ماشین تویوتا BZ3

تویوتا bZ3 یکی از جدیدترین محصولات برقی برند تویوتا است که در ادامه مسیر توسعه‌ی خانواده‌ "bZ" یا "Beyond Zero" طراحی و عرضه شده است. این خانواده از محصولات، به‌طور خاص برای بازار خودروهای بدون آلایندگی ایجاد شده‌اند و نشان‌دهنده‌ی تعهد تویوتا به آینده‌ای پایدار و عاری از آلایندگی کربنی هستند. تویوتا پیش‌تر مدل مفهومی bZ4X را به‌عنوان نخستین کراس‌اوور تمام‌برقی خود معرفی کرده بود و پس از آن، bZ3 به‌عنوان اولین سدان تمام‌الکتریکی این برند، در سال ۲۰۲۲ در چین رونمایی شد. تویوتا bZ3 حاصل همکاری مشترک تویوتا با شرکت چینی BYD است و بر پایه پلتفرم ETNGA توسعه یافته است. این پلتفرم مدرن، با تمرکز بر بهینه‌سازی مصرف انرژی، ارتقاء ایمنی و افزایش فضای داخلی طراحی شده و امکان ارائه خودروهایی با باتری در کف خودرو و مرکز ثقل پایین را فراهم می‌کند.

تویوتا BZ3

bZ3 در سگمنت سدان‌های متوسط جای می‌گیرد و طراحی آن با هدف ترکیب دینامیک رانندگی اسپرت با بهره‌وری بالای انرژی انجام شده است. از زمان معرفی رسمی در چین، این خودرو توجه زیادی را به خود جلب کرد و در سال ۲۰۲۴ وارد بازار ایران شد. شرکت برساوش به‌عنوان نماینده واردکننده، نسخه Elite PRO این خودرو را به بازار ایران عرضه کرده است. با برد بیش از ۵۰۰ کیلومتر، امکانات رفاهی پیشرفته و فناوری‌های ایمنی نسل سوم Toyota Safety Sense، bZ3 توانسته به‌عنوان یک گزینه جدی در میان خودروهای برقی خانوادگی مطرح شود. عرضه این خودرو، نشانه‌ای از جدیت بازار ایران در پذیرش فناوری‌های نوین و حرکت به‌سوی حمل‌ونقل پایدار است.

کابین تویوتا bZ3 با نگاهی مینیمالیستی و آینده‌نگرانه طراحی شده است؛ زبانی که تویوتا در خودروهای الکتریکی نسل جدید خود به‌کار می‌برد. در نخستین نگاه، طراحی داخلی bZ3 حس مدرن و تکنولوژیک را القا می‌کند. کنسول مرکزی، نمایشگر عمودی بزرگ 12.8 اینچی، و فرمان D-Cut طراحی شده، گویای تمرکز ویژه بر سادگی و عملکرد دیجیتال هستند. این سبک طراحی، علاوه بر زیبایی بصری، موجب کاهش عناصر فیزیکی اضافی در کابین شده و توجه راننده را به اطلاعات مهم محدود می‌کند. فضای داخلی خودرو با توجه به فاصله بین دو محور 2880 میلی‌متری، بسیار جادار است و به‌راحتی می‌تواند پاسخگوی نیاز خانواده‌ها باشد. طراحی صندلی‌ها به گونه‌ای است که هم در ردیف جلو و هم عقب، فضای پای کافی و وضعیت نشستن راحت فراهم شده است. همچنین وجود دریچه‌های هوای جداگانه برای سرنشینان عقب و محل مخصوص قرارگیری پا، راحتی سفر را افزایش می‌دهد.

