سیگنال‌های بازار و تغییر الگوی مصرف؛ چرا هیبریدی‌ها گران می‌شوند؟
در هفته‌های اخیر، بازار خودروی ایران شاهد تغییرات محسوسی در رفتار خریداران و نمودارهای قیمتی بوده است. تحلیل‌های کارشناسی و مشاهدات میدانی حاکی از آن است که ترکیبی از عوامل کلان اقتصادی و سیاست‌های صنعتی، زمینه را برای افزایش قیمت خودروهای هیبریدی (HEV) فراهم کرده است. اصلی‌ترین محرک این جریان، پیش‌بینی‌ها و گمانه‌زنی‌های جدی در خصوص افزایش نرخ بنزین در آینده نزدیک است. این موضوع به‌طور مستقیم بر روانشناسی بازار تأثیر گذاشته و تقاضا را به سمت خودروهایی با مصرف سوخت بهینه و وابستگی کمتر به جایگاه‌های سوخت سوق داده است.
از سوی دیگر، محدودیت‌های ارزی و چالش‌های ادامه‌دار در فرآیند واردات خودرو، کفه ترازوی عرضه و تقاضا را به نفع تقاضا سنگین کرده است. هزینه‌های سربار حمل‌ونقل بین‌المللی و تعرفه‌های گمرکی نیز مزید بر علت شده‌اند تا قیمت تمام‌شده برای واردکنندگان افزایش یابد. در این اتمسفر، خودروهای برند «گک» (GAC) به دلیل برخورداری از تکنولوژی پیشرفته هیبریدی، بیش از سایر رقبا در کانون توجه قرار گرفته‌اند. گزارش‌ها نشان می‌دهد که پس از اعلام قیمت‌های جدید شرکتی برای دو محصول استراتژیک این برند، یعنی سدان اسپرت «امپو» (Empow) و کراس‌اوور مدرن «امکو» (Emkoo)، بازار آزاد واکنش سریعی نشان داده و شیب قیمت‌ها صعودی شده است. برآورد فعالان بازار نشان می‌دهد که در صورت تداوم وضعیت فعلی، شاهد اختلاف قیمت ۱۰ تا ۲۰ درصدی این خودروها در بازار آزاد نسبت به قیمت‌های مصوب خواهیم بود؛ امری که ناشی از هجوم سرمایه‌های سرگردان به سمت کالاهای سرمایه‌ای با تکنولوژی روز است.
بررسی فنی دو بازیگر اصلی؛ گک امپو و امکو چه در چنته دارند؟
برای درک بهتر چرایی استقبال بازار، باید نگاهی عمیق به مشخصات فنی و مهندسی این دو خودرو داشته باشیم. برند GAC که سابقه همکاری‌های فنی گسترده‌ای با غول‌های ژاپنی نظیر تویوتا و هوندا دارد، در محصولات جدید خود از نسل نوین پیشرانه‌های هیبریدی استفاده کرده است که ترکیبی از پرفورمنس بالا و مصرف سوخت اقتصادی را ارائه می‌دهند.
گک امپو هیبریدی (Empow)؛ سدان اسپرت با مهندسی دقیق
گک امپو در کلاس سدان‌های اسپرت شهری قرار می‌گیرد و رقیبی جدی برای سدان‌های کره‌ای و ژاپنی بازار محسوب می‌شود. این خودرو از یک پیشرانه ۲.۰ لیتری تنفس طبیعی با چرخه اتکینسون بهره می‌برد که مختص سیستم‌های هیبریدی بهینه‌سازی شده است. ترکیب این موتور بنزینی با یک موتور الکتریکی قدرتمند، خروجی نهایی را به اعدادی قابل توجه می‌رساند. اگرچه در کاتالوگ‌های مختلف اعداد متفاوتی ذکر می‌شود، اما نسخه وارداتی به ایران معمولاً قدرتی ترکیبی در حدود ۲۳۸ اسب بخار و گشتاوری فراتر از ۳۰۰ نیوتن‌متر ارائه می‌دهد. شتاب صفر تا صد این خودرو در محدوده ۷ ثانیه قرار دارد که برای یک سدان هیبریدی عددی هیجان‌انگیز است. مصرف سوخت ترکیبی امپو نیز یکی از نقاط قوت اصلی آن است که در شرایط استاندارد حدود ۴.۵ تا ۵ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر ارزیابی می‌شود. سیستم تعلیق مولتی‌لینک در عقب و مک‌فرسون در جلو، هندلینگ مطلوبی را برای این سدان فست‌بک فراهم کرده است.
