بر اساس تفکر رایج در کشور عواملی که سبب افزایش تصادفات جاده ای می شود رانندگی نامناسب یا پرخطر، جادهها و راههای غیراستاندارد، کیفیت و ایمنی پایین خودروهای پرتیراژ داخلی است.
واقعیت این است که فارغ از عوامل فوق، کیفیت پایین مواد بهکاررفته در سازهبدنه
خودرو ها و استحکام کم فولاد خودرو نیز سهم و نقش قابلتوجهی در زمینه تصادفات جاده ای ایفا میکند.
به نقل از سایت رسمی روزنامه دنیای خودرو، ابوالفضل خلخالی دانشیار گروه سازهبدنه دانشکده مهندسی خودرو، دانشگاه علم و صنعت در این خصوص توضیح داد که تاثیر بهکار بردن فولاد مناسب در تولید خودرو بر کاهش آسیب و تلفات سوانح و حوادث جادهای غیر قابلانکار است.
وی در خصوص توانمندی خودروسازان داخلی در تولید خودروهای ایمن توضیح داد که در بررسی حوادث جادهای، یک عامل مرتبط با راهها و جادههاست. بدون درنظر گرفتن تاثیر این علت، در یک اتفاق عادی آنچه منجر به تلفات جانی میشود، عامل مربوط به طراحی خودرو است که در این زمینه باز 70درصد علت به سازه بدنه خودرو برمیگردد و 30درصد هم به تجهیزات ایمنی خودرو مانند ایربگ، کمربندها و... مربوط است. اینجاست که طراحی سازه بدنه اهمیت زیادی پیدا میکند.
اصول طراحی خودرو باید به گونه ای رعایت شود که بدنه خودرو در تصادف و حادثه، انرژی آزادشده را جذب کرده و به سرنشینان منتقل نکند. در این خصوص سهم 80 درصدی مربوط به کیفیت مواد به کار رفته در بدنه خودروهاست که متاسفانه در کشور ما بهدلیل موجود نبودن مواد اولیه با کیفیت، طراحان نمیتوانند از آنها استفاده کنند.
ماده اولیه به کار رفته در غالب خودرو ها فولاد است. فولادها از نظر رِنج، دامنه استحکام و تغییر شکلپذیری دارای طیف گستردهای هستند. فولاد را از این جهت باید یک ماده شگفتانگیز دانست که میتواند میزان استحکام متفاوت و شکلپذیریهای متفاوتی داشته باشد. اما تفاوت تولیدات شرکتهای مطرح تولیدکننده فولاد در دنیا که به صورت تخصصی برای صنعت خودرو کار میکنند، با آنچه در کشور ما تولید میشود این است که فولاد تولیدی آنها در مواردی حتی تا هفت برابر افزایش استحکام بیشتری نسبت به فولاد تولیدی در کشور دارد.
در واقع فولادی که غالبا در صنعت خودروسازی ما مورد استفاده قرار می گیرد استحکامی 240 مگاپاسکالی داشته و 20 درصد شکل پذیر است. این در حالی است که فولاد مورد استفاده در سایر کشورهای جهان عموما استحکامی 1500 مگاپاسکالی داشته و 55 درصد شکل پذیر است. همین موضوع سبب می شود که خودروهای تولیدی سایر کشورها بتوانند در برابر ضربه 10 برابر انرژی بیشتری جذب کنند. یکی از شرکتهایی که در دنیا چنین فولادی تولید میکند، شرکت پُسکو (POSCO) کرهجنوبی است. فقط بعضی از خودروسازان داخل کشور که خودروهای خارجی را تولید میکنند، ناچار این فولاد را از شرکت پسکو خریداری میکنند. واردات این نوع فولاد با توجه به میزان ارز بری و چالشهای ناشی از تحریمها، مشکلات خاص خود را ایجاد میکند.
بنا به اعتقاد این دانشیار دانشگاه اگر از این نوع فولاد در خودروهای پرتیراژ داخلی داخلی استفاده شود شاهد ایمنسازی بیشتر آن ها خواهیم بود.
به عنوان نمونه اگر محصولات شرکت
سایپا مانند پراید، با فولادی تولید شود که شرکت پسکو آن را عرضه میکند، شاهد حضور پراید های ایمن تری نسبت به گذشته خواهیم بود.
شرکت های فعال در حوزه تولید فولاد خود پیشنهاد هایی را برای تولید تکتک قطعات خودرو ارائه می کنند که مطابق با آن ها مشخص می شود از چه فولادی و با چه سطح استحکامی در خودروها استفاده شود. این شرکتها دقیقا مشخص میکنند مثلا قطعه سازه بدنه، با کدام فولاد توسعهیافته تولید شود. این در حالی است که صنایع فولاد داخل کشور این ورق فولاد را ندارند. بنابراین چنین موادی اصلا در اختیار خودروسازان داخلی نیست که بخواهند از آنها استفاده کنند. علت این موضوع نیز نبود دانش فنی تولید این نوع فولاد خاص در کشور است.
از طرف دیگر واردات این نوع فولاد خاص نیز با مشکل مواجه شده و در حال حاضر ما در زمینه واردات مواد خام نیز از کشوری مانند کرهجنوبی مشکل داریم.
به علاوه باید این نکته را نیز در نظر گرفت تولید خودرو با فولادی که به صورت وارداتی در اختیار خودروسازان قرار می گیرد منجر به افزایش قیمت خودروها خواهد شد و در حال حاضر به هیچ عنوان بازار خودرویی کشور کشش افزایش بیشتر قیمت ها را نداشته و در هم اکنون نیز در رکود کامل به سر می برد.
البته لازم به ذکر است که بهتازگی صنعت خودرو با صنعت فولاد برای تولید این نوع فولادها وارد مذاکره شده است. به این ترتیب احتمالا در آینده نزدیک دانش فنی تولید این نوع فولاد در کشور ایجاد میشود و توسعه مییابد.