معرفی جدیدترین محصول لادا؛ XRAY Cross : بخش دوم

طراحی داخل خودرو:
فضای داخلی لادا XRAY Cross نسبت به لادا XRAY معمولی تغییرات جالبی دارد. مهم‌ترین تغییر که اساسی‌ترین تغییر هم می‌باشد امکان تنظیم فرمان در چهار جهت می‌باشد. فرمان لادا XRAY معمولی فقط در دو جهت بالا و پائین قابل تنظیم است و علاوه بر این منتقدین از انتقال ضربه از جلوبندی به فرمان حین عبور از ناهمواری‌ها و لرزش دائمی فرمان همه خودروهایی که برروی پلتفرم B0 رنو ساخته شده‌اند ناراضی هستند. اکنون فرمان علاوه بر حرکت در دو جهت بالا و پائین در دو جهت داخل و خارج هم قابل تنظیم است. هرچند محدوده داخل و خارج رفتن فرمان 42 میلی‌متر است ولی همین مقدار هم کافی است تا رانندگانی که قد آنها بالای 175 سانتی‌متر است با راحتی بیشتری با لادا XRAY Crossرانندگی کنند.
این قابلیت تنظیم فرمان در 4 جهت به واسطه تغییر مکانیزم تأمین کننده نیروی کمکی فرمان حاصل شده‌است. اگر تا الان مکانیزم "الکتروهیدرولیکی" نیروی کمکی فرمان را تأمین می‌کرد ، اکنون یک مکانیزم "الکتریکی" این وظیفه را برعهده دارد و در نتیجه نیروی کمکی در سرعت‌های بالا کمتر شده و فرمان سنگین‌تر می‌شود البته کل جعبه فرمان و نحوه‌ی اتصال اهرم فرمان به اتاق هم دچار تغییراتی شده‌است تا از انتقال ضربه به فرمان و لرزش دائمی فرمان جلوگیری شود. میزان گردش فرمان از یک سمت به سمت دیگر برابر با 2.7 دور و تیزتر شده است. به نظر منتقدان ، اوتوواز توانسته به خوبی فرمان برقی را تنظیم کند و فرمان لادا XRAY Cross فاقد گیجی بوده و به راننده بازخورد خوبی از وضعیت چرخ‌ها ارائه می‌کند.
در قسمت جلو داشبرد عمده تغییرات مربوط به کنسول میانی می‌باشد ، از جمله این تغییرات می‌توان به منتقل شدن کلیدهای گرمکن صندلی‌های جلو از محل دور از دسترس کنار صندلی‌ها به محل مناسبی در کنسول میانی اشاره کرد. این کلیدها گرمکن را در سه شدت متفاوت فعال می‌کنند و نمای آنها هم به قول یکی از منتقدان شبیه کلیدهای لامبورگینی شده است. یکی دیگر از امکاناتی که بسیار بسیار در نقاط سردسیر کاربرد دارد ، گرمکن شیشه جلو است که دکمه آن در کنار دکمه‌های گرمکن صندلی‌های جلو قرار داده شده است. این امکان تقریباً در سایر محصولاتی که در این محدوده قیمتی قراردارند منحصر به فرد است. وجود گرمکن شیشه حتی برای ایران هم مفید است و روشن نمودن گرمکن شیشه جلو در هوای بارانی یا با رطوبت بالا باعث می‌شود شیشه جلو بخار نگیرد. تهویه مطبوع همچون لادا XRAY معمولی دستی نیست و خودکار شده است و دمای داخل برروی یک نمایشگر با اعداد بزرگ نمایش داده می‌شود.
با تعبیه یک دریچه هوا برای جعبه داشبرد ، اکنون می‌توان در هوای گرم نوشیدنی‌ها را برای خنک شدن در جعبه داشبرد قرار داد.
