چندی پیش معاون وزیر صنعت معدن و تجارت در حاشیه مراسم رونمایی پیکاپ کارون خبر بازگشت خودرو تندر 90 يا همان Logan به خطوط تولید از سال آینده با قوای محرکه جدید داخلی یا خارجی را اعلام کردند و گفتند:" روس‌ها گزینه‌های خوبی برای قوای محرکه ال۹۰ معرفی کردند که بررسی شده و در کنار آن گزینه‌های داخلی نیز مطرح است."
برای اینکه بدانیم منظور ایشان از گزینه‌های خوب برای قوای‌محرکه تندر 90 چه می‌باشند بايد گفت تا قبل از شروع تحريم‌هاي کشورهاي غربي اوتوواز بر روي خودروهاي سدان و تجاري سبک ساخت خودش علاوه بر يک قواي محرکه ساخت اتحاد رنو-نيسان يعني قوای محرکه 1.6 ليتري تفس طبيعي H4M، سه قواي محرکه نسبتاً جديد ساخت خودش را نصب مي‌کرد و علاوه بر آنها يک قواي محرکه 1.7 ليتري تنفس طبيعي با حداکثر قدرت 83 اسب‌بخار با کد مشخصه VAZ-2123 هم توليد مي‌کرد که به دليل فن‌آوري ساخت قديمي در اين مقاله بررسي نمي‌شود. اين قواي محرکه قديمي 1.7 ليتري بر روي دو خودرو لادا نيوا لجند و لادا نيوا تراول نصب مي‌شد.
لادا نيوا لجند و لادا نيوا و اما قواهای محرکه نسبتاً جديد موضوع اين مقاله. اولين و جديدترين قوای محرکه شرکت "اوتوواز" 8 سوپاپه به حجم 1.6 ليتر و تنفس طبيعي است که با کد مشخصه VAZ-11182 شناخته مي‌شود. قوای محرکه دوم 16 سوپاپه، به حجم 1.6 ليتر و تنفس طبيعي است و کد مشخصه آن هم VAZ-21129 است و قوای محرکه سوم هم 16 سوپاپه، به حجم 1.8 ليتر و تنفس طبيعي است و کد مشخصه آن هم VAZ-21179 است. ولي در حال حاضر دو قوای محرکه آخري به دليل درصد پائين بوميسازي قوای محرکه يا جعبه‌دنده مربوط به آنها و درنتیجه وابستگي به شرکت‌هاي غربي توليد نمي‌شوند. در مورد قوای محرکه 1.8 ليتري قبلاً در همين سايت و هنگام معرفي خودروي لادا ايکس ري کراس مطالبي ارائه‌شده است که علاقه‌مندان مي‌توانند از طريق آدرس زير اطلاعات مرتبط با اين قوای محرکه 1.8 ليتري را مشاهده نمايند.
قوای محرکه 1.6 ليتري 8 و 16 سوپاپه تاريخچه دو قوای محرکه 1.6 ليتري 8 و 16 سوپاپه:
اجازه بدهيد در ابتدا کمي به تاريخچه دو قوای محرکه 1.6 ليتري بپردازيم. اصل و ریشه هر دو قوای محرکه 8 و 16 سوپاپه 1.6 لیتری به قوای محرکه 1.3 لیتری لادا سامارا با کد VAZ-2108 در سال 1984 برمی‌گردد. در سال 1984 و در نمایشگاه "اوتوپروم-84" این قوای محرکه معرفی شد، در آن زمان این قوای محرکه کاربراتوری بود و با همکاری پورشه آلمان تولیدشده بود. اين قوای محرکه 1.3 ليتري در آن زمان حداکثر 68 اسب‌بخار توليد مي‌کرد و در همان زمان هم به خاطر 8 سوپاپه و کاربراتوری بودن دارای فن‌آوری جدید و برتری نبود. البته در حال حاضر از آن قوای محرکه فقط بلوک چدنی سیلندرها باقی‌مانده و تقریباً همه قطعات با نمونه‌های مدرن‌تر جایگزین شده‌اند.
