شرکت ماموت خودرو، که سابقه همکاری طولانی‌مدت و نمایندگی رسمی فولکس واگن در ایران را در کارنامه دارد، در اقدامی قابل توجه، شرایط فروش یکی از جدیدترین و بحث‌برانگیزترین محصولات برقی این غول آلمانی، یعنی فولکس واگن ID-UNYX را برای عرضه در بورس کالا اعلام کرده است. این عرضه، که برای ۱۳ آبان ماه ۱۴۰۴ برنامه‌ریزی شده، نه‌تنها بازگشت رسمی برند فولکس واگن به بازار ایران را پس از چند سال وقفه نشان می‌دهد، بلکه ورود این برند به بخش خودروهای برقی لوکس و پرفورمنس را نیز کلید می‌زند.
بر اساس اطلاعیه منتشر شده، تنها ۳۰ دستگاه از این خودرو در مدل رده‌بالای 06 ULTRA و با قیمت پایه ۳ میلیارد و ۹۳۱ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان روی تابلو بورس کالا خواهد رفت. موعد تحویل این خودروها دو ماه پس از عرضه، در تاریخ ۱۳ دی‌ماه ۱۴۰۴ تعیین شده و متقاضیان نیازمند واریز ۱۰ درصد مبلغ پایه به‌عنوان پیش‌پرداخت هستند. نکته حیاتی در این عرضه، هزینه‌های جانبی قابل توجه آن است؛ خریداران نهایی موظفند علاوه بر قیمت تمام‌شده‌ای که در رقابت بورس کالا کشف می‌شود، ۱۰ درصد مالیات بر ارزش افزوده بر مبنای قیمت نهایی و همچنین مبلغ ۲۶۵ میلیون و ۲۷۱ هزار تومان را بابت هزینه‌های جانبی شامل شماره‌گذاری، بیمه و موارد دیگر پرداخت کنند. این ساختار قیمت‌گذاری بدین معناست که قیمت نهایی برای مصرف‌کننده، به‌ویژه با توجه به تعداد محدود عرضه و ماهیت لوکس خودرو، می‌تواند به شکل قابل توجهی فراتر از قیمت پایه ۴ میلیارد تومانی حرکت کند و احتمالاً به سطوح قیمتی ۵ میلیارد تومان یا بیشتر نزدیک شود.
فولکس واگن ID-UNYX در بورس کالاجزئیات عرضه و مکانیسم کشف قیمت
عرضه ۳۰ دستگاه ID-UNYX در تاریخ ۱۳ آبان ۱۴۰۴، یک عرضه بسیار محدود (قطره‌چکانی) محسوب می‌شود. این تعداد کم، به وضوح نشان می‌دهد که ماموت خودرو قصد سنجش بازار و عرضه یک محصول «هالو» (Halo Car) یا نمادین را دارد، نه یک فروش انبوه. قیمت پایه ۳ میلیارد و ۹۳۱ میلیون تومانی، تنها نقطه شروع رقابت در بورس کالا است. با توجه به محدودیت عرضه، برند معتبر فولکس واگن، تازگی خودروهای برقی و مشخصات فنی جذاب نسخه 06 ULTRA، انتظار می‌رود رقابت شدیدی برای این ۳۰ دستگاه شکل بگیرد.
قیمت نهایی کشف شده در بورس، مبنای محاسبه هزینه‌های نهایی خواهد بود. برای مثال، اگر قیمت رقابتی به ۴.۵ میلیارد تومان برسد، خریدار باید ۱۰ درصد مالیات (۴۵۰ میلیون تومان) و ۲۶۵ میلیون تومان هزینه‌های جانبی را نیز بپردازد که قیمت نهایی را به حدود ۵ میلیارد و ۲۱۵ میلیون تومان می‌رساند. این سطح قیمت، ID-UNYX را در رده خودروهای لوکس بازار ایران قرار می‌دهد. تحویل دو ماهه (دی ۱۴۰۴) نیز نشان می‌دهد که این خودروها احتمالاً یا در گمرکات کشور موجود هستند یا در مراحل نهایی حمل قرار دارند.
