اخیراً قانونی جنجالی در مجلس تصویب شده که قرار است از سال ۱۴۰۰ از خودروهای لوکس مالیات دریافت شود. این قانون بازتاب زیادی در فضای مجازی داشت و اعتراضاتی را نیز به همراه داشت. درباره این موضوع گویا جوانبی به درستی بیان نشده و آنچه در فضای مجازی و بین رسانهها گفته میشود، تمامی ماجرا و چگونگی اجرای این قانون نیست.
با توجه به اینکه این لایحه، موضوعی حقوقی و قانونی است، به سراغ جناب آقای دکتر محمد شعبانی، استاد دانشگاه و وکیل پایه یک کانون وکلای دادگستری مرکز، رفتیم و از او در مورد این لایحه پرحاشیه سوال پرسیدیم. آنچه در ادامه میخوانید، توضیحات شعبانی در مورد این لایحه است.
خودروبانک: میخواستم از شما در مورد چگونگی اجرای این قانون بپرسیم و بدانیم که دقیقاً این قانون قرار است چگونه به مرحله اجرا برسد؟
دکتر محمد شعبانی: درخصوص بررسی لایحه بودجه ۱۴۰۰ که هماکنون هم در کمیسیون تلفیق مجلس تا حدودی مطرح بوده و در بحث و گفتگوها است، در سال 1399 بحثی جنجالی در خصوص تعیین مالیات خودروهای لوکس پیش آمد. بر اساس این گفتگوها، با توجه به اینکه دارندگان خودروهای گرانقیمت که انواع و اقسام هزینهها و عوارض گمرکی سرسامآور را پرداخت میکنند، اکنون بحثی به نام مالیات هم اضافه شده و به یک بحث جنجالی تبدیل شده است.
دکتر محمد شعبانی
استاد دانشگاه و وکیل پایه یک کانون وکلای دادگستری مرکز
در رابطه با سازوکار اجرایی این لایحه، نمایندگان با بند الحاقی ۷ تبصره ۶ این لایحه، ۴ بند را در نظر گرفتهاند و این بندها در خصوص مالیات خودروهای لوکس با ارزش بالای یک میلیارد تومان است. بر اساس این طرح، برای خودروهایی که بالای یک میلیارد تومان قیمت دارند، با توجه به قیمت و سال ساخت خودرو، مالیاتی بین یک درصد تا ۴ درصد در نظر گرفته میشود که مالکان آنها باید پرداخت کنند.
آنچه که مسلم است، این است که مصوبه باید بهصورت بخشنامه به سازمان امور مالیاتی ارسال شود؛ اما تا این لحظه چنین بخشنامهای برای سازمان امور مالیاتی کشور ارسال نشده است.
اما در خصوص خرید و فروش خودرو زمانی که به دفترخانهها مراجعه میکنید، مبالغی با عنوان هزینه نقل و انتقال، هزینه دفترخانه، عوارض شهرداری و هزینههایی از این قبیل دریافت میشود. اما زمانی که سند قطعی منقول در دفترخانه بهنام خریدار صادر میشود، مبلغی بهنام ثمن معامله عنوان میشود. بهطور مثال در تاریخ این گزارش لندکروز ۲۰۱۲ و ۲۰۱۳ در بازار حدود ۵ میلیارد تومان معامله میشود. اما در زمان مراجعه به دفترخانه برای دریافت سند قطعی منقول، دفترخانه ثمن معامله را یکونیم میلیارد تومان ذکر میکند و مبنای آن نیز لیستی است که در هر سال میلادی توسط وزارت دارایی به دفترخانه ابلاغ میشود. این موضوع درمورد معاملات غیرمنقول مانند ملک نیز صدق میکند.
مشخص است که قیمت های اعلامی توسط وزارت دارایی برای خودرو و ملک، با قیمت های عرف معامله شده در بازار بسیار متفاوت است. برای مثال خودروی تویوتا لندکروز، طبق قیمت اعلام شده توسط وزارت دارایی محاسبه و بر اساس آن مالیات از مالک دریافت میشود که قیمت این خودرو هم اکنون حدود 1.5 میلیارد تومان توسط این وزارت تعیین شده است. بر اساس بندهای در نظر گرفته شده برای این طرح، تنها برای پانصد میلیون تومان مازاد بر یک میلیارد تومان، مالیات سالانه تعریف میشود. به عبارت دیگر، برای این خودرو، تنها یک درصد از 500 میلیون تومان به صورت سالیانه دریافت میشود. این در حالی است که در تاریخ انتشار این گزارش، خودروی تویوتا لندکروز ۲۰۱۲ و ۲۰۱۳ در بازار با قیمت ۵ میلیارد تومان معامله میشود.
اما آنچه که در این میان بسیار جلب توجه میکند، این است که مالیات خودرو با توجه به سال میلادی تعریف میشود. برای مثال مالیات سالانه ۵ میلیون تومان که برای خودروی تویوتا لندکروز ۲۰۱۲ و ۲۰۱۳ تعریف میشود، بر اساس سال میلادی محاسبه میشود. این مطلب در خصوص هزینههای دفترخانهها نیز صدق میکند که هزینهها و مبالغ در پایان هر سال میلادی متغیر است.
با نیم نگاهی به این لیست متوجه میشوید که عموماً خودروهای وارداتی ارزشی بالای یک میلیارد تومان و خودروهای داخلی کمتر از این میزان قیمت دارند. بنابراین با توجه به اینکه تاریخ تولید خودروهای واردتی بر اساس سال میلادی مطرح میشود، این بخش از بندهای لایحه که بر اساس سال شمسی تعریف میشود، دچار نقص است. بهطوری که در فاصله پایان سال میلادی و پایان سال شمسی، تعریف مشخصی از قانون برای تعیین مالیات وجود ندارد.
نمونه قیمت اعلام شده برای تویوتا لندکروز
