ورود خودروهای برقی به بازار ایران، با صدور مجوزهای جدید برای مدل‌های شاخص جهانی، وارد فاز عملیاتی‌تری شده است. بر اساس اسناد جدیدی که به دست آمده، شرکت «زرین تجارت به سیما» موفق به اخذ گواهینامه نهایی تایید نوع برای خودروی تمام الکتریکی تویوتا bZ3X شده است. این خودرو که محصول مشترک تویوتا و شریک چینی آن، گروه GAC است، به عنوان یکی از جدیدترین کراس‌اوورهای خانواده bZ (Beyond Zero) تویوتا شناخته می‌شود. صدور این مجوز با مدل ساخت 2025، نشان‌دهنده برنامه‌ریزی واردکننده برای عرضه به‌روزترین نسخه این خودرو در بازار کشور است.
اخذ گواهینامه نهایی تایید نوع تویوتا bZ3X شرکت «زرین تجارت به سیما»تحلیل مشخصات فنی و پیشرانه الکتریکی
تویوتا bZ3X بر پایه پلتفرم اختصاصی e-TNGA توسعه یافته که با همکاری سوبارو و شرکای چینی برای خودروهای تمام الکتریکی تویوتا طراحی شده است. این پلتفرم به خودرو اجازه می‌دهد تا با مرکز ثقل پایین و توزیع وزن بهینه، پایداری مناسبی را ارائه دهد.
بررسی کد فنی موتور و عملکرد احتمالی
در سند گواهینامه صادر شده، کد موتور این خودرو TZ180XS135 درج شده است. این کدینگ که معمولاً در پیشرانه‌های الکتریکی تولید چین (به ویژه محصولات مرتبط با تامین‌کنندگانی نظیر بی‌وای‌دی یا شرکت‌های تابعه GAC) دیده می‌شود، اطلاعات مهمی را در خود دارد. پیش‌وند "TZ" به موتورهای سنکرون آهنربای دائم اشاره دارد که امروزه استاندارد طلایی در بهره‌وری خودروهای برقی محسوب می‌شوند. اگرچه توان دقیق خروجی در این سند ذکر نشده، اما بر اساس محصولات مشابهی که از این خانواده موتور استفاده می‌کنند، می‌توان انتظار توانی در حدود 150 تا 160 کیلووات (معادل تقریبی 201 تا 215 اسب بخار) را داشت. این میزان قدرت برای یک کراس‌اوور سایز متوسط شهری (M1)، شتاب‌گیری قابل قبولی را فراهم خواهد کرد که احتمالاً صفر تا صد آن در محدوده 8 ثانیه قرار می‌گیرد.
تکنولوژی باتری و برد حرکتی
با توجه به سابقه همکاری تویوتا در چین برای مدل‌های سری bZ، احتمال استفاده از باتری‌های لیتیوم آهن فسفات (LFP) در این خودرو بسیار بالا است. این باتری‌ها که عمدتاً توسط BYD (تحت عنوان باتری‌های تیغه‌ای یا Blade) تامین می‌شوند، دوام بالاتری نسبت به نمونه‌های لیتیوم-یون معمولی داشته و در برابر حرارت مقاوم‌ترند. پیش‌بینی می‌شود تویوتا bZ3X با پک باتری با ظرفیتی در حدود 60 تا 70 کیلووات ساعت عرضه شود که می‌تواند بردی فراتر از 500 کیلومتر (بر اساس چرخه استاندارد CLTC چین) را برای راننده فراهم کند. البته این برد در شرایط واقعی و سیکل‌های سخت‌گیرانه‌تر، ممکن است کاهش یابد.
تویوتا bZ3X بر پایه پلتفرم اختصاصی e-TNGA توسعه یافته زبان طراحی و ویژگی‌های کابین
تویوتا bZ3X از زبان طراحی جدید سری bZ پیروی می‌کند که ترکیبی از خطوط تیز و رویکردی آینده‌نگرانه است. این خودرو به عنوان نسخه تولید انبوه کانسپت "bZ Sport Crossover"، ظاهری تهاجمی‌تر نسبت به برادر بزرگتر خود یعنی bZ4X دارد.
