تایرهای خارجی در مسیر خروج از بازار ایران

در چند ماه گذشته، بسیاری از برندهای مطرح ساخت تایر، نظیر میشلن فرانسه و بریجستون زاپن به واسطه تحریم های ایالات متحده از ایران خارج شدند. بخش عمده محصولات این برندهای خارجی، مربوط به تایرهای رادیال خودروهای سنگین بود که خروج آنها، صاحبان اتوبوس ها و خودروهای باری را با مشکلات عدیده ای روبرو کرده است.
بعد از خروج برندهای معتبر، اکنون تجار وارد کننده تایر نیز علاقه ای به واردات تایرهای خارجی ندارند و تصمیمات غیرکارشناسی، موانع متعدد واردات و مشکلات ارزی را علت این بی علاقگی می دانند. به مشابه بسیاری دیگر از اتفاقات، مسئولین دولتی اهمیت چندانی برای خروج تجار وارد کننده تایر از بازار و کمبود تایر خارجی در بازار قائل نیستند، اما همه می دانیم که در مدت زمانی کوتاه، این کمبود بازار را با مشکلات جدی مواجه خواهد کرد.
اخیرا دولت به تاجران وارد کننده تایر دستور داده تا از فروش تایرهای رادیال 12 تا 24 ، 315 و 385 خودداری کنند. این دستور موجب شده تا این وارد کنندگان، بین سامانه جامع تجارت، ستاد تنظیم بازار و سامانه جامع انبارها سردرگم شوند و تصمیم بگیرند تا عطای این کار را به لقایش ببخشند.
بر همین اساس، تعدادی از وارد کنندگان تایرهای باری – اتوبوسی و تایرهای سواری اعلام کرده اند که کار در شرایط فعلی غیر ممکن است و تا زمانی که گمرک از آنها می خواهد برای واردات کالایی که قبلا ثبت سفارش کرده اند، مابه التفاوت پرداخت کنند و تخصیص ارز به درستی صورت نگیرد، خبری از تایر خارجی در بازار نخواهد بود.
علاوه بر دو مشکل فوق، تجار وارد کننده تایر در سامانه جامع تجارت سرگردان هستند. سامانه ای که قرار بود با راه اندازی آن، سیستم توزیع کالا در کشور تحت نظارت دولت و سایر نهاد های مربوطه قرار گیرد. در چنین شرایطی دیگر رمقی برای وارد کننده باقی نمی ماند و سعی دارد هرچه سریع تر از بازار خارج شود. لازم به ذکر است پس از خروج وارد کنندگان تایر از این بازار و واگذاری سهم به تولید کنندگان داخلی، شرایط مشابهی همانند بازار خودرو و شاید بدتر از آن، یعنی انحصار و عدم رقابت را در بازار تایر شاهد خواهیم بود.
از سوی دیگر باید توجه کنیم که ظرفیت تولید داخلی اندک است و در بهترین حالت، تنها می تواند سی درصد از نیاز خودروهای سنگین و 65 درصد از نیاز خودروهای سبک را پاسخ دهد. باید منتظر ماند و دید آیا در روزهای آینده تصمیمات مفیدی برای این رفع این مشکل گرفته می شود یا شاهد بحران در بازار تایر و مشاهده صف های طولانی برای دریافت لاستیک خواهیم بود.