واردات هر یک از خودروها در مرحله اول نیازمند مجوز ثبت سفارش از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت و گواهینامه های استاندارد و محیط زیست است. همچنین، منبع ارز مورد استفاده برای واردات خودرو باید توسط بانک مرکزی تایید شود.
در تاریخ ۲۸ خرداد، لایحه مربوط به واردات خودروهای کارکرده زیر پنج سال ساخت توسط مجلس شورای اسلامی تصویب شد.
بر اساس این تصمیم، موارد زیر به عنوان مواد ۱۱ تا ۱۳ به قانون ساماندهی صنعت خودرو مصوب سال ۱۴۰۰ و تغییرات بعدی آن اضافه میشود:
ماده ۱۱- به منظور تنظیم بازار خودرو، واردات خودروهای کارکرده مجاز است.
تبصره ۱- برای واردات این خودروها، الزام به انتقال فناوری طبق بند ۲ و همچنین بند ۳ ماده ۴ این قانون وجود ندارد.
تبصره ۲- آیین‌نامه اجرایی این ماده شامل مواردی مانند روش تامین ارز مورد نیاز، حمایت از تولید داخل، استانداردهای فنی خودروها (کمتر از ۵ سال عمر در زمان ورود به گمرک) و چگونگی اثبات آنها، شرایط واردات توسط اشخاص حقیقی و حقوقی پیشنهاد شده است و باید ظرف یک ماه پس از اجرای قانون تهیه و توسط هیئت وزیران تصویب شود. وزارت صنعت، معدن و تجارت موظف است گزارش عملکرد این ماده را هر شش ماه به کمیسیون صنایع و معاون مجلس شورای اسلامی ارسال کند.
ماده ۱۲- تبصره ۶ ماده واحده قانون محاسبه و وصول حقوق ورودی گمرکی، سود بازرگانی و مالیات خودروها و ماشین‌آلات راهسازی وارداتی و ساخت داخل و قطعات آنها (مصوب ۱۳۷۱) به شرح زیر تغییر کرده و تبصره ۸ ماده واحده مذکور حذف میشود:
تبصره ۶- ارزش ماشین‌آلات راهسازی و خودروهای مجاز به ورود به کشور (شامل نو و کارکرده) هر سال بعد از بررسی اسناد قابل دسترس، از جمله قیمت‌های تولیدکننده(Manufacturer's Suggested Retail Price) و قیمت جهانی مشابه (پیش از تخفیفات احتمالی) بر اساس روزنامه‌های معتبر اقتصادی و تجارت جهانی توسط کمیسیون تعیین ارزش دارایی‌های دولتی به تصویب هیئت وزیران در ابتدای سال مالی به ارز دلار یا یورو اعلام میشود.
تبصره ۳- برای اعمال تبصره ۶ ماده واحده مذکور، کمیسیون تعیین ارزش دارایی‌های دولتی موظف است تا پایان مرداد ماه هر سال، ارزش خودروهای مجاز به ورود به کشور را بر اساس روزنامه‌های معتبر اقتصادی و تجارت جهانی و با استفاده از اطلاعات موجود در اسناد تولیدکننده و قیمت جهانی (پیش از تخفیفات احتمالی) به تصویب هیئت وزیران برساند.
ماده ۱۳- وزارت صنعت، معدن و تجارت موظف است تا پایان سال ۱۴۰۴ جهت توسعه صنعت خودروسازی و افزایش کیفیت تولید داخل، طرح‌هایی را در راستای کاهش وابستگی به واردات خودروهای کارکرده تدوین کند و به هیئت وزیران ارائه دهد.
در این زمینه، وزارت صنعت، معدن و تجارت موظف است به همکاری با نهادهای مرتبط، برنامه‌هایی را طراحی کند که هدف آنها کاهش وابستگی به واردات خودروهای کارکرده باشد. این برنامه‌ها می‌توانند شامل حمایت از تولید داخل، توسعه صادرات و افزایش کیفیت خودروهای ساخت داخل باشند.
پس از تصویب لایحه واردات خودروهای کارکرده در مجلس شورای اسلامی و ارسال آن به هیئت وزیران، اکنون باید منتظر تصویب آیین‌نامه اجرایی این قانون باشیم. با اجرای این قانون، امیدواریم بازار خودرو در ایران به سمت تعادل بیشتری حرکت کند و نیاز مردم به خودروهای کارکرده با کیفیت بالا برآورده شود.
دستورالعمل‌های ورود خودروهای کارکرده به کشور
با تصویب این قانون، افراد و سازمان‌ها می‌توانند به ورود خودروها اقدام نمایند. در این قانون، آیین‌نامه اجرایی شامل مواردی مانند روش تامین ارز مورد نیاز، حمایت از تولید داخلی، معیارهای فنی خودروها و روش اجرای آن توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت با همکاری بانک مرکزی، گمرک، سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان استاندارد ملی ایران تهیه و توسط هیئت وزیران تصویب میشود.