فولکس واگن ID-UNYX جدول شرایط فروش فولکس واگن ID-UNYX (اطلاعیه بورس کالا)
در ادامه، جزئیات رسمی اعلام شده برای این عرضه در قالب جدول آمده است.
| نام خودرو | مدل | تاریخ عرضه | تاریخ تحویل | قیمت پایه (تومان) | تعداد عرضه | پیش پرداخت | هزینه‌های جانبی |
| فولکس واگن ID-UNYX | 06 ULTRA | 1404/08/13 | 1404/10/13 | 3,931,500,000 | 30 دستگاه | 10 درصد | 10% مالیات بر ارزش افزوده (بر مبنای قیمت نهایی) + 265,271,000 تومان (سایر هزینه‌ها) |
مشخصات فولکس واگن ID-UNYX
اما ID-UNYX دقیقاً چیست؟ این خودرو صرفاً یک محصول جدید در سبد محصولات برقی (ID) فولکس واگن نیست، بلکه نمادی از استراتژی‌های جدید این شرکت در بازار چین و همکاری‌های پیچیده درون‌گروهی آن است. ID-UNYX که توسط جوینت ونچر «فولکس واگن-آنهویی» (Volkswagen-Anhui) در چین تولید می‌شود، در واقع نسخه ری‌بج شده یا دوقلوی تقریباً همسان «کوپرا تاواسکان» (Cupra Tavascan) است. کوپرا، برند پرفورمنس و اسپرت زیرمجموعه سئات اسپانیا (که خود بخشی از گروه فولکس واگن است) محسوب می‌شود. بنابراین، ID-UNYX ذاتاً یک خودروی اروپایی با مهندسی آلمانی و طراحی اسپانیایی است که در چین مونتاژ شده و اکنون برای بازار ایران در نظر گرفته شده است. این پیشینه، تحلیل فنی و جایگاه بازاری آن را بسیار جذاب‌تر می‌کند.
مشخصات فنی و پلتفرم؛ میراث اسپانیایی در کالبد MEB
زیربنای فولکس واگن ID-UNYX، پلتفرم شناخته‌شده و ماژولار MEB گروه فولکس واگن است. این پلتفرم که ستون فقرات خانواده برقی ID (از ID.3 تا ID.7 و ID.Buzz) و همچنین محصولات برقی آئودی (Q4 e-tron)، اشکودا (Enyaq) و کوپرا (Born و Tavascan) را تشکیل می‌دهد، یک معماری تخصصی برای خودروهای برقی است که امکان جانمایی بهینه باتری در کف و دستیابی به فاصله محوری زیاد را فراهم می‌کند. با این حال، ID-UNYX به لطف ریشه‌های خود در کوپرا تاواسکان، در رده اسپرت‌ترین محصولات ساخته شده بر روی این پلتفرم قرار می‌گیرد.
قوای محرکه نسخه 06 ULTRA: قدرت ۳۴۰ اسب بخاری
مدل عرضه شده توسط ماموت خودرو، 06 ULTRA، قوی‌ترین نسخه این کوپه-کراس‌اوور است. این مدل به سیستم تمام چرخ محرک (AWD) مجهز شده که حاصل استفاده از دو موتور الکتریکی است؛ یک موتور سنکرون آهنربای دائم (PSM) روی محور عقب و یک موتور آسنکرون (ASM) روی محور جلو. این ترکیب، که مشابه مدل‌های GTX فولکس واگن (مانند ID.4 GTX) و مدل VZ در کوپرا تاواسکان است، مجموع خروجی سیستم را به حدود ۲۵۰ کیلووات (معادل ۳۴۰ اسب بخار) می‌رساند. گشتاور نیز بسیار قابل توجه است؛ موتور عقب به تنهایی حدود ۵۴۵ نیوتن‌متر و موتور جلو حدود ۱۳۴ نیوتن‌متر گشتاور تولید می‌کنند.
این اعداد و ارقام، ID-UNYX 06 ULTRA را به یک خودروی سریع تبدیل می‌کنند. شتاب صفر تا صد کیلومتر بر ساعت این خودرو رسماً حدود ۵.۶ ثانیه اعلام شده است که آن را مستقیماً در رده کراس‌اوورهای اسپرت قرار می‌دهد. حداکثر سرعت نیز به صورت الکترونیکی روی ۱۸۰ کیلومتر بر ساعت محدود شده است که برای حفظ پایداری و مدیریت مصرف باتری در خودروهای برقی این کلاس، امری متداول است.