تویوتا BZ3

در زمینه متریال مصرفی، اگرچه bZ3 در کلاس اقتصادی خودروهای برقی قرار دارد، اما از مواد با کیفیت قابل قبول بهره می‌برد. در تریم داخلی، ترکیبی از پلاستیک نرم، قطعات تزئینی براق و روکش‌های پارچه‌ای یا چرمی دیده می‌شود که در کنار نورپردازی ملایم داخلی، فضایی دلنشین ایجاد می‌کند. داشبورد خودرو طراحی ساده اما کاربردی دارد. نمایشگر مرکزی همه عملکردهای اصلی از جمله سیستم تهویه مطبوع، مولتی‌مدیا و ناوبری را در خود جای داده است. کلیدهای فیزیکی به حداقل رسیده‌اند و بیشتر تعاملات از طریق نمایشگر لمسی یا فرمان چندکاره انجام می‌شود. همچنین وجود امکاناتی نظیر شارژر USB-C برای سرنشینان جلو و عقب، دستیار صوتی هوشمند و تعامل چندرسانه‌ای، کابین bZ3 را به محیطی هوشمند و کاربرمحور تبدیل کرده است.

تویوتا bZ3 با طراحی آینده‌نگرانه و زبان بصری مدرن، به‌خوبی نشان‌دهنده گذار تویوتا به سمت خودروهای الکتریکی است. این سدان متوسط در ابعاد کلی 4725 میلی‌متر طول، 1835 میلی‌متر عرض، و 1480 میلی‌متر ارتفاع طراحی شده و با فاصله بین دو محور 2880 میلی‌متری، فضای داخلی مناسبی را نیز فراهم می‌کند. این ابعاد، نه‌تنها باعث پایداری بالا در رانندگی می‌شود، بلکه به خودرویی جادار با ظاهری متعادل و دینامیک منجر شده است. در نمای جلو، طراحی خودرو بسیار ساده و در عین حال پیشرفته به نظر می‌رسد. به دلیل حذف جلوپنجره سنتی که در خودروهای برقی ضرورتی ندارد، چهره‌ای یکپارچه و آیرودینامیک با خطوط تیز و چراغ‌های کشیده LED شکل گرفته است. طراحی چراغ‌های جلو حالتی تیغه‌ای دارد که با نوار باریکی از نور به هم متصل شده‌اند و حس فناوری پیشرفته را القا می‌کنند.

تویوتا BZ3

در نمای جانبی، خطوط بدنه کشیده و حجم‌دهی حساب‌شده، ظاهری روان و مدرن را به bZ3 می‌بخشند. دستگیره‌های درب بیرونی به‌صورت مخفی طراحی شده‌اند که نه‌تنها به بهبود ضریب آیرودینامیک کمک می‌کند، بلکه زیبایی یکدست بدنه را حفظ می‌نماید. رینگ‌های آلومینیومی ۱۸ اینچی، حالت اسپرت خودرو را تقویت می‌کنند و در عین حال با بدنه هماهنگی کامل دارند. در نمای عقب، شاهد طراحی متمایز و مدرن هستیم. چراغ‌های LED پیوسته در عقب، به‌صورت یک خط شمشیر مانند طراحی شده‌اند که جلوه‌ای پیشرفته و خاص به خودرو می‌دهند. درب صندوق نیز طراحی ساده و هماهنگ با سایر بخش‌ها دارد و در ترکیب با دیفیوزر پایین بدنه، حس پویایی و حرکت را القا می‌کند. در مجموع، طراحی bZ3 نمایانگر ترکیب زیبایی‌شناسی مینیمال، کارایی آیرودینامیک و هویت الکتریکی آینده‌محور است.

تویوتا bZ3 به‌عنوان اولین سدان تمام‌برقی این برند، بر پایه پلتفرم مشترک ETNGA با همکاری BYD توسعه یافته و با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین، توازن مناسبی میان عملکرد، مصرف انرژی و ایمنی ایجاد کرده است. این خودرو به یک موتور الکتریکی سنکرون با آهنربای دائم (PMSM) مجهز شده که حداکثر توان آن برابر با 135 کیلووات (معادل 181 اسب‌بخار) است. این موتور با گشتاور بالا، شتاب صفر تا ۵۰ کیلومتر بر ساعت را در حدود ۳.۲ ثانیه فراهم می‌کند. منبع تغذیه این موتور، باتری لیتیوم-آهن-فسفات (LFP) با ظرفیت 49.9 کیلووات‌ساعت است که به‌لطف مدیریت هوشمند مصرف انرژی، بردی معادل 517 کیلومتر (بر اساس استاندارد CLTC) را با یک‌بار شارژ کامل ارائه می‌دهد. شارژ سریع این باتری از ۳۰٪ تا ۸۰٪ تنها در حدود ۲۷ دقیقه با شارژر DC انجام می‌شود، در حالی که شارژ کامل با AC حدود ۷ ساعت زمان نیاز دارد.

