تست و بررسی نیسان رونیز؛ پیرمرد جان سخت ژاپنی

مقدمه

شاید هنوز هم برخی افراد تصور کنند که ماشین‌هایی مشابه هیوندای توسان یا چری تیگو 7 بخاطر قد بلندشان درست مثل رونیز در رده شاسی‌بلندهای واقعی طبقه‌بندی می‌شوند، اما این مقایسه مثل این است که بگوییم چون "جرارد پیکه" و "مایکل جردن" هر دو قدبلند هستند، پس باید توانایی‌های مشترک و مشابهی داشته باشند! کراس‌اوورها به طور کلی روی پلتفرم و شاسی اتومبیل‌های معمولی مثل سدان‌ها توسعه می‌یابند تا بتوانند با ظاهر یک خودرو قلچماق آفرودی، قابلیت‌های حرکتی یک ماشین خانوادگی را شبیه‌سازی نمایند، حال در این میان ممکن است در کنار افزایش ارتفاع از سطح زمین، چند آپشن خارج جاده‌ای مثل سیستم چهارچرخ محرک، قفل دیفرانسیل الکترونیکی و مواردی از این دست هم روی همچین خودرویی سوار شود تا بتوان نیم‌نگاهی هم به مسیرهای آفرودی سبک انداخت. اما اگر قصد دارید با خیال راحت به دل طبیعت بزنید، به چیزی فراتر این‌ها نیاز خواهید داشت و اینجاست که خودروهای آفرودر با شاسی مستقل نردبانی، زیربندی قرص و محکم، ارتفاع مناسب با قابلیت عالی برای ورود به شیب و خروج از آن، سیستم دو دیفرانسیل با امکان تقسیم نیرو بصورت مکانیکی و دنده کمکی برای خدمات‌رسانی آماده هستند.

البته متاسفانه در کشور ما علیرغم جاذبه های طبیعی بسیار زیاد، آفرودرها در مظلومیت کامل به سر می‌برند و مجبورند به گزینه‌های بسیار محدودی دل خوش کنند. در واقع خودروهای خارج جاده‌ای واقعی موجود در کشور معمولاً یا به اندازه‌ای قدیمی و از رده خارج هستند که دردسرهای نگهداری‌شان از لذت سواری آن‌ها سبقت می‌گیرد و یا آنقدر گران قیمت که نه توان خریدش برای اکثریت فراهم است و نه کسی که میخرد، دلش می‌آید چرخ‌هایش را خاکی کند! اما در میان تمامی این نا‌امیدی‌ها، اندک موارد مناسبی هم وجود دارند که نه بیش از حد گران هستند و نه از رده خارج و همچنان می‌توان رویشان حساب باز کرد، یکی از آن‌ها نیسان رونیز است. خودرویی جان سخت، از یک برند شناخته شده که از سال 1382 تا 1389 توسط پارس خودرو به بازار داخل گام نهاد و مورد استقبال مناسبی هم قرار گرفت. حالا امروز به سراغ یکی از نمونه‌های دست دوم این محصول آمده‌ایم تا ببینیم آیا پیرمرد ژاپنی قصه ما هنوز هم می‌تواند راه بلد مسیرهای صعب‌العبور باشد، یا اینکه فقط وبال گردنمان خواهد شد، لطفاً در این بررسی کوتاه با خودروبانک همراه باشید.

طراحی ظاهری

نیسان رونیز بر مبنای نیاز و سلیقه آفرودرها طراحی شده و این قضیه را می‌توان در جای جای بدنه‌اش مشاهده کرد. در واقع تنها نکته خلاقانه و فانتزی ظاهری این محصول در محل قرارگیری دستگیره درب‌های عقب خلاصه می‌شود و در سایر قسمت‌ها چیزی جز خشونت و سادگی به چشم نمی‌خورد. از خطوط مستقیم و چهره جدی اتومبیل گرفته تا ارتفاع زیاد شاسی و سپرهای کوتاه "که با هدف ورود و خروج راحت‌تر در تپه‌های پرشیب به این شکل درآمده‌اند" همگی نشان از خصلت‌های ذاتی این ژاپنی سخت کوش دارند.

