دکتر هادی طحان نظیف، سخنگوی شورای نگهبان در یک مصاحبه زنده با شبکه خبر صدا و سیما اعلام کرد که در مورد طرح ساماندهی بازار خودرو و همچنین بحث واردات خودرو، 3 ابهام وجود داشت که با تغییرات انجام شده، این طرح مجدداً مورد بررسی قرار گرفت و حال شورای نگهبان هیچ ایراد و یا ابهامی ندارد.
البته سخنگوی شورای نگهبان گفت که هیئت عالی نظارت مجمع تشخیص مصلحت نظام ایراداتی از جهت سیاست های کلی نظام به این طرح وارد کرده بود که بر اساس مقررات، این ایرادات را به مجلس منتقل می کنیم.
حال باید گفت که با تصویب طرح ساماندهی بازار خودرو توسط مجلس و همچنین چراغ سبز شورای نگهبان به این طرح، رسماً واردات خودرو البته با شرایط اعلام شده باز خواهد شد. اگرچه مجمع تشخیص مصلحت نظام ایراداتی را به این طرح وارد کرده، اما چون این طرح در مجلس و سپس در شورای نگهبان تصویب و تایید شده، قاعدتاً مجمع تشخیص مصلحت نظام این موضوع را در جلسات خود مورد بررسی قرار نخواهد داد و باید منتظر ابلاغ این قانون به وزارت صنعت، معدن و تجارت باشیم.
واردات خودرو از چه زمانی آغاز می شود؟
اگر بخواهیم دقیق تر صحبت کنیم، پروسه ابلاغ این طرح به وزارت صمت کمی طول خواهد کشید و مواردی در این طرح وجود دارد که باید توسط این وزارت مشخص شود. همچنین این وزارت می تواند به صلاحدید خود اجرای آن را به تاخیر بیاندازد اما در نهایت موظف است آن را اجرایی کند. شاید در خوشبینانه ترین حالت ممکن، زودتر از 6 ماه آینده نتوانیم هیچ خودروی جدیدی در سطح بازار ببینیم که البته با توجه به روند بسیار کند تصمیم گیری ها در بدنه دولت، این زمان بی شک بیشتر از 6 ماه خواهد بود.
نکات مبهم و مهم در واردات خودرو
با وجود اینکه اصل موضوع یعنی طرح ساماندهی بازار خودرو به تصویب مجلس و شورای نگهبان رسیده، اما هنوز نکات مبهمی در مورد چگونگی اجرای واردات خودرو وجود دارد که باید منتظر نظر وزارت صمت باشیم. موضوعاتی نظیر میزان تعداد مجاز واردات خودرو یکی از آن ها است که می تواند در بازار خودرو بسیار تاثیرگذار باشد. همچنین اینکه آیا کماکان ممنوعیت های قدیم بر این طرح نیز صدق می کند از دیگر سوالات مهم است.
اما سوال اصلی این جا است که با باز شدن واردات خودرو، آیا قیمت خودرو کم می شود؟ سوال بسیار مهمی که جواب آن در گرو چندین فاکتور است. ابتدا باید بگوییم که با توجه به قانون و مفاد تصویب شده، واردات خودرو تنها در ازای خودرو و قطعات خودرو و نیرومحرکه امکان پذیر خواهد بود. اگر نگاهی به میزان ارزش قطعات صادر شده در سال های اخیر بیندازیم، متوجه می شویم که حتی در صورتیکه از تمامی از ظرفیت نیز استفاده شود، شاید در نهایت تنها حدود 4 الی 5 هزار خودرو (25 هزار دلاری) وارد کشور شود که عددی بسیار ناچیز است(لازم به یادآوری است که در سال های 95 و 96 که تعادل بسیار خوبی در قیمت خودرو و بازار خودرو شاهد بودیم، سالانه حدود 70 هزار خودرو به کشور وارد می شد)! البته بی شک این بند باعث می شود که حتی شرکت هایی اقدام به صادرات قطعات به کشورهای منطقه با هدف واردات خودرو انجام دهند اما همین موضوع باعث می شود که تعداد نهایی خودروی وارد شده به شدت کم باشد که باعث قدرت کمتر آن برای کاهش قیمت خودرو است.
اما در نهایت چند مورد پرواضح است. ابتدا اینکه قیمت خودروهایی که در طی سال های اخیر بی مورد و به دست دلال ها به شدت افزایش پیدا کرده بودند (مثل اکثر خودروهای بالای 2.5 تا 3 میلیارد تومان) احتمالاً با ورود مدل های بروز 2021 صفرکیلومتر، سقوط آزاد معناداری را تجربه خواهند کرد. اما این سقوط بسیار کمتر در رنج های قیمتی پایین تر احساس خواهد شد و شاید در محدوده قیمتی زیر 1 میلیارد تومان، شاهد کاهش قیمت بسیار اندکی باشیم. قطعاً در شرایط فعلی نمی توان نظر دقیق تری در مورد میزان کاهش قیمت خودرو با ورود مدل های جدید داد اما همانطورکه اشاره کردیم، قیمت خودروهای گران تر دچار سقوط بیشتری خواهند شد.