عرضه کشنده فاو گروه بهمن در بورس کالا + جدول قیمت ویژه آذر 1401
پیکاپ‌های ZX با برند چری به روسیه صادر می‌شوند
سود خرید محصولات ایران خودرو در قرعه کشی جدید چقدر است؟ + جدول ویژه آذرماه 1401
چری تیگو 8 پرو پلاگین هیبریدی مدل 2023 در حین تست دیده شد + عکس
بایک BJ60 با سیستم چهارچرخ محرک به بازار عرضه شد، رقیب هم‌قیمت هیوندای توسان
گزارش تصویری غرفه گروه بهمن در نمایشگاه خودرو اصفهان + عکس
قیمت جدید 2 خودروی فردا T5 و فردا SX5 اعلام شد + جدول قیمت ویژه آذرماه 1401
زمان قرعه کشی فروش محصولات ایران خودرو مشخص شد

انواع گیربکس‌ها و نوع کارکرد آن‌ها

8 اردیبهشت 1394 - 16:05

تکنولوژی

S Tronic
گیربکس S Tronic یک جعبه دنده ترکیبی اتوماتیک الکترونیکی با قابلیت تعویض دنده دستی است که به کمک یک کلاچ دوگانه تعبیه شده در ورودی آن عمل تعویض دنده را تسریع بخشیده است و همچنین راندمان بالا و کاهش چشمگیر مصرف سوخت را هم به همراه داشته است. اساس کار این نوع جعبه دنده نیز به گونه‌ای است که در حالت تعویض دنده اتوماتیک، کلاچ اول با چرخ دنده‌های فرد درگیر شده و کلاچ دوم هم همزمان با چرخ دنده‌های زوج ارتباط برقرار می‌کند، به طور واضح‌تر با درگیری کلاچ اول با دنده یک، کلاچ دوم دنده دو را برای درگیری آماده می‌کند و پس از تعویض دنده در کمتر از 0.4 ثانیه، کلاچ دوم به طور کامل با دنده دو درگیر شده و کلاچ اول مجدد دنده سوم را برای درگیری آماده می‌کند. در وضعیت تعویض دنده دستی نیز اساس کار به همین شکل پیش می‌رود، با این تفاوت که با حرکت اهرم دنده توسط راننده عمل تعویض دنده صورت می‌گیرد. این نوع گیربکس یعنی S Tronic هم به طور انحصاری در اختیار کمپانی آئودی بوده و بر روی محصولات مختلف آئودی مورد استفاه قرار می‌گیرد.

Step Tronic
استپ ترونیک یکی از گیربکس‌های شش سرعته اتوماتیک الکترونیکی تولید شده توسط بی‌ام‌و است که بر روی محصولات مختلف این کمپانی از جمله M3، M5 و M6 و... مورد استفاده قرار می‌گیرد. تعویض دنده اتوماتیک به همراه قابلیت تعویض دنده دستی و مجهز به سیستم‌های کنترلی الکترونیکی اساس کار استپ ترونیک را شکل داده‌اند که با حرکت اهرم دسته دنده به سمت چپ قابلیت تعویض دنده دستی جعبه دنده و با حرکت آن به سمت راست هم وضعیت تعویض دنده اتوماتیک آن فعال می‌شود.

Tip Tronic
تیپ ترونیک یکی از چندین گیربکس‌های توسعه یافته توسط پورشه و مورد استفاده در مدل‌های مختلف این کمپانی و همچنین خودروهای گروه فولکس واگن و زیر مجموعه آن همچون آئودی، اشکودا، سئات و یا حتی در مدل‌های بالاتر برگرفته از این نوع گیربکس در خودروهای بوگاتی و لامبورگینی است که به طور عمده در دو گروه پنج سرعته و شش سرعته با اساس کار اتوماتیک و دستی تولید می‌شود. این نوع جعبه دنده همچنین به طور استاندارد به یک کامپیوتر برای درک بهتر شرایط موتور مجهز شده که در حالت تعویض دنده دستی برای جلوگیری از آسیب رسیدن به موتور و گیربکس در محدوده قرمز دور موتور به صورت خودکار اقدام به سبک کردن دنده می‌کند. عمل تعویض دنده دستی در خودروهای مختلف هم به صورت‌های متفاوت صورت می‌گیرد که تعویض دنده پی در پی توسط اهرم تعویض دنده و تعویض دنده دستی توسط پدال‌های تعبیه شده در پشت فرمان از رایج‌ترین راه‌های تعویض دنده دستی در این نوع گیربکس به شمار می‌روند. جعبه دنده تیپ ترونیک در سایر خودروها هم با نام‌های مختلف از جمله 2 Tronic مورد استفاده قرار می گیرد.

