افزایش تعداد خودروها، کاهش ذخایر نفتی، نوسانات بازار انرژی و از همه مهمتر، آلودگی روزافزون هوای شهرها، همگی دست به دست هم دادهاند تا استفاده از سوختهای جایگزین بنزین، در کشورهای مختلف رواج پیدا کند.
طرح تبدیل رایگان خودرو بنزینی به گازسوز چیست؟
دولتمردان ایران در سالهای اخیر، توجهات بیشتری به موضوع سوختهای جایگزین بنزین داشتهاند که یکی از آنها، توسعهدادن استفاده از CNG در سبد سوختی کشور است. درحالیکه سال 1398، سهم سوخت سی.ان.جی در کشورمان حدود 27 میلیون متر مکعب در روز بود، اما شورای عالی انرژی پیشبینی کرده است که این میزان مصرف روزانه، تا سال 1420 خورشیدی باید به حدود 53 میلیون متر مکعب برسد.
برای دستیابی هرچه سریعتر به این هدف بزرگ، در اواخر سال 1398 طرحی با عنوان «طرح تبدیل رایگان خودرو بنزینی به خودرو دوگانهسوز» توسط شورای اقتصاد در دولت دوزادهم اجرایی شد که البته همچنان نیز ادامه دارد. در این طرح، دولت تسهیلاتی را در اختیار مالکان خودروهای بنزینی قرار میدهد تا آنها بتوانند خودرویشان را دوگانهسوز کنند. با اجرای این طرح، میتوان روزانه تا 12 میلیون لیتر در مصرف بنزین صرفهجویی نمود و سالانه نیز تا 2 میلیارد دلار، درآمد داشت.
آیا طرح تبدیل دوگانه سوز کردن خودروها موفق بود؟
طبق آخرین اطلاعات موجود، استقبال از طرح گازسوز کردن رایگان خودروها، کمتر از پیشبینیها بوده است. دولتمردان انتظار داشتند که بعد از گذشت یک سال و نیم از شروع این طرح، حداقل یک میلیون خودرو به دوگانه سوز تبدیل شده باشند اما طبق آمارهای رسمی تا آبان 1400 فقط 200 هزار خودرو موفق به شرکت در طرح تبدیل گازسوز کردن خودرو شدهاند.
کارشناسان حوزه انرژی، میگویند دلیل عدم استقبال از طرح گازسوز کردن خودروها، افزایش نرخ ارز و رشد تورم در کشور است. محمدحسین باقری که مدیریت طرح CNG شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی ایران را برعهده دارد، میگوید ثابت ماندن قیمت بنزین و افزایش تورم، باعث شده است تا بنزین 1500 تومانی دیگر تفاوت محسوسی با گاز 453 تومانی نداشته باشد و به همین دلیل، شهورندان نیز تمایلی به گازسوز کردن خودروهایشان نداشته باشند. البته مشکلات دیگری مانند پیمایش کم خودرو گازسوز، جانمایی نامناسب جایگاههای سوخت CNG در سطح کشور و اقتصادینبودن تولید خودروهای دوگانهسوز برای خودروسازان ایرانی، ازجمله دلایل دیگری هستند که در عدم استقبال از سوخت CNG در ایران، تاثیر گذارند.
طرح گازسوز کردن خودرو برای چه کسانی است؟
طرح دوگانه سوز کردن خودروها، در 2 فاز انجام میشود. فاز اول که از بهمن 1398 آغاز شده و همچنان نیز ادامه دارد، برای تمامی دارندگان خودروهای عمومی (ازجمله تاکسی، ون تاکسی و انواع وانت بار) است که طبق پیشبینیها حدود 1.2 میلیون خودروی پلاک عمومی را شامل میشود.
فاز دوم طرح گازسوز کردن خودروها نیز که از اسفند 1399 آغاز شده و همچنان نیز ادامه دارد، برای تمامی تاکسیهای اینترنتی و مسافربرهای شخصی است که طبق پیشبینیها، حدود 200 هزار خودروی پلاک شخصی را شامل میشود.