فولکس واگن ID-UNYX باتری، پیمایش و معماری شارژ
انرژی مورد نیاز این مجموعه فنی توسط یک پکیج باتری لیتیوم-یون از نوع NMC (نیکل-منگنز-کبالت) تأمین می‌شود. ظرفیت ناخالص (Gross) این باتری ۸۲ کیلووات ساعت و ظرفیت قابل استفاده (Net) آن ۷۷ کیلووات ساعت است. این همان پکیج باتری استانداردی است که در اکثر مدل‌های برد بلند پلتفرم MEB استفاده می‌شود. بر اساس استانداردهای چرخه‌های تست، ارقام متفاوتی برای پیمایش اعلام می‌شود. در چرخه خوش‌بینانه CLTC چین (که احتمالاً در کاتالوگ‌های رسمی ایران نیز ملاک قرار خواهد گرفت)، برد این خودرو می‌تواند نزدیک به ۵۷۰ کیلومتر اعلام شود. با این حال، در چرخه واقع‌گرایانه‌تر WLTP اروپا، کوپرا تاواسکان VZ با همین مشخصات، بردی در حدود ۵۱۷ کیلومتر را ثبت کرده است. بنابراین، رانندگان در دنیای واقعی باید انتظار پیمایشی بین ۴۰۰ تا ۴۵۰ کیلومتر در رانندگی ترکیبی را داشته باشند که البته بسته به سبک رانندگی و استفاده از سیستم تهویه می‌تواند متغیر باشد.
در بخش شارژ، ID-UNYX از قابلیت شارژ سریع DC با حداکثر توان ۱۳۵ کیلووات پشتیبانی می‌کند. (برخی منابع در مدل‌های جدیدتر MEB به ۱۷۰ کیلووات نیز اشاره کرده‌اند). با این توان، شارژ باتری از ۱۰ درصد تا ۸۰ درصد در شرایط ایده‌آل، کمتر از ۳۰ دقیقه زمان نیاز دارد. برای شارژ خانگی (AC)، این خودرو از شارژر داخلی ۱۱ کیلوواتی بهره می‌برد که شارژ کامل باتری خالی را در زمانی حدود ۸ ساعت امکان‌پذیر می‌سازد.
تحلیل فنی: پلتفرم بالغ اما نه پیشرو
نقطه قوت اصلی ID-UNYX در بخش فنی، استفاده از پلتفرم بالغ و اثبات‌شده MEB است که هندلینگ مناسبی را به ارمغان می‌آورد، و همچنین بهره‌گیری از قوای محرکه قدرتمند ۳۴۰ اسب بخاری نسخه 06 ULTRA. این خودرو قطعاً تجربه رانندگی هیجان‌انگیزی را ارائه خواهد داد. با این حال، یک نقطه ضعف بالقوه در قیاس با رقبای مدرن‌تر (مانند محصولات هیوندای/کیا مبتنی بر پلتفرم E-GMP یا برخی چینی‌های جدید)، عدم استفاده از معماری ۸۰۰ ولتی است. معماری ۴۰۰ ولتی ID-UNYX به معنای سرعت شارژ DC پایین‌تر (حداکثر ۱۳۵ تا ۱۷۰ کیلووات) نسبت به رقبایی است که می‌توانند تا ۳۵۰ کیلووات سرعت شارژ را بپذیرند. هرچند در نبود زیرساخت شارژ فوق‌سریع در ایران، این موضوع فعلاً یک نقطه ضعف تئوریک محسوب می‌شود.
طراحی، کابین و سطح تکنولوژی
ID-UNYX فراتر از مشخصات فنی، با طراحی خود جلب توجه می‌کند. این خودرو در سگمنت بسیار محبوب «کوپه-کراس‌اوور» (Coupe-SUV) قرار می‌گیرد که با خط سقف شیب‌دار و ظاهری تهاجمی‌تر از برادران باکسی‌تر خود مانند ID.4 شناخته می‌شود.
