ماشین بازی یا به بیان دقیق‌تر، تفریحات مرتبط با خودرو طی چند دهه اخیر به شکل باورنکردنی‌ای رونق گرفته و این نوع تفریح دیگر مختص به پیست‌های مسابقه یا ورزشکاران حرفه‌ای نیست. حال عده کثیری از افراد در سرتاسرجهان در سطوح مختلف اتومبیلرانی شرکت می‌کنند و خودروهای آفرود نیز که سابقاً تنها به مقاصد تجاری مورد استفاده قرار می‌گرفتند، حال به لطف پیشرفت تکنولوژی بسیار فراگیر شده‌اند و توسط افراد عادی برای مقاصد گردشگری و تفریحی خریداری می‌شوند.
با این حال همیشه هستند افرادی که اشتهای سیری‌ناپذیری برای خریداری برترین‌ها دارند و طبیعتاً برای این دسته از افراد، خودروهای دودیفرانسیل بزرگ و سنگین وزن جذابیت چندانی ندارد. از سوی دیگر خودروهای خارج از جاده‌ای مسابقه‌ای نیز بسیار گران قیمت و خاص هستند و معمولاً از دسترس خریداران معمولی خارجند. از این رو اخیراً دسته دیگری از وسایل نقلیه تفریحی در کلاس باگی‌های آفرود تک دیفرانسیل توسعه یافته‌اند که البته شاید قدمت آن‌ها به نسخه‌های باگی فولکس قورباغه‌ای بازگردد، اما در سال‌های اخیر مشهورترین نمونه این دست خودروها، آریل نومد Ariel Nomad یا محصولی آفرود از گروه خودروسازی آریل است که توانسته در سطح جهان، طرفدارانی را برای خود دست و پا کند.
جالب آنکه پای چنین خودروهایی به ایران نیز باز شده و در این مطلب از خودروبانک قصد داریم تا به معرفی یکی از معدود باگی‌های سریع موجود در کشور بپردازیم.
معرفی اجمالی
امروزه می‌توان با استفاده از یک ساختار مشترک موتور، وسایل نقلیه متفاوتی با قابلیت استفاده بر روی زمین تا هوا و دریا را تولید کرد. داستان خودروهای ATV (همه جا رو) که از نظر تعریف استاندارد ملی ایران به شماره 7558 در گروه L7e قرار می‌گیرند نیز یکی از این دست از وسایل نقلیه است. طبق این تعریف ATV ها موتورسیکلت‌های چهارچرخ سنگین هستند که وزن بدون بار آن‌ها کمتر از 400 کیلوگرم است. با این وجود امروزه مدل‌های جدید ATV دیگر در این دسته‌بندی قرار نمی‌گیرند، زیرا اغلب آن‌ها بیشتر از 400 کیلوگرم دارند و بنابراین قوانین راهنمایی و رانندگی در مورد آن‌ها نیز چندان روشن نیست.
Can Amدر هر صورت این دست از وسایل نقلیه را SxS (ساید‌بای‌ساید) یا UTV می‌خوانند که وزن بیشتری به نسبت ATV ها دارند و مجهز به رول کیج مخصوص هستند زیرا شرایط استفاده از آن‌ها به خصوص در مسیرهای ناهموار و خارج جاده‌ای استفاده از رول کیج را به امری ضروری برای آن‌ها مبدل کرده است.
در حال حاضر این دست از وسایل نقلیه UTV توسط شرکت کویر موتور در ایران به فروش می‌رسند و معمولاً برای مقاصد تفریحی و در محیط‌های آفرود مورد استفاده قرار می‌گیرند. در ادامه قصد داریم تا برایتان یک روز با Maverick X rs Turbo R را شرح دهیم. در ادامه با ما همراه باشید.
CAN-AM ماوریک چیست؟
شرکت BRP (Bombardier Recreational Products) شرکت بزرگ و فعال در تولید وسایل نقلیه خارج جاده‌ای با کاربرد در شرایط سخت است که در سال 1942 در کشور کانادا بنا نهاده شده است. این شرکت محصولات با نام تجاری کن-آم، ساید‌بای‌ساید و ATV تولید می‌کند که وسیله نقلیه مورد بحث امروز ما نیز جز دسته کن-آم ساید‌بای‌ساید به حساب می‌آید و نام مدل آن Maverick X rs Turbo R است. در حال حاضر این مدل به صورت 2 و 4 سرنشینه مسقف تولید می‌شود و مدل‌های سال 2021 آن نیز با نام X3 خوانده می‌شوند.