تویوتا BZ3

سیستم تعلیق جلوی خودرو از نوع مک‌فرسون مستقل و تعلیق عقب جناغی دوبل است که موجب بهبود پایداری و راحتی سواری می‌شود. حداکثر سرعت خودرو ۱۶۰ کیلومتر بر ساعت اعلام شده و شعاع گردش حداقلی آن ۵.۶ متر است.bZ3 همچنین دارای ترمزهای دیسکی خنک‌شونده در جلو و عقب و سیستم ترمز احیای انرژی است. سیستم فرمان از نوع برقی (EPS) بوده و مصرف انرژی خودرو در هر ۱۰۰ کیلومتر، حدود 11 کیلووات‌ساعت است. ضریب درگ آیرودینامیک خودرو تنها 0.23 است که در بهینه‌سازی مصرف انرژی نقش مهمی دارد. این مشخصات فنی نشان می‌دهد تویوتا bZ3 یک گزینه قابل اعتماد و پیشرفته برای ورود به دنیای خودروهای برقی خانوادگی است.

تویوتا bZ3 در نسخه Elite PRO که در کاتالوگ رسمی معرفی شده، از نظر امکانات رفاهی یکی از کامل‌ترین گزینه‌ها در میان خودروهای برقی هم‌رده محسوب می‌شود. این خودرو به سانروف کشویی، آینه‌های جانبی برقی با قابلیت تاشوندگی خودکار و گرم‌کن، و چراغ‌های جلو با تنظیم خودکار سه‌حالته مجهز است. چراغ‌های جلو و عقب از نوع LED با طراحی مدرن بوده و چراغ شمشیری عقب جلوه‌ای خاص به نمای پشت خودرو می‌دهد. در بخش داخلی، صندلی راننده با تنظیم شش‌جهته و صندلی سرنشین جلو با تنظیم چهارجهته، راحتی مناسبی برای سفرهای طولانی فراهم می‌کند. سیستم تهویه مطبوع با پمپ حرارتی راندمان بالایی دارد و دریچه‌های هوا برای ردیف عقب، به‌همراه دریچه کف، تهویه مناسبی را برای تمامی سرنشینان فراهم می‌سازد. صفحه نمایش مرکزی 12.8 اینچی با سیستم ناوبری و مولتی‌مدیا به همراه 6 اسپیکر، تجربه‌ای دیجیتال و سرگرم‌کننده برای کاربران فراهم کرده است. کلیدهای کنترل سیستم صوتی روی فرمان، آینه کروماتیک، برف‌پاک‌کن حساس به باران، قفل لمسی درها، و سیستم تعامل صوتی هوشمند از دیگر امکانات قابل توجه این خودرو هستند. همچنین دو پورت USB-C در جلو و سه پورت در عقب، امکان شارژ آسان تجهیزات الکترونیکی را برای همه سرنشینان فراهم می‌کنند.