Tip Tronic S
تیپ ترونیک S در واقع نسخه ارتقا یافته گیربکس‌های اتوماتیک تیپ ترونیک با قابلیت تعویض دنده دستی هستند که به یک سیستم انطباقی با رفتار راننده و همچنین سیستم هوشمند تعویض دنده اتوماتیک در صورت عدم فعالیت راننده در تعویض دنده دستی در محدوده دور موتور قرمز پس از 8 ثانیه مجهز شده که با افزایش زمان لحظه‌ای تیپ ترونیک استاندارد به 8 ثانیه در مدل S تیپ ترونیک در شتاب گیری بهتر خودروهای اسپرت کمک فراوانی کرده است. این نوع جعبه دنده از اوایل سال 2000 در مدل پورشه باکستر و پس از آن در نوع شش سرعته در پورشه کاین مورد استفاده قرار گرفت.

PDK
جعبه دنده اتوماتیک با قابلیت تعویض دنده دستی PDK در واقع حروف مخفف شده Porsche DoppelKupplung است که توسط کمپانی آلمانی پورشه در 7 سرعته متوالی به همراه کلاچ دوگانه توسعه و ساخته شده که با سرعتی بالا و بدون وقفه در جریان انتقال قدرت عمل تعویض دنده را انجام می‌دهد که موجب شتاب بالا و کاهش مصرف سوخت و صد البته افزایش سطح رفاهی و کاهش کله زنی خودرو در هنگام تعویض دنده می‌شود. این نوع جعبه دنده نوعی از گیربکس‌های نیمه خودکار به شمار می‌روند که همانند جعبه دنده‌های دستی از مجموعه چند چرخ دنده تشکیل شده‌اند، با این تفاوت که از دو کلاچ برای قطع و وصل نیرو جهت درگیری چرخ دنده‌های زوج یا فرد استفاده می‌کنند و چرخ دنده‌های زوج و فرد به صورت مجزا بر روی دو محور مستقل و متفاوت قرار می‌گیرند. این سیستم در واقع دو جعبه دنده دستی مجزا با کلاچ‌های جداگانه هستند که کنار یکدیگر در یک محفظه واحد گنجانده شده‌اند و به عنوان یک سیستم یکپارچه انجام وظیفه می‌کنند. هر دو کلاچ به صورت هم مرکز و در راستای محور اصل خودشان در جعبه دنده قرار می‌گیرند و کلاچ اول با دنده‌های فرد و کلاچ دوم با چرخ دنده‌های زوج مجموعه ارتباط برقرار می‌کنند که با درگیر بودن دنده‌های فرد توسط کلاچ اول، دنده‌های زوج در حالت استندبای توسط کلاچ دوم برای تعویض دنده آماده می‌شوند تا در کسری از ثانیه و بدون ایجاد وقفه در خط انتقال قدرت، عمل تعویض دنده صورت گیرد.
این نوع جعبه دنده تولیدی پورشه بر روی محصولات این کمپانی و به خصوص بر روی مدل کیمن مورد استفاده قرار می‌گیرد.

CVT
هنگامی که در یک خودرو در شرایط عادی راننده اقدام به تعویض دنده می‌کند، در گیربکس موجب درگیر شدن دو چرخ دنده با اندازه و تعداد دندانه‌های متفاوت می‌شود که سبب بوجود آمدن ضریب دنده‌های گوناگون می‌شود و دور و گشتاور بر اساس این ضریب دنده از پیشرانه به چرخ‌ها منتقل می‌شود. این نحوه درگیری چرخ دنده‌ها در جعبه دنده‌های دستی کاربرد دارد که در مدل‌های اتوماتیک این نسبت دنده‌ها توسط درگیر شدن خورشیدی و قفسه و سیاره‌ای و چرخ دنده‌های رینگی بوجود می‌آید، اما در جعبه دنده‌های CVT دیگر خبری از چرخ دنده و خورشیدی و سیاره‌ای و... نسیت، بلکه اساس کار بر دوش دو پولی ورودی (محرک) و پولی خروجی (متحرک) و یک تسمه لاستیکی یا فلزی برای ارتباط این دو با یکدیگر است. این نوع سیستم تبدیل و انتقال قدرت به سرعت در حال رشد بوده و کارخانجاتی همچون رنو، نیسان، جنرال موتورز، فولکس واگن، میتسوبیشی و... در حال استفاده و تحقیق و توسعه این نوع سیستم انتقال قدرت هستند.
اساس کار این سیستم همانطور که گفته شد بر مبنای دو پولی مخروطی شکل با سطحی شیب دار و یک تسمه ارتباط دهنده است که بر روی هر محور دو پولی از دو صفحه متحرک زاویه دار تشکیل شده که توسط نیروی هیدرولیکی روغن یا نیروی گریز از مرکز به یکدیگر نزدیک یا از هم دور می‌شوند که موجب تبدیل دور ورودی از پیشرانه می‌شوند. در پولی محرک ورودی نیرو از پیشرانه اگر دو صفحه به یکدیگر نزدیک شود، قطر پولی افزایش یافته و قطر تمسه پیچیده شده به دور آن هم افزایش می‌یابد و در طرف دیگر با افزایش قطر پولی اول، صفحات پولی دوم از یکدیگر دور شده و قطر پولی باریک‌تر می‌شود که سبب گشتاور خروجی کم و دور خروجی زیاد برای خودرو می‌شود و بلعکس اگر قطر پولی محرک باریک‌تر و قطر پولی متحرک بیشتر شود، خودرو در لحظات اولیه حرکت قرار داشته و گشتاور خروجی بیشتر از دور خروجی می‌شود.
از مزایای استفاده از این سیستم هم می‌توان به کاهش مصرف سوخت تا 18 درصد نسبت به گیربکس‌های خودکار معمولی، انتقال روان‌تر و یکنواخت بدون وقفه قدرت موتور، کارایی دینامیکی بالاتر، شتاب گیری بهتر، کارکرد دائمی موتور در بهینه‌ترین دور موتور، اشاره کرد.