لادا سامارا فقط 3 سال پس از معرفي قوای محرکه 1.3 ليتري يعني در سال 1987، اوتوواز قوای محرک 1.5 ليتري با کد VAZ-21083 را بر اساس قوای محرکه VAZ-2108 توليد نمود. در قوای محرکه VAZ-21083 قطر پيستون از 76 ميلي‌متر به 82 ميلي‌متر افزايش يافت و از همان زمان تاکنون اين عدد همچون ساختار بلوک چدني سيلندرها دست‌نخورده باقی‌مانده است.
در سال 1994 نمونه بهبودیافته قوای محرکه VAZ-21083 با کد VAZ-2111 به بازار عرضه شد که بجاي کاربراتور از انژکتور در آن استفاده‌شده بود ولي کماکان 8 سوپاپه بود. اين قوای محرکه منطبق با استانداردهاي آلايندگي محیط‌زیست Euro-2 بود. سه سال بعد يعني در سال 1997 به‌موازات عرضه قوای محرکه 8 سوپاپه، نمونه 16 سوپاپه با کد VAZ-2112 نيز عرضه شد.
در سال 2004 از طريق افزايش کورس پيستون قوای محرکه VAZ-2111 به ميزان 75.6 ميلي‌متر دو قوای محرکه 8 و 16 سوپاپه با ساختار مشابه به حجم دقيق 1596 سانتي‌مترمکعب با کدهاي VAZ-2114و VAZ-1183 عرضه شدند و از آن زمان تاکنون اين حجم قوای محرکه حتي يک سانتي‌مترمکعب هم تغيير داده نشده است. در آخرين سال توليد اين قوای محرکه يعني در سال 2011 دريچه گاز سيمي با دريچه گاز برقي جايگزين شد.
بر روي دو قوای محرک مشابه VAZ-2114 و VAZ-1183 در سال 2011 شاتون‌ها و پيستون‌هاي سبک‌تر ساخت هولدينگ آمريکايي Federal Mogul نصب شدند و به اين وسيله دو قوای محرکه با ساختار مشابه VAZ-2116 و VAZ-1186 ساخته شدند. البته در حال حاضر شاتون‌ها و پيستون‌ها بوميسازي شده و در شرکت "موتوردتال" کشور روسيه توليد مي‌شوند.
اوتوواز در راستاي انطباق قوای محرکه خودروهايش با استانداردهاي آلايندگي محیط‌زیست، در سال 2016 تغييراتي بر روي قوای محرکه 8 سوپاپه VAZ-1186 انجام داد و قوای محرکه 8 سوپاپه VAZ-1189 منطبق با استانداردهاي آلايندگي محیط‌زیستEuro-5 را معرفي نمود.
و بالاخره در سال 2021 قوای محرکه 8 سوپاپه VAZ-11182معرفي شد که حاصل 28 بهبود و تغيير قطعات در قوای محرکه VAZ-1189 است و بدين گونه اين قوای محرکه 8 سوپاپه 1.6 ليتري اوتوواز چرخه تکاملش را از سال 1984 تا به امروز طي کرد.
در اين قوای محرکه بالاخره براي رفع مشکل نشتي بخارات روغن درپوش محفظه بالايي سوپاپ‌ها بجاي 2 عدد پيچ با 6 عدد پيچ به سرسيلندر متصل مي‌شود و لوله پلاستيکي سیاه‌رنگ مخصوص انتقال بخارات روغن کارتل به محفظه ميل‌سوپاپ‌ها نيز بجاي سمت راست به سمت چپ محفظه ميل‌سوپاپ‌ها وصل مي‌شود و ارتفاع درپوش نيز بيشتر شده است و نماي قسمت بالاي اين قوای محرکه که از سال 1984 تا سال 2021 دست‌نخورده بود نيز دچار تغييرات عمده شد.
