امروزه با ایجاد قابلیت سفر به نقاط مختلفی از جهان و دریافت ویزای کاری، تحصیلی و گردشگری بسیاری از کشورهای خارجی، امکان استفاده از امکانات مختلفی برای اقامتهای کوتاهمدت و بلندمدت فراهم شده است. با توجه به شرایط سخت کاری و تحصیلی در ایران در سالهای گذشته، هموطنان پرشماری اقدام به مهاجرتهای موقت یا دائم تحصیلی و کاری به بسیاری از کشورها و شهرهای اروپایی، آمریکایی، آسیایی و حتی خاورمیانهای کرده اند که از جمله آنها میتوان به آمریکای شمالی، آلمان، انگلستان، لهستان، ایتالیا، فرانسه، ترکیه، امارات متحده عربی، قطر، چین، روسیه و ... اشاره کرد.
با توجه به جمعیت چند میلیونی ایرانیان در خارج از کشور و درآمد خوب و نسبتا بالای کار در این کشورها نسبت به ایران، خرید و اجاره خودرو یا موتورسیکلت جهت رفتوآمدهای پیدرپی به محل کار و تحصیل و یا حضور در انواع رویدادهای رسمی و سرگرمی بسیار رایج بوده و میتوان با کمترین هزینه یک وسیله نقلیه موتوری مناسب تهیه کرد. مسئله بسیار مهمی که وجود دارد اما، تهیه گواهینامه رانندگی این وسایل نقلیه است چرا که گواهینامههای ملی ایران فقط در داخل کشور اعتبار داشته و جهت رانندگی یا راندن انواع وسایل نقلیه موتوری در خارج از کشور نیاز به تهیه گواهینامه بین المللی موتور یا انواع خودرو است. دریافت این گواهینامهها جهت مجازبودن رانندگی در کشورهای خارجی نیازمند ارائه مدارک و رعایت ضوابط خاصی است که تهیه آنها میتواند پیش از سفر به کشور مقصد زمانبر و چالشبرانگیز باشد.
از همین رو، در این نوشتار توضیحاتی درباره گواهینامه بین المللی موتور و خودرو و همچنین نحوه اخذ آن ارائه شده و کشورهای خاص از نظر پذیرش انواع این گواهینامهها و روشهای درخواست آن بیان شده اند و در پایان توضیحاتی تکمیلی درباره این نوع گواهینامهها شرح داده شده است.
گواهینامه بینالمللی چیست؟
پلیس کنترل ترافیک و بزرگراهها، یا پلیس راهنمایی و رانندگی در هر کشوری وظیفه مدیریت حملونقل و ترافیک انواع وسایل نقلیه را به عهده دارد. همانند کشورمان ایران، رانندگی بدون گواهینامه معتبر داخلی یا بینالمللی در هر کشوری جرم محسوب شده و منجر به جریمه نقدی سنگین، زندان یا حتی دیپورت فرد خاطی از کشور مقصد خواهد شد. به همین سبب، دریافت گواهینامه بین المللی موتور یا انواع خودروهای سبک و سنگین بسیار رایج بوده و میتواند جلوی بروز انواع این اتفاقات را بگیرد و فرد مقیم در یک کشور خارجی به راحتی بتواند با وسیله نقلیه مورد علاقهاش رانندگی کند.
انواع گواهینامه بین المللی موتور و خودرو دارای یک و سه سال اعتبار بوده و میتوان با اخذ آن به کشورهای مختلفی سفر کرد. اگرچه مقررات و علائم رانندگی امروزه در بسیاری از کشورهای دنیا یکسان هستند، اما همه دارندگان گواهینامههای بینالمللی باید تابع مقررات رانندگی خاص کشوری باشند که در خیابانها و بزرگراههای آن با داشتن این گواهینامهها رانندگی میکنند. همچنین، به همراه داشتن اصل گواهینامه ملی به همراه گواهینامه بین المللی موتور یا خودرو صادرشده در کشور مبدا برای رانندگی در بعضی از کشورهای مقصد الزامی است که از جمله آنها میتوان به ایالات متحده، کانادا، استرالیا، اتحادیه اروپا و دبی اشاره کرد.