Shift Tronic
گیربکس‌های شیفت ترونیک یا تیپ ترونیک نوع خاصی از جعبه دنده‌ها به شمار نمی‌روند، بلکه به عنوان یک تکنولوژی برای تعویض دنده‌ها شناخته می‌شوند. در گیربکس‌های اتوماتیک شیفت ترونیک بر خلاف گیربکس‌های اتوماتیک معمولی این امکان در اختیار راننده قرار می‌گیرید تا توسط اهرم تعویض دنده یا پدال‌های تعبیه شده در پشت فرمان، دنده را به صورت دستی سبک یا سنگین کند. در این نوع جعبه دنده اگر راننده اهرم تعویض دنده را در حالت تعویض دنده اتوماتیک قرار دهد، گیربکس به صورت اتوماتیک دنده مورد نظر را انتخاب و در زمان مناسب اقدام به درگیر کردن آن می‌کند، اما با قرار دادن اهرم دنده در وضعیت تعویض دنده دستی، با تعریف الگوهای خاص حرکتی برای اهرم دنده یا شیفترهای پشت فرمان، عمل تعویض دنده به صورت دستی توسط راننده انجام می‌پذیرد. البته در صورت عدم تعویض دنده توسط راننده و رسیدن دور موتور به محدوده قرمز رنگ دور موتور، جهت جلوگیری از آسیب رسیدن به موتور و اجزای داخلی جعبه دنده، ECU جعبه دنده به صورت خودکار وارد عمل شده و اقدام به سبک کردن دنده می‌کند.
به طور کلی گیربکس‌های شیفت ترونیک و تیپ ترونیک عمده جعبه دنده‌های الکترونیکی هستند که دیگر شرکت‌های تولید کننده خودرو در جهان، نام‌های اختصاصی برای آن‌ها انتخاب کرده و بر روی محصولات خود استفاده می‌کنند، اما عملکرد بیشتر آن ها شبیه به یکدیگر است که در این بین شرکت خودروسازی هیوندای جعبه دنده‌های شیفت ترونیک را با همین نام در محصولات تولیدی خود استفاده می‌کند.

DCT (دو کلاچه)
جعبه دنده‌های DCT یا به اصطلاح دو کلاچه نوعی از جعبه دنده‌های نیمه خودکار هستند که همچون جعبه دنده‌های دستی از مجموعه چند چرخ دنده تشکیل شده‌اند، با این تفاوت که از دو کلاچ برای قطع و وصل نیرو دو محور چرخ دنده‌های زوج و فرد استفاده می‌کنند که چرخ‌ دنده‌های فرد بر روی یک محور مجزا با یک کلاچ مجزا و چرخ دنده‌های زوج بر روی محوری دیگر با کلاچ مستقل در یک مجموعه قرار می‌گیرند. هر دو کلاچ به صورت هم مرکز و در راستای دو محور قرار گرفته‌اند که کلاچ بیرونی و بزرگ‌تر وظیفه تعویض و درگیری چرخ دنده‌های فرد را بر عهده داشته و کلاچ داخلی و کوچک‌تر هم عمل درگیری دنده‌های زوج را انجام می‌دهد. این نوع جعبه دنده‌ها معمولا در حالت تمام اتوماتیک کار می‌کنند که امکان تعویض دنده دستی را هم در اختیار راننده قرار می‌دهند.
عملکرد تعویض دنده‌ها نیز توسط حسگرها و تجهیزات الکتریکی-هیدرولیکی صورت می‌پذیرد که در حال حاضر در دو نوع پنج سرعته و شش سرعته بر روی محصولات تولیدی پورشه و نوع هفت سرعته آن هم توسط خودروسازن مختلف در خودروهای مسابقه و سوپر اسپرت مورد استفاده قرار می‌گیرد.

