ماشین آریا سایپا

سایپا آریا یک هاچ‌بک‌کراس دیفرانسیل‌جلو شهری است، پس نباید از آن انتظاری در سطح کراس‌اوورهای چهارچرخ متحرک چند منظوره داشته باشید؛ با این حال نماینده جدید سایپا قادر است به لطف طراحی قابل قبول بدنه، ارتفاع بالاتر از سطح زمین و برخورداری از اِلمان‌های ماشین‌های شاسی‌بلند، نظرات بسیاری را به خود جلب نماید و به عنوان محصولی با ظاهر نسبتاً مدرن (به نسبت رده قیمتی) در بازار مدگرای امروزی مطرح باشد. البته مشخصات فنی نسخه‌های اولیه آریا چنگی به دل نمیزند. در واقع استفاده از پیشرانه نه چندان پیشرفته 8 سوپاپ توربوشارژر (مشابه شاهین)، گیربکس دنده‌ای و کمبود آپشن‌های امنیتی در نمونه‌های اولیه باعث شده که آریا فعلاً خودرو کامل و بی‌نقصی به نظر نرسد اما خوشبختانه سایپا وعده داده به زودی پیشرانه مدرن 3 سیلندر 12 سوپاپ توربو (محصول کارخانه تیوان) جایگزین نسخه فعلی گردد تا آریا به کمک این موتور و گیربکس اتوماتیک جدید و آپشن‌های تکمیلی، حرف‌های بسیار بیشتری برای گفتن داشته باشد. در صورت تحقق این موارد میتوان به نماینده سایپا امید بسیار زیادی داشت.
به هر حال فرزند بلندقامت سایپا به لطف ایمنی قابل قبول پلتفرم SP100، آپشن‌های رفاهی مناسب، گشتاور کافی (حتی با همین پیشرانه قدیمی) از پتانسیل بالایی برای محبوبیت برخوردار است، به شرط آنکه با قیمت منصفانه‌ای به دست مصرف‌کننده نهایی برسد. بخصوص که گستردگی بسیار خوب مراکز خدماتی سایپا در سراسر کشور، اطمینان خاطر مشتریان را به دنبال خواهد داشت.
البته در این بین مشکلاتی هم وجود دارند. مثلاً اینکه پیشرانه M15TC از نظر راندمان یارای رقابت با سایر موتورهای 1.5 لیتری توربو را ندارد و با اینکه از پس رقبای تنفس طبیعی (با حجم مشابه) برمی‌آید، انتظاراتی که از یک پیشرانه مجهز به پرخوران می‌رود را برآورده نخواهد ساخت. بخصوص که خریداران ماشین‌های توربو با توجه به دردرسرهای نگهداری از این نوع انجین‌ها، توقع بیشتری از پرفورمنس اتومبیلشان دارند (البته این مشکل با عرضه موتور جدید برطرف خواهد شد). مسئله بعدی کمبود آپشن‌های امنیتی نظیر ESP است. بخصوص که خودروهای هاچ‌بک کراس بدلیل مرکز ثقل بالاتر از فرمان‌پذیری ضعیف‌تری برخوردارند و امیدواریم هرچه زودتر این گزینه‌های تکمیلی روی آریا قرار گیرد. در آخر هم میتوان از طراحی نسبتاً ساده کابین و از آن مهم‌تر کیفیت پایین پلاستیک‌های داشبورد و تودری‌ها به عنوان نقطه ضعف همیشگی محصولات سایپا یاد نمود که جا دارد در نسخه‌های آینده مورد بازنگری قرار گیرند. در یک جمع‌بندی کلی میتوان گفت که آریا علیرغم تمامی مشکلاتش همچنان شرایط تبدیل شدن به یک خودرو کامل را دارد و در صورت عملی شدن وعده‌های سایپا در خصوص پیشرفت موتور، گیربکس و سطح آپشن قادر است رقبای این رده را به دردسر بیندازد.

