ماشین گونو G5

گک گونو G5 ریشه‌های خود را در شرکت گونو (Gonow) می‌یابد که یکی از خودروسازان نوپای چینی بود و در سال 2010 اولین بار مدل Aoosed G5 را معرفی کرد. این خودرو یک کراس‌اوور شاسی‌بلند (SUV) با ابعادی متوسط به بالا بود. با این حال، تاریخچه G5 با نام بزرگتری گره خورده است؛ گروه خودروسازی گوانگژو (GAC Group). در سال 2010، GAC که یکی از بزرگترین شرکت‌های دولتی خودروسازی چین است، سهم عمده‌ای (51 درصد) از شرکت گونو را خریداری کرد. به این ترتیب، گونو به یکی از زیرمجموعه‌های گک تبدیل شد و محصولات آن با برند GAC Gonow به بازار عرضه شدند. مدل G5 در واقع به عنوان یکی از اولین محصولات مشترک زیر چتر این ادغام بود. گونو G5 یا Aoosed G5، که در ایران عرضه شد، نسل اولیه این مدل محسوب می‌شود. در سال 2012، شرکت سازنده یک فیس‌لیفت و به‌روزرسانی مهم بر روی این خودرو انجام داد و نام آن را به Aoosed GX5 تغییر داد. این مدل GX5 را می‌توان نسل بعدی یا نسخه به‌روز شده G5 در نظر گرفت. از نظر پلتفرم و سگمنت، G5 یک شاسی‌بلند اندازه متوسط (Mid-size SUV) با ساختار بدنه روی شاسی (Body-on-frame) است که در سال‌های اولیه ساخت، به آن قابلیت‌های آفرود نسبی می‌بخشید و آن را از کراس‌اوورهای شهری یکپارچه (Monocoque) متمایز می‌ساخت. این خودرو در کلاس شاسی‌بلندهایی قرار می‌گیرد که تمرکز بر فضای داخلی و توانایی‌های جاده‌ای و خارج از جاده‌ای (با توجه به وجود نسخه‌های 4WD) داشتند.

طراحی داخلی گک گونو G5 بازتابی از همان رویکرد کاربردی و نسبتاً محافظه‌کارانه طراحی بیرونی است. زبان طراحی کابین، ساده، سرراست و بدون پیچیدگی‌های غیرضروری است که بیشتر بر کاربردی بودن فضا و دسترسی آسان به امکانات تمرکز دارد. یکی از مزیت‌های اصلی G5 به واسطه ابعاد بزرگ و ارتفاع زیاد، جادار بودن کابین است. این خودرو فضای سر و پای بسیار مناسبی را برای سرنشینان جلو و عقب فراهم می‌کند. طراحی جعبه‌ای شکل بدنه باعث شده است که عرض کابین نیز به خوبی مورد استفاده قرار گیرد. همچنین، فضای صندوق عقب نیز برای یک شاسی‌بلند در این کلاس کاملاً کافی و قابل قبول است و قابلیت حمل بار بالایی دارد که بر کاربردی بودن آن می‌افزاید. داشبورد G5 دارای ساختاری دوطبقه و نسبتاً حجیم است. در مرکز، کنسول میانی به صورت عمودی طراحی شده و محل قرارگیری سیستم‌های صوتی و تهویه مطبوع است.

گونو G5

در مدل‌های عرضه شده به ایران، امکاناتی نظیر صفحه نمایش لمسی (مانیتور 7 اینچی) در مرکز داشبورد تعبیه شده بود که در زمان خود، یک آپشن مدرن محسوب می‌شد. پنل ابزار پشت فرمان، ساده و خوانا طراحی شده است. تریم داخلی عمدتاً از رنگ‌های تیره (مشکی یا خاکستری) تشکیل شده بود. کیفیت متریال مصرفی در کابین G5، طبق انتظار از یک خودروی چینی در آن بازه قیمتی و زمانی، در سطح متوسط و رو به پایین قرار می‌گیرد. بخش اعظم داشبورد، کنسول مرکزی و رودری‌ها از پلاستیک خشک ساخته شده‌اند. اگرچه این پلاستیک‌ها از نظر مونتاژ در ابتدا قابل قبول به نظر می‌رسیدند، اما در بلندمدت مستعد ایجاد سروصدا و خشکی بودند. با این حال، استفاده از روکش‌های چرمی برای صندلی‌ها و فرمان (در نسخه‌های فول‌تر) تا حدودی به بهبود حس و حال کابین کمک می‌کرد، اما در مجموع، نباید انتظار متریال لوکس از این شاسی‌بلند داشت و تمرکز اصلی بر دوام و کارایی بوده است.

