بنابر گزارش‌های منتشر شده، صنعت خودروسازی ایران طی ماه‌های اخیر با چالش‌های جدی در خصوص قیمت گذاری دستوری و به نابودی کشیده شدن این صنعت روبرو شده است.
امیرحسن کاکایی، کارشناس صنعت خودرو، در مصاحبه‌ای اظهار داشت که با اجرای سیاست‌های شورای رقابت، سهم بازار شرکت‌های مونتاژکننده خودرو از زیر 10 درصد به 19 درصد افزایش یافته است.
این در حالی است که این شرکت‌ها محصولات خود را با قیمت بالاتری نسبت به گذشته عرضه کرده‌اند. بر اساس گفته‌های آقای کاکایی، سهم ارزشی مونتاژکاران از بازار خودرو به 40 درصد رسیده است. در عین حال، طبق اعلام رسمی شورای رقابت، تنها 17 درصد از این میزان، سود واقعی این شرکت‌ها بوده و مابقی افزایش قیمت‌هاست.
امیرحسن کاکایی ادامه داد: خوب است بدانید که شرکت‌های مونتاژی دستور اولیه شورای رقابت مبنی بر فروش براساس قیمت‌های اعلامی را قبول نکردند و خودروها بر اساس دلار رسمی قیمت گذاری شد، در نهایت این اتفاق باعث شد که قیمت‌های رسمی کارخانه‌ای سه خودروساز خصوصی بالاتر از قیمت بازار قرار بگیرد.
از سوی دیگر، خودروسازان داخلی در این مدت با کاهش سهم بازار مواجه شده‌اند. آقای کاکایی تأکید کرد که سهم تعدادی و ریالی تولیدکنندگان داخلی کشور کاهش چشمگیری داشته و همگان از زیان این شرکت‌ها مطلع هستند. وی همچنین افزود که وضعیت مالی دو تولیدکننده بزرگ داخلی به گونه‌ای شده است که آنها توان ادامه تولید را ندارند.
انتقاد از رویکرد تبعیض‌آمیز شورای رقابت در قیمت‌گذاری خودرو
این استاد دانشگاه ضمن انتقاد از رویکرد تبعیض‌آمیز شورای رقابت در قیمت‌گذاری خودروهای تولید داخل، معتقد است بازار می‌تواند بهتر از این شورا ارزش واقعی محصولات را تشخیص دهد.
امیرحسن کاکایی با اشاره به تفاوت قیمت تعیین شده برای محصولات مشابه اما با کیفیت‌های متفاوت، گفت: قیمت بازار این خودروها به واقعیت نزدیک‌تر است. در حالی که بازار متوجه می‌شود کدام محصول ارزش بالاتری دارد، چرا شورای رقابت صرفا بر اساس ارقام حسابداری در این زمینه تصمیم‌گیری می‌کند؟
او خسارت چندین ده میلیون تومانی هر خودروی تولیدی یکی از خودروسازان به دلیل عدم تعدیل به‌موقع قیمت‌ها از سوی شورای رقابت را مصداقی از تبعیض دانست و خواستار جبران این خسارت شد.
وی همچنین افزود که از آذر 1400 تا ابتدای 1402، شورای رقابت اجازه افزایش قیمت به یکی از خودروسازان داخلی نداده اما در همین مدت به بهانه‌های مختلف به سایر خودروسازان اجازه افزایش قیمت داده است.
این استاد دانشگاه معتقد است روش فعلی قیمت‌گذاری مبتنی بر اطلاعات دقیق نبوده و فاقد معیارهای مساوی است. به باور وی، می‌توان با قاطعیت گفت که نحوه قیمت‌گذاری خودرو دارای انحراف در تصمیم‌گیری است و نیاز به بازنگری جدی دارد.
نگرانی از آینده صنعت خودرو و واگذاری بازار به خارجی‌ها
امیرحسن کاکایی، کارشناس صنعت خودرو، در اظهارنظری نسبت به آینده این صنعت در کشور هشدار داد و نگرانی خود را از واگذاری بازار به خودروسازان خارجی ابراز کرد.
وی با اشاره به عدم رعایت بی‌طرفی در تصمیمات شورای رقابت، معتقد است مسیر فعلی این شورا منجر به رقابتی شدن صنعت نخواهد شد، بلکه صرفاً به گسترش مونتاژکاری و واگذاری کامل بازار به خودروسازان خارجی خواهد انجامید.
آقای کاکایی با ارائه آمارهایی گفت که در شرایط فعلی، مونتاژکاران رشد و خودروسازان داخلی زیان می‌بینند. وی افزود در نیمه نخست سال جاری، مونتاژکاران حجم بالایی فروش داشته‌اند و این روند موجب تسلط آنها بر بازار خواهد شد.
آقای کاکایی با تاکید بر اینکه وظیفه شورای رقابت توسعه رقابت در داخل کشور است، گفت رویه فعلی این شورا منجر به نابودی صنعت و واگذاری بازار به خارجی‌ها خواهد شد.
وی ضمن انتقاد از عملکرد شورا، تصریح کرد که هدف این نهاد باید ایجاد صنعت رقابت‌پذیر باشد اما متاسفانه بالعکس عمل شده و مونتاژکاری و واردات تقویت می‌شود.
این کارشناس صنعت خودرو همچنین به قیمت‌گذاری دستوری به عنوان یکی از مشکلات اصلی اشاره کرد و گفت در حالی که خودروسازان داخلی با سرعت به سمت نابودی پیش می‌روند، روزی که این اتفاق بیفتد، زلزله‌ای در اقتصاد رخ خواهد داد.
به نظر می‌رسد صنعت خودروی کشور با چالش‌های عمده‌ای روبرو است و نیاز است تا سیاست‌گذاران با بازنگری در رویه‌های فعلی، از تولید داخلی حمایت کنند تا این صنعت استراتژیک در معرض آسیب‌های جدی قرار نگیرد.
