تأکید سازمان بورس بر تداوم عرضه خودرو در بورس کالا
بر اساس نامه رسمی سازمان بورس و اوراق بهادار به تاریخ ۲۱ خرداد ۱۴۰۴، خطاب به مدیرعامل شرکت ایران‌خودرو، این نهاد نظارتی خواستار ادامه عرضه مستمر محصولات ایران‌خودرو در بورس کالای ایران شده است. این ابلاغیه با استناد به بند ۵ بسته سیاستی حمایت از تولید که توسط معاون اول ریاست‌جمهوری ابلاغ شده، تدوین گردیده و با هدف ارتقای شفافیت، رقابت‌پذیری و بهره‌وری در صنعت خودروسازی صادر شده است.
الزام قانونی ایران‌خودرو برای ادامه عرضه
در این نامه، با اشاره به مفاد ماده ۱۸ قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید، همچنین مواد ۲ و ۴ قانون بازار اوراق بهادار، تصریح شده است که با توجه به انحصاری بودن بخش‌هایی از بازار خودروی کشور، عرضه محصولات در بورس کالا باید به صورت شفاف و منظم ادامه یابد. سازمان بورس تاکید کرده است که ایران‌خودرو مکلف به رعایت این ضوابط است و این الزام مبتنی بر قوانین مصوب و سیاست‌های کلان اقتصادی کشور می‌باشد.
پاسخ به شبهات مطرح‌شده از سوی ایران‌خودرو
سازمان بورس در واکنش به نامه قبلی ایران‌خودرو به شماره ۱۲۳/۱۱۷۱۲۳ مورخ ۱۴۰۴/۰۳/۲۱ که موضوع آن «عرضه خودرو در بورس کالا» بوده، اعلام کرده است که استناد شرکت به انحصاری نبودن برخی از محصولات خود، پذیرفته نیست. این سازمان تأکید کرده که ماهیت کالای خودرو در شرایط فعلی انحصاری تلقی شده و مطابق با نظر شورای رقابت، عرضه آن باید تحت نظارت مستقیم بورس کالا انجام گیرد.
نامهپافشاری سازمان بورس بر استمرار عرضه در بورس
در بخش دیگری از نامه، حمید فروغی، معاون نظارت بر بورس‌ها و ناشران سازمان بورس، با قید اینکه عدم عرضه منظم خودرو در بورس می‌تواند مغایر با ضوابط ابلاغی تلقی شود، هشدار داده است که در صورت تخطی از این دستورالعمل، اقدامات قانونی مقتضی از سوی این سازمان در دستور کار قرار خواهد گرفت. وی از شرکت ایران‌خودرو خواسته است ضمن رعایت مقررات مربوطه، عرضه خودرو را مطابق روال گذشته ادامه دهد.
پیشینه حقوقی و قانونی تصمیم سازمان بورس
در پی ابلاغیه بند ۵ از بسته سیاستی تولید که در سال ۱۴۰۲ به تصویب رسیده، مقرر گردید که خودرو به عنوان کالای انحصاری، صرفاً از مسیر بورس کالا به دست مصرف‌کننده برسد. شورای رقابت نیز در بهمن ۱۴۰۱ با صدور دستورالعمل شماره ۵۸۴، الزام عرضه خودرو در بورس را برای شرکت‌های خودروسازی تأیید کرده است. در این چارچوب، سازمان بورس نیز نقش نظارتی خود را با ارسال این نامه و تأکید بر استمرار عرضه ایفا کرده است.
جمع‌بندی
ابلاغیه جدید سازمان بورس خطاب به ایران‌خودرو، نقطه عطفی در مسیر تقویت شفافیت و رقابت در بازار خودروی کشور به شمار می‌رود. بر اساس محتوای رسمی این نامه، عرضه مستمر خودرو در بورس کالا نه‌تنها یک تعهد قانونی بلکه بخشی از سیاست کلان دولت برای اصلاح ساختار بازار خودرو است. از این رو، انتظار می‌رود شرکت ایران‌خودرو نسبت به اجرای مفاد این ابلاغیه اقدامات مقتضی را به‌عمل آورد.