X Tronic
X ترونیک گیربکس‌های مورد استفاده در محصولات تولیدی نیسان با اساس کار مشابه جعبه دنده‌های CVT هستند که توسط کامپیوترهای تعریف شده برای آن به صورت الکترونیکی کار خود را در قسمت تبدیل و انتقال دور انجام می‌دهد. گیربکس‌های CVT به طور کلی از اجزایی همچون پولی ورودی (محرک)، پولی خروجی (متحرک) و تسمه فلزی یا پلاستیکی تشکیل شده‌اند که پولی‌های ورودی و خروجی با شکلی مخروطی در راستای محور و موازی با یکدیگر بر روی محور خود نصب می‌شوند و توسط یک تسمه میانی با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند. زمانی که دو صفحه مخروطی شکل هر پولی به هم نزدیک می‌شوند، به دلیل سطح شیب دار مخروط‌ها، تسمه بر روی سطوح شیب دار حرکت کرده و به سمت بالا رانده می‌شود، در این هنگام، دو مخروط پولی دوم از هم دور شده و تسمه در باریک‌ترین قسمت پولی قرار می‌گیرد. در هنگام این عمل یعنی جمع شدن مخروط‌ها در پولی محرک و باز شدن مخروط‌ها در پولی متحرک، موجب چرخش کمتر پولی محرک و چرخش بیشتر پولی متحرک می‌شود که موجب افزایش دور و کاهش گشتاور می‌شود و بلعکس با دور شدن صفحات پولی محرک و جمع شدن صفحات مخروطی شکل پولی متحرک، گشتاور افزایش یافته و دور خروجی کاهش می‌یابد.

Sequential
جعبه دنده‌های Sequential یا به عبارتی ساده‌تر گیربکس‌های متوالی یا پی در پی، یک نوع از گیربکس‌های دستی سنتی مورد استفاده در موتورسیکلت‌ها یا ماشین‌های مسابقه‌ای نیازمند دور بالا با امکان تعویض دنده سریع هستند که به صورت متوالی و پی در پی و با حرکت رو به جلو اهرم دنده و رو به عقب کشیدن آن، دنده زیاد یا کم می‌شود. این نوع گیربکس‌ها به صورت ساده در موتورسیکلت‌ها مورد استفاده قرار گرفته و به صورت پیشرفته‌تر و حرفه‌ای نیز در موتورسیکلت‌های سطح بالای خیابانی و مسابقه‌ای و خودروهای مسابقه‌ای و رالی برای تعویض دنده سریع در هر زمان مورد استفاده قرار می‌گیرند. این نوع جعبه دنده به صورت ساده در چهار الی پنج دنده و به صورت حرفه‌ای و پیشرفته هم در شش یا هفت دنده با کلاچ‌های چند صفحه‌ای و جدیدا با کلاچ‌های هیدرولیکی ساخته می‌شوند.

DSG
DSG جعبه دنده‌های اتوماتیک دو کلاچه فولکس واگن با قابلیت تعویض دنده دستی در دو مدل 6 سرعته و 7 سرعته هستند که از موارد استفاده آن می‌توان بر روی مدل بیتل به خصوص مدل تقویت شده ABT اشاره کرد. این نوع جعبه دنده به همراه کامپیوترهای مجزا برای سازماندهی الکترونیکی جعبه دنده، به دو کلاچ مجزا از هم بر روی دو محور زوج و فرد مجهز شده است که کلاچ اول برای دنده‌های فرد بر روی محور اول و کلاچ دوم برای درگیر کردن چرخ دنده‌های زوج بر روی محور دوم قرار گرفته‌اند که با درگیری یک کلاچ با محور خود، کلاچ دیگر چرخ دنده بعد را برای جایگزینی آماده می‌کند که باعث به حداقل رسیدن نیروی تلف شده در هنگام تعویض دنده می‌شود. این نوع گیربکس همچنین به دو حالت عادی و اسپرت مجهز شده و اهرم‌های تعویض دنده دستی یا پدال‌های تعبیه شده در پشت فرمان هم مکان تعویض دنده را به صورت دستی برای راننده فراهم کرده‌اند.

