نگاهی به شاسی مستقل ، به همراه مزایا و معایب آن + فیلم

شاسی اساس و پایه شکل گیری یک خودروست که در کنار بدنه و موتور، سه قسمت اصلی سازنده هر اتومبیل را تشکیل می‌دهند. طراحی شاسی برای خودروسازها، همانند پی ریزی یک ساختمان برای مهندسان است، چرا که تمامی قطعات خودرو از جمله قسمت‌های مهمی همچون پیشرانه، گیربکس، سیستم ترمز و محور محرک بر روی شاسی سوار می‌شوند و این قطعه باید از استحکام و دوام مناسب برخوردار باشد. طراحی و ساخت شاسی، فرآیندی بسیار پرهزینه‌ و زمان‌بر است و از این رو، خودروسازان شاسی‌های خود را بین یکدیگر به اشتراک می‌گذارند. همچنین طراحی شاسی‌ها باید انعطاف پذیر باشد تا بتوان به مرور زمان، ویژگی‌های مختلفی را به آنها افزود یا چیدمان ادوات داخلی را تغییر داد. به همین دلیل است که می‌بینیم چندین نسل از یک خودرو، بر روی یک شاسی و با یک پیشرانه ثابت به بازار عرضه می‌شوند و تنها بهسازی‌هایی بر روی شاسی و پیشرانه آن‌ها صورت می‌گیرد.

شاسی‌ها یا مسقل هستند، یا نیمه مستقل که به آنها مونوکوک گفته می‌شود. شاسی مستقل اولین و قدیمی‌ترین نوع شاسی است که از ابتدای صنعت خودرو، از آن استفاده می‌شد. در خودروهایی که از شاسی مستقل استفاده می‌کنند، بدنه به صورت جدا ساخته شده و سپس بر روی شاسی سوار می‌شود، در حالی‌که در شاسی مونوکوک، بسیاری از قطعات بدنه اجزایی از شاسی بوده و قابل جداسازی نیستند. در دهه‌های ابتدایی قرن بیستم و دوران آغازین صنعت خودروسازی، ساخت اتاق شخصی سازی شده برای خودروها، یک فعالیت تجاری مهم محسوب می‌شد که به آن کورسی سازی می‌گفتند. در این دوران، شما با مراجعه به شرکت‌های خودروسازی، خودرویی شامل شاسی فولادی، موتور و یک بدنه بسیار ساده و عمدتا مشکی رنگ را خریداری می‌کردید، و سپس با مراجعه به یکی از شرکت‌های کورسی ساز، بدنه‌ای کاملا شخصی، منحصر به فرد و با رنگی خاص برای خودروی خود تهیه می‌کردید.

امروزه شاسی مستقل یا شاسی نردبانی، تنها در تعداد بسیار کمی از خودروها استفاده می‌شود و اکثر خودروها در سگمنت‌های مختلف، از شاسی مونوکوک استفاده می‌کنند. ساختار شاسی مستقل، حالتی شبیه به نردبان دارد و از دو تیرک طولی ضخیم و تعدادی تیرک عرضی نازک برای اتصال تیرک‌های طولی تشکیل می‌شود. این نوع شاسی در کامیونت‌ها و پیکاپ‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد و در برخی شاسی بلندهای سایز بزرگ بازار، نظیر تویوتا لندکروزر یا لکسوس LX570 نیز دیده می‌شود. خودروهایی که براساس شاسی مستقل ساخته می‌شوند، عمدتا خودروهایی لوکس و گران قیمت، و البته نسبتا قدیمی و از مد افتاده هستند که هم اکنون فروش اندکی در بازار جهانی دارند، هر چند برخی خودروهای غیرلوکس که برای شرایط کاری سخت ساخته شده‌اند، از این نوع شاسی بهره می‌برند. خودروهای مجهز به شاسی مستقل، مزایایی همچون قابلیت تحمل بالای وزن، مقاومت بالا در برخوردها، سادگی ساخت و هزینه نگهداری پایین را با خود به همراه می‌آورند، اما از سوی دیگر، شاسی مستقل وزن بالایی دارد و به همین دلیل، از موتورهای حجیم با گشتاور بالا در این خودروها استفاده می‌شود. طبیعی است که یک موتور حجیم با گشتاور بالا، هر چقدر هم پیشرفته باشد، بازهم مصرف سوخت بالایی خواهد داشت، برای مثال می‌توان به تویوتا لندکروزر سری 200 اشاره کرد که از موتوری هشت سیلندر و شاسی نردبانی بهره می‌برد و مصرف سوخت 13 لیتر در هر صد کیلومتر در حالت ترکیبی را دارد.
از سوی دیگر، شاسی مستقل نسبتا حجیم است و به همین دلیل، خودروهایی که از این شاسی استفاده می‌کنند، بسیار بزرگ و یا طویل هستند. برای مثال می‌توان به پیکاپ آمیکو آسنا اشاره کرد که خودرویی بسیار طویل با شاسی نردبانی است و به هیچ عنوان در مسیرهای درون شهری، قابل استفاده نیست. همچنین شاسی مستقل توانایی بسیار کمی در جذب ضربات طولی دارد و سرنشینان درون خودرو، چندان آرامشی ندارند. به همین دلیل استفاده از این نوع شاسی در خودروهای سبک بسیار محدود بوده و سالهاست از شاسی مونوکوک در خودروهای سبک بهره گرفته می‌شود، و تنها شاسی مستقل را می‌توان در خودروهای سنگین و نیمه سنگین دید.

اما مزایای سیستم تعلیق مستقل، موجب شده که نسل این سیستم منقرض نشود. در سیستم تعلیق مستقل، هر چرخ از دیگر چرخ‌ها مستقل است، به همین دلیل سیستم تعلیق مستقل بهترین گزینه برای توسعه خودروهای آفرودی، نظیر لندروور دیفندر است. این استقلال، موجب می‌شود که جرم اجزای موثر در سطح جاده، مانند لاستیک، رینگ و سیستم ترمز بر سطح جاده بسیار کم باشد و در مقایسه با شاسی مونوکوک، تاثیر کمتری از ناهمواری‌ها می‌پذیرد و کابین از فرم اصلی خود خارج نمی‌شود. همچنین شاسی مستقل، به علت قابلیت نصب تجهیزات گوناگون، مناسب برای ساخت خودروهای دو دیفرانسیل است. با این وجود، شاسی مستقل باید همواره سالم نگه داشته شود، چرا که نقص در یکی از چرخ‌ها یا اتصالات آن، عواقب جدی برای ایمنی خودرو به همراه خواهد داشت.