زبان طراحی: تهاجمی، اسپرت و متمایز
طراحی ID-UNYX تقریباً مو به مو با کوپرا تاواسکان یکسان است و تنها در لوگوها و برخی جزئیات سپر متفاوت است. نمای جلو با چراغ‌های اصلی ماتریکسی (IQ.Light LED Matrix) با سه المان مثلثی در هر طرف (که امضای برند کوپرا است) و یک سپر بسیار تهاجمی با ورودی‌های هوای بزرگ (هرچند عمدتاً بسته)، چهره‌ای خشن را به نمایش می‌گذارد. کاپوت عضلانی و خطوط تیز روی بدنه، آن را از طراحی نرم‌تر و دوستانه‌تر سایر مدل‌های ID فولکس واگن متمایز می‌کند. در نمای جانبی، خط سقف شیب‌دار که به یک اسپویلر یکپارچه ختم می‌شود و رینگ‌های آلیاژی بزرگ (احتمالاً ۲۱ اینچی در این مدل)، پروفایل یک خودروی اسپرت را تکمیل می‌کنند. نمای عقب نیز با چراغ‌های LED به هم پیوسته که لوگوی فولکس واگن (یا کوپرا در نسخه اصلی) در مرکز آن به صورت نورانی تعبیه شده، بسیار مدرن و جذاب است. از نظر ابعادی، این خودرو با طول حدود ۴۶۶۳ میلی‌متر، عرض ۱۸۶۰ میلی‌متر و فاصله محوری ۲۷۶۵ میلی‌متر، در رده کراس‌اوورهای کامپکت پلاس یا میدسایز (مشابه تسلا مدل Y یا کیا EV6) قرار می‌گیرد.
داخل کابین ID-UNYX کابین: نمایشگر غول‌پیکر و ستون فقرات مرکزی
در داخل کابین، زبان طراحی اسپرت ادامه می‌یابد. برجسته‌ترین المان کابین، یک «ستون فقرات» مرکزی (Spine) است که از داشبورد تا کنسول میانی امتداد یافته و کابین را به دو بخش راننده و سرنشین تقسیم می‌کند. این طراحی که از تاواسکان به ارث رسیده، حسی متمرکز بر راننده ایجاد می‌کند. در مقابل راننده، برخلاف انتظار، یک کلاستر یا صفحه کیلومتر دیجیتال بسیار کوچک (مشابه ID.4) قرار دارد. فلسفه فولکس واگن در اینجا، تکیه بر نمایشگر هدآپ دیسپلی (HUD) پیشرفته با قابلیت واقعیت افزوده (AR-HUD) است که اطلاعات حیاتی را مستقیماً روی شیشه جلو نمایش می‌دهد.
مرکز فرماندهی خودرو، یک نمایشگر لمسی مرکزی عظیم ۱۵ اینچی است که جدیدترین نسل از سیستم عامل فولکس واگن را اجرا می‌کند. تقریباً تمام تنظیمات خودرو، از جمله سیستم تهویه مطبوع، از طریق این نمایشگر انجام می‌شود. در حالی که این نمایشگر بسیار باکیفیت و سریع است، حذف دکمه‌های فیزیکی برای عملکردهای حیاتی، یکی از انتقادات همیشگی به کابین‌های جدید گروه VW بوده که ممکن است نیازمند عادت کردن باشد. استفاده از صندلی‌های اسپرت با پشت‌سری یکپارچه (Bucket Seats) و متریال باکیفیت (احتمالاً ترکیبی از چرم مصنوعی و میکروفایبر) حس لوکس و اسپرت کابین را تقویت می‌کند.
امکانات رفاهی و ایمنی پیشرفته
نسخه 06 ULTRA به عنوان مدل پرچمدار، باید لیست کاملی از امکانات رفاهی و ایمنی را ارائه دهد. از جمله امکانات مورد انتظار می‌توان به سقف پانورامیک شیشه‌ای، سیستم صوتی پریمیوم (در نسخه تاواسکان از برند Sennheiser استفاده شده)، نورپردازی داخلی چندرنگ، شارژر بی‌سیم و مجموعه‌ای کامل از سیستم‌های کمک‌راننده (ADAS) تحت پکیج IQ.Drive فولکس واگن اشاره کرد. این پکیج شامل کروز کنترل تطبیقی با قابلیت توقف و حرکت، سیستم حفظ خودرو بین خطوط، رادار نقطه کور، هشدار برخورد از جلو با ترمز اضطراری خودکار، دوربین ۳۶۰ درجه و سیستم کمکی پارک است. با توجه به اینکه کوپرا تاواسکان موفق به کسب ۵ ستاره ایمنی کامل از موسسه Euro NCAP شده است، ID-UNYX نیز از نظر ایمنی در سطح بسیار بالایی قرار دارد.