داغ ترین اخبار هفته

اولین تصاویر بدون پوشش از چری تیگو 9 منتشر شد، نسخه چینی رنج روور ولار؟

اولین شرایط فروش دیگنیتی پرستیژ توسط بهمن موتور اعلام شد + جدول قیمت آذرماه 1401

پیکاپ G9 بهمن موتور رسما در نمایشگاه خودرو اصفهان رونمایی شد + عکس و فیلم

نظرات

نام

ایمیل

متن پیام

ارسال

mohammad_binesh 1394/2/12

عالی.لایک دارید

Ali 1394/2/25

سلام . واقعا کارتون عالیه ممنون .
من چندتا سوال داشتم در مورد گیربکس ها :
1. تفاوت های گیربکس پراید با گیربکس پژو 405 چیه ؟
2. چجوری نسبت دنده های 405 رو بدست بیاریم ؟
3 . اگه امکان داره در مورد گیربکس خودرو های قدیمی تر مثل : هیلمند و گیت راک هم مطلب بذارید .
با تشکر فراوان

mhm 1394/3/8

گیربگس های AMT رو هم بزارید

ارش اسماعیلی راد 1394/6/5

با سلام و خسته نباشید
میخواستم بدونم در گیربکس اتوماتیک، در شیبهای کم، اگر ماشین در حالت خلاص حرکت کند به گیربکس آسیب میرسه یا اشکالی نداره

سجاد حیدری 1394/9/13

با سلام، خیر آسیبی نمیرسه، ولی حتما حتما برای درگیر کردن مجدد آن باید توقف کرد

مهران 1394/6/30

سلام با تشکر از وب سایت بسیار عالیتون

یه سوال داشتم : گیربکس های cvt که چرخ دنده ندارن دور موتور ثابت هست دیگه ؟ یعنی پایین نمیاد ؟ اگه اره پس دنده عوض کردن نداره دیگه ؟ یعنی مثلا یه دنده فقط هستش ؟ اگه اره پس عمل دنده عوض کردن تو این نوع گیربکس ها یه چیز نمادین هستش ؟ اگه نه میشه توضیح بدین .

ممنونم

کیارش 1394/11/24

دور موتور ثابت نیست و قابل تغییره. دنده عوض کردن هم داره. فقط در گیربکس های دیگه دنده مثلا از ضریب 2 به ضریب 3 انتقال پیدا میکنه ولی در مورد این نوع گیربکس تعداد ضریب های متفاوت بینهایت هست و مثلا از ضریب 2.11 به ضریب 2.12 انتقال پیدا میکنه. در نتیجه احساس تعویض دنده برای سرنشینان وجود نداره. اما تعویض دنده اتفاق میوفته و میشه گفت تعداد دنده هاش بینهایت هست.
این نوع گیربکس ها به نظر من برای کسانی که شغل رانندگی دارند مثل تاکسیران ها خیلی مناسبه

776 1395/7/11

6665

amirreza 1394/7/22

خیلی اطلاعات مفید و مختصر ی بود که کار راه انداز بود ممنون

اتوکمال 1394/7/22

باسپاس فراوان!

امیر 1394/8/11

عالی, خیلی اطلاعاتتون مفید و به درد بخوره. ممنون از سایت خوبتون.

مهدی 1394/9/7

سلام
باتشکر از سایت خوبتون
سوالم اینه که مدل گیربکس cvt که در mvm x33 هم به چشم میخوره،به نسبت گیربکس های DSG,Sequential,x tronic ویا مدلهای دو کلاچه و غیره، این نوع گیربکس(cvt) چه مذیتهایی یا کمیتهایی به نسبت بقیه دارد؟!

کیارش 1394/11/24

لینک ویدیویی زیر میتونه مزیت های این نوع گیربکس رو بهتون بگه. اما اگر دنباله حس اسپرت از یک ماشی هستید این نوع گیربکس اون حس رو نمیده(نظر شخصیه منه)
http://www.aparat.com/v/yKuX1/%DA%AF%DB%8C%D8%B1%D8%A8%DA%A9%D8%B3_CVT_%D8%B4%D8%B1%DA%A9%D8%AA_%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%A7%D9%86_(%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%A7)

Saeed 1394/11/8

سلام ممنون وسپاسگذار ازاطلاعات

میهمان 1394/12/10

با عرض سلام و خسته نباشید
ممنون از اطلاعات خوبتون
موفق و پیروز باشید

ناشناس 1394/12/13

با سلام گیربکس لتیتود 3500از کدوم نوعه ؟
ممنون

mohsen 1394/12/23

با سلام خدمت دوستان
اطلاعاتی در خصوص گریبکس اتومات DCT روی جک S5 می خوام...
1- عملکرد و کیفیتش؟
2- مزایا و معایبش؟
سچاسگذارم

امیر احسان 1396/7/6

نسبت به اسم و قدرت موتورش ,مزخرفه.