تویوتا BZ3

در بخش ایمنی، تویوتا bZ3 به طیف وسیعی از تجهیزات پیشرفته مجهز است. این خودرو دارای ۷ ایربگ شامل ایربگ‌های جلو، جانبی، پرده‌ای و ایربگ زانوی راننده و سرنشین جلو است. سیستم ترمز شامل ABS، EBD، BA و ترمز کمکی در پیچ‌ها (ACA) بوده و همچنین سیستم ترمز پارک الکترونیکی به همراه Auto Hold نیز در آن تعبیه شده است. فناوری ایمنی Toyota Safety Sense نسخه ۳ شامل سیستم پیشگیری از برخورد (PCS)، هشدار خروج از خط (LDA)، هدایت بین خطوط (LTA)، نوربالای خودکار (AHB)، کروز کنترل راداری (DRCC)، سیستم شناسایی تابلوهای جاده‌ای (RSA) و توقف اضطراری خودکار (EDSS) می‌شود. همچنین سیستم هشدار حرکت ترافیک (TMN) نیز برای راحتی در ترافیک‌های سنگین در نظر گرفته شده است. دیگر امکانات ایمنی شامل سیستم کنترل پایداری (VSC)، کنترل کشش (TRC)، کنترل حرکت در شیب (HAC)، سیستم ضدسرقت ایموبلایزر و نمایشگر فشار باد تایر (TPMS) می‌شود که مجموع این موارد، سطح ایمنی بالایی برای سرنشینان تضمین می‌کند.

در بازار خودروی ایران که به‌تازگی پذیرای خودروهای برقی وارداتی شده، تویوتا bZ3 به‌عنوان یکی از نخستین سدان‌های الکتریکی با برند معتبر جهانی، جایگاهی ویژه یافته است. هرچند این خودرو در سطح جهانی با محصولاتی مانند تسلا مدل ۳ رقابت مستقیم دارد، اما به دلیل محدودیت واردات و تنوع محدود خودروهای برقی سدان در بازار ایران، رقبای آن در حال حاضر محدود اما قابل توجه هستند. یکی از رقبای اصلی این خودرو هونگچی E-QM5 است؛ یک سدان الکتریکی چینی با طراحی لوکس، فضای داخلی جادار و امکانات رفاهی پیشرفته که با قیمتی رقابتی وارد بازار ایران شده است. هرچند از نظر برندینگ جهانی با تویوتا فاصله دارد، اما در سطح تجهیزاتی و عملکردی توان رقابت با bZ3 را دارد. از سوی دیگر، فولکس‌واگن ID.4، گرچه در سگمنت کراس‌اوور طبقه‌بندی می‌شود، اما با قیمت‌گذاری مشابه و شباهت در سطح تکنولوژی، یکی از گزینه‌های مقایسه‌ای خریداران تویوتا bZ3 به‌شمار می‌رود.

تویوتا BZ3

ID.4 به‌لطف طراحی مدرن، برد پیمایش مناسب و امکانات رفاهی بالا، می‌تواند نظر خریدارانی را که بین سدان و کراس‌اوور مردد هستند، به خود جلب کند. افزون بر این، برخی دیگر از خودروهای برقی اقتصادی و میان‌رده از برندهایی مانند BYD و MG که در آینده نزدیک احتمال ورودشان به بازار ایران می‌رود، می‌توانند فضای رقابتی این بخش را متحول کنند. به‌ویژه مدل‌هایی با برد بیش از ۴۵۰ کیلومتر و قیمت زیر ۳۰ هزار دلار، در صورت عرضه گسترده، تهدیدی برای موقعیت انحصاری bZ3 خواهند بود. در مجموع، هرچند تویوتا bZ3 فعلاً یکی از معدود سدان‌های برقی معتبر در بازار ایران است، اما با گسترش تنوع محصولات وارداتی، باید خود را برای رقابت سخت‌تری در سال‌های آینده آماده کند. برند معتبر، پلتفرم پیشرفته و فناوری ایمنی قوی، مهم‌ترین مزیت‌های رقابتی آن در برابر گزینه‌های نوظهور خواهند بود.