شرایط ثبت نام مسافربر شخصی برای گازسوز کردن چیست؟
مسافربرهای شخصی باید توسط ناجا و بعنوان «خودروی فعال» در زمینه حمل و نقل شهری، تایید گردند که لازمه آن، پیمایش حداقل 1000 کیلومتر بصورت ماهانه است. برای دریافت تاییدیه ناجا، متقاضیان لازم نیست اقدامی کنند چراکه از طریق سامانههای مختلف کشوری، امکان تشخیص خودروهای فعال وجود دارد. مسافربرهای بین شهری و سرویس مدارس نیز توسط وزارت کشور، تایید خواهند شد.
پس از قطعیشدن لیست مسافربرهای شخصی، این لیست در اختیار شرکت ملی پخش قرار میگیرد تا واجدین شرایط ثبت نام در طرح گازسوز کردن خودروها، شناسایی شوند و تسهیلات مربوطه، در اختیار آنها قرار گیرد.
سایت ثبت نام وام دوگانه سوز کردن خودرو چیست؟
متقاضیان واجد شرایط برای ثبت نام طرح گازسوزکردن خودرو، باید به سایت جامع خودروهای گازسوز ایران به نشانی اینترنتی gcr.niopdc.ir مراجعه کنند. سپس با ثبت کد ملی و شماره موبایل، وارد حساب کاربری شوند و مشخصات وسیله نقلیه خود را ثبت نمایند. در پایان نیز با انتخاب شهر محل سکونت و سپس انتخاب کارگاههای فعال و انتخاب تاریخ مراجعه به کارگاه، برای دریافت نوبت گازسوز کردن خودرو اقدام کنند.
سایت ثبت نام دوگانه سوز کردن خودرو مدارک لازم برای دوگانه سوز کردن خودرو کدام است؟
بعد از ثبت نوبت اینترنتی در سامانه جامع خودروهای گازسوز کشور، باید منتظر ماند تا تاریخ نوبت فرا برسد. سپس باید با خودروی ثبت شده و با همراه داشتن کارت ماشین و کارت ملی، به کارگاه موردنظر مراجعه کرد.
اگر بعد از ثبت نام در سامانه جامع گازسوز، مالیکت خودرو تغییر کرده باشد، باید مدارک انتقال سند خودرو را نیز ارائه گردند.
گازسوز کردن خودرو چقدر طول میکشد؟
تاکنون هیچگونه زمان مشخصی برای گازسوز کردن خودروها اعلام نشده اما شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی، میگوید در طرح گازسوز کردن خودرو ها، اولویت با خودروهایی است که زودتر ثبت نام کرده و موفق به دریافت نوبت اینترنتی شدهاند.
همانطور که در مراحل فوق توضیح داده شد، قبل از دریافت نوبت اینترنتی گازسوز کردن خودرو، ابتدا باید خودرو، در سامانه جامع ثبت نام شده باشد. ثبت شدن خودرو، زمانی قطعی میشود که پیامک تایید برای مالک خودرو ارسال گردد. البته ارسال شدن این پیامک، ممکن است تا چندین روز، طول بکشد.
هزینه دوگانه سوز کردن خودرو چقدر است؟
هزینه گازسوز کردن خودروها در این طرح، برای تمامی خودروهای واجد شرایط که دارای «پلاک عمومی» هستند، رایگان است. اما برای سایر خودروها مانند مسافربرهای شخصی و تاکسی اینترنتی، هزینه دوگانه سوز کردن خودروها با نسبت تقریبی 25 به 75 محاسبه میشود. به این معنی که حدود 70% هزینه دوگانه سوز کردن این خودروها توسط دولت پرداخت میشود و مابقی آن باید توسط متقاضی (در زمان ثبت نام در سامانه جامع) پرداخت گردد.
پیگیری ثبت نام گازسوز کردن خودرو چگونه است؟
در زمان ثبت وسیله نقلیه در سامانه جامع، باید منتظر دریافت پیامک تایید ماند و سپس برای دریافت نوبت اینترنتی گازسوز کردن خودرو اقدام کرد. همانطور که پیش از این نیز اشاره شد، ارسال این پیامک ممکن است تا چندین روز طول بکشد. اما اگر بعد از گذشت این مدت زمان، پیامکی ارسال نگردد، متقاضی میتواند با پشتیبانی شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی به شماره تلفن 09627 در تماس باشد و از آنها راهنماییهای مربوطه را کسب کند.