طراحی ظاهری گونو G5 که نخستین بار در سال 2010 معرفی شد، ترکیبی از المان‌های رایج در شاسی‌بلندهای دهه 2000 با الهاماتی از خودروهای مطرح آن دوران است. هدف طراحان، ایجاد یک ظاهر مستحکم و با ابهت بوده که ابعاد کلی خودرو نیز به این حس کمک می‌کند. G5 با طول تقریبی 4.6 متر و عرض بیش از 1.8 متر، در سگمنت شاسی‌بلندهای متوسط قرار می‌گرفت و ارتفاع قابل توجه آن (حدود 1.8 متر) نیز بر ظاهر قدرتمند آن می‌افزود. در نمای جلوی G5، بیشترین تمرکز بر القای حس قدرت است. جلوپنجره کرومی بزرگ و مستطیلی شکل، در مرکز توجه قرار دارد. چراغ‌های جلوی ذوزنقه‌ای شکل، نسبتاً ساده و بزرگ طراحی شده‌اند که به صورت یکپارچه با جلوپنجره در ارتباط هستند. سپر جلو حجیم بوده و مجهز به یک ورودی هوای بزرگ در قسمت پایین است. همچنین، مه‌شکن‌های دایره‌ای در دو طرف سپر، به همراه یک محافظ پلاستیکی (اسکید پلیت) در زیر سپر، ظاهری تا حدودی آفرودی به آن می‌بخشند.

گونو G5

پروفیل جانبی G5، کاملا کلاسیک و جعبه‌ای شکل است. خط سقف صاف و ارتفاع زیاد شیشه‌ها، فضای داخلی جاداری را نوید می‌دهد. مهم‌ترین ویژگی نمای جانبی، وجود رکاب‌های بزرگ در زیر درها و همچنین فندر گلگیرهای نسبتا عضلانی و برجسته است که بر حس شاسی‌بلند بودن خودرو تأکید می‌کنند. آینه‌های جانبی بزرگ، ریل‌های سقفی و خط شانه نسبتا ساده و افقی، اجزای تکمیل‌کننده این نما هستند. در نمای عقب، سادگی و کاربردی بودن حرف اول را می‌زند. درب صندوق عقب، بزرگ و عمودی طراحی شده است. چراغ‌های عقب به صورت افقی و بزرگ طراحی شده‌اند که از روی صندوق تا روی گلگیر کشیده شده‌اند. سپر عقب نیز مانند جلو، حجیم و ساده طراحی شده است. به طور کلی، طراحی G5 یک شاسی‌بلند کلاسیک، اما فاقد ظرافت‌های مدرن امروزی بود که بیشتر به دنبال استحکام و کارایی به نظر می‌رسید.

