خودرو از پرکاربردترین وسایل نقلیه موتوری در سراسر جهان به‌حساب می‌آید که در انواع طرح‌ها و مدل‌ها توسط کمپانی‌های معتبر طراحی و به بازار عرضه می‌شود. به‌طور کلی انواع خودرو در دنیا بر اساس مصرف سوخت، به چهار نوع بنزیلی و دیزلی، هیبریدی، پلاگین هیبرید و برقی دسته‌بندی می‌شوند که هر کدام پاسخگو نیاز و شرایط محیطی متفاوتی خواهند بود. همانطور که مشخص است، خودروهای بنزیلی و دیزلی مربوط به نسل اولیه خودروسازی هستند اما خودروهای هیبریدی، پلاگین هیبریدی و برقی به ترتیب به عنوان مراحل اولیه، میانی و نهایی توسعه صنعت خودروهای الکتریکی شناخته می‌شوند که با توجه به شرایط زیست محیطی گزینه ایده‌آلی برای کاهش میزان آلودگی هوا و ورود نسل جدید اتومبیل‌ها خواهند بود.
در این میان با توجه به شرایط زیرساختی کشور ایران و فرق ماشین هیبریدی با برقی، بسیاری از کارشناسان حمل و نقل معتقدند که خودروهای هیبریدی بهترین گزینه برای تردد در جاده‌های ایران هستند. حال بسیاری از افراد این سوال را در ذهن دارند که فرق ماشین هیبریدی با برقی چیست؟ برای رسیدن به پاسخ این سوال، پیشنهاد می‌کنیم تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید تا اطلاعات کامل و جامعی در ارتباط با خودروهای هیبریدی و برقی در اختیارتان قرار دهیم.
خودرو هیبریدی(HEV) و خودرو پلاگین هیبریدی (PHEV)
اتومبیل یا ماشین هیبریدی ( Hybrid electric vehicle ؛HEV) در واقع نوعی سیستم به‌حساب می‌آید که در طراحی آن از ترکیب یک موتور بنزینی، یک موتور الکتریکی و یک باتری به صورت همزمان استفاده شده است. به این مدل خودروها با توجه به ماهیت عملکرد، خودرو سبز یا برقی دوگانه گفته می شود که نخستین بار در سال 1997 میلادی شرکت تویوتا، تولید انبوه خودروهای هیبریدی را تحت عنوان تویوتا پریوس به بازار خودرو سراسر جهان عرضه کرده است.
در این مدل خودروها، موتور الکتریکی نقش مکمل موتور احتراق را برعهده دارد و امکان شارژی باتری خودرو هیبریدی از طریق تبدیل سرعت به انرژی در هنگام ترمز یا کاهش سرعت صورت می‌پذیرد. این خودروها پس از اتمام بنزین و با قابلیت پیشران الکتریکی، قادر به طی کردن چند ده کیلومتر هستند. به‌طور کلی عملکرد خودروهای هیبریدی به سوخت‌گیری موتور درون سوز از قبیل بنزین، گاز پروپان، سی ان جی، هیدروژن یا انرژی خورشیدی و ترکیب با انرژی حرکتی موتور الکتریکی شارژ شده وابسته است.
تفاوت خودرو برقی و هیبریدیحال نوع دیگر از خودروهای هیبریدی با عنوان «پلاگین هیبریدی» توسط کمپانی‌های خودروسازی طراحی و تولید شده است که به عنوان گام گذر از مرحله هیبریدی به برقی شناخته می‌شود. در این مدل اتومبیل‌ها از باتری پرقدرت‌تر و قدرتمندتر استفاده شده است که نسبت به خودروهای هیبریدی، مسافت بیشتری را در حالت تمام برقی طی می‌کنند. همچنین از دیگر تفاوت‌های ماشین پلاگین هیبریدی با هیبریدی، می‌توان به امکان شارژ باتری در منزل یا ایستگاه‌های مخصوص اشاره کرد که به عنوان امتیاز ویژه این مدل خودرو مطرح می‌شود.