ضربه‌گیرهای پیرامونی هم بر خلاف آنچه در کراس‌اوورهای امروزی شاهد هستیم، به هیچ عنوان دکوری نیستند و کاملاً کاربردی به نظر می‌رسند، نکته دیگر اینکه رینگ‌های نسبتاً کوچک در تلفیق با لاستیک‌های فاق بلند اتومبیل با اینکه در نگاه اول روی زیبایی ماشین تاثیر منفی گذاشته‌اند اما در عوض در برابر ضربات ناشی از گذرگاه‌های دشوار آفرودی مقاومت بسیار بیشتری از خود نشان می‌دهند و همزمان دست راننده را برای تنظیم فشار باد تایرها برای مسیرهای مختلف باز می‌گذارند. در واقع ظاهر رونیز شبیه به یک کفش کوهنوردی زمخت و کاربردی است که شاید در دید بسیاری چندان زیبا جلوه نکند، اما جذابیت‌های خاص خودش را دارد و قادر است نظر دوست داران ماشین‌های پرابهت خارج جاده‌ای را به خود جلب نماید.

طراحی داخلی

با گشودن درب کابین هم با فضایی بسیار ساده روبرو می‌شویم که به هیچ عنوان یارای رقابت با خودروهای امروزی را ندارد، بخصوص که رونیزهای وطنی آپشن رفاهی خاصی هم ندارند و همین مورد باعث شده که قدیمی بودن کابین بیشتر به چشم آید. البته شاید بگویید نزدیک به دو دهه از طراحی این محصول می‌گذرد و در نتیجه این شکل و شمایل از مدافتاده تا حدود زیادی طبیعی است، اما در هر صورت نیسان رونیز حتی در دوران جوانی‌اش هم کابین جذابی نداشت. هرچند باز هم می‌رسیم به بحث اصلی‌مان و باید تاکید کنیم که برای مشتریان این ماشین مواردی مثل طراحی فانتزی داشبورد و دریچه‌های تهویه خوش فرم اهمیت چندانی ندارد و آنچه مهم است، جان سخت بودن قطعات و قدرت تحمل بالا در شرایط دشوار می‌باشد، نکته‌ای که نیسان به خوبی از پس آن برآمده است، حتی شاید بتوان گفت که فلسفه طراحی ساده بسیاری از قسمت‌های بدنه و کابین، ریشه در رسیدن به این هدف داشته‌اند، چراکه ساخت قطعات مستحکم با طراحی ساده، راحت‌تر و کم‌هزینه‌تر است و در هنگام مونتاژ هم فیکس کردن همچین قطعاتی در کنار هم، آسان‌تر از طرح‌های فضایی و پیچیده خواهد بود.

در خصوص جادار بودن هم باید گفت که اوضاع روی صندلی‌های جلو و داخل صندوق عالی است اما صندلی عقب علیرغم دید مطلوب، ارگونومی مناسبی ندارد و در مسیرهای طولانی صدای اعتراض سرنشینان پشتی را بلند می‌کند.

البته موضوع مهم در طراحی کابین، استفاده از دکمه‌های بزرگ و اهرم‌های بسیار ساده برای تنظیم تهویه مطبوع و یا دیگر ادوات داخل کابین است. این بزرگی و سادگی به دلیل این است که در آفرود معمولاً راننده با دستکش است و لذا می‌تواند به راحتی با همان دستکش از دکمه‌ها استفاده کند و تنظیم آن‌ها را تغییر دهد.

امکانات

رونیز عرضه شده در کشورمان یکی از ضعیف‌ترین خودروها از نظر سطح امکانات رفاهی و ایمنی محسوب می‌شود. البته در مورد نیسان رونیز کمی قضیه فراتر از امکانات رفاهی است و در مورد جای خالی گزینه‌هایی در سطح ایربگ‌های جلو و ترمزهای ضد قفل صحبت می‌کنیم! البته ممکن است در یک سفر آفرودی، کمبود این آپشن‌ها چندان به چشم نیایند اما در هر صورت قرار است با این ماشین در شهر هم رانندگی کنیم و در نتیجه جای خالی امکانات رفاهی و ایمنی در نیسان رونیز کاملاً محسوس است. امکانات موجود به مواردی از قبیل شیشه‌ها و آینه‌های برقی و مواردی از این دست محدود شده‌اند که به طور کلی نمی‌توان نام امکانات رفاهی را روی آن‌ها گذاشت.