خودرو گک گونو G5 از منظر فنی بر پلتفرمی استوار بود که توانایی‌های رانندگی مختلط شهری و خارج از جاده را برای آن به ارمغان می‌آورد. قلب تپنده این شاسی‌بلند را یک پیشرانه چهار سیلندر خطی تنفس طبیعی با حجم 2.4 لیتر (2378 سی‌سی) شکل می‌داد که با تکیه بر فناوری شرکت میتسوبیشی و کد فنی 4G69S4N، قادر به تولید 136 اسب بخار قدرت در دور 5250 دقیقه و همچنین 196 نیوتن‌متر گشتاور در محدوده 3500 دور در دقیقه بود. این مشخصات، عملکردی متوسط و قابل قبول را برای جثه نسبتاً بزرگ G5 در رانندگی‌های روزمره فراهم می‌آورد. نیروی تولیدی موتور از طریق دو نوع جعبه‌دنده به چرخ‌ها منتقل می‌شد: یک نمونه 5 سرعته دستی و یک گیربکس 5 سرعته خودکار تیپ‌ترونیک که در نسخه‌های اتوماتیک عرضه شده به ایران، عمدتاً توسط شرکت هیوندای پاورتک تأمین شده بود. یکی از تمایزات فنی کلیدی گونو G5، عرضه آن در نسخه دو دیفرانسیل (4WD) بود که امکان انتخاب حالت‌های مختلف رانندگی از جمله دو چرخ محرک و چهار چرخ محرک را به صورت الکترونیکی در اختیار راننده قرار می‌داد. در بخش سیستم تعلیق، G5 برای محور جلو از ساختار مستقل (معمولاً مک‌فرسون یا جناغی دوبل) و برای محور عقب از سیستم غیرمستقل و مستحکم استفاده می‌کرد که ترکیبی مناسب برای تحمل وزن و قابلیت‌های حرکت در مسیرهای ناهموار به شمار می‌رفت. در نهایت، سیستم ترمز این خودرو در هر چهار چرخ از نوع دیسکی بوده و برای تضمین پایداری و ایمنی در شرایط اضطراری، به سیستم‌های کمکی نظیر ترمز ضد قفل (ABS)، توزیع الکترونیکی نیروی ترمز (EBD) و کنترل پایداری الکترونیکی (ESP) مجهز شده بود. این مجموعه فنی، G5 را به عنوان یک شاسی‌بلند نسبتاً توانمند در کلاس خود مطرح می‌ساخت.

ابعاد مختلف ماشین گونو G5 را برای علاقمندان به این ماشین، در جدول زیر آورده ایم.

بخش امکانات رفاهی و تجهیزات کمکی گک گونو G5 در زمان عرضه، با هدف ایجاد مزیت رقابتی در بازار شاسی‌بلندهای چینی تجهیز شده بود تا تجربه رانندگی راحت‌تری را برای سرنشینان فراهم آورد. در این خودرو، امکاناتی همچون سیستم تهویه مطبوع خودکار برای حفظ دمای مطلوب کابین به چشم می‌خورد که در کنار دریچه‌های مجزای تهویه برای سرنشینان عقب، آسایش بیشتری را نوید می‌داد. در بخش سرگرمی و اطلاع‌رسانی، یک نمایشگر لمسی 7 اینچی در کنسول مرکزی تعبیه شده بود که علاوه بر نمایش اطلاعات سیستم صوتی مجهز به 6 بلندگو، از قابلیت‌هایی نظیر رهیاب ماهواره‌ای (GPS)، بلوتوث و پورت‌های AUX و USB پشتیبانی می‌کرد. تجهیزات دیگری نظیر روکش‌های چرمی برای صندلی‌ها و غربیلک فرمان، تنظیم برقی صندلی راننده در 8 جهت (و 4 جهت برای سرنشین کناری) به همراه گرمکن صندلی‌های جلو، سانروف برقی و آینه‌های جانبی با قابلیت تنظیم برقی، گرمکن و جمع شوندگی خودکار نیز از جمله مواردی بودند که G5 را به یک شاسی‌بلند نسبتاً مجهز تبدیل می‌کردند. همچنین وجود سنسور پارک و دوربین دید عقب نیز به تسهیل فرآیند پارک خودرو کمک می‌نمود. از نظر تجهیزات ایمنی، گونو G5 در سطحی استاندارد و منطبق بر الزامات اولیه ایمنی آن دوره تجهیز شده بود. تمرکز اصلی بر کنترل پایداری خودرو بود؛ به طوری که علاوه بر ترمزهای دیسکی در هر چهار چرخ، سیستم‌های مهمی نظیر ترمز ضد قفل (ABS)، توزیع الکترونیکی نیروی ترمز (EBD) و سیستم کنترل پایداری الکترونیکی (ESP) در این خودرو گنجانده شده بودند که نقش حیاتی در حفظ کنترل خودرو در شرایط لغزنده و اضطراری ایفا می‌کردند. در بخش حفاظت از سرنشینان در هنگام تصادف، G5 به حداقل امکانات یعنی دو کیسه هوای ایمنی برای راننده و سرنشین جلو مجهز بود. علاوه بر این، سیستم‌هایی نظیر قفل مرکزی به همراه ریموت کنترل و سیستم ضد سرقت (ایموبیلایزر)، امنیت خودرو را در برابر سرقت تضمین می‌نمودند. همچنین، سیستم‌های هشداردهنده از جمله سنسور دنده عقب نیز به عنوان یک عامل کمکی ایمنی برای جلوگیری از برخورد در هنگام حرکت به عقب عمل می‌کردند.