طراحی بدنه و آیرودینامیک
در نمای روبرو، شاهد استفاده از طرح "کوسه سرچکشی" (Hammerhead) هستیم که امضای جدید خودروهای تویوتا محسوب می‌شود. چراغ‌های باریک و کشیده که با یک نوار نوری به هم متصل شده‌اند، به همراه حذف جلوپنجره سنتی، چهره‌ای کاملاً الکتریکی به آن بخشیده‌اند. خط سقف در bZ3X با شیبی ملایم به سمت عقب حرکت می‌کند که استایلی شبیه به کراس‌اوورهای کوپه به آن می‌دهد. این فرم بدنه علاوه بر زیبایی بصری، به بهبود ضریب درگ و در نتیجه افزایش برد پیمایش خودرو کمک شایانی می‌کند.
فضای داخلی و امکانات رفاهی
کابین bZ3X بر اساس فلسفه "محیط باز و مینیمال" طراحی شده است. انتظار می‌رود در نسخه نهایی وارداتی به ایران، شاهد یک نمایشگر مرکزی بزرگ لمسی باشیم که اکثر کنترل‌های خودرو از طریق آن انجام می‌شود. کلاستر دیجیتال (پشت آمپر) نیز احتمالاً در موقعیتی دورتر و نزدیک به شیشه جلو نصب شده تا دید راننده را کمتر از جاده منحرف کند (مشابه طراحی کاکپیت هواپیما). با توجه به ماهیت مدل 2025، این خودرو احتمالاً به آخرین نسخه از سیستم‌های کمک راننده تویوتا (TSS 3.0) مجهز خواهد بود که شامل ترمز اضطراری خودکار، کروز کنترل تطبیقی، و سیستم نگهداری خودرو بین خطوط است.
جایگاه در بازار ایران و چالش‌های پیش رو
ورود تویوتا bZ3X توسط زرین تجارت به سیما، می‌تواند معادلات بازار خودروهای برقی وارداتی را تغییر دهد. تا پیش از این، عمده خودروهای برقی وعده داده شده از برندهای تمام چینی بودند، اما حضور برندی همچون تویوتا، حتی اگر محصول مشترک با چین باشد، می‌تواند اعتماد بیشتری را در میان خریداران محافظه‌کار ایرانی جلب کند.
کابین تویوتا bZ3X تحلیل رقبا و قیمت‌گذاری
تویوتا bZ3X در بازار ایران باید با رقبایی همچون فولکس‌واگن ID.4، اسکای‌ول ET5 و مدل‌های آتی برندهایی نظیر فونیکس (مدیران خودرو) رقابت کند. برگ برنده bZ3X، یدک کشیدن نام تویوتا و کیفیت ساخت مورد انتظار از این برند ژاپنی است، هرچند که تولید آن در چین (GAC Toyota) انجام می‌شود. چالش اصلی برای موفقیت این خودرو، قیمت‌گذاری نهایی با توجه به تعرفه‌های متغیر خودروهای برقی و همچنین ایجاد زیرساخت مناسب برای خدمات پس از فروش یک خودروی تمام الکتریکی پیشرفته است.
اهمیت گواهینامه صادر شده
صدور "گواهینامه نهایی" تایید نوع با اعتبار تا دی ماه 1405، نشان می‌دهد که این خودرو مراحل اصلی تست‌های استاندارد اجباری ایران را با موفقیت پشت سر گذاشته است. کد VIN اختصاص یافته (با پیش‌وند LVG که نشان‌دهنده تولید در کارخانه GAC تویوتا چین است) تایید می‌کند که نمونه‌های اولیه یا محموله اصلی، کاملاً منطبق با استانداردهای بازار هدف تولید شده‌اند و مانع فنی بزرگی برای ترخیص و شماره‌گذاری آن وجود ندارد. حال باید دید شرکت واردکننده چه زمانی را برای عرضه رسمی این کراس‌اوور جذاب به بازار انتخاب خواهد کرد.