سعید 1395/1/28

سلام خواهش مندم درباره نحوهی کار جعبه دنده ولکس c30نیز مطالبی بگذارید.ممنون

کیا 1395/2/28

با سلام
لطفا توضیح دهید گیربکس هفت سرعته یا هفت دنده که کرولا 2016 یا مدل های 2016 کیا با آن معرفی مشوند آیا هفت دنده جلو دارند؟ و در رابطه با کارکرد آن نیز توضیح دهید

امیر 1395/10/21

ن داداش هفت دنده عقب داره هفت سرعت هم جلو داره :/

مازیار. ع 1395/3/5

تقسیم بندی انواع گیربکس رو زیاد خوب فهرست نکردین. مثلا همونطور که گفتین بعضی ها یه تکنولوژی بود اصلا نوعی گیربکس بحساب نمیومد

محمد 1395/4/6

سوالی من اینه که اگه برای موارد کوتاه مدت مثل چراغ قرمز اگه ماشین روی D باشه و راننده ترمز و بگیره آیا مشکلی برای گیربکس بوجود می یاد ؟

مرتضی 1395/4/21

سلام
این متن رو از اینترنت گرفتم، یادم نیست دقیقا کجا بود، برای استفاده از دنده اتوماتیک خیلی مفیده:
صحیح‌ترین روش به راه افتادن در خودروهای گیربکس اتوماتیک چگونه است؟ با قرار دادن شیفتر در حالت P چه اتفاقی می‌افتد؟ آیا تغییر وضعیت دسته‌دنده از دنده‌عقب به D در حال حرکت کار درستی است؟

به نقل از نقدستان، صحیح‌ترین روش به راه افتادن در خودروهای گیربکس اتوماتیک چگونه است؟ با قرار دادن شیفتر در حالت P چه اتفاقی می‌افتد؟ آیا تغییر وضعیت دسته‌دنده از دنده‌عقب به D در حال حرکت کار درستی است؟ مدتی قبل در مقاله‌ای به 5 عادت مخرب در رانندگی با خودروهای گیربکس دستی پرداختیم، این بار به 6 عادت مخرب در استفاده از خودروهای گیربکس اتوماتیک خواهیم پرداخت:
خودروهای مدرن مجهز به گیربکس اتوماتیک، به سطح قابل‌توجهی از دوام دست‌یافته‌اند. علاوه بر این مصرف سوخت آن‌ها نیز بسیار کاهش‌یافته است. رانندگی با خودروهای گیربکس اتوماتیک آسان‌تر از خودروهای گیربکس دستی است، پس چرا هنوز عده‌ی زیادی خودروهای دنده دستی خریداری می‌کنند؟ علت اصلی چنین نگاهی این واقعیت است که تعمیرات و نگهداری گیربکس اتوماتیک هزینه‌بر و دشوار است.
باوجوداینکه رانندگی با خودروهای گیربکس اتوماتیک راحت‌تر است، اما نحوه‌ی استفاده از آن می‌تواند باعث وارد شدن آسیب و صدمه به مکانیسم گیربکس اتوماتیک شود. البته شایان‌ذکر است که در صورت استفاده‌ی صحیح و رعایت چند نکته‌ی مهم، می‌توان از هزینه‌های سرسام‌آور پیشگیری کرد و عمر طولانی گیربکس را تضمین نمود.

1. از تعویض حالت گیربکس (P, R, N, D) در زمان حرکت خودداری کنید
عمل مکانیکی تعویض حالت‌های مختلف گیربکس اتوماتیک، با کمک تعدادی کلاچ و نوار قرارگرفته درون گیربکس صورت می‌گیرد. این کلاچ‌ها و نوارها دارای موادی هستند که با ایجاد اصطکاک عمل تعویض حالت دنده را میسر می‌سازند. درصورتی‌که همواره پیش از تعویض حالت دنده، کاملاً به حالت سکون درآمده و ترمز را فشار دهید؛ بدون تردید این مکانیسم از اتومبیل شما بیشتر عمر خواهد کرد. اما وقتی قبل از ایستادن و در حال حرکت عمل تعویض حالت دنده را انجام دهید، متریال روی کلاچ‌ها و نوارهای گیربکس اتوماتیک مانع حرکت خودروی شما خواهند شد. ازآنجایی‌که روشن است وظیفه‌ی کلاچ و نوارهای درون گیربکس اتوماتیک تحمل فشار مضاعف نگه‌داشتن اتومبیل شما نیست، انجام اشتباه مذکور باعث استهلاک زودهنگام گیربکس خودروی شما خواهد شد.