خودروهای برقی
نسل جدید خودروها بدون پیشران احتراق و تنها بر پایه موتور الکتریکی طراحی و تولید شده‌اند که به آن‌ها خودرو برقی (Electric vehicle) گفته می‌شود. نخستین خودروهای برقی کاربردی در سال 1880 میلادی مطرح شده‌اند که طراحی این مدل خودروها، در نهایت از اواخر قرن 19 و اوایل قرن 20 به صورت گسترده در صنعت خودروسازی متداول شده است. آلایندگی صفر و امکان شارژ باتری در منزل یا ایستگاه‌های ویژه از جمله قابلیت‌های منحصر به‌فرد خودروهای برقی به‌حساب می‌آید که در نهایت به کاهش آلودگی هوا، کاهش گازهای گلخانه‌ای و کاهش وابستگی به نفت منجر می‌شود؛ از این‌رو تمام کشورهای دنیا در حال آماده سازی زیرساخت‌های لازم برای استفاده از اتومبیل‌های برقی هستند و با توجه به فرق ماشین هیبریدی با برقی، در برخی از کشورها استفاده از اتومبیل‌های برقی رواج یافته است اما علی‌رغم تشویق خودروسازان و دولت‌ها به خرید خودروهای برقی و گسترش سریع بازار جهانی این مدل خودروها، بر اساس آمار موجود تا انتهای سال 2018 میلادی سهم خودروهای برقی از هر 250 خودرو موجود در جاده‌ها، تنها 1 خودرو برقی بوده است.
فرق ماشین هیبریدی با برقی؛ نسل جدید اتومبیل در صنعت خودروسازی
همانطور که اشاره شد، خودروهای هیبریدی به عنوان یک سیستم ترکیبی از موتور بنزینی، موتور الکتریکی و باتری ساخته شده‌اند که نیرو لازم برای حرکت اتومبیل از منابع متفاوت تامین خواهد شد اما در اتومبیل‌های برقی یا الکتریکی، حرکت خودرو از طریق نیروی یک موتور برقی صورت می‌پذیرد که این مورد به عنوان اصلی‌ترین فرق ماشین هیبریدی با برقی مطرح می‌شود. لازم به ذکر است که در خودروهای برقی از تکنولوژی‌های گوناگونی استفاده شده است که نوع آن به کمپانی تولید‌کننده بستگی دارد. به‌طور کلی در پاسخ به این سوال که فرق ماشین هیبریدی با برقی چیست؟ می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
· خودروهای هیبریدی به عنوان یک خودرو دوگانه سوز شناخته می‌شوند که از ترکیب توان موتور درون‌سوز و قدرت موتور الکتریکی، نیروی حرکت تامین می‌شود اما در نقطه مقابل، حرکت خودرو برقی با نیروی باتری و موتور الکتریکی انجام می‌شود.
· از دیگر فرق ماشین هیبریدی با برقی باید به امکان شارژ شدن باتری خودروهای برقی در منزل یا ایستگاه‌های مخصوص اشاره کرد.
· قدرت ماشین برقی به توان باتری مورد نظر وابسته است اما این مورد در اتومبیل‌های هیبریدی به هماهنگی بین موتور الکتریکی و بنزینی بستگی دارد که به‌طور کلی گشتاور و توان خروجی خودرو هیبریدی بیشتر از برقی بوده و در نهایت توان خروجی بیشتری دارد.
· امکان پیمودن مسافتی بین 100 تا 400 کیلومتر با خودروهای برقی بدون ایجاد آلودگی و تولید گازهای گلخانه‌ای به عنوان دیگر فرق ماشین هیبریدی با برقی مطرح می‌شود.
کدام نوع خودرو برای تردد در ایران مناسب است؟
حال که با فرق ماشین هیبریدی با برقی بیشتر آشنا شدید، قطعا به دنبال این هستید که بدانید کدام نوع خودور برای ایران مناسب‌تر است؟! در این زمینه اغلب کارشناسان حمل و نقل بر این باورند که با توجه به نبودن زیرساخت‌های لازم برای خودروهای برقی اعم از ایستگاه‌های مخصوص شارژ باتری و کیفیت پایین جاده‌های کشور، تردد خودروهای برقی در ایران گزینه مطلوبی نخواهد بود. حال در شرایط فعلی با توجه به قیمت پایین سوخت‌های فسیلی در ایران، اتومبیل‌های هیبریدی به عنوان بهترین گزینه برای کاهش سطح آلودگی هوا، کاهش گازهای گلخانه‌ای و ورود به استفاده از نسل جدید اتومبیل‌ها مطرح می‌شوند. اگرچه با توجه به چالش‌های زیست محیطی و کاهش ذخایر جهانی نفت، شرکت‌های خودروسازی جهان در تلاش هستند تا طراحی و تولید انبوه خودروهای الکتریکی را در برنامه خود قرار دهند؛ زیرا جایگزینی اتومبیل‌های احتراقی با خودروهای پایه موتور الکتریکی در اقصی نقاط جهان به امری ضروری تبدیل شده است.
