ابلاغیه جدید دبیرخانه شورای‌عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی، ضوابط مشخصی را برای تبدیل خودروهای دارای پلاک منطقه آزاد به پلاک ملی تعیین کرده است. این دستورالعمل که در تاریخ ۱۹ مرداد ۱۴۰۴ صادر شد، یکی از تحولات مهم در حوزه مقررات گمرکی و بازار خودرو کشور محسوب می‌شود.
ضوابط قانونی تبدیل پلاک منطقه آزاد به ملی
طبق اعلام ناصر خرمالی، مدیر گمرک، بازرگانی و توسعه صادرات دبیرخانه شورای‌عالی مناطق آزاد، ورود خودروهای دارای پلاک منطقه آزاد به سرزمین اصلی و اخذ پلاک ملی تحت شرایط زیر امکان‌پذیر است:
- حجم موتور خودرو باید کمتر از ۲۵۰۰ سی‌سی باشد.
- خودرو نباید ساخت یا برند کشور آمریکا باشد.
- برندهای خاص از جمله لامبورگینی، فراری، پورشه, هامر، مازراتی و بوگاتی به‌طور کامل ممنوع هستند.
مالک خودرو می‌تواند با رعایت این ضوابط برای دریافت پلاک ملی اقدام کند و نیازی به کارت بازرگانی وجود ندارد. این تغییر، روند قانونی ورود خودرو به سرزمین اصلی را ساده‌تر کرده است.
مراحل ثبت‌نام و دریافت کد شیما
یکی از گام‌های ضروری در این فرآیند، ثبت‌نام در سامانه ثبت آماری مناطق آزاد و دریافت «کد شیما» ویژه پلاک ملی است. این کد تنها یک بار برای متقاضی صادر می‌شود و صرفاً برای همین فرآیند قابل استفاده خواهد بود.
این کد با «کد شیمای فعالان اقتصادی مناطق آزاد» تفاوت دارد و تنها به مالکان خودرو اختصاص می‌یابد. پس از دریافت کد شیما، مالک خودرو می‌تواند ثبت سفارش و مراحل گمرکی را پیگیری کند.
بر اساس مقررات، ثبت سفارش در قالب بند (۹) ماده (۳۸) آیین‌نامه مقررات صادرات و واردات و همچنین ماده (۹) مصوبه شماره ۱۴۰۲۶۶۵۳۸/ت ۶۱۶۸۷ ه مورخ ۲۴ تیرماه ۱۴۰۳ هیئت وزیران انجام خواهد شد. این فرآیند به صورت «بدون انتقال ارز» صورت می‌گیرد.
تأثیرات بر بازار خودرو
با اجرایی شدن این دستورالعمل، امکان ورود خودروهای مناطق آزاد به بازار داخلی فراهم می‌شود. این موضوع می‌تواند به افزایش تنوع در بازار خودرو ایران و ایجاد رقابت بیشتر میان برندهای آسیایی و اروپایی منجر شود.
با وجود این، محدودیت‌ها در زمینه حجم موتور و برندهای ممنوعه همچنان مانع ورود خودروهای لوکس و پرمصرف خواهد بود و تمرکز بازار بیشتر بر خودروهای اقتصادی و میان‌رده باقی خواهد ماند.
جدول ضوابط تبدیل پلاک منطقه آزاد به ملی
| شرط | توضیحات |
| حجم موتور | کمتر از ۲۵۰۰ سی‌سی |
| برند خودرو | غیرآمریکایی، خارج از لیست ممنوعه |
| برندهای ممنوع | لامبورگینی، فراری، پورشه، هامر، مازراتی، بوگاتی |
| مدارک موردنیاز | مالکیت خودرو به نام متقاضی |
| نیاز به کارت بازرگانی | ندارد |
| کد شیما | یک‌بار تخصیص، ویژه پلاک ملی |