دکمه چرخان تغییر رژیم‌ کاری سامانه الکترونیکی کنترل پایداری خودرو یا به اصطلاح "Ride Select" برای اولین بار در محصولات شرکت اوتوواز مشاهده می‌شود. این کلید چرخان تقریباً همان آپشنی است که در پژوهای 2008 مونتاژ ایکاپ حذف شده‌است. از مطالعه نظرات منتقدین لادا XRAY Cross اینگونه استنباط می‌شود که این کلید چرخان تقریباً "نیمه دکوری" است و تغییر خاص و محسوسی در بین قابلیت‌های آفرودی لادا XRAY Cross در سه حالت "روشن" ، "برفی" و "شنی" مشاهده نمی‌شود و فقط میزان دور گرفتن موتور و درنتیجه انتقال قدرت به چرخ‌های جلو و و هرزگردی آنها تغییر می‌کند. با انتخاب دکمه میانی یا همان "اسپورت" عکس العمل موتور نسبت به فشرده شد پدال گاز سربع‌تر شده و خودرو سرپاتر حس می‌شود ولی هیچگونه تغییری در رژیم کاری فرمان الکتریکی رخ نمی‌دهد.
غربلیک فرمان کمی تغییر داده شده و مجهز به گرمکن فرمان شده‌است که این آپشن تقریباً برای ایران یکی از کم استفاده‌ترین آپشن‌ها می‌باشد و ممکن است برای مدل مخصوص بازار ایران حذف شود. کلید کنترل کارکرد گرمکنِ فرمان بین مجموعه دکمه‌های سمت راست غربلیک فرمان قرار داده شده‌ است. سایر خودروهایی که در این محدوده قیمت قرار دارند یا فاقد گرمکن فرمان هستند یا اینکه گرمکن فرمان آنها کل پیرامون فرمان را گرم نمی‌کند ولی در لادا XRAY Cross کل پیرامون فرمان گرم می‌شود.
صندلی‌های جلو تحت لیسانس Faurecia فرانسه و صندلی‌های عقب هم تحت لیسانس Martur فرانسه ولی در خود روسیه و تحت لیسانس تولید می‌شوند. در صندلی‌های جلو نگهدارنده‌های جانبی بزرگتر شده‌اند و به نظر اکثر منتقدین این صندلی‌ها نه تنها به مراتب از صندلی‌های رنو Sandero Stepway و Logan بهتر هستند ، بلکه در بین صندلی‌های همه خودروهایی که در این محدوده قیمت قرار دارند نیز جزو بهترین‌ها می‌باشند. بین صندلی‌های جلو زیر آرنجی به همراه یک جعبه کوچک نصب شده ولی اضافه شدن این زیر آرنجی باعث شده تا هم بستن کمربند ایمنی سخت‌تر شود و هم دسترسی به دسته ترمز دستی مشکل‌تر شود و ممکن است راننده برای خواباندن ترمز دستی مجبور شود ابتدا درب جعبه زیر آرنجی را باز کند. همچون نمونه معمولی زیر صندلی جلو سمت شاگرد یک کشو برای نگهداری اشیاء کوچک تعبیه شده‌ است.
همانگونه که در بالا ذکر شد اوتوواز به نظرات کاربران و مشتریان خود احترام گذاشته و یکی دیگر از ایرادات صندلی‌های جلو خودروهایی که تا کنون برروی پلتفرم B0 رنو ساخته شده‌اند را رفع نموده است. این ایراد همان پائین بودن محل اتصال قسمت پشتی صندلی جلو به قسمت نشیمن‌گاه صندلی جلو است که در خودروهای قبلی این محل اتصال بسیار پائین بوده و در نتیجه قسمت رویی پای سرنشینان عقب به این محل برخورد می‌کرد، اکنون با بالا آمدن این محل اتصال دیگر این ایراد مشاهده نمی‌شود و فضای کافی برای پای سرنشینان عقب تأمین شده است.
برای بیشتر حس شدن تفاوت‌ داخل اتاق لادا XRAY Cross با مدل معمولی آن حاشیه صندلی‌ها که از چرم مصنوعی می‌باشند و همچنین قطعاتی از داشبرد و روی دری‌ها با دو رنگ نارنجی کهربایی و خاکستری روشن ارائه می‌شوند ، به نظر اکثر منتقدان تریم خاکستری روشن هماهنگ‌تر و چشم‌نوازتر دیده می‎‌شود.