هنگامی که گک گونو G5 در اوایل دهه 1390 شمسی وارد بازار ایران شد، در سگمنت شاسی‌بلندهای چینی با مشخصات فنی خاص خود، با چندین رقیب کلیدی روبرو بود. رقابت G5 به دلیل ابعاد بزرگتر نسبت به کراس‌اوورهای کوچک‌تر و همچنین بهره‌گیری از سیستم انتقال قدرت دو دیفرانسیل (4WD) در برخی نسخه‌ها، کمی متفاوت از دیگر خودروهای چینی بود. یکی از رقبای G5 در بازار ایران، لیفان X60 بود که تقریباً همزمان عرضه شد. با این حال، X60 به دلیل برخورداری از پیشرانه کوچکتر 1.8 لیتری و مهم‌تر از آن، عرضه صرفاً به صورت دیفرانسیل جلو (2WD)، در بعد فنی پایین‌تر از G5 قرار می‌گرفت، اما به دلیل برند شناخته‌شده‌تر لیفان در آن مقطع و طراحی ظاهری مدرن‌تر، فروش بالاتری را تجربه کرد. رقیب مهم دیگر، جیلی امگرند X7 بود که با ابعادی مشابه G5 و بهره‌گیری از موتور 2.4 لیتری تنفس طبیعی و گیربکس اتوماتیک، در یک رده قیمتی و عملکردی مشابه قرار می‌گرفت. اگرچه X7 نیز بیشتر به صورت دیفرانسیل جلو عرضه شد، اما در بحث کیفیت ساخت و فضای داخلی کمی بهتر از G5 ارزیابی می‌شد. در عین حال، گونو G5 با برخی شاسی‌بلندهای مونتاژی کره‌ای که قدیمی‌تر بودند یا در رده‌های بالاتر قرار داشتند، نیز به رقابت می‌پرداخت. به عنوان مثال، خودروهایی نظیر سانگ‌یانگ اکتیون (قدیمی‌تر) به دلیل داشتن موتور قوی و قابلیت آفرود واقعی، و همچنین مدل‌های اولیه ام‌وی‌ام X33، هرچند که X33 یک کراس‌اوور کوچک‌تر و صرفاً دیفرانسیل جلو بود، به دلیل قیمت رقابتی و شبکه خدمات گسترده، در بازار حضور پررنگی داشتند. در مجموع، مزیت اصلی G5 در میان رقبای چینی، ارائه یک شاسی‌بلند نسبتاً بزرگ با قابلیت 4WD و بهره‌گیری از موتور توانمند میتسوبیشی بود که آن را به انتخابی متفاوت برای مشتریان علاقه‌مند به توانایی‌های جاده‌ای بالاتر تبدیل می‌کرد.

برخی از رقبای گونو G5 در جدول زیر آورده شده اند و ما مشخصات این خودروها را با گونو G5 مقایسه کرده ایم:

لیفان X60 به عنوان یکی از اولین کراس‌اوورهای چینی پرفروش در ایران و از رقبای اصلی G5 محسوب می‌شود، هرچند که در سگمنتی پایین‌تر قرار می‌گرفت. X60 مجهز به یک پیشرانه تنفس طبیعی 1.8 لیتری بود که حداکثر 131 اسب بخار قدرت و 168 نیوتن‌متر گشتاور تولید می‌کرد. توان خروجی آن به مراتب پایین‌تر از موتور 2.4 لیتری G5 بود و باعث می‌شد X60 شتاب و توان جاده‌ای ضعیف‌تری داشته باشد. علاوه بر این، X60 صرفاً با سیستم انتقال قدرت دیفرانسیل جلو (2WD) عرضه شد، در حالی که G5 امکان انتخاب نسخه چهار چرخ محرک را فراهم می‌آورد. با وجود ابعاد کوچکتر، X60 به دلیل طراحی شهری‌تر و مصرف سوخت پایین‌تر در سیکل ترکیبی (حدود 8.2 لیتر)، در بازار عمومی‌تر موفق‌تر عمل کرد.

