان است. و گویا بازار خصلتی دارد که از هر چه منعش کنند حریص تر میشود .
اما داستان به اینجا ختم نمی شود و باید دید چه فرصت ها و تهدیدهایی در انتظار فولکس واگن است ، با توجه به قانون جدید واردات دیگر شاهد ورود اکثر مدلهای بنز و بی ام و نخواهیم بود و فولکس واگن تنها نماینده المانها خواهد بود که می تواند تا حدودی نیاز المانی سواران که به دنبال یک خودروی کامل ، کارا و منطقی و در عین حال با استایل هستند را براورده سازد.
از سوی دیگر فولکس واگن در ایران باید درک کند که بازار به سرعت در حال تغییر است و رقبای ژاپنی و کره ایی نیز بیکار ننشسته اند ،و به رشد بالای خود ادامه میدهند تا سهم بیشتری از بازار را بربایند ، در اصل نباید فولکس واگن به برند و المانی بودن خود مغرور شود و همین امر سبب گردد تا قیمت گذاری غیر منطقی را مانند تویوتا در ایران انجام دهد ،چرا که این غول رقیب ژاپنی با قیمت گذاری غیر منطقی و تفکری کمی قدیمی به مرور جایگاه خود را از دست داد و میدان رقابت را به رقبای کره ایی واگذار نمود.
پاسات و تیگوان خودروهایی هستند که قطعا هم قلب و هم مغز شما را تسخیر میکنند ، هرانچه از یک خودرو می خواهید را به شما میدهند ،امتحان خود را سربلند در همه جای دنیا گذرانده اند ، خودروهایی اروپایی که متناسب با فرهنگ اروپایی ساخته شده اند یعنی باید گفت بیشتر از انچه پرداخت کرده اید دریافت می کنید و چنانچه وارد کننده سیاست درست و منطقی ، منطبق بر واقعیت های موجود را در پیش بگیرد ،میتواند موفقیت خود را تداوم بخشد و از خلا روانی و محصولی بازار حداکثر استفاده را نماید.
یادمان باشد فولکس واگن هم در قلب و هم در ذهن ما نقش بسته اما دو دهه دوری از بازار ایران هنوز هم درس های زیادی را برای فولکس واگن در مقایسه با رقبای فرانسوی-کره ایی و ژاپنی دارد که باید بیاموزد.
وجود استانداردهای بالا فولکس واگن در خدمات پس از فروش ، فروش و بازاریابی میتواند دریچه ایی جدید را به روی استانداردهای خودرویی در کشور باز نماید ، چراکه فولکس واگن تنها یک خودرو نیست ، بلکه یک فرهنگ و یک سیستم کارامد و مقتدر است .