مدل مورد بحث از نوع 2 سرنشینه است که از نظر میزان قدرت و تجهیزات در بین دو مدل Turbo و Turbo RR قرار می‌گیرد.
مشخصات فنی CAN-AM
این مدل طبق کاتالوگ شرکت کویر موتور از موتور 3 سیلندر توربوشارژر شده 4 زمانه ساخت شرکت روتاکس اتریش با کد ACE نیرو می‌گیرد که مجهز به 12 سوپاپ و اینترکولر است. حجم این موتور 3 سیلندر تنها 900 سی‌سی است و حداکثر قدرت آن نیز برابر با 172 اسب بخار است. این نیرو توسط جعبه دنده CVT به صورت‌های مختلفی به 2 یا هر 4 چرخ ماوریک انتقال پیدا می‌کند. با استفاده از قفل دیفرانسیل می‌توان این وسیله نقلیه را در حالت‌های 2 چرخ متحرک، 4 چرخ متحرک، 3 چرخ متحرک فعال و 4 چرخ متحرک تریل استفاده کرد. جعبه دنده CVT نیز حالت‌های متفاوتی از جمله L/H/N/R/P دارد. فرمان ماوریک از نوع برقی است و ترمزها در هر چهارچرخ از نوع دیسکی به ابعاد 262 و 248 میلی متر هستند.
Can Am لاستیک‌های استفاده شده در جلو و عقب ساخت شرکت Maxxis با نام Bighorn 2.0 هستند که ابعاد آن‌ها برابر با 30x10x14 اینچ هستند. چرخ‌ها نیز از آلومینیوم ریخته‌گری ساخته شده‌اند و از نوع 14 اینچی هستند.
طول، عرض، ارتفاع و فاصله بین محوری ماوریک به ترتیب برابر با 337.8، 182.9، 170.4، 259.1 سانتی متر است و وزن خشک آن نیز برابر با 720 کیلوگرم است. همچنین ظرفیت باک آن نیز برابر با 40 لیتر است.
سیستم تعلیق جلو ماوریک از نوع دوبل جناغی شکل همراه با میله تعادل است که مجهز به سیستم فنربندی ساخت شرکت فاکس شده است. این تعلیق با دامنه حرکت برابر با 60 سانتی‌متر امکان پرش و فرود مناسبی را برای ماوریک فراهم می‌کند. در بخش تعلیق عقب نیز شاهد کار شدن بازوهای پیرو با اتصال چهارگانه به شاسی ماوریک هستیم که فنربندی فاکس با دامنه حرکت معادل 61 سانتی‌متر را دارد. این سیستم تعلیق قابلیت شخصی‌سازی و تنظیم نیز دارد. همچنین ماوریک برای نیرو رسانی به سیستم‌های برقی مورد نیاز خود از باتری 650W بهره می‌برد.
Can Am در داخل کابین ماوریک استفاده گسترده از پلاستیک خشک با رنگ سیاه چندان به مذاق مخاطب خوش نمی‌آید اما در هر صورت با توجه به کاربرد ماوریک در مسیرهای سخت و خشن، می‌توان استفاده از رنگ تیره را کاربردی دانست. در هر صورت در داخل کابین شاهد استفاده از تمام وسایل مورد نیاز از جمله صفحه نمایش نیمه دیجیتال، اهرم دنده، فرمان، دکمه‌های مربوط به تنظیم چراغ جلو و عقب، کلید استارت/استاپ و ... هستیم. صندلی‌ها نیز در چهار جهت قابل تنظیم هستند و کمربند نیز از نوع اتصال 4 نقطه‌ای است.
تجربه سواری با یک آفرودر فوق سبک
کن-آم ماوریک بهترین عملکرد خود را در کویر و تپه‌های شنی نشان می‌دهد و در رتبه بعدی می‌توان برای استفاده جنگلی و تپه‌های کوچک خارج از شهر بر روی آن حساب باز کرد. به علت گشتاور بالا و واکنش سریع پدال گاز و تقسیم وزن به راحتی محور جلو از زمین جدا می‌شود و به اصطلاح حالت ویلی پیدا می‌کند، در واقع این مدل آنچنان سریع است که شاید از نظر شتاب اولیه (صفر تا شصت) هیچ خودرو دیگری در ایران یارای رقابت با آن را ندارد و می‌تواند پشت هر حریفی را به خاک بمالد.