جیلی امگرند X7 که با نام Emgrand X7 نیز شناخته می‌شد، رقیبی مستقیم‌تر برای G5 از نظر ابعاد و سطح فنی بود. این خودرو نیز از یک پیشرانه چهار سیلندر تنفس طبیعی با حجم 2.4 لیتر (مشابه G5) بهره می‌برد که خروجی قدرتی در حدود 140 تا 162 اسب بخار و گشتاوری حدود 220 نیوتن‌متر را ارائه می‌داد که در برخی نسخه‌ها اندکی قوی‌تر از G5 بود. گیربکس آن از نوع 6 سرعته اتوماتیک بود. با این حال، X7 برخلاف G5، در بازار ایران به صورت دیفرانسیل جلو (2WD) عرضه شد و فاقد توانایی‌های خارج از جاده G5 با سیستم 4WD بود. امگرند X7 به دلیل کابین جادارتر، امکانات رفاهی بیشتر در نسخه‌های فول (مانند 7 کیسه هوا در برخی مدل‌ها) و کیفیت مونتاژ قابل قبول، توانست سهم مهمی از بازار شاسی‌بلندهای چینی آن زمان را به خود اختصاص دهد.

سانگ‌یانگ اکتیون به عنوان نماینده‌ای از خودروسازان کره‌ای، هرچند قیمتی بالاتر از G5 داشت، اما به دلیل ماهیت شاسی‌بلند واقعی خود، به عنوان رقیب فنی برای نسخه‌های 4WD گونو G5 مطرح می‌شد. اکتیون در نسخه‌های اولیه مجهز به پیشرانه 2.3 لیتری بود که قدرتی حدود 150 اسب بخار و گشتاور مناسبی را تولید می‌کرد. تفاوت اصلی اکتیون با G5 و دیگر رقبای چینی، بهره‌مندی از ساختار بدنه روی شاسی (Body-on-Frame) بود که آن را به یک آفرودر توانمند تبدیل می‌کرد. همچنین، سیستم انتقال قدرت دو دیفرانسیل حرفه‌ای (4WD) با کمک سنگین، بر قابلیت‌های آفرود آن می‌افزود. در مجموع، اکتیون با وجود طراحی بحث‌برانگیز خود، به دلیل برتری در قابلیت آفرود و سابقه برند کره‌ای، برای مشتریان تخصصی‌تر یک گزینه جدی بود.