دریافت اطلاعات بهروز و مهم در این زمینه به رانندگان انواع وسایل نقلیه و درخواستکنندگان گواهینامه بین المللی موتور یا خودرو در کشورهای خارجی کمک میکند تا در هنگام انتخاب کشور مقصدشان نوع گواهینامه و مدت اعتبار آن را به همراه زبان ترجمه بینالمللی و سایر نیازمندیهای آن را تعیین کرده و با خود به همراه داشته باشند. گفتنی است که گواهینامههای بینالمللی دوزبانه صادرشده در ایران علاوه بر فارسی میتوانند به یکی از هفت زبان انگلیسی، فرانسه، آلمانی، روسی، عربی، اسپانیایی و چینی نیز صادر شوند.
یکی از انواع گواهینامههای بینالمللی صادرشده برای رانندگی انواع وسیله نقلیه موتور در خارج از کشور، گواهینامه بین المللی موتور است. با توجه به سهولت راندن موتورسیکلت در بسیاری از شهرهای شلوغ دنیا و عبور راحتتر از ترافیکهای شهری، خرید و اجاره این نوع از وسایل نقلیه بسیار شایع و رایج بوده و نه تنها در ایران بلکه در بسیاری از کشورهای جهان نیز این موتورسیکلتها جهت رسیدن سریعتر راکبین آنها به مقصد به کار میروند. دریافت گواهینامه رانندگی بینالمللی موتورسیکلت مشروط به ارائه مدارک خاصی است که در ادامه آن را بررسی خواهیم کرد.
نحوه اخذ گواهینامه بینالمللی موتورسیکلت
همان طور که اشاره شد، رانندگی بدون گواهینامه ملی یا بینالمللی میتواند برای رانندگان انواع وسایل نقلیه دردسرساز شود. به همین دلیل، افراد مختلفی برای اقامتهای موقت کاری یا دانشجویی در کشورهای خارجی اقدام به دریافت گواهینامه بین المللی موتور میکنند. درخواست این گواهینامه نیازمند ارائه مدارک مشخصی است که در ادامه معرفی شده اند.
مدارک مورد نیاز برای دریافت گواهینامه بین المللی موتور در ایران:
• گواهینامه رانندگی معتبر جمهوری اسلامی ایران؛ به دلیل اینکه گواهینامه بین المللی موتور تنها به صورت یک ساله صادر میشود، لازم است تا گواهینامه ملی معتبر ارائهشده جهت دریافت این گواهی بینالمللی دارای یک ماه و یک روز اعتبار تا پایان مدت اعتبار آن باشد. جهت دریافت گواهینامه بینالمللی خودرو، میتوان از بین گواهی یک ساله و سه ساله انتخاب کرد که جهت دریافت گواهی یک ساله باید گواهینامه ملی فرد دارای اعتباری حداقل برابر با یک ماه و یک روز بوده و جهت اخذ گواهینامه سه ساله باید حداقل سه سال از مدت اعتبار گواهینامه رانندگی ملی او مانده باشد.
• یک قطعه عکس تمامرخ 3*4 برای کلیه افراد
• ارائه گواهینامه بین المللی موتور قبلی در صورت موجود بودن
• ارائه صفحه اول گذرنامه
• تکمیل فرم درخواست گواهینامه بین المللی موتور به هر دو زبان فارسی و لاتین که تاریخهای لاتین میبایست به میلادی وارد شوند.
• واریز مبلغ مورد نیاز توسط درخواستکننده جهت صدور یکی از انواع گواهینامه بین المللی موتور یک ساله و گواهی بین المللی موتور و ماشین یک ساله
همچنین لازم به ذکر است که گواهینامه بینالمللی سه ساله رانندگی خودرو در کشورهای زیادی نامعتبر است که عبارت اند از: استرالیا، کانادا، ایالات متحده آمریکا، قبرس، عربستان سعودی، مصر، چین، هند، عراق، ایرلند، ژاپن، اردن، لبنان، نیوزیلند و سوریه. همچنین متقاضیانی که قصد ورود به کشور جمهوری آذربایجان دارند جهت دریافت گواهینامه بینالمللی رانندگی خودرو باید درخواست گواهینامه سه ساله ثبت کنند.