به علاوه، شرط نمایندگی برای ورود خودروهای استفاده شده و انتقال فناوری در این قانون حذف شده است. ورود خودروهای استفاده شده با عمر کمتر از پنج سال به کشور مجاز است (چه خودروی نو و چه استفاده شده). قیمت خودروها بر اساس مستندات قابل دسترس مانند قیمت تولیدکنندگان یا قیمت نمایندگی‌های رسمی در کشورهای دیگر یا قیمت بازار محاسبه میشود و بر اساس آن حقوق و عوارض گمرکی محاسبه میشود. همچنین، تبصره ۸ قانون خودرو (دریافت حقوق گمرکی و سود تجاری و مالیات بر اساس ارزش ساخت خودروی نو) حذف شده است.
میزان حقوق ورودی خودروهای وارداتی کمرنگ
در سال ۱۴۰۲، حقوق ورودی خودروهای سواری به منابع حقوقی، گمرکی و سود بازرگانی وابسته است. این حقوق بر اساس حجم موتور، نوع سوخت و قدرت محرکه خودرو تعیین میشود. به عنوان مثال، حقوق ورودی خودروهای بنزینی به شرح زیر است:
خودروهای بنزینی با حجم موتور کمتر از ۱۰۰۰ سی‌سی، حقوق ورودی ۲۰ درصد را پرداخت می‌کنند.
خودروهای بنزینی با حجم موتور بین ۱۰۰۱ تا ۱۵۰۰ سی‌سی، حقوق ورودی ۷۰ درصد را پرداخت می‌کنند.
خودروهای بنزینی با حجم موتور بین ۱۵۰۱ تا ۲۰۰۰ سی‌سی، حقوق ورودی ۹۵ درصد را پرداخت می‌کنند.
خودروهای بنزینی با حجم موتور بین ۲۰۰۱ تا ۲۵۰۰ سی‌سی، حقوق ورودی ۱۳۵ درصد را پرداخت می‌کنند.
خودروهای بنزینی با حجم موتور بین ۲۵۰۱ تا ۳۰۰۰ سی‌سی، حقوق ورودی ۱۶۵ درصد را پرداخت می‌کنند.
خودروهای بنزینی با حجم موتور بیشتر از ۳۰۰۰ سی‌سی، حقوق ورودی ۱۷۵ درصد را پرداخت می‌کنند.
در این توضیحات، بیان شده است که حقوق ورودی خودروهای سواری بنزینی بر اساس حجم موتور آنها تعیین میشود و میزان حقوق ورودی برای هر رده از خودروها بیان شده است
جدول حقوق گمرکی و سود بازرگانی واردات خودرو کارکرده 1402
| حجم موتور (سی سی) | حقوق ورودی (%) |
| کمتر از ۱۰۰۰ | ۲۰ |
| ۱۰۰۱ تا ۱۵۰۰ | ۷۰ |
| ۱۵۰۱ تا ۲۰۰۰ | ۹۵ |
| ۲۰۰۱ تا ۲۵۰۰ | ۱۳۵ |
| ۲۵۰۱ تا ۳۰۰۰ | ۱۶۵ |
| بیشتر از ۳۰۰۰ | ۱۷۵ |
هزینه‌های گمرکی برای واردات خودروهای کارکرده شامل موارد زیر است:
- مالیات بر ارزش افزوده کالاهای وارداتی ۹ درصد (محاسبه شده بر اساس جمع ارزش گمرکی و حقوق ورودی)
- حقوق ورودی یک درصد به عنوان عوارض هلال احمر
- عوارض پسماند نیم در هزار از ارزش گمرکی کالاهای وارداتی
- عوارض واردات خودروهای بنزین سوز و هیبریدی ۱۰ درصد از ارزش گمرکی
- عوارض ریالی برای واردات مینی بوس، اتوبوس، کامیون، تریلر و خودروهای سواری
- عوارض واردات خودروهای سواری ۵ درصد از ارزش فوب
- در صورت واردات بدون کارت بازرگانی یا توسط اشخاص حقیقی، ۲ درصد مالیات علی الحساب
- هزینه استاندارد ۸ در هزار از ارزش cif برای گواهی اسقاط خودرو جهت پلاک هر خودروی ترخیص شده
- یک و نیم درصد (۱.۵) از ارزش خودرو و ۱۰ درصد از ارزش گمرکی خودرو برای شماره گذاری (عوارض راهنمایی و رانندگی)
- سه درصد از ارزش گمرکی برای شماره‌گذاری
- هزینه نقل و انتقال دارایی و عوارض شهرداری در هنگام پلاک کردن خودرو، که بسته به نوع خودرو متفاوت است.
همچنین، برای واردات هر نوع خودرو، نیاز به مجوز ثبت سفارش از وزارت صنعت، معدن و تجارت، گواهی استاندارد و محیط زیست و تأیید منشأ ارز واردات خودرو از بانک مرکزی است.