در نتیجه نمی‌توان انتظار استفاده از ماوریک در خیابان‌های عادی را داشت و همانطورکه در ابتدای مطلب گفته شد به دلیل عدم صدور پلاک، استفاده شهری از ماوریک نیز غیرمجاز است و به پارکینگ پلیس راهنمایی و رانندگی هدایت خواهید شد.
ماوریک به مدد جعبه دنده CVT امکان انتقال دائم قدرت را به چرخ‌ها فراهم می‌کند و در نتیجه چسبندگی و پایداری مناسبی دارد. اما ذکر این نکته نیز ضروری است که امکان پاره شدن تسمه جعبه دنده در صورت فشار بیش از حد وجود دارد.
Can Am اما فارغ از این مساله، رانندگی با ماوریک به شکل چشمگیری هیجان‌انگیز و جذاب است، تقریباً هیچ چاله و دست‌انداز و سرعت‌گیری جلودار این باگی قدرتمند نیست و در استفاده آفرود نیز بازی زیاد سیستم فنربندی در وزن سبک و قدرت پیشرانه می‌تواند برای عبور از هر نوع مانعی کارساز باشد، البته که ماوریک یک خودرو دو دیفرانسیل نیست و در صورت از دست رفتن چسبندگی چرخ‌های عقب (که به ندرت اتفاق می‌افتد) گذر از موانع بسیار سخت خواهد شد. در واقع رمز موفقیت چنین خودروهایی برای استفاده خارج از جاده، راندن پر سرعت است که می‌تواند هیجان انگیز و در عین حال خطرناک باشد.
شاسی یک تکه کن-آم نیز یکی از دیگر نقاط ضعف آن به حساب می‌آید و در صورت تاب برداشتن و یا ضربه نیاز به تعویض کامل آن خواهد بود که هزینه بالایی بر روی دست مالک آن می‌گذارد.
گرچه کن-آم قابلیت تیونینگ بالایی دارد و می‌توان از قطعات افتر مارکت بسیاری برای تقویت بخش‌های مختلف آن بهره برد. حداکثر سرعت کن-آم ماوریک نیز به 130 کیلومتر بر ساعت می‌رسد.
در حال حاضر خدمات و شرایط فروش و تامین قطعات کن-آم وضعیت جالبی ندارد و قیمت بسیار بالای آن باعث شده تا تبدیل به یک کالای فوق لوکس برای ثروتمندان باشد.
Can Am با این وجود کن-آم را می‌توان برای مقاصد گردشگری در کویرهای مرکزی ایران توصیف کرد که به علت ساختار مهندسی و استاندارد آن می‌تواند تبدیل به بهترین گزینه برای لذت بردن از کویرهای عظیم ایران باشد.
بهایی سنگین برای تفریح
در حال حاضر مدل 2021 این اسباب‌بازی هیجان‌انگیر، با برچسب قیمت در مدل پایه برابر با 22 هزار دلار در مدل 2 نفره و مدل 4 نفره قیمت برابر با 25 هزار دلار به فروش می‌رسد که مشخصاً کلوپ‌های کن-آم در خارج از کشور به علت خرید در تعداد بالا هزینه کمتری نیز پرداخت می‌کنند و شاید اجاره کردن ساعتی چنین خودرویی، تنها راهکار مناسب برای استفاده و لذت بردن از کن-آم ماوریک برای همگان باشد.
اما از آنجا که چنین امکانی به شکل گسترده و فراگیر در ایران وجود ندارد، شاید علاقمند باشید که بدانید قیمت چنین خودرو جذابی در کشورمان چقدر است؟ البته با توجه به تعداد اندک واردات این مدل، اعلام قیمت قطعی سخت به نظر می‌رسد اما در زمان نگارش این مطلب (مرداد 99) قیمتی در حدود 750 میلیون تومان توسط مالکین برای کن-ام ماوریک اعلام می‌شود که البته بهایی گزاف برای لذت بردن از سواری خاص این خودرو همه جا رو است.
در انتها جا دارد از آقای ماکان معصومی مالک این کن-ام جذاب برای همکاری در تهیه این گزارش کمال تشکر را داشته باشیم.