هونگچی E-QM5 یک سدان تمام‌الکتریکی از برند لوکس چینی FAW است که با طراحی خاص و فضای کابین بسیار جادار وارد بازار ایران شده است. این خودرو بیشتر برای مصارف حمل‌ونقل شهری، تاکسی‌های تشریفاتی و استفاده روزمره طراحی شده و تمرکز آن بر راحتی و برد مناسب در رانندگی شهری است. باتری با ظرفیت حدود ۵۵ کیلووات‌ساعت و برد پیمایش نزدیک به ۴۳۰ کیلومتر دارد. طراحی داخلی مینیمال اما مجهز به امکانات رفاهی کافی است. اگرچه از نظر پرفورمنس با تویوتا bZ3 قابل مقایسه نیست، اما به دلیل قیمت رقابتی، فضای داخلی وسیع و ظاهر خاص، به‌عنوان یک گزینه اقتصادی‌تر و خانوادگی، جایگاه قابل توجهی در بازار پیدا کرده است.

فولکس‌واگن ID.4 یک کراس‌اوور تمام‌برقی با طراحی آینده‌نگر است که بر پلتفرم MEB این برند آلمانی توسعه یافته. اگرچه در سگمنت متفاوتی نسبت به تویوتا bZ3 قرار دارد، اما از نظر قیمت و عملکرد، گزینه‌ای هم‌رده محسوب می‌شود. ID.4 با باتری‌هایی در بازه ۵۵ تا ۷۷ کیلووات‌ساعت عرضه شده و بسته به نسخه، بردی بین ۴۰۰ تا ۵۵۰ کیلومتر دارد. طراحی داخلی آن بر پایه سادگی دیجیتال، نمایشگرهای مدرن و سیستم ناوبری پیشرفته استوار است. کیفیت ساخت بالا و نشان فولکس‌واگن آن را برای خریدارانی که به برند اروپایی علاقه‌مندند، جذاب می‌کند. حضور آن در بازار ایران، تنوع انتخاب را برای مشتریان خودروهای برقی افزایش داده است.

در صورت ورود رسمی محصولات جدید BYD مانند مدل‌های Seal یا Dolphin به ایران، بازار خودروهای برقی دچار تحول خواهد شد. BYD Seal، یک سدان الکتریکی با طراحی اسپرت و فناوری‌های پیشرفته است که به‌طور مستقیم می‌تواند رقیب bZ3 شود. این خودرو با باتری Blade اختصاصی BYD و بردی بیش از ۵۵۰ کیلومتر، عملکردی فراتر از انتظار دارد. طراحی داخلی آن نیز به‌روز، مینیمال و مجهز به نمایشگرهای بزرگ و سیستم‌های هوشمند است. مدل‌های اقتصادی‌تر مانند BYD Dolphin نیز با توجه به قیمت مقرون‌به‌صرفه و قابلیت‌های مناسب شهری، می‌توانند در رده‌های پایین‌تر، تهدیدی برای مدل‌هایی مانند bZ3 باشند. برند BYD با رشد جهانی سریع، یکی از بازیگران آینده‌دار بازار ایران خواهد بود.

نگهداری از یک خودروی تمام‌برقی مانند تویوتا bZ3 در ایران، با چالش‌ها و الزامات خاصی همراه است که تفاوت‌های قابل‌توجهی با خودروهای بنزینی یا هیبریدی دارد. نخستین نکته مهم در نگهداری bZ3، زیرساخت‌های شارژ است. اگرچه در حال حاضر شبکه شارژ عمومی در ایران محدود است، اما امکان شارژ خانگی با برق AC وجود دارد و برای کاربران شهری، نصب شارژر دیواری خانگی یا پارکینگی توصیه می‌شود. شارژ کامل با برق شهری حدود ۷ ساعت زمان می‌برد و استفاده منظم از این روش برای افزایش عمر باتری مناسب است، هرچند دسترسی به شارژرهای DC می‌تواند در شرایط اضطراری و سفرها مفیدتر باشد. باتری لیتیوم-آهن-فسفات (LFP) این خودرو عمر بالایی دارد و نسبت به دما و شارژ مکرر مقاومت خوبی نشان می‌دهد، اما برای افزایش طول عمر آن، توصیه می‌شود باتری را بین ۲۰ تا ۸۰ درصد نگه داشت و از دشارژ کامل یا شارژ صددرصد مکرر پرهیز کرد.