تغيير ديگر تعويض شمع‌ها تغيير ديگر تعويض شمع‌ها از نمونه با قطر 14 ميلي‌متر به نمونه با قطر 12 ميلي‌متر است که هرچند در جهت بهبود کارايي قوای محرکه است ولي به دليل قيمت نسبتاً بالاي شمع‌هاي 12 ميلي‌متري نسبت به شمع‌هاي 14 ميلي‌متري، هزينه سرويس و نگهداري اين قوای محرکه بيشتر شده است. گروه پيستون‌ها و شاتون‌ها هم تغييراتي داشته و علاوه بر تغيير هندسه بالاي پيستون‌ها، نواحي جانبي پيستون‌ها نيز با ماده کم کننده اصطکاک جديد سیاه‌رنگی پوشانده شده‌اند تا هم پيستون‌ها با اصطکاک کمتري حرکت کنند و هم اينکه هنگام روشن نمودن قوای محرکه در دماهاي پائين از گيرکردن پيستون در سيلندر جلوگيري شود.
از سال 2018 با اعمال تغییرات در قسمت بالایی پیستون‌ها دیگر هنگام خراب شدن تسمه‌تایم پیستون‌ها با سوپاپ‌ها برخوردی نخواهند داشت و سوپاپ‌ها کج نخواهند شد. علاوه بر اين در پيستون‌هاي جديد تعداد رينگ پيستون‌ها از دو عدد به سه عدد افزایش‌یافته و درنتيجه هدر رفتن روغن و روغن‌سوزی اين قوای محرکه نسبت به نمونه قديمي تقريباً نصف شده است.
تغییرات در قسمت بالایی پیستون‌ها اوتوواز با توجه به تجربه استفاده از قوای محرکه ساخت اتحاد رنو-نيسان يعني قوای محرکه 1.6 ليتري تنفس طبيعي H4M و استفاده از انگشتی‌های سوپاپ کاملاً فلزی در قوای محرکه H4M، در قوای محرکه 1.6 ليتري 8 سوپاپه خودش از انگشتی‌های سوپاپ کاملاً فلزی استفاده نموده که پس از طی هر 90 هزار کیلومتر باید آنها را تنظیم نمود که این یک نکته منفی در مقایسه با قوای محرکه مجهز به انگشتی‌های سوپاپ هیدرولیکی است. البته این موضوع علاوه بر قوای محرکه H4M اتحاد رنو-نيسان در ساير قوای محرکه ازجمله قوای محرکه 1.6 لیتری سری گاما کیا-هیوندای هم مشاهده می‌شود و اتفاقاً مالکین کیا ریو و هیوندای سولاریس يا همان اکسنت باید پس از طی مسافت کمتری انگشتی‌های سوپاپ قوای محرک خودرویشان را تنظیم کنند و درنتیجه زودتر باید به تعمیرگاه بروند. میل‌سوپاپ و خود سوپاپ‌ها هم تغییر داده‌شده‌اند و سبک‌تر شده‌اند و سرسيلندر کلاً تغيير داده‌شده است.
قوای محرکه 1.6 ليتري 8 سوپاپه VAZ-11182:
این قوای محرکه برای اولین مرتبه در سال 2021 بر روی نسل جديد خودروی لادا لارگوس یا همان Logan MCV نصب شد و به‌نوعي جديدترين قوای محرکه ساخت اوتوواز است. همان‌گونه که در بالا گفته شد حجم آن 1596 سانتی‌مترمکعب، قطر پیستون 82 میلی‌متر، میزان جابجای پیستون آن 75.6 میلی‌متر، نسبت تراکم 10.5 به یک، حداکثر قدرت 90 اسب‌بخار و حداکثر گشتاور آن نیز 143 نیوتن‌برمتر است، البته هرچند حداکثر قدرت و حداکثر گشتاور ذکرشده با بنزين داراي اکتان 95 بدست مي‌آيد ولي حداکثر قدرت اين قوای محرکه در جهت جلوگيري از افزايش ماليات متعلق به قوای محرکه با حداکثر قدرت بيش از 90 اسب‌بخار محدودشده است و اگر اين محدوديت برداشته شود، آنگاه مسلماً حداکثر قدرت اين قوای محرکه هم بيشتر از 90 اسب‌بخار خواهد بود.