کابین ID-UNYX تحلیل کابین: جذابیت بصری در برابر چالش ارگونومی
کابین ID-UNYX بدون شک از نظر بصری جذاب، مدرن و فناورانه است. اما دو نقطه ضعف بالقوه در آن دیده می‌شود. اول، فدا شدن فضا در برابر استایل؛ خط سقف کوپه، فضای سر سرنشینان عقب را نسبت به یک SUV استاندارد مانند ID.4 محدودتر می‌کند و فضای صندوق عقب (حدود ۵۴۰ لیتر) نیز اگرچه کافی است، اما در مقایسه با رقبایی چون تسلا مدل Y کمتر است. دوم، ارگونومی مبتنی بر نمایشگر؛ وابستگی کامل به صفحه نمایش ۱۵ اینچی برای تنظیمات ساده‌ای مانند دما یا صدای سیستم صوتی، ممکن است در حین رانندگی تمرکز راننده را مختل کند، هرچند نوارهای لمسی زیر نمایشگر برای دسترسی سریع‌تر تعبیه شده‌اند.
شرایط فروش در بورس کالا و تحلیل بازار
بازگشت فولکس واگن با یک خودروی برقی رده‌بالا از طریق بورس کالا، رویدادی مهم برای بازار خودروی ایران است. این استراتژی فروش، مزایا و معایب خاص خود را دارد.
رقبا و جایگاه در بازار ایران
ID-UNYX 06 ULTRA در بازار ایران در یک سگمنت بسیار خاص و نوپا رقابت خواهد کرد. رقبای مستقیم این خودرو، سایر کراس‌اوورهای برقی وارداتی رده‌بالا، عمدتاً چینی، خواهند بود. خودروهایی مانند آواتر ۱۱ (Avatr 11) با مشخصات فنی مشابه (دو موتوره، برد بالا و تکنولوژی پیشرفته)، و همچنین مدل‌های لوکس‌تر از برندهایی چون بی‌وای‌دی (مانند تانگ یا سیل)، می‌توانند رقبای قیمتی و فنی آن باشند. از سوی دیگر، این خودرو باید با کراس‌اوورهای بنزینی لوکس و پریمیوم وارداتی (در صورت باز بودن ثبت سفارش) یا کارکرده‌های موجود در بازار مانند فولکس واگن تیگوان‌های قبلی، و محصولات کره‌ای رده‌بالا (هیوندای سانتافه یا کیا سورنتو نسل جدید) نیز رقابت کند.
برگ برنده ID-UNYX، اعتبار برند فولکس واگن و سابقه خدمات پس از فروش ماموت خودرو است. بسیاری از خریداران، برند آلمانی (حتی با تولید چین) را به برندهای نوظهور چینی ترجیح می‌دهند. با این حال، قیمت نهایی بسیار بالا می‌تواند پاشنه آشیل آن باشد.
تحلیل نهایی: فرصتی برای اعتبار یا ریسک بازار؟
عرضه ID-UNYX یک حرکت استراتژیک از سوی ماموت خودرو است. این شرکت با عرضه یک محصول پرچمدار، پرفورمنس و برقی، جایگاه خود را به عنوان شریک اصلی فولکس واگن در ایران تثبیت کرده و آمادگی خود برای ورود به عصر برقی‌سازی را اعلام می‌کند. برای ۳۰ خریدار اول، این خودرو فرصتی برای تملک یکی از اولین و اسپرت‌ترین کراس‌اوورهای برقی برند فولکس واگن در ایران است.
با این حال، ریسک‌های این عرضه را نباید نادیده گرفت. بازار ایران هنوز از نظر زیرساخت شارژ عمومی در ابتدای راه قرار دارد. قیمت نهایی خودرو که احتمالاً از ۵ میلیارد تومان فراتر خواهد رفت، آن را به یک کالای لوکس تبدیل می‌کند که در شرایط اقتصادی فعلی، بازار هدف بسیار کوچکی دارد. وضعیت خدمات پس از فروش خودروهای برقی با تکنولوژی بالا (به‌ویژه مدیریت باتری) و افت قیمت احتمالی آن‌ها در بازار دست دوم، از دیگر ابهامات پیش روی خریداران است. در نهایت، موفقیت این عرضه ۳۰ دستگاهی، بیش از آنکه بر حجم فروش کلی ماموت خودرو تأثیر بگذارد، به عنوان یک شاخص برای سنجش عطش بازار لوکس ایران به خودروهای برقی گران‌قیمت و با اصالت اروپایی عمل خواهد کرد.