تویوتا BZ3

همچنین قرارگیری خودرو برای مدت طولانی در معرض گرمای شدید (مانند تابستان شهرهای جنوبی) می‌تواند به مرور عملکرد باتری را کاهش دهد؛ بنابراین پارک در سایه یا مکان‌های مسقف ترجیح داده می‌شود. از نظر فنی، خودروهای برقی نیازی به سرویس‌های متداول مانند تعویض روغن یا فیلتر هوا ندارند، اما مواردی مانند بررسی سیستم ترمز (به‌ویژه ترمز احیایی)، نرم‌افزارها، لاستیک‌ها و سیستم‌های الکترونیکی باید در دوره‌های مشخص انجام شود. دسترسی به نمایندگی مجاز یا تعمیرگاه‌های متخصص خودروهای برقی برای عیب‌یابی و به‌روزرسانی نرم‌افزاری اهمیت دارد؛ مسئله‌ای که با افزایش واردات چنین خودروهایی در حال بهبود است. در نهایت، با توجه به تکنولوژی پیشرفته، کیفیت ساخت بالا و مصرف پایین، تویوتا bZ3 اگر به‌درستی نگهداری شود، می‌تواند با هزینه عملیاتی بسیار کمتر نسبت به خودروهای درون‌سوز، تجربه‌ای اقتصادی و آینده‌نگرانه برای مالکان ایرانی فراهم کند.

تویوتا bZ3 اساسا اولین سدان تمام‌برقی این شرکت در خانواده bZ (Beyond Zero) محسوب می‌شود و در نتیجه، نسخه‌ای پیشگام است که با هدف ورود رسمی تویوتا به بازار خودروهای الکتریکی توسعه یافته است. برخلاف بسیاری از مدل‌های قبلی تویوتا که عمدتاً هیبریدی یا پلاگین هیبریدی بودند – مانند پریوس یا کمری هیبرید – bZ3 یک خودروی تمام‌الکتریکی واقعی است که هیچ گونه پیشرانه احتراقی در آن به‌کار نرفته است. از این منظر، تفاوت بنیادی بین bZ3 و نسل‌های پیشین خودروهای برقی یا نیمه‌برقی تویوتا دیده می‌شود. از نظر فنی، مهم‌ترین تفاوت bZ3 با مدل‌های پیشین تویوتا، استفاده از پلتفرم اختصاصی ETNGA است که با همکاری شرکت چینی BYD توسعه یافته. این پلتفرم بر خلاف پلتفرم‌های تطبیقی مورد استفاده در خودروهای هیبریدی تویوتا، به‌طور خاص برای خودروهای تمام‌برقی طراحی شده است.

تویوتا BZ3

همچنین در این نسخه، باتری‌های LFP ساخت BYD به‌کار رفته که نسبت به باتری‌های لیتیوم-یون معمولی، عمر طولانی‌تر و مقاومت حرارتی بهتری دارند. در بخش طراحی نیز، bZ3 زبان طراحی آینده‌نگرانه تویوتا را به نمایش می‌گذارد. حذف جلوپنجره سنتی، استفاده از نمایشگر عمودی بزرگ در کابین و رابط کاربری تمام‌دیجیتال از جمله مواردی هستند که bZ3 را از دیگر سدان‌های سنتی تویوتا متمایز می‌کند. در مقابل، بسیاری از خودروهای هیبریدی تویوتا همچنان به طراحی کلاسیک و کابین سنتی‌تر وفادار مانده‌اند. همچنین، سطح امکانات ایمنی در bZ3 به‌واسطه استفاده از نسخه ۳ فناوری Toyota Safety Sense ارتقاء یافته است، در حالی که خودروهای پیشین عمدتاً به نسخه‌های قدیمی‌تر این سیستم مجهز بودند. به‌طور کلی، تویوتا bZ3 را باید نقطه‌عطفی در تاریخ محصولات برقی این برند دانست که از مرحله گذار فناوری به سمت تولید انبوه و عملکرد مستقل الکتریکی حرکت کرده است.