برای افزایش فضای پاهای سرنشینان عقب 2.5 سانتی‌متر محل اتصال قسمت پائین پشتی صندلی‌های عقب که به نقطه H معروف است از صندلی‌های جلو فاصله گرفته و 4 میلی‌متر هم پائین‌تر آورده شده‌است ، درنتیجه این تغییرات نحوه‌ی تکیه دادن سرنشینان عقب 2 درجه عمودی‌تر شده و فاصله زانو سرنشینان عقب تا پشتی صندلی‌های جلو هم بیشتر شده ‌است. هر چند این افزایش فضا را فقط از طریق اندازه گیری با یک متر می‌توان مشخص نمود ، ولی اگر با همین متر فاصله بین کنسول جلو و پشتی صندلی عقب را اندازه گرفت می‌توان دید که این فاصله فقط کمی از 150 سانتی‌متر کمتر است و تقریباً برابر با فاصله بین کنسول جلو و پشتی صندلی عقب رنو Duster یعنی برادر بزرگتر رنو Sandero Stepway است.
در کنسول میانی مثل بقیه محصولات جدید اوتوواز یک صفحه نمایش 7 اینچی قرض گرفته شده از رنو نصب شده که در بالاترین سطح امکانات تصویر دوربین عقب را هم نمایش می‌دهد و مجهز به سامانه رهیاب هم هست.
حاشیه جلو آمپر هم جهت متفاوت دیده شدن به رنگ نارنجی کهربایی در آمده و کامپیوتر سفری هم بسیار شبیه کامپیوتر سفری رنو Logan است.
برای افزایش قابلیت کاربری و تغییر پذیری اتاق خودرو می‌توان پشتی صندلی‌های عقب را به نسبت 60 به 40 خوابانید که البته این مورد جدیدی در بین خودروهای این محدوده قیمتی نیست ، آنچه که جدید است امکان خواباندن کامل پشتی صندلی جلو سمت شاگرد به سمت جلو می‌باشد. در این حالت هم می‌توان از قسمت شت صندلی جلو به عنوان یک میز کوچک استفاده کرد و هم می‌توان اشیا بلندی همانند یک قالی 9 متری لوله شده که طولی کمتر از 267 سانتی‌متر دارند را در اتاق لادا XRAY Cross جای داده و جابجا نمود.
هر سه صندلی عقب مجهز به گرمکن صندلی هستند،با این تفاصیل لادا XRAY Cross دارای 6 گرمکن است. دکمه‌های گرمکن صندلی‌های عقب هم در قسمت بالایی کنسول بین دو صندلی جلو قرار دارند و بین آنها هم یک درگاه USB برای شارژ گجت‌های سرنشینان عقب نصب شده‌است. علاوه بر این درگاه USB و درگاه USB روی نمایشگر 7 اینچی ، لادا XRAY Cross دارای سه پریز 12 ولت فندکی دیگر نیز می‌باشد. یکی از این سه پریز برای سرنشینان ردیف جلو و در کنسول میانی است ، دومی برای سرنشینان عقب و در قسمت پائینی کنسول بین دو صندلی جلو است و سومی هم در گوشه سمت راست صندوق عقب ‌است ، ولی گویا شرکت اوتوواز بطور جدی مخالف استعمال دخانیات است چون لادا XRAY Cross فاقد فندک است.
حجم صندوق عقب لادا XRAY Cross برابر با 361 لیتر است و این یعنی حجم صندوق عقب این خودرو از حجم صندوق عقب رنو Sandero Stepway بیشتر ولی از حجم صندوق عقب رنو Duster کمتر است. در طراحی صندوق عقب هم سعی شده تا با استفاده از گیره‌ها و قطعات سازمان دهنده و توری‌های مخصوص ، کاربری صندوق عقب بیشتر شود و فضای اطراف محفظه چرخ‌های عقب هم با قطعات پلاستیکی پوشانده شده و در نتیجه تمامی حجم صندوق عقب قابل استفاده است و فاقد فضای مرده است. جک خودرو و قلاب بکسل همچون رنو Logan بدون پوشش نیست و پشت همین قطعات پلاستیکی قرار داده شده است و لبه صندوق عقب همچون رنو Sandero Stepway و رنو Logan لخت و بدون پوشش نیست و با یک قطعه پلاستیکی که برروی آن هم حرف X حک شده پوشانده شده است.
