مقدمه
داف کمپانی خوشنام و قابل هلندی است که در سال 1928 میلادی ابتدا بعنوان خودروساز و سپس با تولید کامیون شروع به فعالیت کرد. اولین کامیونهای داف سی 30 و سی 50 بودند که به ترتیب ظرفیت 3 و 5 تن بار را داشتند. کلمه داف مخفف Var Doornes Automobile Febrik است. داف از ابتدا تاکنون در زمینه کامیونسازی بسیار موفق و بیحاشیه بوده است. درباره داف جالب است بدانید که در سال 1964 مدل 2600 را تولید کرد که به مادر حمل و نقل بینالمللی معروف شد. داف اولین کمپانی در جهان بود که کامیون بیصدا را تولید کرده و همچنین اولین در جهان در زمینه تولید کامیون با سیستم کاهنده آلایندگی EEV است. همچنین داف اولین کامیون هیبرید دیزلی و به دنبال آن اولین کامیون هیبریدی را تولید کرده است که باعث افتخارات این شرکت در زمینه کامیون است.
جهش داف
هر چند داف در زمینه ساخت کامیون موفق عمل کرده بود، اما در سال 1993 دچار ورشکستی میشود، اما چند روز بعد توسط شرکتی خریداری و اسم جدید DAF TRUCK NV را به خود میگیرد. در سال 1996 شرکت بزرگ پکار، داف را خریداری میکند تا در کنار محصولات بینظیر خود مثل پیتربیلت و کنورث قرار دهد. خریداری داف توسط پکار را میتوان نقطه عطف رشد و پیشرفت داف دانست. در سال بعد یعنی 1997 سری افسانهای و بینظیر 95 با موتور پکار و اتاق جدید توسط داف تولید میشود.
داف XF از برتریهای این کامیون میتوان به جادار و راحتی اتاق جدید و اتاق با قدرت و کارآمد پکار اشاره کرد. پس از موفقیتهایی که داف در تولید سر 95 بدست آورد، سری نیمهسنگین کامیونهای خود را به نام سی اف تولید کرد.
داف در ایران
حضور داف در جادههای ایران به قبل از انقلاب برمیگردد که به دو صورت لیلاند، که همکاری داف با کمپانی انگلیسی بود، و سپس داف سری 15، همان کامیون معروف به خوشرکاب انجام شد. واردات انحصاری داف طی سالهای اخیر بدست شرکت داتیس فرا دیزل آریا بوده که تعداد قابل توجهی سری 105 را به صورت صفر وارد کرده است.
طی این سالها تعداد زیادی از سریهای مختلف داف که معمولاً هم کارکرده بودند، توسط واردکنندههای خصوصی نیز وارد شدهاند که اکثرا با شرایط اقساط طولانی مدت به مردم فروخته شدند. اما با همه این تعاریف، داف در ایران نسبت به رقبای خود مثل ولوو و اسکانیا بسیار در حاشیه بوده و چه از لحاظ واردات، و چه از لحاظ خدمات، داف از قدیم مشکلات زیادی داشته و به طور مثال هم اکنون مشکل کمبود قطعه یکی از مواردی است که برای مالکان این برند مطرح است.
داف XF در حقیقت اگر داف مانند سایر رقبا در تعداد بالا وارد با در ایران مونتاژ شده بود و خدمات و نمایندگی قطعات داشت، با توجه به علاقه قدیمی کامیون داران ایرانی به این برند، قطعاً میتوانست بیش از حال موفق باشد. اما نکته مثبتی که در این میان است که هر چند تعداد داف در ایران تعداد قابل توجهی نیست، اما دارای تنوع رنگی و همین طور نسخههای محدود و فول هستند.
داف ایکس اف 105 در ایران
پس از موفقیتهای سری 95 در بازارهای جهانی، داف به فکر تولید نسل جدید از این مدل افتاد و سپس سری بینظیر 105 را در سال 2005 تولید کرد. این سری از لحاظ طراحی اتاق به منظور آیرودینامیک و زیبایی و جادارای بسیار موفق بود و دارای موتور ام ایکس پکار است. سری 105 داف طوری موفق عمل کرد که در سال 2007 بعنوان کامیون سال جهان انتخاب شد. زیبایی همیشه در همه سریهای کامیون داف طی سال ها جز یکی از اصول اصلی بوده و طراحان هلندی همیشه عشق و علاقه بینظیر خود به کامیون را توسط این برند به جهان تثبیت کردهاند.