خودرو لادا لارگوس در حال حاضر تنها خودرو لادا گرانتا کلاسيک مجهز به این قوای محرکه به بازار عرضه مي‌شود و خودروهاي وستا، ايکس ري و لارگوس به بازار عرضه نمي‌شوند. حتي همين قوای محرکه در لادا گرانتا کلاسيک هم فعلاً فاقد کمپرسور تهویه مطبوع است زیرا تأمین‌کننده کمپرسور تهویه مطبوع براي اين قوای محرکه یک شرکت کره‌ای بود که به دلیل تحریم شرکت‌های روسی دیگر کمپرسور تهویه مطبوع به شرکت اوتوواز ارائه نمی‌شود.
لادا گرانتا این قوای محرکه ويژگي‌هاي خاص خودش را دارد ازجمله اینکه:
برای روشن شدن قوای محرکه باید حتماً پدال کلاچ فشرده‌شده باشد و برای همین منظور فشنگی کلاچ بر روی این خودرو نصب‌شده است که اغلب مالکان براي از بين بردن الزام فشردن پدال کلاچ حين روشن شدن قوای محرکه، فيش فشنگي آن را قطع مي‌کنند.
محرک میل‌سوپاپ‌ها از نوع زنجیری نیست و تسمه‌ای است و اين تسمه‌تایم را مطابق دستورالعمل‌ها بايد پس از طي نمودن 160 هزار کیلومتر تعويض نمود ولی مطابق تجربه می‌توان این تسمه‌تایم را بعد از طی هر 120 هزار کیلومتر نيز تعویض نمود.
به دلیل اینکه این قوای محرکه 8 سوپاپه است گشتاور تولیدی آن در دورهای پائین هم در دسترس است و درنتیجه در 2500 دوربردقیقه گشتاور اين قوای محرکه 138 نیوتن‌برمتر است و از 1000 دوربردقیقه 80 درصد از کل گشتاور قوای محرکه یعنی 115 نیوتن‌برمتر در دسترس است و از این لحاظ برای شروع حرکت نیازی به افزایش شدید دور قوای محرکه نیست و اين قوای محرکه رفتاری شبیه قوای محرکه دیزل دارد. جالب اینجاست که تا 3500 دوربردقیقه گشتاور قوای محرکه 8 سوپاپه از گشتاور قوای محرکه 16 سوپاپه بیشتر است بنابراين قوای محرک 8 سوپاپه بیشتر مناسب ترافیک درون‌شهری و رانندگان تاکسی درون‌شهری است ولی برای جاده و جایی که بيشتر حداکثر قدرت نیاز است مناسب نیست. البته که حداکثر قدرت بالا فقط در کسب حداکثر سرعت خودرو نقش دارد و نقشی در شتاب‌گیری ندارد و آنچه در شتاب‌گیری و سبقت‌ها نقش مهمی دارد "گشتاور" است.
گشتاور مصرف سوخت این قوای محرکه در خودروی لادا لارگوس یا همان Logan MCV با وزن 1255 کيلوگرم در شهر 9.8، در جاده 6.2 و به‌طور متوسط 7.5 لیتر به ازاء طی نمودن هر 100 کیلومتر است و براي مقايسه مصرف سوخت همين خودروی لادا لارگوس با قوای محرکه 1.6 ليتري 16 سوپاپه در شهر 10.2، در جاده 6.3 و به‌طور متوسط 7.8 لیتر به ازاء طی نمودن هر 100 کیلومتر است.
میل‌لنگ این قوای محرکه کاملاً ازلحاظ وزنی بالانس است و همچون قوای محرکه خودروسازان معروف بجاي 8 وزنه تعادل تنها 4 وزنه تعادل دارد و درنتيجه ميل‌لنگ سبک‌تر شده و مقاومت آن در برابر چرخش نيز کمتر شده است. بااین‌حال این قوای محرکه صدای نسبتاً زیادی تولید می‌کند، مصرف آن نسبتاً بالا است و لرزش زیادی هم دارد که این موارد با توجه به 8 سوپاپه بودن آن طبیعی و قابل پیش‌بینی است.