عایق‌‌های صوتی:
یکی دیگر از ایرادات بارز اکثر خودروهایی که برروی پلتفرم B0 رنو ساخته شده‌اند ، ضعف در عایق‌های صوتی خودرو می‌باشد این موضوع هم بخاطر صرفه جویی در هزینه ساخت و پائین نگه داشتن قیمت تمام شده خودرو می‌باشد. بعنوان مثال رنو Sandero Stepway فاقد عایق‌های صوتی است که درون محفظه چرخ‌های عقب نصب می‌شوند. از این لحاظ هم مهندسین اوتوواز مجموعه تقریباً کاملی از عایق‌های صوتی برروی لادا XRAY Cross نصب نموده‌اند.
یک نوع از این عایق‌های صوتی که برای اولین بار برروی خودروهای تولید شده در این بازه قیمتی نصب می‌شود ، عایق‌های صوتی است که زیر و در سمت خارج خودرو نصب می‌شوند. نصب این عایق‌ها در قسمت خارجی خودرو ، باعث کمتر شدن صدای برخورد سنگ‌ریزه‌ها به کف خودرو و همچنین باعث انتقال کمتر صدای تماس لاستیک‌ها با آسفالت به داخل خودرو می‌شود.
علیرغم همه این بهبود‌های اجراء شده در مجموعه عایق‌های صوتی ، در حال حاضر که موتور 1.8 لیتری تنفس طبیعی با کد 21197 و گیربکس دستی رنو با کد JR5 برروی این خودرو نصب است ، در هنگام شتاب‌گیری و حتی در هنگام حرکت در اتوبان‌ها که دور موتور در حدود 3000 دور در دقیقه می‌باشد ، صدای موتور به درون خودرو نفوذ می‌کند. البته نفوذ صدای موتور به درون خودرو نسبت به سایر خودروهای اقتصادی و ارزان قیمت دیگر کمتر و در حد قابل قبولی است. میزان نفوذ صدای ناشی از مقاومت آئرودینامیکی لادا XRAY Cross هم بسیار کمتر از رنو Sandero Stepway می‌باشد.

موتور و گیربکس:
در حال حاضر لادا XRAY Cross فقط با یک موتور 1.8 لیتری تنفس طبیعی با کد 21197 ساخته شده توسط اوتوواز و گیربکس دستی رنو با کد JR5 به بازار عرضه می‌شود. موتور مذکور که سرسیلندر آن آلومینیومی است در اصل کپی به روز شده موتور H4M اتحاد رنو-نیسان-میتسوبیشی می‌باشد که به آخرین تکنولوژی‌های روز مجهز شده و با توجه به کیفیت بنزین و خواست مشتریان روسیه به گونه‌ای تنظیم شده که به جای تولید حداکثر قدرت بیشتر در دورهای بالاتر ، حداکثر گشتاور بیشتری در دورهای پائین‌تر تولید نماید.
حداکثر قدرت این موتور که حجم دقیق آن برابر با 1774 سی سی است ، 122 اسب بخار می‌باشد و در دور موتور 6050 حاصل می‌شود و حداکثر گشتاور این موتور 170 نیوتن بر متر است و در دور موتور نسبتاً پائین 3750 حاصل می‌شود ، این به معنی شتاب و کشش بهتر و حداکثر سرعت کمتر خودرو می‌باشد. اگر بخواهیم با کمی بزرگ‌نمایی این موضوع را توضیح دهیم ، آنگاه می‌توانیم بگوییم این موتور همچون یک تراکتور برای بار کشیدن تنظیم شده و همچون یک خودرو مسابقه‌ای برای به دست آوردن سرعت بیشتر تنظیم نشده‌ است.
اوتوواز برای ساخت این موتور با شرکت‌های معروف زیر همکاری داشته است:
• شرکت Mahle کشور آلمان برای ساخت سوپاپ‌های سبکتر.
• شرکت Bosch کشور آلمان برای ساخت قطعات و سنسورهای الکتریکی.
• شرکت GMB کشور کره جنوبی برای ساخت پمپ آب و پمپ روغن قوی‌تر.
• شرکت INA کشور آلمان برای ساخت مکانیزم سفت‌کن تسمه تایم خود تنظیم و اجزاء سامانه تغییر زمان باز و بسته شدن سوپاپ‌ها یا همان VVT که در حال حاضر فقط برروی سوپاپ‌های ورودی اثر می‌کند.
ت شرکت Federal Мogul کشور آمریکا برای ساخت مجموعه شاتون‌ها و پیستون‌های سبک‌تر.
• شرکت Continental کشور آلمان برای ساخت کلکتور تزریق بنزین، انژکتورها و تسمه تایم.
