مشاهده شدن یک کراساور جدید از برند هیوندای با پلاکهای تست فنی (گذر موقت) در خیابانهای کشور، سیگنال روشنی از ورود قریبالوقوع یکی دیگر از محصولات جدید این غول کرهای به بازار ایران است. این خودرو که هیوندای موفاسا (Mufasa) نام دارد، قرار است توسط شرکت هرمس خودرو، یکی از واردکنندگان جدید، به سبد محصولات بازار عرضه شود. حضور این خودرو در فاز تستهای تطبیقسنجی و استاندارد، نشان میدهد که هرمس خودرو در مراحل نهایی برای رونمایی رسمی و آغاز فروش این محصول قرار دارد.
اما موفاسا دقیقاً چه خودرویی است و چه جایگاهی را در بازار ایران هدف گرفته است؟ برخلاف تصور اولیه که ممکن است آن را نسخهای جدید از توسان بدانیم، موفاسا محصولی است که به طور خاص برای بازار چین طراحی و توسعه یافته است. این کراساور کامپکت که توسط جوینت ونچر «پکن-هیوندای» (Beijing Hyundai) تولید میشود، در سال ۲۰۲۳ به عنوان جایگزین هیوندای ix35 در آن بازار معرفی شد. استراتژی هیوندای در قبال موفاسا، ارائه یک خودروی مدرن با زبان طراحی رادیکال و امکانات بهروز، اما بر پایه یک پلتفرم اقتصادی و با قوای محرکه قابل اعتماد و کماستهلاک بوده است. این دقیقاً همان فرمولی است که میتواند در بازار ایران، که تشنه محصولات برندهای معتبر غیرچینی اما در عین حال حساس به قیمت است، موفق عمل کند. در این تحلیل، به بررسی جامع ابعاد فنی، طراحی و جایگاه بازاری این تازهوارد کرهای-چینی خواهیم پرداخت.
هیوندای موفاسازبان طراحی رادیکال و پلتفرم اقتصادی؛ موفاسا در جستجوی هویت
اولین و بارزترین مشخصه هیوندای موفاسا، طراحی ظاهری آن است. این خودرو به وضوح از زبان طراحی «پارامتریک داینامیکس» (Parametric Dynamics) هیوندای پیروی میکند، اما با اغراق و جسارتی که مختص بازار چین است. برخلاف توسان جهانی با جلوپنجره «جواهر پارامتریک»، موفاسا در نمای جلو از یک طرح X شکل بسیار بزرگ و عمودی بهره میبرد که چراغهای اصلی به صورت عمودی در دو طرف آن جانمایی شدهاند. این طراحی، ظاهری بسیار تهاجمی، مدرن و تا حدی «روباتیک» به خودرو بخشیده که قطعاً در خیابانها جلب توجه خواهد کرد. دیلایتها نیز به صورت نواری در لبه کاپوت قرار گرفتهاند.
در نمای جانبی، خطوط شکسته و برجستگیهای اغراقآمیز روی گلگیرها و درها، تلاش طراحان برای ایجاد یک پروفایل عضلانی را نشان میدهد. ستون C با یک قطعه تزئینی نقرهای یا مشکی (بسته به تریم) پوشانده شده که حالتی شبیه به سقف شناور ایجاد میکند. در نمای عقب، موفاسا باز هم متفاوت عمل کرده است؛ یک چراغ سرتاسری به شکل یک بیضی کشیده، تمام عرض خودرو را در بر گرفته و نام HYUNDAI با حروفی بزرگ در مرکز آن حک شده است. این سبک طراحی، اگرچه در بازار چین محبوب است، اما ممکن است برای همه سلیقهها، بهخصوص خریداران سنتیتر هیوندای، جذاب نباشد. نقطه قوت این طراحی، جدید بودن و متمایز بودن آن است، اما نقطه ضعف بالقوه، ریسک از مد افتادن سریعتر آن نسبت به طراحیهای محافظهکارانهتر است.