موتور
موتور ام ایکس پکار که توسط داف تولید میشود در سری 105 در نسخههای 410، 460، 510 اسب بخاری تولید شدهاند که در ایران فقط سری 460 اسب بخاری وارد شد. این موتورها در ابتدا با استاندارد آلایندگی یورو چهار و مجهز به اس سی ار و سپس به صورت ای ای وی و یورو پنج نیز تولید شدند. نکته جالب این سری موتورها این بود که در آن فیلتر روغن و کولر روغن و ترموستات روغن در یک ماژول واحد قرار گرفته بودند که این باعث میشود حجم موتور حدود 25 درصد کاهش و به دنبال آن طول عمر سلامت موتور بالا برود، این طراحی برای اولین بار در جهان توسط داف انجام شد. موتور کشنده مورد نظر ما موتور شش سیلندر 12.9 لیتری پکار است که 460 اسب بخار قدرت و 2300 نیوتن گشتاور تولید میکند. استاندارد آلایندگی این موتور یورو چهار است و این موتور مجهز به کاهنده آلایندگی ای سی ار نیز میباشد. روی این پیشرانه ترمز موتور سه زمانه و همینطور ترمز اگزوز یا خفه کن که به صورت دستی قابل تنظیم است نیز نصب شده است.
دداف XF داف روی این سری برای اولینبار کاری را کرد که بعداً توسط بعضی کمپانیهای دیگر نیز انجام شد. اگر ماشین بیشتر از 10 دقیقه درجا روشن باشد و کار کند، ماشین خودبخود خاموش میشود. این ویژگی مخصوصاً در ایران بسیار کاربردی است. درباره این ویژگی یکی از مهندسهای کمپانی کاترپیلار آمریکا گفته بود که به ازای هر یک ساعت درجا کارکردن موتور، استهلاکی برابر پیمایش 1000 کیلومتر را برای موتور ایجاد میکند.
جعبه دنده
گیربکس یا جعبه دنده در این سری داف به صورت دندهای و اتومات است که البته در ایران فقط اتومات آن وارد شده است. ASTRONIK شانزده سرعته ZF آلمان است که مجهز به تعویض دنده هوشمند SERVOSHIFT است. نکته جالب و مهم درباره این جعبه دنده این است که قابلیت تعویص دنده دستی قبل از تعویض دنده اتومات نیز دارد، این ویژگی به راننده کمک میکند در سرازیریها یا سربالاییها بتواند با سرعت و دور موتور مناسب برود که به دنبال آن عمر صفحه کلاچ و موتور بالا میرود.
سیستم تعلیق
محور جلو فنر و محور عقب بادی همراه با دو بالن و یک ریموت تنظیم ارتفاع و محور حافظهدار که در کابین کنار صندلی قرار گذاشته شده است. البته در نسخههای اروپای، محور جلو یا اکسل نیز بالن و بادی است که نرمی و راحتی فوقالعادهای را ایجاد میکند.
کابین
اتاق این کامیون، مگا اسپیس سقف بلند است که توسط خود داف تولید میشود. این کابین را میتوان گفت که بزرگترین و بلندترین کابین موجود در کشندههای ایران نیز است (البته با اسکانیا تاپ لاین در رقابت تنگاتنگ هست). طراحی آیرودینامیک فوقالعاده برای مصرف سوخت کمتر روی این اتاق انجام شده و از نظر فضای داخلی بسیار جادار و راحت است. این کابین دارای سه تا جعبه بزرگ در قسمت جلویی سقف است. همچنین دارای دو تخت است و طوری ارتفاع این کابین زیاد است که برای رفتن بر روی تخت بالا باید از کف کابین که در راستای نشیمنگاه صندلی است، 4 پله بالا بروید.
سیستم چراغ و نوردهی
شاید باورش سخت باشد اما این کشنده 8 عدد پروژکتور قوی به جز چراغهای اصلی دارد. بصورتیکه چهار عدد در پایین سپر و چهارعدد در گوشههای بالای سقف قرار گرفتهاند. نکته جالب در مورد روشنایی این خودرو این است که مانند کمپانیهای انگلیسی، شما هر جای ماشین را که مشاهده کنید، آرم داف را میبینید، زیرا داخل تمامی پروژکتورها چراغها آرم داف نوشته شده است.