این قوای محرکه بعد از طی هر 180 هزار کیلومتر نیاز به تعمیر اساسی دارد ولی بعضاً دیده‌شده این قوای محرکه حتی بعد از طی 300 هزار کیلومتر نیز به تعمیر اساسی نیازي ندارد. منظور از تعمیر اساسی نيز باز شدن سرسيلندر، ميل‌لنگ و بلوک سيلندرها به دليل خرابي قطعات اصلي همچون پيستون‌ها، ياتاقان‌هاي ميل‌لنگ و سرسيلندر يا خرابي واشر سرسيلندر است.
این قوای محرکه دارای قابلیت اطمینان بسیار بالایی است و مالکین بیشتر به دلیل خرابی قطعات و تجهیزات جانبی قوای محرکه همچون ترموستات، پمپ آب، شیلنگ‌های آب، سامانه برقی و حسگرها نیاز به مراجعه به تعمیرگاه دارند.
تا قبل از شروع تحريم‌ها این قوای محرکه بر روی خودروهای لادا گرانتا، لارگوس و وستا و همچنین Datsun on-DO و Datsun mi-DO بازار روسيه نیز نصب‌شده است و در حال حاضر و در دوران تحریم یا به قول روس‌ها "ضد بحران" تنها خودرو لادا گرانتا کلاسيک با این قوای محرکه به بازار عرضه می‌شود و گويا نيوا تراول در ماه آينده و وستا در مارس 2023 مجدداً به خط توليد باز خواهد گشت و موعدي براي توليد مجدد ايکس ري و لارگوس اعلام‌نشده است.
قوای محرکه 1.6 ليتري 16 سوپاپه VAZ-21129:
قوای محرکه دیگر با کد مشخصه 21129VAZ- با فنّاوری 16 سوپاپ هم هست که در حال حاضر تولید نمي‌شود زيرا تمامی قطعات آن يا تمامي قطعات جعبه‌دنده آن ساخت روسیه نیستند. اين قوای محرکه 16 سوپاپه از سال 2015 بر روی خودروهای وستا و ایکس ری شرکت لادا نصب می‌شود.
لادا وستا همان‌گونه که قبلاً ذکر شد حجم این قوای محرکه همانند قوای محرکه قبلی 1596 سانتی‌مترمکعب، قطر پیستون 82 میلی‌متر، میزان جابجای پيستون آن 75.6 میلی‌متر و نسبت تراکم 10.5 به یک است و به لطف 16 سوپاپه بودن حداکثر قدرت آن 106 اسب‌بخار و حداکثر گشتاور آن نیز 148 نیوتن‌برمتر است.
فنّاوری این قوای محرکه کمی جدیدتر از قوای محرکه قبلی است و به‌جای 8 سوپاپ حداقل 16 سوپاپ دارد ولی کماکان فاقد سامانه تغییر پیوسته زمان‌بندی باز و بسته شدن سوپاپ‌های ورودی یا همان VVT است. این قوای محرکه ازنظر استانداردهاي آلايندگي محیط‌زیست می‌تواند الزامات سطح EURO-5 را برآورده نماید و حداقل اکتان لازم برای آن نیز 92 است.
شاتون‌ها و پیستون‌های این قوای محرکه ساخت شرکت Federal Mogul، ریل و انژکتورهای پاشش سوخت ساخت Siemens Deka و عمده حسگرها نیز ساخت Bosch آلمان هستند.
