در حالی که صنعت خودرو به سمت برقیسازی کامل حرکت میکند، برخی از شرکتها همچنان به دنبال راهکارهایی برای کاهش نگرانی مشتریان از محدودیت بُرد خودروهای الکتریکی هستند. شرکت آلمانی ZF، یکی از تأمینکنندگان بزرگ قطعات خودرویی، اخیراً از نسل جدید سیستمهای افزایشدهنده بُرد الکتریکی رونمایی کرده که قرار است از سال ۲۰۲۶ وارد خط تولید شود؛ فناوریای که ممکن است نقش موتورهای درونسوز را در آینده حملونقل دوباره پررنگ کند.
افزایشدهنده بُرد چیست؟
افزایشدهنده بُرد (Range Extender) سیستمی است که در خودروهای الکتریکی به عنوان منبع پشتیبان انرژی عمل میکند. در این سیستم، موتورهای الکتریکی وظیفه حرکت خودرو را برعهده دارند و انرژی خود را از باتریهای بزرگ دریافت میکنند. اما زمانی که شارژ باتریها رو به اتمام است و امکان دسترسی به ایستگاه شارژ وجود ندارد، موتور بنزینی کوچک و فشردهای وارد عمل شده و باتری را شارژ میکند. این موتور هیچ ارتباط مستقیمی با چرخها ندارد و صرفاً مانند یک ژنراتور عمل میکند.
تاریخچهای کوتاه از این فناوری
فناوری افزایشدهنده بُرد پیشتر در خودروهایی مانند شورولت ولت و بامو i3 دیده شده بود. شرکتهایی مانند مزدا نیز در بازار اروپا با استفاده از موتورهای دورانی در مدل MX-30، نسخههایی از این فناوری را ارائه کردند. با این حال، با افزایش بُرد خودروهای تمامالکتریکی، استفاده از این سیستمها کاهش یافت. با این وجود، ZF معتقد است هنوز فضای خالی قابل توجهی برای این تکنولوژی در بازار وجود دارد.
دلایل بازگشت فناوری افزایشدهنده بُرد
دکتر اوتمار شارر، معاون ارشد تحقیقات و توسعه در بخش فناوری پیشرانههای برقی ZF، اظهار میکند:
«اگرچه بُرد متوسط خودروهای تمامالکتریکی حدود ۵۰۰ کیلومتر است، اما نگرانی از تمام شدن شارژ باتری همچنان بر انتخاب مشتریان تأثیر میگذارد.»
فناوری ZFبه گفته شارر، افزایشدهندههای بُرد در مقایسه با خودروهای پلاگین هیبرید مزایای متعددی دارند:
هزینه تولید کمتر
زمان توسعه کوتاهتر
زنجیره تأمین سادهتر
کارکرد موتور بنزینی در بازه بهینه دور موتور، که موجب کاهش مصرف سوخت و آلایندگی میشود
مشخصات فنی سیستم جدید ZF
ZF دو نسخه از این فناوری را معرفی کرده است: eRE و eRE+
eRE شامل یک موتور الکتریکی با مبدل داخلی و سیستم دنده سیارهای است.
eRE+ علاوه بر ویژگیهای نسخه پایه، به کلاچ هوشمند و دیفرانسیل مجهز است که به آن امکان میدهد هم بهعنوان ژنراتور و هم بهعنوان محرکه ثانویه عمل کند.
توان خروجی این سیستمها قابل تنظیم است:
از ۹۳ تا ۱۴۷ اسب بخار برای eRE
از ۹۳ تا ۲۰۱ اسب بخار برای eRE+
این انعطافپذیری، ZF را قادر میسازد تا پاسخگوی نیازهای متنوع مشتریان و بازارهای جهانی باشد.
نگاهی به آینده بازار
ZF تنها شرکتی نیست که به پتانسیل این فناوری پی برده است. شرکت Dodge نیز در مدل جدید Ramcharger از موتور V6 به عنوان افزایشدهنده بُرد استفاده کرده است. همچنین شرکت Scout Motors، تحت حمایت فولکسواگن، تأیید کرده که در محصولات آینده خود از این فناوری بهره خواهد گرفت.
به گفته دکتر شارر:
«علاقه جدید به افزایشدهندههای بُرد نشان میدهد که ظرفیت این فناوری هنوز بهطور کامل استفاده نشده است — بهویژه برای پلتفرمهایی که از ابتدا برای درایو الکتریکی طراحی شدهاند.»