بدیهی است نقص مدارک و یا عدم رعایت یکی از بندهای فوق میتواند منجر به صادرنشدن گواهینامه بینالمللی بشود. بنابراین لازم است مراحل ثبت درخواست با دقت و به درستی پر شده و کلیه آدرسها و اطلاعات شخصی چند بار بازبینی شوند.
توضیحات تکمیلی
برای ثبت نام گواهینامه بین المللی موتور باید به پایگاه اینترنتی taci.ir مراجعه کرد. برای دریافت گواهینامه بینالمللی باید گزینه درخواست گواهینامه رانندگی بین المللی را انتخاب کرده و در ادامه مراحل طبق موارد راهنماییشده عمل کرد. لازم به ذکر است که گواهینامه بینالمللی برای کشور امارات تنها برای خودروهای اجراهای معتبر است. همچنین گواهینامه بینالمللی رانندگی در کشور کانادا به استثنای استانهای شمال غربی این کشور معتبر است.
برای دریافت گواهینامه رانندگی بینالمللی میتوان از روشهای دیگری نیز علاوه بر مراجعه به سایت فوق اقدام کرد. لازم به ذکر است که مرجع حضوری صدور گواهینامههای رانندگی بینالمللی، کانون جهانگردی و اتومبیلرانی جمهوری اسلامی ایران است که میتوان با جستوجوی آدرس این نهاد در هر شهری از کشور به آن مراجعه نمود و برای دریافت این گواهی درخواست داد. همچنین میتوان با مراجعه به ادارات پست سراسر کشور نسبت به درخواست صدور گواهینامه بینالمللی و ارسال مدارک مورد نیاز از طریق پست به کانون جهانگردی و اتوموبیلرانی اقدام کرد.
یکی از نکات دارای اهمیت و لازم به یادآوری برای دریافت این گواهینامه در هنگام ثبت نام اینترنتی، لزوم حضور درخواستکننده در داخل کشور (با IP ایران) است. ثبت درخواست اینترنتی فقط برای گواهینامه یک ساله مقدور است و همچنین باید از اعتبار گواهینامه ملی فرد درخواستکننده حداقل یک ماه و ده روز باقی مانده باشد.
گواهینامه یا مجوز رانندگی بینالمللی قابل تمدید نیست. به این معنی که رانندگان دارای گواهینامه بینالمللی باید پس از اتمام اعتبار گواهینامه خود نسبت به صدور گواهینامه جدید درخواست دهند. هزینه صدور گواهینامه بین المللی موتور یک ساله 75000 تومان و هزینه صدور گواهینامه بین المللی همزمان موتور و ماشین 90000 تومان است. همچنین هزینه صدور گواهینامه سهساله نیز 240000 تومان است که همان طور که اشاره شد تنها برای رانندگی خودرو صادر شده و در بسیاری از کشورها نیز قابل استفاده نیست.
در صورتی که در هنگام ثبت درخواست گواهینامه بینالمللی گذرنامه در دسترس است، اطلاعات واردشده در فرمهای درخواست گواهینامه باید عینا مطابق با موارد درجشده در گذرنامه باشند. همچنین تصویر کارت ملی نیز در کنار عکس پرسنلی باید بارگذاری شود یا به ماموران پست تحویل داده شود. برای دریافت گواهینامه بین المللی موتور یا خودرو پس از ثبت درخواست اینترنتی باید کد پستی و نشانی خود را به درستی وارد کنید تا پس از صدور به آن فرستاده شود. همچنین، جهت ثبت درخواست اینترنتی، نحوه پرداخت وجه به صورت درگاه بانگی برخط اینترنتی بوده و مانند کلیه خریدهای اینترنتی پس از تکمیل فرمها به این صفحه هدایت میشوید. همچنین هزینه پستی بر روی هر یک از مبالغی که طبق انتخاب نوع گواهینامه شما در فاکتور پرداخت نهایی درج شده باشد، به آن اضافه خواهد شد که البته مبلغ ناچیزی است.