قوای محرکه 1.6 ليتري 16 سوپاپه VAZ-21129 این قوای محرکه ويژگي‌هاي خاص خودش را دارد ازجمله اینکه:
محرک میل‌سوپاپ‌ها از نوع زنجیری نیست و تسمه‌ای است و اين تسمه‌تایم را مطابق دستورالعمل‌ها بايد پس از طي نمودن 90 هزار کیلومتر تعويض نمود ولی مطابق تجربه می‌توان این تسمه‌تایم را بعد از طی هر 120 هزار کیلومتر نيز تعویض نمود و مشکل خاصي رخ نمي‌دهد. از سال 2018 با اعمال تغییرات در قسمت بالایی پیستون‌ها دیگر هنگام خرابي تسمه‌تایم پیستون‌ها با سوپاپ‌ها برخوردی نخواهند داشت و سوپاپ‌ها کج نخواهند شد.
برخلاف قوای محرکه 8 سوپاپه، قوای محرکه 16 سوپاپه مجهز به انگشتی‌های سوپاپ هیدرولیکی است و از این لحاظ نیاز به تنظیم و بازبینی ندارد.
این قوای محرکه 16 سوپاپه بعد از طی هر 200 هزار کیلومتر نیاز به تعمیر اساسی دارد ولی بعضاً دیده‌شده این قوای محرکه حتی بعد از طی 400 هزار کیلومتر نیز به تعمیر اساسی نیاز نداشته است.
این قوای محرکه 16 سوپاپه دارای قابلیت اطمینان بسیار بالایی است و مالکین آن تنها به دلیل خرابی قطعات و تجهیزات جانبی قوای محرکه همچون سامانه برقی، حسگرها و ترموستات نیاز به مراجعه به تعمیرگاه دارند. عمده خرابی این قوای محرکه عبارت است از بالا رفتن دمای آب خنک‌کننده به دلیل خراب شدن ترموستات یا خراب شدن و سوختن کویل‌های ولتاژ بالا تولید جرقه و احتراق.
بعضی از مالکین به دلیل نشتی روغن در اطراف سرسیلندر و شمع‌ها به تعمیرگاه مراجعه نموده‌اند که دلیل مشاهده این ایراد هم کیفیت پائین ساخت و مونتاژ واشرها و چسب‌های آب‌بندی سرسیلندر یا خرابی و گيرکردن سوپاپ کاهش فشار کارتل روغن در سرمای شدید روسیه و درنتیجه وارد شدن فشار بیش‌ازحد به واشرهای آب‌بندی است. همچنین نشتی مایع خنک‌کننده نیز بعضاً گزارش داده‌شده است.
مصرف سوخت این قوای محرکه در خودروی لادا وستا به وزن 1230 کيلوگرم در شهر 9.3، در جاده 5.5 و به‌طور متوسط 6.9 لیتر به ازای طی نمودن هر 100 کیلومتر است.
واحد کنترل یا همان ECU هر دو قوای محرکه 8 و 16 سوپاپه 1.6 ليتري روسی و ساخت شرکت "ایتلما" است و طبیعی است به دلیل تحریم‌ها دیگر خبری از واحد کنترل یا همان ECU ساخت شرکت Bosch آلمان نیست. واحد کنترل قوای محرک 8 سوپاپه دارای کد مشخصه M84M است و کد مشخصه واحد کنترل قوای محرک 16 سوپاپه هم M86 است.
نتیجه‌گیری:
آنچه مسلم است ميل و تلاش اوتوواز براي ارتقاء محصولاتش است و همان‌گونه که مشاهده شد 28 تغيير براي بهبود کارايي قواي محرکه VAZ-11189 انجام داده و اين هم به خاطر بازار رقابتي و باز روسيه در چندين سال قبل است و از اين بابت تولیدکنندگان خودرو داخل کشور به‌هیچ‌وجه قابل‌مقایسه با اوتوواز نيستند و اي‌کاش تولیدکنندگان خودرو داخل کشور حداقل با تغيير ساختار بالايي پيستون‌هاي قواي محرکه خودروهاي داخلي از آسيب ديدن سوپاپ‌ها هنگام خرابي تسمه‌تايم جلوگيري کنند.
