شهرهای شلوغ و ترافیکهای سنگین به مساله همیشگی ایران و بسیاری دیگر از کشورها تبدیل شدهاند. این رخداد در کشورمان شکل شدیدتری به خود گرفته است، چرا که ناوگان حمل و نقل عمومی اکثر شهرهای بزرگ ایران قابلیت سرویسدهی به تمامی درخواستها را ندارد و بنابراین شهروندان تصمیم میگیرند تا از خودروهای شخصی برای جابجایی درونشهری استفاده کنند.
طبیعی است که در شرایطی که همه بخواهند از خودروهای شخصی استفاده کنند، ترافیک شهرهای بزرگ سنگین و سنگینتر خواهد شد و حتی شهرهای کوچک و متوسط نیز به معضل ترافیک مبتلا میشوند. شهرداریها نیز همواره از ناحیه سیستم حمل و نقل عمومی آسیبپذیر هستند، چرا که تنوع اتوبوسهای درونشهری در ایران چندان بالا نیست و البته قیمت آنها نیز همواره رو به افزایش است. به همین دلیل بودجه تعیین شده برای بسیاری از شهرداریها، کفاف نوسازی دائم ناوگان حمل و نقل عمومی را نمیدهد.
از سوی دیگر هزینه نگهداری از خودروهای دیزلی با گذشت زمان، افزایش مییابد. هنگامی که خودروهای دیزلی سنگین همچون اتوبوسهای شهری وارد دوره استهلاک میشوند، انبوهی از هزینهها را به جیب مالک حقیقی یا حقوقی خود اعمال میکنند و همزمان با آن، دچار افت قیمت شدیدی نیز میشوند. همین مساله نیز موجب میشود تا مالکان اتوبوسهای دیزلی قدیمی قادر به نوسازی ناوگان تحت تملک خود نباشند.
در چنین شرایطی و با توجه به ضعف سیستم اداری در زمینه نوسازی ناوگان و نگهداری از اتوبوسهای در حال خدمت، بهترین راه حل استفاده از اتوبوسهای تمام برقی است.
اولین اتوبوس تمام برقی ایران اتوبوسهای برقی با حذف ساز و کار انتقال قدرت مکانیکی، استهلاک بسیار کمتری نسبت به اتوبوسهای مشابه درونسوز دارند و تنها هزینه نگهداری بلندمدت آنها به پکیج باطریها مربوط میشود. همچنین استفاده از خودروهای تمام برقی در ناوگان حمل و نقل عمومی، باعث می شود تا از آلودگی هوا که معضل همیشگی شهرهایی مثل تهران شده، به شدت کاسته شود. در این زمینه شرکت مپنا با معرفی و به کارگیری نخستین اتوبوس برقی در ایران، پیشگام حمل و نقل سبز در کشورمان شده است.
اتوبوس برقی مپنا یکی از تولیدات شرکت شتاب (شرکت مشترک گروه مپنا و گروه صنعتی عقاب افشان) است که در خردادماه امسال رونمایی شد و اکنون نخستین فعالیت خود در تهران را جشن میگیرد. این خودرو، اتوبوس برقی زیما نام دارد که طی همکاری مشترک با عقاب افشان، شهاب و گروه مپنا تهیه شده است. اتوبوس برقی زیما به پکیج باطری با ظرفیت 318 کیلووات ساعت مجهز است که بردی معادل 242 کیلومتر را برای زیما با شارژ کامل باطری ها فراهم میکند.
زیما، اتوبوس تمام برقی مپنا شارژ باطریهای اتوبوس زیما با استفاده از شارژر AC حدود پنج ساعت به طول میانجامد. این زمان با استفاده از شارژر CCS با توان 300 کیلووات به یک ساعت کاهش مییابد و در صورتی که از شارژر پانتوگراف 600 کیلوواتی استفاده کنید، تنها در 20 دقیقه باطریهای زیما شارژ میشوند.
بیشینه سرعت اتوبوس برقی زیما 80 کیلومتربرساعت است که برای مصارف شهری کافی به نظر میرسد. این اتوبوس ظرفیت پذیرش 35 مسافر به صورت نشسته را دارد و در صورتی که بخواهید چند مسافر را به صورت ایستاده سوار کنید، ظرفیت سوار کردن 45 نفر به صورت ایستاده را نیز خواهد داشت که باعث میشود مجموع مسافران زیما به 80 تن برسد.
اولین اتوبوس برقی ایران
در حقیقت زیما را باید اولین اتوبوس برقی تولید شده در ایران بدانیم که قبل از این در شهرهای مشهد و اصفهان نیز در خطوط مختلف بکار گرفته شده است. حال این اتوبوس به تهران آمده و طی روزهای آتی قرار است به صورت آزمایشی در یک خط بکار گرفته شود.
زیما آماده تولید انبوه است تا در ناوگان حمل و نقل عمومی کشور مورد استفاده قرار بگیرد و به نظر می رسد این فرصت بسیار مناسبی برای شهرداری های کلان شهرها است تا با استفاده از این تکنولوژی بتوانند از آلودگی هوای شهرها کم کرده و میزان مصرف سوخت فسیلی را نیز کاهش دهند. امری که در شهرهای بزرگ کشورهای مختلف سال ها است پیگیری شده و حال شاهد برقی شدن بسیاری از خودروهای عمومی هستیم.