گک امکو هیبریدی (Emkoo)؛ کراس‌اووری با زبان طراحی آینده‌نگر
در سوی دیگر، گک امکو قرار دارد؛ کراس‌اووری که با زبان طراحی رادیکال و جلوپنجره V-Shape بدون قاب خود، نگاه‌ها را به خود خیره می‌کند. پلتفرم فنی امکو اشتراکات زیادی با امپو دارد و از همان سامانه هیبریدی نسل دوم GAC بهره می‌برد. با این حال، مدیریت انرژی و ضرایب دنده در این خودرو متناسب با وزن و ابعاد یک کراس‌اوور تنظیم شده است. فاصله محوری مناسب این خودرو، فضای کابین جاداری را برای سرنشینان فراهم کرده و آن را به گزینه‌ای مناسب برای خانواده‌ها تبدیل کرده است. مصرف سوخت این کراس‌اوور نیز با وجود ابعاد بزرگ‌تر، همچنان در بازه اقتصادی ۵ تا ۵.۵ لیتر در صد کیلومتر باقی مانده است که با توجه به باک سوخت حجیم، برد حرکتی بالایی (بیش از ۱۰۰۰ کیلومتر با یک باک پر) را نوید می‌دهد.
امکانات رفاهی، ایمنی و جایگاه رقابتی در بازار ایران
هر دو خودروی امپو و امکو از نظر سطح تجهیزات رفاهی و ایمنی در رده بالای بازار قرار می‌گیرند. استفاده از نمایشگرهای بزرگ یکپارچه، کلاسترهای دیجیتال، سیستم‌های صوتی باکیفیت و متریال نرم در کابین، حس لوکس بودن را به سرنشینان منتقل می‌کند. در بخش ایمنی، وجود سیستم‌های کمک‌راننده پیشرفته (ADAS) نظیر ترمز اضطراری خودکار، رادار بین خطوط، کروز کنترل تطبیقی و سیستم هشدار نقطه کور، استانداردهای ایمنی این خودروها را ارتقا داده است.
در بازار ایران، این دو محصول در بازه قیمتی رقابت می‌کنند که پیش‌تر در اختیار خودروهای دست‌دوم کره‌ای یا چینی‌های لوکس بنزینی بود. با این حال، برگ برنده گک، "تکنولوژی هیبریدی" است. با توجه به کیفیت پایین بنزین داخلی و استهلاک بالای موتورهای توربوشارژ تزریق مستقیم (GDI) معمولی، سیستم هیبریدی گک که فشار کمتری به موتور بنزینی وارد می‌کند و در ترافیک‌های شهری عمدتاً از موتور الکتریکی بهره می‌برد، استهلاک کمتری خواهد داشت. رقبا در این کلاس شامل محصولاتی نظیر لاماری ایما هیبریدی، فونیکس تیگو ۸ پرو e+ و برخی مدل‌های وارداتی تویوتا (در صورت عرضه گسترده) هستند. با این حال، طراحی اسپرت و جوان‌پسند امپو، آن را در کلاسی تقریباً بی‌رقیب قرار داده است.
جمع‌بندی و چشم‌انداز بازار؛ نقاط قوت و ضعف
با در نظر گرفتن جمیع جهات، افزایش تقاضا برای خودروهای هیبریدی گک منطقی به نظر می‌رسد. پیش‌بینی رشد ۲۰ تا ۳۰ درصدی تقاضا تا پایان سال، سیگنالی قوی برای سرمایه‌گذاران و مصرف‌کنندگان نهایی است.
نقاط قوت (Pros)
تکنولوژی هیبریدی پیشرفته و مصرف سوخت بسیار پایین (حدود ۵ لیتر).
شتاب و عملکرد فنی بالا به لطف گشتاور آنی موتور الکتریکی.
طراحی ظاهری مدرن و متمایز (به‌ویژه در مدل امکو).
سطح بالای امکانات ایمنی و رفاهی.
کیفیت ساخت بالاتر نسبت به بسیاری از رقبای هموطن چینی.
نقاط ضعف و چالش‌های احتمالی (Cons)
پیچیدگی فنی سیستم‌های هیبریدی و نیاز به تعمیرکاران متخصص و دوره‌دیده.
احتمال کمبود قطعات یدکی بدنه و فنی در کوتاه‌مدت به دلیل محدودیت واردات.
نگرانی‌های عمومی (هرچند رو به کاهش) در خصوص عمر مفید باتری‌ها و هزینه تعویض آن‌ها در درازمدت.
حساسیت به تصادفات جزئی که ممکن است سنسورهای دقیق و گران‌قیمت را درگیر کند.
در نهایت، اگر پیش‌بینی‌ها در خصوص گرانی بنزین محقق شود، گک امپو و امکو نه‌تنها خودروهایی برای حمل‌ونقل، بلکه گزینه‌هایی برای حفظ ارزش سرمایه خواهند بود. روند صعودی قیمت‌ها در بازار آزاد نشان می‌دهد که بازار هوشمندانه در حال پیش‌خرید کردن آینده‌ای است که در آن، "مصرف سوخت" حرف اول را می‌زند.