کابین هیوندای موفاساابعاد و فضای کابین
هیوندای موفاسا از نظر ابعادی یک کراساوور کامپکت (سگمنت C) محسوب میشود. این خودرو بر اساس اطلاعات بازار چین، دارای طول ۴۴۷۵ میلیمتر، عرض ۱۸۵۰ میلیمتر و ارتفاع ۱۶۶۵ میلیمتر است. مهمترین عدد در این بخش، فاصله بین دو محور ۲۶۸۰ میلیمتری آن است. این فاصله محوری، که دقیقاً ۱۰ میلیمتر از فیدلیتی پرایم (جتور X70) و فونیکس تیگو ۷ پرو بیشتر است، نویدبخش فضای پای بسیار مناسب برای سرنشینان ردیف عقب است. در واقع، موفاسا از نظر ابعاد، دقیقاً در قلب بازار کراساوورهای چینی مونتاژی در ایران قرار میگیرد و رقیبی مستقیم برای آنها از نظر فضای کابین و بار خواهد بود.
کابین؛ مدرن اما اقتصادی
در داخل کابین، موفاسا تلاش میکند تا خود را کاملاً بهروز و فناورانه نشان دهد. داشبورد از ترند امروزی نمایشگرهای دوگانه یکپارچه (Dual-Screen) پیروی میکند که معمولاً شامل یک صفحه کیلومتر دیجیتال و یک نمایشگر لمسی مرکزی (هر دو احتمالاً ۱۰.۲۵ یا ۱۲.۳ اینچی) زیر یک پنل شیشهای واحد هستند. فرمان خودرو، چهارشاخه و مشابه نسل جدید هیوندای کونا یا سوناتا طراحی شده است. کنسول میانی طراحی سادهای دارد و خوشبختانه هیوندای، برخلاف بسیاری از رقبای چینی، کنترلرهای فیزیکی سیستم تهویه مطبوع را حفظ کرده که کاربری آن را در حین رانندگی آسانتر میکند.
اما واژه «اقتصادی» در این بخش خود را نشان میدهد. موفاسا به عنوان محصولی برای بازار چین و با هدف رقابت قیمتی توسعه یافته است. بنابراین، نباید انتظار متریال لوکس مشابه محصولات جهانی گرانتر هیوندای (مانند توسان سفارش اروپا یا جنسیس) را داشت. بخش عمده داشبورد و پنل درها از پلاستیک خشک اما با بافت مناسب تشکیل شده و تنها در بخشهایی مانند استراحتگاه آرنج از پوشش نرم استفاده شده است. کیفیت مونتاژ، همانطور که از هیوندای انتظار میرود، احتمالاً در سطح بالایی قرار خواهد داشت، اما تمرکز بر کاهش هزینههای تولید در انتخاب مواد داخلی مشهود خواهد بود. از نظر امکانات، انتظار میرود نسخه وارداتی به ایران به مواردی مانند سقف پانوراما، صندلیهای برقی جلو، تهویه اتوماتیک، ترمز پارک برقی، اتوهلد و سیستمهای سرگرمی مجهز باشد.
مشخصات فنی؛ بازگشت به اصول تنفس طبیعی
بخش فنی، جالبترین و شاید بحثبرانگیزترین قسمت هیوندای موفاسا است. در بازاری که توسط موتورهای ۱.۵ لیتری و ۱.۶ لیتری توربوشارژ چینی احاطه شده است، هرمس خودرو و هیوندای تصمیمی کاملاً متفاوت گرفتهاند. موفاسا به جای اتکا به توربو، به یک پیشرانه تنفس طبیعی بازگشته است.