نوار تعویض

2. در حالت خلاص (Neutral) رانندگی نکنید
خلاص کردن گیربکس اتوماتیک روی سراشیبی باعث کاهش مصرف سوخت خودروی شما نخواهد شد. علاوه بر این انجام چنین اشتباهی از تسلط شما بر روی اتومبیلتان خواهد کاست، در این حالت امکان سرعت گرفتن وجود نداشته و کاهش سرعت تنها از طریق پدال ترمز شدنی است. خودروهای دنده اتوماتیک پیشرفته‌تر به‌اندازه‌ای هوشمند هستند که در سرازیری سوخت‌رسانی را به موتور قطع کرده و موجب کاهش در مصرف سوخت می‌شوند.

3. هرگز به بهانه‌ی شتاب اولیه بیشتر، در زمان گاز دادن حالت (Drive) را انتخاب نکنید
نگه‌داشتن پدال گاز در وضعیت خلاص و سپس انتخاب D برای راه افتادن می‌تواند خسارت و آسیب جبران‌ناپذیری به گیربکس اتوماتیک خودروی شما وارد نماید. همان‌طور که در بالا هم اشاره گردید، وظیفه‌ی کلاچ و نوارهای موجود در گیربکس انتخاب حالت‌های مختلف گیربکس در زمان ایستادن است. در صورت وارد شدن فشار مضاعف بر روی متریال تعبیه‌شده روی کلاچ و نوارها، آن‌ها دچار آسیب و استهلاک بی‌مورد خواهند شد. یعنی دقیقاً همان اتفاقی که در زمان به حرکت درآوردن خودرو و گاز دادن به‌صورت هم‌زمان رخ می‌دهد. روش صحیح به راه افتادن در خودروهای گیربکس اتوماتیک، به‌صورت فشردن پدال ترمز و انتخاب وضعیت Drive در زمان عادی بودن دور موتور است. در صورت وجود دکمه روی شیفتر؛ حتماً در زمان تعویض از آن استفاده نمایید.

4. پشت چراغ‌قرمز در حالت (D) بمانید
به گیربکس خودرویی که در حالت D (درایو) متوقف‌شده است در مقایسه با خودرویی که گیربکس آن در حال کار کردن است، فشار کمتری وارد می‌شود. باوجوداینکه خلاص کردن در زمان ایستادن از فشار وارد بر گیربکس می‌کاهد، اما میزان این کاهش استرس به‌اندازه‌ای ناچیز ارزیابی می‌شود که رها کردن گیربکس در حالت درایو بیشتر توصیه می‌شود. همچنین میزان صرفه‌جویی که در مصرف بنزین با خلاص کردن گیربکس اتوماتیک اتفاق می‌افتد نیز قابل چشم‌پوشی است و عملاً نیازی به انجام این کار نمی‌باشد. اگر واقعاً به دنبال صرفه‌جویی در مصرف سوخت هستید، بهتر است در زمان توقف‌های طولانی موتور اتومبیل را خاموش نمایید.

5. قبل از توقف کامل خودرو، حالت P (پارک) را درگیر نکنید
اکثر خودروهای گیربکس اتوماتیک جدید به شما اجازه‌ی انتخاب وضعیت پارک را در حال حرکت نمی‌دهند. زیرا یک حسگر سرعت در این مکانیسم گنجانده‌شده است که مانع درگیر شدن مکانیسم پارک می‌شود. درواقع مکانیسم قفل گیربکس اتوماتیک و جلوگیری از حرکت خودرو، فقط از یک پین (Park Pawl) تشکیل‌شده است. نحوه‌ی عملکرد این سیستم به‌صورت قفل نمودن یک چرخ‌دنده توسط پین پارک است، با قفل شدن چرخ‌دنده، چرخش گیربکس متوقف‌شده و مانع حرکت اتومبیل می‌شود. درصورتی‌که قبل از توقف کامل حالت P را انتخاب کنید، احتمال خرابی پین و آسیب جدی به مکانیسم پارک گیربکس وجود خواهد داشت. بنابراین بسیار مهم است که ابتدا با استفاده از پدال ترمز خودروی خود را متوقف نموده و سپس با استفاده از اهرم شیفتر حالت P را انتخاب کنید.

