لرزش در فرمان خودرو می‌تواند ناشی از فرسودگی، خرابی یا عدم تناسب در یکی از اجزای شاسی یا سیستم تعلیق و فرمان خودرو باشد. این لرزش ممکن است به صورت خفیف، تکان خوردن غربیلک یا لرزش‌های شدید بروز پیدا کند. گاهی اوقات نیز لرزش فرمان بیشتر در صبح اتفاق می‌افتد که می‌تواند دلایل مختص خود را داشته باشد. با این حال، تشخیص علت اصلی این لرزش به دلیل دخیل بودن چندین قطعه، حتی برای باتجربه‌ترین متخصصان نیز شاید دشوار و زمان‌بر باشد.
در این مطلب از وبسایت خودروبانک به بررسی مهمترین دلایل لرزش فرمان، علائم و راهکارهای رفع این مشکل می‌پردازیم تا به شما در تسهیل فرآیند تعمیر و عیب‌یابی آن کمک کنیم.
دلایل لرزش فرمان خودرو در صبح
لرزش فرمان خودرو اگر صرفا هنگام صبح یا به طور کلی هنگام سرد بودن موتور اتفاق بیفتد، می‌تواند ناشی از سرد بودن روغن و گرانروی بیشتر آن باشد. سرد بودن روغن موتور باعث می‌شود تا پیشرانه در اول صبح با لرزش بیشتری کار کند؛ به ویژه در خودروهای مجهز به تایپیت هیدرولیک این لرزش بیشتر است و با گرم شدن موتور از بین می‌رود. بنابراین اول صبح موتور بیشتر می‌لرزد و احتمال دارد این لرزش در فرمان خودرو احساس شود.
همچنین به دلیل سرد بودن روغن هیدرولیک، پمپ هیدرولیک و شیر فرمان نیز تحت فشار و اصطکاک بیشتری کار می‌کنند و احتمال لرزش فرمان در اول صبح را بالا می‌برند. اما به محض اینکه موتور گرم شود و سیالیت روغن موتور یا روغن هیدرولیک به حد لازم برسد، این مشکل برطرف می‌شود.
سایر دلایل لرزش فرمان خودرو
لرزش فرمان به طور کلی دلایل متعددی دارد که در ادامه به مهمترین آنها اشاره می‌شود:
بالانس نبودن چرخ1.بالانس نبودن چرخ
توزیع وزن در هر لاستیک کمی متفاوت است. برای جبران این امر، پس از نصب لاستیک جدید، باید وزنه‌های سربی به رینگ اضافه شود. متأسفانه، این قطعات سربی به راحتی می‌توانند جابجا شوند و عدم تعادل چرخ را نتیجه دهند. این مسئله که یکی از دلایل رایج لرزش فرمان است، معمولاً در سرعت‌های بالاتر از ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت احساس می‌شود. خبر خوب اینکه رفع این مشکل نیز نسبتاً آسان است.
با مراجعه به تعمیرگاه آپاراتی، به سادگی بالانس چرخ را به طور روکار یا به روش معمولی انجام دهید و هر لاستیک را از نظر هرگونه آسیب و سایش بررسی کنید. نادیده گرفتن عدم بالانس چرخ‌ها می تواند باعث فرسودگی و خرابی فنرها، کمک فنرها و سایر اجزای فرمان و سیستم تعلیق و خود تایرها شود. بنابراین بهتر است این مسئله را زودتر برطرف کنید
تنظیم نبودن زاویه چرخ‌ها 2.تنظیم نبودن زاویه چرخ‌ها
یکی دیگر از دلایل رایج لرزش فرمان، تنظیم نادرست زاویه چرخ‌ها است. یکی از سریع‌ترین راه‌ها برای تشخیص عدم تنظیم فرمان، بررسی آج لاستیک‌ها است. در یک خودروی با میزان فرمان اشتباه، معمولاً آج لاستیک‌ها ناهموار است و قسمت داخلی لاستیک بیشتر از قسمت خارجی آن سائیده می‌شود.
به طور مشابه، اگر فرمان مستقیم و در مرکز قرار گرفته باشد، اما خودرو همچنان به سمت چپ یا راست کشیده می‌شود، به احتمال زیاد تنظیم زاویه چرخ‌ها نادرست است. انجام یک تنظیم فرمان ساده، اطمینان می‌دهد که همه چرخ‌ها در زاویه صحیح قرار دارند.
آسیب یا فرسودگی بلبرینگ چرخ 3.آسیب یا فرسودگی بلبرینگ چرخ
اگر لاستیک‌ها و چرخ‌ها مشکلی نداشته باشند، بخش بعدی که باید بررسی شود، بلبرینگ‌های چرخ است. این قطعه وظیفه دارد تا توپی چرخ را به سیستم تعلیق و پلوس‌ها مرتبط کرده و امکان چرخش مناسب چرخ‌ها را فراهم کند. در صورت آسیب یا روانکاری ناکافی بلبرینگ چرخ، لرزش فرمان رخ می‌دهد.
در این حالت، معمولا فرمان فقط هنگام چرخاندن خودرو می‌لرزد. با این حال، برای اطمینان بیشتر، خودرو را به طور ایمن از سطح زمین بالا ببرید و با هر دو دست روی لاستیک، در موقعیت ساعت ۱۲ و ۶، آن را تکان دهید. لرزش چرخ باید حداقل باشد. اگر چرخ بیش از حد معمول حرکت کند یا هنگام چرخاندن آن صدای سایش بشنوید، به احتمال زیاد بلبرینگ چرخ آسیب‌دیده است و باید فورا تعویض شود.