قلب تپنده ۲ لیتری
هیوندای موفاسا در بازار چین با یک پیشرانه ۴ سیلندر ۲.۰ لیتری تنفس طبیعی (NA) مجهز به سیستم تزریق سوخت چندنقطهای (MPI) عرضه میشود. این پیشرانه که احتمالاً از خانواده Smartstream هیوندای است، قادر به تولید قدرتی در حدود ۱۵۸ تا ۱۶۰ اسب بخار و گشتاوری معادل ۱۹۳ نیوتنمتر است. این اعداد، اگرچه برای یک موتور ۲ لیتری مدرن خارقالعاده نیستند، اما کاملاً کافی به نظر میرسند. نقطه قوت اصلی این انتخاب، «قابلیت اطمینان» است. موتورهای تنفس طبیعی MPI سازگاری بسیار بهتری با کیفیت بنزین موجود در ایران دارند، هزینههای نگهداری آنها پایینتر است و استهلاک کمتری نسبت به پیشرانههای توربوشارژ حساس (مخصوصاً انواع GDI) دارند. این یک مزیت بزرگ برای خریدار ایرانی است که نگران هزینههای بلندمدت است.
نقطه ضعف بالقوه، «کشش» خودرو در مقایسه با رقبا است. گشتاور ۱۹۳ نیوتنمتری موفاسا در دورهای بالاتری نسبت به گشتاور ۲۵۰ تا ۲۹۰ نیوتنمتری رقبای توربو به دست میآید. این بدان معناست که در شتابگیریهای ناگهانی، سبقتگیریها و رانندگی در سربالاییهای تند، موفاسا به اندازه رقبایی مانند تیگو ۷ پرو مکس یا لاماری ایما چابک و پرنفس احساس نخواهد شد و راننده نیاز به فشردن بیشتر پدال گاز و استفاده از دورهای بالاتر موتور خواهد داشت.
ورود هیوندای موفاسا توسط هرمس خودروگیربکس و سیستم تعلیق
نیروی این موتور از طریق یک گیربکس ۶ سرعته اتوماتیک (AT) به چرخهای جلو (FWD) منتقل میشود. انتخاب گیربکس AT معمولی (با مبدل گشتاور) به جای گیربکسهای دوکلاچه (DCT)، مجدداً تأکیدی بر استراتژی «قابلیت اطمینان» است. گیربکسهای AT، اگرچه شاید به سرعت DCTها نباشند، اما در ترافیکهای سنگین شهری عملکرد بسیار نرمتر، دوام بالاتر و هزینه نگهداری کمتری دارند.
در بخش پلتفرم و تعلیق، نکته اقتصادی دیگری نهفته است. موفاسا بر روی پلتفرم K2 هیوندای-کیا ساخته شده است؛ پلتفرمی که با خودروهایی مانند کیا سلتوس و هیوندای کرتا مشترک است و با پلتفرم پیشرفتهتر N3 (مورد استفاده در توسان و اسپورتیج جهانی) تفاوت دارد. این تفاوت خود را در سیستم تعلیق عقب نشان میدهد. در حالی که توسان جهانی از تعلیق پیشرفته مولتیلینک (چنداتصاله) بهره میبرد، موفاسا (همانند اکثر رقبای چینی در این رده) در محور عقب از سیستم تعلیق اقتصادیتر «تیرچه پیچشی» (Torsion Beam) استفاده میکند. سیستم تعلیق جلو نیز از نوع رایج مکفرسون استرات است. این ترکیب، سواری قابل قبولی را ارائه میدهد، اما در زمینه هندلینگ و جذب ناهمواریها در ردیف عقب، به پختگی یک سیستم مولتیلینک نخواهد بود.
موفاسا در بازار ایران؛ رقیبی برای چینیها با نشان کرهای
ورود هیوندای موفاسا توسط هرمس خودرو، یک حرکت استراتژیک هوشمندانه در بازار کنونی ایران است. این خودرو دقیقاً شکاف بین خریدارانی را هدف گرفته که از یک سو به دلیل وفاداری به برند، کیفیت ساخت و اعتبار بلندمدت، تمایلی به خرید محصولات چینی ندارند و از سوی دیگر، توانایی پرداخت هزینههای گزاف واردات مدلهای جهانی و گرانقیمت هیوندای (مانند توسان ۲۰۲۴ سفارش اروپا) را نیز ندارند. موفاسا «نشان کرهای» را با «مهندسی اقتصادی بازار چین» ترکیب میکند.