سایپا آریا از طراحی نسبتاً زیبا و اصولی بهره می‌برد و با استفاده از خطوط پویا و اِلمان‌های مد روز، موفق شده چهره‌ای امروزی را به تصویر بکشد. حالت کلی بدنه آریا شباهت زیادی به شاهین دارد (که با توجه به اشتراک پلتفرم طبیعی هم هست) اما با کمی دقت به فرم سپرها، ابعاد رینگ‌ها و مدل چراغ‌های عقب متوجه میشویم که سایپا سعی داشته نسخه کراس‌اوور SP100 را با ظاهر خشن‌تر از مدل سدان روانه بازار نماید. در واقع میتوان اینطور برداشت کرد که آریا با طراحی جوان‌پسندانه‌تر نسبت به نسخه سدان خود (یعنی شاهین)، افراد کم سن و سال‌تر را به عنوان بازار هدف انتخاب نموده است. البته در این بین مشکلاتی نظیر ناهماهنگی میان طراحی اسپرت قسمت‌های جلو و عقب با نیم‌رخ ساده و اتوکشیده ماشین به چشم میخورند، اما با این وجود هنوز هم آریا یک کراس‌اوور نسبتاً خوش قیافه محسوب می‌شود و نشان از پیشرفت تیم طراحی سایپا در سالهای اخیر دارد.

در داخل کابین آریا با فضایی مشابه با شاهین روبرو میشویم که برخلاف قسمت بیرونی خلاقیت چندانی در آن بکار نرفته است، با این حال بواسطه ارگونومی قابل قبول و فضاسازی مناسب میتوان نمره قبولی را به آن اعطا نمود. سایپا سعی نموده با استفاده از نشانگرهای اسپرت پشت آمپر، نمایشگر مرکزی با سایز قابل قبول و آپشن‌هایی نظیر سانروف مقداری شور و حال مدرنیته را هم در فضای داخلی آریا بگنجاند اما متاسفانه کیفیت پایین متریال مورد استفاده این اقدامات را تا حدودی خنثی نموده‌اند! البته قرار است در آینده نسخه‌های فول اتومات آریا با تریم جدید داخلی و روکش‌های چرمی به بازار عرضه شوند که قطعاً حس بهتری از مواجهه با یک خودرو امروزی را در ذهن ایجاد خواهد نمود.

در حال حاضر آریا با پیشرانه‌ای مشابه با شاهین روی خط تولید قرار گرفته. یعنی همان موتور 1.5 لیتری توربوشارژر M15TC که در واقع پیشرانه اصلاح شده تیبا و ساینا محسوب می‌شود. این موتور 8 سوپاپ یورو 5، قادر است در بهترین حالت 110 اسب بخار قدرت و 178 نیوتن‌متر گشتاور تولید نماید که هرچند در قیاس با مشخصات سایر موتورهای 1.5 لیتری تولیدی روز جهان جالب نیست اما در برابر مدل تنفس طبیعی قبلی، پیشرفت محسوسی را تجربه کرده. با این حال سایپا وعده داده که در آینده موتور مدرن و پیشرفته 3 سیلندر 12 سوپاپ توربوشارژر (محصول تیوان) را زیر کاپوت قرار دهد تا آریا با ترکیب انجین جدید با گیربکس اتوماتیک به خودرویی کامل و قابل رقابت با محصولات روز بدل شود. بخصوص که پیشرانه جدید علیرغم تعداد سیلندر و حجم کمتر و مصرف سوخت پایین‌تر از قدرت و گشتاور بالاتری برخوردار است. البته عدد خروجی دقیق این موتور هنوز اعلام نشده اما مشخصاتی نظیر استفاده از زنجیر تایم (بجای تسمه)، سیستم باز و بسته شدن متغیر سوپاپ، استاندارد آلایندگی یورو 6 و مواردی از این دست، برای خودرویی در این سطح کاملاً مناسب به نظر میرسند. ضمناً جعبه دنده آریا هم در حال حاضر از نوع 5 سرعته دستی است اما نسخه اتوماتیک به زودی معرفی و عرضه خواهد شد.