پین پارک

6. عدم توجه به سرویس های دوره ای گیربکس اتوماتیک
عملکرد دنده های خورشیدی و تورک کانورتر در گیربکس اتوماتیک با وجود روغن ارتباطی مستقیم دارند. اجزا و متعلقات داخلی گیربکس اتوماتیک در زمان استفاده به دمای بسیار بالایی می رسند و در صورت کافی نبودن روغن، عدم تعویض و ریختن روغن اشتباه؛ احتمال وارد شدن آسیب جدی به مکانیزم آن وجود دارد.
در حالت ایدئال بهتر است پس از هر 5000 کیلومتر کارکرد میزان سطح روغن گیربکس اتوماتیک به‌وسیله‌ی گیج تعبیه‌شده بررسی شود. معمولاً بر اساس گفته‌های تکنیسین‌ها و اطلاعات موجود در دفترچه راهنمای خودروها، توصیه می‌شود روغن گیربکس اتوماتیک پس از هر 24 ماه یا 50 هزار کیلومتر (هرکدام زودتر اتفاق افتاد) تعویض شود. گیربکس اتوماتیک یکی پرکارترین اجزای اتومبیل محسوب می‌شود، بخشی از خودرو که فشار و حرارت زیادی را متحمل می‌شود و در صورت خرابی با هزینه‌های هنگفت شاید قابل تعمیر شدن باشد. لازم به ذکر است که کمتر اتفاق می‌افتد که یک گیربکس اتوماتیک تعمیر شده عملکردی نزدیک به قبل از خرابی داشته باشد. درنتیجه برای رسیدن به نهایت عمر مفید گیربکس و پیشگیری از خرابی‌های احتمالی، پیشنهاد می‌کنیم به‌صورت مکرر روغن گیربکس اتوماتیک خودروی خود را تعویض نمایید. ترجیحاً این کار را سالی یک‌بار یا در هر 20 هزار کیلومتر (هرکدام که زودتر اتفاق افتاد) انجام دهید.

علی 1395/6/28

سلام
ببخشید اگر امکان داره در خصوص گیربکس استپ گیت (گیربکس استفاده شده روی خودرو اچ سی کراس)
توضیحاتی بدهید و فرق ان با تیپ ترونیک را بفرمایید .
از جنابعالی کمال تشکر را دارم

ashkan 1395/9/7

گیربکس آن ۴ دنده اتوماتیک استپ گیت است که از کمپانی Aisin ژاپن تامین می شود. این گیربکس حالت اسپرت، برفی و O/D (نگه دارنده دنده) را به صورت پیش فرض دارد و سه دکمه روی پنل گیربکس برای آن تعبیه شده است. در برخی نسخه های کشورهای دیگر، این گیرکبس حالت تیپرونیک دارد و سیستم O/D از روی آن حذف شده است.

امیر 1395/7/12

سلام خسته نباشید ممنون بابت اطلاعات
میخواستم بدونم جعبه دنده MG 6 2011 از کدوم نوعه؟
آیا ابن مدل دابل کلاچ نیست؟

علی 1395/9/1

سلام با تشکر از وب سایت بسیار عالیتون
غرض از مزاحمت میخواستم بدونم که گیربکس نیمه اتومات دقیقا کدوم نوع از این گیر بکسها که اشاره کردین هست ، بی زحمت لطفا جواب بدین

amin 1395/9/10

باسلام .درخصوص خودرو h30 که گیربکس اتومات ۴سرعته استیپ گیت و سه حالت s, اسنو، o/d داره ،دیگه حالت تعویض دستی دنده یعنی مثبت ومنفی نداره؟؟؟ممنون میشم راهنمایی کنید

يك دوست 1396/1/13

به نظر من cvt بهتره

صابر 1396/1/18

حیفم اومد تشکر نکنم
آقا سپاس

Hadi Nameni 1396/2/12

سلام
ممنون از اطلاعات فنی بروزتون . من مدرس آموزش یکی از خودروسازها هستم و تمایل دارم بیشتر از اطلاعات بروزتون استفاده کنم .

امیر احسان 1396/7/6

با سلام و تشکر از مطلب خوب تان
من درست متوجه نشدم , کدام گیربکس‌ ها در دور های اولیه گشتاور بالایی را انتقال می دهند؟
ممنون می شوم پاسخ بدهید.

جلیل 1397/4/29

سلام .خواستم بدونم گیربکس amt پژو 206 جواب میده.؟؟ کسی تاحالا انجام داده..؟؟؟

داوود 1398/1/27

سلام ببخشید برای پاترول دو در چه گیربکسی بهتره؟

venom 1398/1/30

سلام من میخواستم یه زانتیا بخرم که هفت کلا هست به نظر شما چطوره فرقش با 5 دنده چیه

رضا 1398/9/27

با سلام و تشکر از سایت و مطالب جالب شما
در مورد مشخصات گیربکس سراتو 2016 و بسترن b30 نیز اطلاعت میخواستم.
در صورت امکان ایمیل بفرمایید.