رقبای مستقیم و استراتژی قیمتگذاری
موفاسا مستقیماً وارد شلوغترین بخش بازار ایران میشود. رقبای اصلی این خودرو عبارتند از: فونیکس تیگو ۷ پرو و پرو مکس، لاماری ایما (دانگ فنگ T5 Evo) و حتی کیا سلتوس.
موفقیت یا شکست این خودرو تقریباً به طور انحصاری به «قیمتگذاری» هرمس خودرو بستگی خواهد داشت. اگر این شرکت بتواند موفاسا را در محدودهای رقابتی با رقبای چینی سطح بالای مونتاژی قیمتگذاری کند (یعنی کمی گرانتر از آنها، اما نه به شکل چشمگیر)، شانس موفقیت بالایی خواهد داشت. خریداران زیادی حاضرند در ازای دریافت یک پیشرانه مطمئنتر تنفس طبیعی و اعتبار برند هیوندای (که تأثیر مستقیمی بر بازار دست دوم و حفظ ارزش خودرو دارد)، از گشتاور بیشتر موتورهای توربو چینی چشمپوشی کنند. اما اگر هرمس خودرو بخواهد موفاسا را با قیمتی نزدیک به مدلهای جهانی هیوندای عرضه کند، این خودرو در رقابت با امکانات رفاهی کاملتر و پیشرانههای قویتر چینیها، به احتمال زیاد شکست خواهد خورد.
نقاط قوت و چالشهای بالقوه
به طور خلاصه، موفاسا با نقاط قوت و چالشهای مشخصی وارد ایران میشود:
نقاط قوت:
۱. اعتبار برند: بزرگترین دارایی موفاسا، لوگوی هیوندای بر پیشانی آن است که تضمینی برای کیفیت مونتاژ و بازار دست دوم قویتر است.
۲. قوای محرکه مطمئن: ترکیب موتور ۲.۰ لیتری تنفس طبیعی و گیربکس ۶ سرعته AT، یک ترکیب «ضدگلوله» و ایدهآل برای شرایط بنزین و ترافیک ایران و کاهش هزینههای نگهداری است.
۳. طراحی متمایز: ظاهر خودرو کاملاً جدید، رادیکال و چشمگیر است.
۴. فضای کابین مناسب: فاصله محوری ۲۶۸۰ میلیمتری، فضای خوبی را برای خانوادهها فراهم میکند.
چالشهای بالقوه:
۱. عملکرد فنی: در برابر رقبای توربوشارژ، موفاسا خودرویی کندتر و کمهیجانتر احساس خواهد شد.
۲. پلتفرم اقتصادی: استفاده از تعلیق تورشن بیم در عقب، یک نقطه ضعف فنی در برابر خودروهایی است که از سیستم مولتیلینک استفاده میکنند.
۳. اصالت «بازار چین»: اگرچه برند کرهای است، اما این واقعیت که خودرو برای بازار چین توسعه یافته، ممکن است برای برخی خریداران حساس، یک نکته منفی تلقی شود.
۴. قیمتگذاری: همانطور که اشاره شد، قیمتگذاری نادرست میتواند تمام مزایای این خودرو را خنثی کند.
مشاهده هیوندای موفاسا با پلاک تست فنی، خبر از آغاز فصل جدیدی در واردات خودرو میدهد؛ فصلی که در آن، نسخههای اقتصادیتر برندهای معتبر جهانی که برای بازارهایی مانند چین توسعه یافتهاند، به عنوان رقیبی جدی برای چینیهای مونتاژی وارد میدان میشوند. موفاسا یک خودروی «منطقی» با اولویت دوام و اعتبار برند بر هیجان رانندگی است و باید دید هرمس خودرو چگونه این شیر (Mufasa) را برای رقابت در جنگل شلوغ کراساوور های بازار ایران قیمتگذاری خواهد کرد.