آریا در ابتدا با امکانات قابل قبولی نظیر: کیلس و استارتر دکمه‌ای، نمایشگر 7 اینچی مرکزی مجهز به رهیاب ماهواره‌ای و دوربین پارک، سنسور دنده عقب، سانروف برقی، تهویه مطبوع اتوماتیک (تک کاناله)، فرمان برقی مجهز به کلیدهای كنترل سیستم صوتی، دیلایت و اتولایت، چراغ مشایعت، شیشه بالابرها و آینه‌های جانبی برقی (مجهز به سیستم تاشوبرقی)، نشانگر وضعیت دنده‌ها، سيستم ضد سرقت (immobilizer)، كامپيوتر سفری، ترمزهای 4 چرخ دیسکی مجهز به ABS و EBD، حسگر فشار باد تایرها TPMS، هشداردهنده صوتی و تصویری بستن كمربند ايمنی و صندلی عقب مجهز به Iso Fix روانه بازار می‌گردد؛ اما قرار است که در آینده گزینه‌های تکمیلی از قبیل: کیسه‌های هوای جانبی، سامانه کنترل کشش و پایداری الکترونیکی، سیستم کنترل حرکت در شیب، صندلی برقی راننده، کروزکنترل، رینگ‌های بزرگ‌تر و نمایشگر بزرگ‌تر نیز به تیپ‌ فول این محصول اضافه شوند تا آریا توان رقابت با خودروهای روز چینی را بدست آورد.
از نظر ایمنی هم باید گفت پلتفرم SP100 آریا که روی پلتفرم تویوتا یاریس (مدل 2005) توسعه یافته امنیت قابل قبولی (بخصوص در قیاس با محصولات قبلی سایپا) دارد و حتی در ضربات جانبی مقاومت خوبی از خود نشان داده است؛ در نتیجه تنها مشکل محصولاتی نظیر شاهین و آریا در نبود آپشن‌های کمکی امنیتی نظیر ایربگ‌های جانبی و ESP خلاصه میشود که در صورت اضافه شدن آنها در نسخه‌های فول آینده، دیگر میتوان امنیت نماینده جدید سایپا را از بسیاری جهات با خودروهای روز (البته در رده قیمتی مشابه) مقایسه نمود.

هنوز قیمت قطعی کارخانه و قیمت بازار آزاد آریا مشخص نشده و برای همین به سختی میتوان در مورد رقبای مستقیم محصول جدید سایپا صحبت نمود. اما با توجه به اینکه خودروهای با پسوند کراس معمولاً قیمتی گران‌تر از مدلهای هاچ‌بک و سدان ساده دارند میشود حدس زد که آریا هم با قیمتی گران‌تر از شاهین بدست مشتریان خواهد رسید. در این صورت میتوان رقبایی نظیر ام وی ام X22، برلیانس C3 و چانگان CS35 را رو در روی آریا تصور کرد. البته دو گزینه آخری مدتی است که از خط تولید در کشورمان خارج شده‌اند اما نماینده ام وی ام با اصلاحات اخیر و اضافه شده آپشن‌هایی نظیر ESP پرقدرت‌تر از همیشه در بازار می‌تازد. بخصوص که طراحی خوب، آپشن‌های کافی و کابین جذابی هم دارد. با این حال آریا قادر است به کمک گشتاور مناسب حاصل از پرخوران توربو و قیمت مناسب‌تر، مشتریان خاص خودش را داشته باشد. هرچند برای ایجاد رقابت نزدیک باید نسخه‌های کامل‌تری که سایپا وعده داده عرضه شوند. در واقع اگر تمامی آپشن‌های پیش‌بینی شده و پیشرانه جدید تیوان روی آریا قرار بگیرند، این محصول وطنی حرف‌های بسیاری در برابر انواع کراس‌اوورهای کامپکت این رده خواهد داشت، در غیر این صورت فقط با یک قیمت‌گذاری مناسب (یعنی ارزان‌تر از رقبای چینی) میتوان بازار فروش خوبی را برای آریا متصور شد.