وانت نیسان، وانت زامیاد یا نیسان زامیاد یکی از پیکاپ‌های اقتصادی و تجاری ایران است که از چند دهه پیش تاکنون در ایران حضور دارد. سابقه تولید این پیکاپ به سال 1349 باز می‌گردد، یعنی زمانی که این خودرو با نام اصلی نیسان جونیور وارد بازار ایران شد. خودرویی که با نام نیسان وانت در ایران می‌شناسیم، در حقیقت نسل سوم نیسان جونیور است که بین سال‌های 1970 تا 1982 در بازار جهانی حضور داشت. این خودرو از سال 1970 میلادی یعنی 52 سال پیش تا به امروز در شرکت زامیاد تولید می‌شود.
نسل سوم نیسان جونیور با موتورهای مختلفی به بازار عرضه شد. از بین موتورهای موجود برای این پیکاپ، دو پیشرانه 2.4 لیتری Z24 کاربراتوری (و بعدها انژکتوری) و 2.8 لیتری دیزلی فاو در نسخه مونتاژی ایران موجود هستند. گیربکس‌های چهارسرعته دستی یا پنج سرعته دستی نیز وظیفه انتقال قدرت را در این پیکاپ تک دیفرانسیل سالخورده برعهده داشته‌اند.
پیشرانه Z24، از کاربراتوری به انژکتوری
همان‌گونه که در مقدمه مطلب اشاره کردیم، پیشرانه 2.4 لیتری Z24 در ابتدا از سیستم تزریق سوخت کاربراتوری بهره می‌برد. بین سال‌های 1984 تا 1986، نسخه کاربراتوری پیشرانه Z24 کاربرد بسیاری در محصولات نیسان داشت و علاوه بر نیسان جونیور، در نسل سوم نیسان پاترول نیز به کار گرفته شد. نسخه‌های چهار سیلندر (دو درب و چهار درب) نیسان پاترول نسل سوم در ایران به این پیشرانه مجهز هستند. نسخه اصلی موتور Z24 کاربراتوری نیسان، 103 اسب‌بخار قدرت در 4800 دو بر دقیقه و 182 نیوتن‌متر گشتاور در 2800 دور بر دقیقه آزاد می‌کرد.
وانت نیساناز سال 1986، نسخه انژکتوری این پیشرانه با کد Z24i به بازار آمد. نسخه اصلی این موتور 106 اسب‌بخار قدرت و 186 نیوتن‌متر گشتاور آزاد می‌کرد. این موتور در فاصله سال‌های 1986 تا 1989 در نیسان پت فایندر نیز مورد استفاده قرار گرفت. نیسان از سال 1990 به طور کلی موتور Z24 را کنار گذاشت، در حالی که این موتور طی دهه‌های بعدی در محصولات زامیاد و پارس خودرو مورد استفاده قرار گرفت.
از موتور Z24 تا M24
شرکت مگاموتور در ایران وظیفه تولید موتور خودروهای سایپا را برعهده دارد و حتما لوگوی آن را بر روی پیشرانه‌های پراید، تیبا و شاهین دیده‌اید. این شرکت برای سال‌ها پیشرانه Z24 نیسان را مونتاژ می‌کند و اخیرا آن را M24 نامیده است. تا سال 1381، نوع کاربراتوری این پیشرانه در مگاموتور به تولید می‌رسید و از آن سال تولید نسخه انژکتوری موتور Z24 با استاندارد آلایندگی یورو 2 آغاز شد. موتور Z24 انژکتوری نخستین بار در نیسان پاترول مورد استفاده قرار گرفت. انژكتور Z24 از نوع چند نقطه‌اي مدار بسته مجهز به مبدل كاتاليز و سنسور اکسیژن است و 10 درصد به توان و گشتاور موتور در مقایسه با نسخه کاربراتوری اضافه می‌کند.
M24 تولید موتورهای خارجی توسط شرکت‌های ایرانی همیشه یک نتیجه داشته است و آن کاهش کیفیت قطعات داخلی موتور به همراه افت توان و گشتاور است. پیشرانه Z24 نیز از زمانی که توسط مگا موتور به تولید رسید، با افت کیفی همراه شد و راندمان آن نیز قدری کاهش یافت. حداکثر توان این پیشرانه در نسخه تولیدی سایپا معادل 100 اسب‌بخار است در حالی که گشتاور آن را 190 نیوتن‌متر ذکر کرده‌اند. البته در صورت استفاده از سوخت گاز طبیعی یا CNG، قدرت و گشتاور این پیشرانه به 90 اسب‌بخار و 180 نیوتن‌متر کاهش خواهند یافت. موتور Z24 از سال 1377 در ایران تولید می‌شود و نسخه‌های پیش از آن به موتور با قطعات ژاپنی مجهز هستند.
در سال 1398، زامیاد تصمیم گرفت تا نسخه بهینه شده از موتور Z24 را با استاندارد عدم آلایندگی بالاتر به تولید برساند. نسخه‌های اخیر این پیکاپ به موتور Z24 با استاندارد عدم آلایندگی یورو 4 مجهز هستند. نسخه‌های به کار رفته از این پیشرانه در وانت پادرا و پیکاپ کارون نیز از استاندارد عدم آلایندگی یورو 5 پیروی می‌کنند. این پیشرانه اکنون با نام M24 شناخته می‌شود و در کاتالوگ کارون حداکثر راندمان آن 95 اسب‌بخار قدرت و 187 نیوتن‌متر گشتاور عنوان شده است.