داف XF نوردهی در داخل این کابین با توجه به فضای زیاد باید مشکل باشد، اما داف به بهترین حالت این کار را کرده بصورتیکه چهار عدد چراغ که هر کدوم دو حالته هستند، در سقف و 4 چراغ تکحالته در زیر جعبههای جلوی سقف به سمت داخل گذاشته شده است. داخل جعبهها هر کدام چراغ خود را دارند و همچنین سه چراغ مطالعه در کابین دیده شده گذاشته شده است. این در حالی است که اطراف ماشین فقط یک چراغ تک حالته بر روی هر کدوم از فلاپها قرار داده شده است. خطر عقب 5 حالته است و از نظر ظاهر بسیار شبیه مان و اسکانیا است.
نکته جالب در سریهای داف این بود که اگر چراغی روشن بماند، چند روز قبل از اینکه به اصطلاح باطری بخوابد، کل برقرسانی به خودرو قطع میشود، تا اینکه خودرو مجدد روشن و شارژ شود. این ویژگی این اهمیت را دارد که ناخودآگاه به دلیل روشن ماندن چراغی در خودرو، کل باطری شارژ خود را از دست ندهد.
امکانات و ویژگیهای جانبی و ویژه
داف همیشه در ارایه خدماتی برای راحتی راننده پیشرو بوده و در این سری از کشندهها نیز از سال ابتدایی تولید تا بحال آپشنهای بسیاری روی محصولات خود افزوده است. اما این کشنده مورد نظر تنطیمات تهویه و کولر که کلید آن روی داشبورد دیده میشود، سانروف برقی دارای دریچه که هر دو با کلیدهایی که در کنار تاخوگراف و قيمت بالا سر راننده است، قابل تنظیم میباشد. بخاری درجا (نسخههای فول کولر درجا هم دارند)، صندلی بادی با قبلیت تنظیم بالا و پایین اتومات و دستی همین طور قابلیت تنظیم دو بالههای نشیمنگاه و تکیهگاه است (در نسخههای فول، صندلی مسافر یا شاگرد نیز بادی است). کابین بزرگ جادار دارای یخچال با قابلیت تنظیم دما (نسخههای فول ماکروفر و قهوهساز نیز دارند). کلیدهای تنظیم هر دو آینهها از روی کلیدهای سمت راننده (در نسخههای فول و مدل بالاتر اروپایی کلید گرمکن آینه نیز در این قسمت است). ترمز تپه و ترمز ضدلغزش دیفرانسیل نیز روی این خودرو نصب شده که کلیدهای آن بر روی داشبورد قابل مشاهده است.
در کابین یک قسمت که دارای چند کلید است دیده میشود و در اکثر کامیونها این کلیدها فقط برای بخاری درجا هستند، اما در داف کلیدهای بالا و پایین برای شیشهها و همچنین روشن و خاموش کردن چراغهای سقف نیز طراحی شده است.
داف XF نکته جالب و مهم دیگر این است که تاخورگراف این ماشین بر خلاف دیگر کشندهها کارتی است. تاخوگراف کارتی باعث میشود که دیگر مشکل تعویض کاغذ تاخورگراف را راننده نداشته باشد. البته در اروپا که معمولاً کشندهها متعلق به شرکت میباشند، شرکتها با استفاده از این کارت میتوانند اطلاعاتی را از خودرو استخراج کنند.
کلیدهای فرمان
کروز کنترل و کلید تنظیم سرعت با توجه به شیب جاده که بر روی فرمان قابل مشاهده است. این خودرو برخلاف اکثریت کامیونها، دارای کاتالوگ است که با کلید روی فرمان قابل مشاهده است. این کامیون همچنین دارای سیستم ویسکامند نیز میباشد (سیستم دستوری با صدای راننده) که کلید آن روی فرمان قرار دارد که البته در ایران آنچان درست کار نمیکند (بر روی داشبورد یک میکروفون کوچک قرار دارد که هم برای صحبت با تلفن از طریق بلوتوث و هم برای ویسکامند استفاده میشود).
بر روی فرمان کلید دیگری مشاهده میشود که در اصل کلید چک نامیده میشود. با لمس این کلید راننده میتواند مقدار مصرف سوخت که کامیون در بازه فاصله و زمانی داشته را مشاهده کند یا اینکه چه زمان نیاز به تعویض روغن دارد، یا اینکه چه زمان کامیون نیاز به سرویس دارد. البته این در ایران زیاد کاربردی نیست، زیرا در ایران سرویسهای دوره و تعویض روغن با توجه به کارایی کشندهها و وضعیت جادهها و شرايط دیگر نسبت به استانداردهای ماشین خیلی سریع انجام میشود.