پس از تحريم روسيه توسط شرکت‌هاي خودرويي اروپايي، ژاپني و کره‌اي و خروج آنها از بازار روسيه مسلماً مردم روسيه چاره‌اي ندارند به‌جز خريد خودروهاي نو شرکت اوتوواز و چند شرکت چيني و خودروهاي نو اروپايي، ژاپني و کره‌اي که به‌طور غیررسمی و از طريق کشور سوم وارد روسيه مي‌شوند. البته خودروهاي وارداتي دست‌دوم اروپايي، ژاپني و کره‌اي کماکان در دسترس خريداران روسي هستند. درنتيجه خريداران روسي خودروهاي نو و اقتصادي و ارزان‌قیمت‌تر عمدتاً به سمت محصولات شرکت اوتوواز هجوم خواهند آورد و بعيد است در اين شرايط تحريم و کمبود قطعات خودرو که منجر به قطع توليد تمامي محصولات خانواده‌هاي وستا و لارگوس و ايکس ري و نيوا تراول و نيوا لجند شده شرکت اوتوواز حتي بتواند نياز بازار روسيه را تأمين کند چه برسد به اينکه بخواهد قوای محرکه يا حتي خودرو به ايران صادر کند.
علی‌رغم قابلیت اطمینان بالا و راحتي سرويس و تعمير این دو قوای محرکه، فنّاوری ساخت آنها قدیمی است و حتی قوای محرکه 16 سوپاپه نيز فاقد سامانه تغییر پیوسته زمان‌بندی باز و بسته شدن سوپاپ‌های ورودی یا همان VVT است و تنها 106 اسب‌بخار تولید می‌کند. این در حالی است که قوای محرکه EC5 یا همان TU5+ به سامانه تغییر پیوسته زمان‌بندی باز و بسته شدن سوپاپ‌های ورودی یا همان VVT مجهز است و 114 اسب‌بخار تولید می‌کند و از آن‌هم بهتر قوای محرکه خودروسازان معتبر اروپايي، ژاپني و کره‌اي است که به لطف استفاده از سامانه تغییر پیوسته زمان‌بندی باز و بسته شدن سوپاپ‌های ورودی و خروجی یا همان DVVT می‌توانند بین 120 تا 126 اسب‌بخار تولید کنند. البته در دهه 90 میلادی هوندا قوای محرکه 1.6 لیتری با کد B16 را به بازار عرضه کرد که بدون استفاده از سامانه پرخوران یا توربو می‌توانست 160 اسب‌بخار و 153 نیوتن‌برمتر تولید کند و حتي نمونه‌اي از اين قوای محرکه که بر روي هوندا Civic Type R نصب‌شده بود مي‌توانست 185 اسب‌بخار و 160 نيوتن‌برمتر گشتاور توليد کند که بنزين استاندارد و اکتان بالا هم دراین‌بین نقش مهمي دارد.
هوندا قوای محرکه 1.6 لیتری گفته می‌شود جعبه‌دنده دستي 5F18 خودرو شاهین بر اساس جعبه‌دنده دستی JHQ رنو ساخته‌شده است و از سویی دیگر گویا مقررشده از قوای محرکه 1.6 لیتری EC5 یا همان TU5+ ایرانیزه شده در خودرو شاهین استفاده شود. بنابراین اگر قرار است تندر 90 مجدداً به خط تولید بازگردد، بهترین گزینه برای آن و حتي براي ساير خودروهاي توليد داخل نصب قوای محرکه 1.6 لیتری EC5 یا همان TU5+ ایرانیزه شده توسط سایپا و ایران‌خودرو به همراه جعبه‌دنده دستی 5F18 ساخت مگا موتور است. حتي اگر روس‌ها در ايران سرمايه‌گذاري کنند و از طريق رفع مشکلات تأمین قطعات وارداتي بتوانند توليد قوای محرکه و جعبه‌دنده را افزايش چشمگيري دهند، آنگاه مي‌توان پس از رفع نياز خريداران ايراني قوای محرکه 1.6 لیتری EC5 یا همان TU5+ ایرانیزه شده به همراه جعبه‌دنده دستی 5F18 ساخت مگا موتور را به روسيه هم صادر نمود.