پیشرانه و توانایی‌های حرکتی

با گشودن درب کاپوت با یک پیشرانه 2.4 لیتری 16 سوپاپه تنفس طبیعی روبرو می‌شویم که قادر است در بهترین حالت 160 اسب بخار قدرت را در دور موتور 5600 تولید نماید، خوب این عدد برای خودرویی با وزن نزدیک به 1.8 تن چندان عالی به نظر نمی‌رسد اما با دیدن گشتاور 208 نیوتن‌متری که آن هم در دور موتور مناسب (به نسبت اتمسفریک بودن موتور) یعنی 3800RPM در دسترس قرار دارد، مقداری امیدوار شدیم، ضمن اینکه باید در نظر داشت، نیسان رونیز با هدف شتابگیری عالی و تاپ اسپید بالا تولید نشده و مشخصات پیشرانه‌اش برای حرکات نه چندان فرز اما قدرتی مناسب می‌باشد. همچنین مقداری از کمبود قدرت موتور توسط ضرائب مناسب گیربکس و امکان انتخاب حالت‌های مختلف در جعبه دنده کمکی برطرف شده تا اتومبیل با نیروی کافی از پس شیب‌های تند برآید.

با تمامی این صحبت‌ها اگر توانایی‌های حرکتی داخل جاده‌ای ماشین برای شما مهم است، رونیز با شتاب رسمی 15.2 ثانیه و حداکثر سرعت 161 کیلومتر بر ساعت به هیچ عنوان گزینه جذابی برایتان نخواهد بود، اما در هر صورت برای خودرویی با توانایی‌های خارج جاده‌ای رونیز می‌شود به همین اعداد و ارقام هم بسنده کرد.

ضمناً بد نیست اشاره کنیم که ساختار قدیمی پیشرانه رونیز سازگاری بسیار مناسبی با بنزین‌های داخلی دارد اما در بحث مصرف سوخت تا حدودی پر اشتها ظاهر می‌شود که البته این هم با توجه به وزن بالای اتومبیل طبیعی به نظر می‌رسد.

تجربه رانندگی

همانطورکه اشاره شد، نیسان رونیز بر خلاف خودروهای کراس‌اوور مد روز، یک شاسی‌بلند واقعی است، یعنی شاسی مستقل دارد، از گیربکسی با ضرائب مناسب برای آفرود و یک جعبه دنده کمکی بهره می‌برد و بوسیله سیستم تعلیق خشن و بسیار مقاومش قادر است به راحتی از پس ناهمواری‌های مسیرهای سخت برآید. خوب تمامی این‌ها برای گذرگاه‌های خارج جاده‌ای، امتیازاتی عالی محسوب می‌شوند، اما بر روی اسفالت اوضاع شکل کاملاً متفاوتی به خود می‌گیرد و رونیز با سواری خشک، کوبش‌های زیاد بویژه در قسمت عقب، و شتاب‌گیری کند، ممکن است شما را ناامید کند. ضمناً این ماشین بدلیل ارتفاع زیاد و نبود سیستم‌های پایداری کمکی، هندلینگ ایده‌آلی هم ندارد، هرچند که فاصله مناسب چرخ‌ها و وزن بالای ماشین باعث شده که اتومبیل به این راحتی‌ها تمایل به واژگونی نداشته باشد. البته باید گفت که این نکات منفی جزء خصلت‌های ذاتی شاسی‌بلندهای ارزان قیمت و میان رده هستند.

در واقع از یک سری شاسی‌بلند لوکس و بسیار گران قیمت مثل تویوتا لندکروزر یا لکسوس LX570 که به نوعی همه فن حریف هستند که بگذریم، در قیمت‌های پایین‌تر، شما مجبورید میان راحتی نسبی یک کراس‌اوور در شهر یا توانایی بالای یک شاسی‌بلند واقعی در آفرود یکی را انتخاب کنید، نیسان رونیز داستان ما هم انتخاب افرادی است که به مورد دومی اهمیت بیشتری می‌دهند. البته خشکی نیسان رونیز و کندی شتابش در مسیرهای کوتاه شهری چندان مشکل‌ساز نیست و حتی می‌توان گفت در قیاس با برخی از رقبای این رده راضی‌کننده است، همچنین با توجه به دید به جلو و طرفین قابل قبول و فرمان نسبتاً نرم اتومبیل می‌شود برای رفت و آمدهای عادی شهری تا حدی به رویش حساب باز کرد، اما در هر صورت عملکرد خشن سیستم تعلیق در کنار طراحی نه چندان مناسب صندلی عقب و ورود زیاد صدای موتور به داخل، دست به دست هم داده‌اند تا سفرهای طولانی جاده‌ای با رونیز به امری خسته‌کننده بدل شود. اما در عوض می‌توانید هنگام سفر هر زمان که اراده کردید از اسفالت خیابان کنده شوید و به دل طبیعت بزنید. سیستم تعلیق رونیز "که در قسمت جلو از نوع فنرپیچشی دوتایی جناقی و عقب محور صلب با فنر تخت است" با اینکه در جاده بدلیل کوبش‌های گاه و بیگاه خود، صدای اعتراض ما را بلند کرده بود، در شرایط برون جاده‌ای رفتاری متفاوت و تحسین برانگیز از خود نشان داد و با مقاومت عالی در برابر ضربات شدید مسیرهای آفرودی و سعی حداکثری در نگاه داشتن تماس چرخ‌ها با زمین، اعتماد به نفسمان را برای عبور از گذرگاه‌های دشوار بالا برد.