• شرکت Toyota Tsusho کشور ژاپن برای ساخت میل بادامک‌های سبک‌تر.
تنها موردی که در رابطه با این موتور قابل توجه است ، مصرف بیش از حد روغن موتور در دوره آب بندی خودرو می‌باشد که بعد از طی 10 هزار کیلومتر پیمایش خودرو ، مصرف روغن موتور به سطح معمولی خود برمی‌گردد.
مطابق آخرین اخبار گویا قرار است برروی خودروهای رنو Arkana مونتاژ شده در کشور روسیه موتور 21197 یا نمونه پیشرفته‌تر آن با کد 21198 نصب شود. موتور 21198 به سامانه DVVT مجهز است و مصرف سوخت کمتری دارد. این تصمیم رنو به منزله تأیید این موتور نیز می‌باشد.
نمونه معمولی لادا XRAYهم با گیربکس دستی و هم با گیربکس AMT 1.0 ساخته شده توسط شرکت اوتوواز ارائه می‌شود ولیکن همانگونه که در بالا ذکر شد ، در حال حاضر لادا XRAY Cross فقط با گیربکس دستی رنو با کد JR5 به بازار عرضه می‌شود. در زمان معرفی این خودرو شرکت اوتوواز وعده داده بود لادا XRAY Cross نیز همچون لادا Vesta SW Cross با گیربکس AMT 2.0 ساخت خودش به بازار عرضه شود که گویا تجربه استفاده از لادا Vesta SW Cross با گیربکس AMT 2.0 در این مدت چندان رضایت بخش نبوده و قرار شده برروی لادا XRAY Cross همچون رنو Logan Stepway و رنو Sandero Stepway موتور نیسان با کد HR16DE و گیربکس СVT-Xtronic ساخت شرکت ژاپنی JATCO با کد JF015E نصب شود.
با نصب موتور و گیربکس ژاپنی برروی لادا XRAY Cross می‌توان حدس زد شتاب این خودرو برابر با شتاب نیسان JUKE با همین موتور HR16DE و گیربکس СVT-Xtronic و حدود 12 ثانیه باشد. از سویی دیگر بخاطر ویژگی‌های گیربکس СVT-Xtronic در هنگام حرکت در اتوبان‌ها با سرعت 100 کیلومتر بر ساعت ، گیربکس دور موتور را در حدود 2000 دور در دقیقه نگه می‌دارد که در این وضعیت نفوذ صدای موتور به درون خودرو و مصرف سوخت خودرو به میزان قابل توجهی کم خواهد شد.
چنانچه لادا XRAY Cross با این موتور و گیربکس ژاپنی یا حتی با موتور 1.8 لیتری اوتوواز ولی با گیربکس СVT-Xtronic به کشورمان وارد شود ، آنگاه این لادا XRAY Cross می‌تواند یکی از بهترین خودروهای بازار شده و نه تنها جایگزین مناسبی برای رنو Sandero Stepway شود ، بلکه باعث شود نام محصولات لادا مجدداً در ایران بر سر زبان‌ها بیافتد. البته این به معنی بد جلوه دادن گیربکس دو پداله AMT نیست و از نظر نگارنده گیربکس دو پداله AMT هر چند گیربکسی اسپرت نیست و تعویض دنده‌ها در گیربکس دو پداله AMT کمی کندتر از همه انواع دیگر گیربکس‌های دوپداله است ، ولیکن اقتصادی‌ترین و ساده‌ترین گیربکس دوپداله است. برای مقایسه متوسط مصرف سوخت لادا Vesta SW Cross با موتور 21197 و گیربکس AMT2.0 برابر با 7.7 لیتر است و مصرف همین خودرو با همین موتور ولی با گیربکس دستی برابر با 7.9 لیتر است ، این یعنی گیربکس دو پداله AMT مصرف سوختی کمتر از گیربکس دستی دارد. همچنین در هند که خودروهای ارزان ، کم مصرف و نگهداری و تعمیر ارزان بیشترین سهم بازار را در اختیار دارند ، دو شرکت سوزوکی و رنو گیربکس‌های دو پداله AMT ساخت خود را برروی خودروهایی همچون سوزوکی Dzire و رنو Duster نصب می‌کنند.

نویسنده: مهرداد کشکولی ایلات