قطعات فرسوده یا خراب سیستم فرمان و تعلیق 4.قطعات فرسوده یا خراب سیستم فرمان و تعلیق
حتی مقدار کمی لقی یا سستی در هر یک از اجزای فرمان و سیستم تعلیق می تواند به طور قابل توجهی کل سیستم را تحت تاثیر قرار دهد. این امر بر کنترل و پایداری خودرو تاثیر منفی می‌گذارد و می تواند باعث لرزش فرمان نیز بشود. بنابراین، بررسی سیستم برای شناسایی قطعات فرسوده یا شل شده بسیار مهم است.
با بررسی قسمت‌های قابل مشاهده مانند سیبک های بالا و پایین، میل موجگیر، بوش‌ها و... شروع کنید. اگر هرگونه نشانه ای از آسیب یا لقی بیش از حد مشاهده کردید، احتمالاً قطعه معیوب است و باید تعویض شود. به همین ترتیب، کلیه ضربه‌گیرها، فنرهای آسیب‌دیده یا جدا شده و کمک فنرهای روغن‌زده هم می‌توانند باعث لرزش فرمان شوند. این قطعات باید بررسی و در صورت نیاز تعویض شوند.
مشکلات ترمز 5.مشکلات ترمز
اگر فرمان فقط هنگام توقف می‌لرزد، به احتمال زیاد مشکل از سیستم ترمز است. این پدیده اغلب به عنوان لرزش ترمز شناخته می‌شود و می تواند به دلیل تاب برداشتن دیسک چرخ، خرابی بلبرینگ چرخ، شل شدن پیچ تایرها و... رخ دهد. لرزش فرمان همچنین می تواند ناشی از درگیر شدن ترمزها به دلیل نقص مکانیکی یا هیدرولیکی باشد.
اگر ترمز دستی به اشتباه درگیر شود نیز احتمال وقوع این پدیده چندان دور از ذهن نیست. برای رفع مشکلات احتمالی ترمز، ابتدا ضخامت دیسک ترمز را با استفاده از میکرومتر مخصوص اندازه‌گیری کرد. اگر خارج از استانداردهای سازنده باشد، قابل سرویس نیست و باید تعویض شود.
علاوه بر این، همیشه اطمینان حاصل کنید که سطوح لنت و دیسک و براکت کالیپر ترمز تمیز هستند، پین‌های آن روغن‌کاری شده و به راحتی حرکت می‌کنند و پیچ‌های چرخ و پیچ‌های راهنمای رو دیسک به درستی سفت شده‌اند.
همچنین یکی از دلایل غیرمعمول لرزش فرمان، چسبیدن کالیپرهای ترمز است. کالیپرهای ترمز شما لنت‌های ترمز را نگه می‌دارند و هر بار که سرعت خود را کاهش می‌دهید یا خودرو را متوقف می‌کنید، آنها را حرکت می‌دهند. ممکن است کالیپرهای ترمز گیر کنند و لنت را در حالت درگیر نگه دارند. کالیپرهای ترمز گیر کرده می‌توانند باعث لرزش یا کشیدن فرمان شوند. برخلاف دیسک چرخ تاب برداشته، این مشکل را هنگام رانندگی متوجه خواهید شد، نه هنگام ترمز گرفتن.
زمانی که کالیپر شما روی لنت به طور مداوم فشار وارد می‌آورد و لنت را به دیسک چرخ می‌چسباند، یعنی کالیپر گیر کرده است. در این وضعیت تقریباً انگار که هنگام رانندگی کمی ترمز را فشار می‌دهید. به طور طبیعی، رانندگی با کالیپرهای گیر کرده می‌تواند چالش برانگیز باشد و باعث لرزش فرمان شود. ضمن آنکه برای موتور، سیستم ترمز، مصرف سوخت، لاستیک‌ها و موارد دیگر خودرو مضر باشد.
6.دلایل دیگر لرزش فرمان
لرزش فرمان می تواند توسط یک یا چند مورد از این موارد و یا برخی مشکلات دیگر ایجاد شود. به عنوان مثال، یک قطعه فرسوده در تعلیق می‌تواند منجر به سایش بیش از حد لاستیک‌ها می‌شود. بنابراین، تشخیص و تعمیر سریع هرگونه نقص به شدت مهم است. در حالی که مشکلات لرزش فرمان می تواند ناشی از چیزهای ساده‌ای مانند یک پیچ شل یا یک لاستیک کم باد باشد، اما می تواند نشانه یک مشکل بسیار بزرگتر هم باشد. نادیده گرفتن این موارد بر ایمنی و پایداری خودرو تأثیر منفی می‌گذارد.
سخن پایانی
لطفاً زمان احساس هرگونه لرزش در فرمان هنگام صبح یا دیگر مواقع، خیلی زود ماشین را به تعمیرگاه ببرید. چرا که این لرزش می‌تواند نشانه وجود یک ایراد خطرناک در سیستم تعلیق باشد و احتمال تصادف یا انحراف خودرو از مسیر را بالا می‌برد. با بررسی مشکل و برطرف کردن منشأ آن، می‌توان با خیال راحت دوباره از ماشین استفاده کرد. ضمن آنکه احتمال ساییدگی لاستیک‌ها و هزینه کردن برای خرید تایرهای جدید نیز با رفع ایراد فرمان و تنظیم زاویه چرخ‌ها به حداقل می‌رسد.
شاید مطالب زیر هم برای شما مفید باشد:
قیمت رانا پلاس
دلایل گاز هرز خوردن ماشین
بهترین زمان تعویض روغن گیربکس
بهترین ماشین برای رانندگان تازه کار
نویسنده: حسین باباپور