ترمزها نیز که در جلو از نوع دیسکی و عقب کاسه‌ای با تنظیم اتومات هستند با اینکه دقت چندان بالایی ندارند اما قدرتمند عمل می‌کنند. سیستم انتقال قدرت کارآمد اتومبیل هم قادر است بسته به دلخواه به وضعیت دو دیفرانسیل و حالت‌های سبک و سنگین درآید تا در کنار گشتاور قابل قبول موتور از پس مسیرهای پرشیب و لغزنده هم برآییم. البته این نکته از قلم نیفتد که رانندگی خارج جاده‌ای حرفه‌ای، آن هم با یک خودرو قدیمی دنده‌ای که سیستم‌های کمکی الکترونیکی ندارد، به تجربه و مهارت راننده نیاز مبرم خواهد داشت، اما اگر این مهارت را بدست آورید به شما اطمینان می‌دهم که نیسان رونیز به این راحتی‌ها شما را ناامید نخواهد ساخت.

نتیجه‌گیری

شاید پرداخت رقمی در حدود 130 الی 230 میلیون تومان (بسته به مدل و سلامت) برای خودرویی با ظاهر قدیمی، امکانات حداقلی، شتاب ضعیف و سیستم تعلیق خشک در نگاه اول غیرمنطقی به نظر برسد، چرا که حتی در بازار عجیب غریب ما هم می‌شود با این پول گزینه‌های دست دوم مدرن‌تری از سگمنت سدان یا انواع کراس‌اوورها خریداری کرد. پس اگر جزو افرادی هستید که فقط برای حس خوب و به قول معروف "با کلاس بودن" به سراغ ماشین‌های شاسی‌بلند می‌روید، بهتر است که همین الان پررنگ‌ترین خط ممکن را روی این خودرو بکشید، چون نیسان رونیز اصلاً برای همچین اهدافی طراحی نشده و حتی در روزهای جوانی‌اش هم خودرو مناسبی برای این سبک زندگی نبوده است.

این سامورایی کهنه‌کار کاربردها و طرفداران خاص خودش را دارد و مشتریانش با شناخت کامل به سراغش می‌آیند. در واقع اگر قصد خرید یک خودرو جان سخت با استهلاک بسیار پایین و توانایی‌های خارج جاده‌ای بالا را داشته باشید، بدون شک رونیز یکی از بهترین گزینه‌های پیش روی شما در این رده خواهد بود. ضمن اینکه می‌توانید برای استفاده‌های شهری هم تا حدودی روی این محصول حساب باز کنید و برخلاف برخی از آفرودرهای قدیمی‌تر مجبور به دو ماشینه بودن نخواهید شد. خوشبختانه نیسان رونیز فعلاً با مشکل شدیدی از نظر تامین قطعات یدکی هم مواجه نیست و حداقل در شهرهای بزرگ، تمامی لوازمش به راحتی یافت می‌شوند. اما با تمامی این صحبت‌ها باید این نکته را در نظر داشت که برخی از نمونه‌های دست دوم این اتومبیل که مورد استفاده کاری و اداری قرار گرفته‌اند، ممکن است به صورت دلسوزانه نگهداری نشده باشند و برخی دیگر هم در مسیرهای آفرودی تحت شدیدترین تنش‌ها قرار گرفته باشند. پس بهتر است که در هنگام خرید به این موارد دقت کنید تا یک رونیز سالم به دست آورید که برای چندیدن سال بدون دغدغه خاصی به شما سواری بدهد و مثل یک دوست قدرتمند بتوانید رویش حساب باز کنید. در پایان، از همکاری صمیمانه آقای شروین کوچک‌خانی بابت تهیه و تدوین این مقاله، تشکر به عمل می‌آوریم.