با توجه به گذشت بیش از یک دهه از زمان عرضه اولیه گک گونو G5 به بازار ایران توسط شرکت مرتب خودرو و کارکرد بالای اکثر نمونه‌های موجود، شرایط نگهداری این شاسی‌بلند نیازمند توجهات ویژه و تخصصی است که مستقیماً بر دوام آن تأثیر می‌گذارد. مهم‌ترین چالش نگهداری G5 در حال حاضر، تأمین قطعات یدکی است. از آنجا که شرکت مرتب خودرو نتوانست پشتیبانی خدمات پس از فروش خود را به طور مستمر ادامه دهد، قطعات بدنه و تریم داخلی این خودرو کمیاب و گران‌بها هستند و این امر نگهداری ظاهری و تعمیرات تصادفات را دشوار می‌سازد. در بخش فنی، وضعیت کمی متفاوت است. خوشبختانه، پیشرانه 2.4 لیتری G5 از نسل موتورهای میتسوبیشی (کد 4G69) است که در خودروهای چینی و کره‌ای دیگر نیز استفاده شده است. این اشتراک فنی باعث شده است که قطعات اساسی موتور، مانند شمع، فیلتر، تسمه‌ها و برخی سنسورها، در بازار ایران به صورت محدود قابل دسترسی باشند یا بتوان نمونه‌های مشابه را یافت. اما، قطعات تخصصی‌تر گیربکس اتوماتیک (تأمین شده توسط هیوندای پاورتک) و اجزای سیستم انتقال قدرت 4WD، به ویژه در نمونه‌هایی که تحت فشار آفرود قرار گرفته‌اند، ممکن است با چالش کمبود قطعه یا نیاز به واردات روبرو باشند. نگهداری از نمونه‌های کارکرده G5 مستلزم رعایت دقیق دوره‌های تعویض مایعات (روغن موتور و گیربکس، به ویژه در گیربکس اتوماتیک) است. سیستم تعلیق این خودرو به دلیل ساختار نیمه‌آفرودی خود، مستعد فرسودگی بیشتری در بوش‌ها و کمک‌فنرها پس از سال‌ها کارکرد است و نیازمند بررسی دوره‌ای جدی است. مالکان باید برای حفظ شرایط مناسب خودرو، به جای مراکز عمومی، به تعمیرگاه‌های تخصصی مراجعه کنند که سابقه کار با شاسی‌بلندهای چینی یا کره‌ای با پلتفرم‌های مشابه را دارند تا بتوانند عیوب فنی یا کمبود قطعات را به شکل مناسب مدیریت و برطرف نمایند. در نهایت، نگهداری G5 به نوعی نیازمند دانش فنی مالک و دسترسی به منابع قطعات دست دوم یا جایگزین است.

باید توجه داشت که گک گونو G5 در واقع نخستین نسل از این مدل است که با کد Aoosed G5 معرفی شد. بنابراین، در ادبیات تخصصی خودرو، این مدل فاقد یک نسل قبلی مستقیم است. با این حال، می‌توانیم تغییرات اعمال شده بر روی مدل‌های بعدی، یعنی فیس‌لیفت مهم آن که تحت نام گک گونو GX5 عرضه شد (حدود سال 2012)، را به عنوان تحولات اصلی آن مورد بررسی قرار دهیم و آن را نسخه به‌روز شده G5 در نظر بگیریم. مدل به‌روزرسانی شده گونو GX5 در مقایسه با G5 اصلی، چندین تغییر کلیدی را تجربه کرد که عمدتاً بر به‌روزرسانی ظاهری و فنی جزئی تمرکز داشت. از نظر طراحی بیرونی، GX5 تلاش کرد تا با تغییراتی در نمای جلو، ظاهر مدرن‌تری به خود بگیرد؛ این تغییرات شامل بازطراحی سپر جلو و جلوپنجره بود تا از سادگی مدل 2010 فاصله بگیرد، هرچند که فرم کلی جعبه‌ای و حجیم بدنه حفظ شد. در نمای عقب نیز سپرها و چراغ‌ها تحت اصلاحات جزئی قرار گرفتند. در داخل کابین، تمرکز بر ارتقاء ظاهری و بهبود ارگونومی بود؛ داشبورد با تریم‌های جدید و گاهی استفاده از مواد بهتر (اگرچه همچنان پلاستیک خشک غالب بود) به‌روز شد و امکانات رفاهی استاندارد مانند سیستم چندرسانه‌ای و تهویه خودکار در سطح بالاتری قرار گرفت. از منظر فنی، در حالی که موتور اصلی 2.4 لیتری میتسوبیشی در بسیاری از نسخه‌های GX5 باقی ماند، اما تغییرات در تنظیمات موتور و مدیریت الکترونیکی آن، بهینه‌سازی‌هایی در مصرف سوخت و آلایندگی به همراه داشت و تلاش شد تا با اصلاحاتی در سیستم تعلیق، سواری شهری کمی نرم‌تر شود. همچنین، در بازارهای جهانی، مدل GX5 با موتورهای جدیدتر 2.0 لیتری و 2.5 لیتری دیزل نیز معرفی شد که تنوع فنی بیشتری نسبت به G5 اولیه فراهم می‌کرد، اگرچه این موتورها لزوماً به بازار ایران راه نیافتند. این تحولات نشان‌دهنده تلاش سازنده برای رقابت با نسل جدید کراس‌اوورها با وجود حفظ ساختار اصلی بدنه روی شاسی مدل G5 بود.