موضوعات داغ

گره بازنشدنی کیفیت بنزین و آلودگی، خودرو و مرگ؛ داستان تکرای هر زمستان

عکس نویسنده
آراد فلاح
نویسنده
عکس مطلب اول

بیش از دوهفته از بازگشت شرایط آلوده به اتمسفر تهران و سایر کلان شهرهای کشور می گذرد و بازهم مانند هر زمستان، جز انتشار اخبار ضد و نقیض در رابطه با آلودگی و ابراز نگرانی شهروندان و توضیحات نه چندان قانع کننده مدیران شهری اتفاق تازه ای رخ نمی دهد. تنها فرق ماجرای امسال با سال های گذشته شاید پر رنگ شدن حکایت سوزاندن شدن مازوت در برخی از نیروگاه های تولید برق بود که البته مانند هر ماجرای منفی دیگری در ابتدا تکذیب و در نهایت به شکل تدریجی تایید شد.

آنچه تاکنون مشخص شده است اینکه برخلاف گفته های سالیان قبل، حداقل درمورد آلایندگی تهران، سهم 40 درصدی کارخانجات و نیروگاه ها هویداست که به شکل قابل توجهی بیشتر از ارقام اعلامی سال های گذشته است، همچنین آلایندگی اصلی این روزهای پایتخت به وجود ذرات معلق موسوم به PM 2.5 باز می گردد که عمدتا از بد سوزی مواد نفتی سنگین نظیر مازوت حاصل می شود و یا به کیفیت پایین گازوئیل مصرفی ارتباط دارد که ظاهرا امسال در شرایطی بسیار بی کیفیتی قرار گرفته و 120 برابر حد مجاز، ذرات گوگرد را با خود همراه دارد، اما نکته قابل توجه آنکه برخلاف سال های گذشته، حالا مشخص شده که تنها مصرف کننده گازوییل بی کیفیت، خودروهای سنگین و دیزلی نیستند، بلکه نیروگاه های تولید برق کشور نیز در مواردی که امکان استفاده از مازوت را به علت آلایندگی بسیار بالا ندارند، به استفاده از سوخت دیزل یا با عبارت رسمی (نفت گاز) روی می آورند و وجود ذرات گوگرد بیش از حد در این سوخت نیز در نهایت به دود آشنایی تبدیل می شود که همگی بارها آن را در پشت کامیون ها و اتوبوس های درون و برون شهری دیده ایم.

یکی از روزهای پاک تهران

در این میان البته وزیر نفت یا برخی از دیگر مسئولان از کمبود گاز شهری به دلیل مصرف بی رویه یا بازگذاشتن پنجره ها (جهت تهویه هوا در دوران شیوع کرونا) به عنوان عامل اصلی در لزوم استفاده از سوخت های جایگزین نیروگاهی یاد می کنند، اما واقعیت این است که فارغ از این توضیحات، آنچه واضح است اینکه آلایندگی هوای زمستانی پایتخت برخلاف تصورات قبلی ارتباط چندانی به حجم تردد شهروندان ندارد و در این میان تولید خودروهای یورو 4 و یورو 5 نیز مشخص نیست تا چه حد در این زمینه کارساز بوده است.

این ماجرا وقتی پیچیده تر می شود که بدانیم وضعیت کیفیت بنزین های تحویلی در پمپ بنزین ها از نظر میزان آلایندگی نیز چندان روشن نیست و هنوز به غیر از بنزین های موسوم به یورو 4، انواع دیگری از بنزین نیز در جایگاه ها به فروش می رسند که ظاهرا استاندارد آلایندگی پایین تری دارند، در همین حین بسیاری از رانندگان به دلیل شرایط مالی و اقتصادی تمایلی به تعویض کاتالیست فرسوده خودروهای خود نشان نمی دهند و بدین ترتیب خودروهای یورو 4 و پتج بعد از چند سال استفاده تبدیل به خودروهایی با آلایندگی بیش تر می شوند و این در حالیست که معاینه فنی نیز بازهم به همان دلیل قبلی، چندان در زمینه فعال بودن/ نبودن کاتالیزور خودروها سخت گیر نیست و در بسیاری موارد خودروهای قدیمی فاقد کاتالیزور نیز مشکلی با دریافت معاینه فنی ندارند.

تمام این عوامل دست در دست هم داده اند تا مرگ زودرس در اثر آلایندگی به امری متداول در تهران و بسیاری از کلان شهرهای دیگر تبدیل شود و آنطور که مسئولین می گویند حالا آمار رسمی از مرگ زودرس 11 نفر به شکل روزانه حکایت دارد، همچنین خسارت ناشی از آلودگی نیز به روزی هفت میلیون دلار رسیده است که با توجه به دلار 25000 تومانی (دی ماه 1399) رقم قابل توجه 175 میلیارد تومان در روز می رسد، رقمی که در هر سال از دو میلیارد و ششصد میلیون دلار قراتر می رود، عددی که احتمالا ماشین حساب شخصی شما را در تبدیل به ریال شرمنده خواهد کرد.

نیروگاه حرارتی شازند

لازم به تاکید است که این آمار و ارقام تنها در خصوص کلان شهر تهران است که اتفاقا در زمره شهرهایی با مصرف سوخت مازوت نیز تلقی نمی شود، با این وضعیت می توان حدس زد که اوضاع در شهرهایی مانند اراک، اهواز یا قزوین و تبریز که مصرف مازوت آن ها تایید شده است، می تواند بدتر باشد، هرچند که متاسفانه وضعیت مشهد، اصفهان و سایر کلان شهرهای کشور نیز از این حیث به هیچ عنوان مناسب نیست و با این حساب علیرغم وجود منابع عظیم گازی در کشور، عملا شاهد بروز پدیده کمبود انرژی پاک هستیم، موضوعی که معمولا در رسانه های کشور، اشاره چندانی به آن نمی شود، اما در کنار تصادفات و شیوع کرونا و ....روزانه تلفات ده ها نفری را به ایرانیان تحمیل می نماید.

نظرات کاربران

دیدگاه های شما پس از تایید توسط خودروبانک نمایش داده خواهند شد