خودروسازان ایرانی روزگاری دورانی طلایی را سپری می‌کردند و خطوط مونتاژ خود را به تولید خودروهای باکیفیت ژاپنی و کره‌ای اختصاص داده بودند. اکنون روزها از آن دوران می‌گذرد و چینی‌ها بازار خودرو ایران را در تسلط کامل خود درآورده‌اند.
یکی از خودروهای خارجی مونتاژ داخل که از محبوبیت و فروش فوق‌العاده‌ای در بازار برخوردار شده، مزدا 3 بهمن موتور است. این خودرو در دو نسل توسط گروه بهمن به بازار کشورمان عرضه شد که آخرین مدل آن با نام مزدا 3 جدید در فاصله سال‌های 1389 تا 1398 روی خط تولید قرار داشت. مزدا 3 جدید در یک تیپ دنده‌ای و چهار تیپ اتوماتیک به تولید رسید که هرکدام با امکانات رفاهی مختلفی به دست مشتریان رسیدند.
مزدا 3 جدید حدود ده سال روی خط تولید بهمن موتور بود و به همین دلیل در طی دوران حیات خود رقبای مختلفی را به خود دید. تویوتا کرولا، میتسوبیشی لنسر، هیوندای الانترا، کیا سراتو و حتی چری آریزو 5 توربو برخی از رقبای مزدا 3 در این سال‌ها بوده‌اند که برخی قوی‌تر و برخی ضعیف‌تر از مزدا 3 ظاهر شدند. در ادامه نگاهی به لیست مزایا و معایب مزدا 3 خواهیم داشت. لازم به ذکر است که هم‌اکنون قیمت مزدا 3 تیپ 4 در نسخه صفر کیلومتر، حدود یک میلیارد و 250 میلیون تومان در بازار تعیین شده است.
مزدا 3 یک سدان جمع و جور اسپرت است و ترکیب مناسبی از سواری اسپرت و تجربه رانندگی با یک سدان را ارائه می‌دهد. شاید بتوان نزدیک‌ترین تجربه به مزدا 3 را در کیا سراتو جستجو کرد که سواری اسپرت را غلظت کمتر و قیمت پایین‌تر ارائه می‌دهد.
توانایی فوق‌العاده مزدا 3 در اجرای مانورهای مختلف در معابر باریک و کم عرض، این خودرو را به یک سامورایی آتشین در بازار تبدیل کرده است. هندلینگ نیز جز جدانشدنی سدان‌های ژاپنی است و مزدا 3 در این زمینه نیز درخشان ظاهر می‌شود. به همین دلیل می‌توان این مورد را نخستین دلیل بین مزایا مزدا 3 برشمرد.
خودروهای ژاپنی همچون محصولات تویوتا و هوندا به واسطه کیفیت کم‌نظیری که ارائه می‌دهند، در بازار خودرو به شهرت رسیده‌اند. مزدا 3 نیز همچون دیگر برادران ژاپنی خود در بازار ایران، از کیفیت ساخت فوق‌العاده‌ای بهره‌مند است که یکی دیگر از مزایا مزدا 3 محسوب می‌شود.
کیفیت ساخت مزدا 3 آن‌قدر بالاست که حتی نسخه‌های قدیمی این خودرو نیز امروزه گزینه‌هایی مناسب برای خرید هستند، چرا که میزان افت کیفی آن‌ها در طول سال‌ها بسیار اندک بوده است. مزدا 3 در زمان تولید نیز یکی از باکیفیت‌ترین خودروهای تولید داخل بود که معمولا در صدر جدول باکیفیت‌ها قرار داشت.
شاید بتوان عمده‌ترین مورد در لیست معایب مزدا 3 را سیستم تعلیق خشک و ارتفاع کم آن عنوان کرد. مزدا 3 ساختاری اسپرت دارد و به همین دلیل طراحان سیستم تعلیق آن را خشک طراحی کرده‌اند و ارتفاع خودرو را تا حد امکان کاهش داده‌اند. در نتیجه میزان چسبندگی خودرو افزایش یافته و مزدا 3 تجربه رانندگی بی‌نظیری را در مقایسه با رقبایش ارائه می‌دهد.
اما این سیستم تعلیق در بازار ایران به یک شمشیر دولبه برای مزدا 3 تبدیل شده است. سیستم تعلیق اسپرت سواری خشک و کوبش‌های بسیاری برای سرنشینان به همراه خواهد داشت و ارتفاع اندک نیز موجب گیر کردن مزدا 3 به دست اندازهای متعدد معابر ایران می‌شود. در نتیجه بسیاری از مصرف‌کنندگان به سمت خرید خودروهای جایگزین همچون کیا سراتو یا تویوتا کرولا روی آوردند.
نسخه مونتاژ شده از مزدا 3 در ایران متعلق به یک دهه پیش است و این خودرو را می‌توان هم‌دوره کیا سراتو سایپا دانست. مزدا 3 در مقایسه با خودروهای هم‌دوره خود به هیچ عنوان خودرو کم آپشنی محسوب نمی‌شود اما تولید طولانی مدت این خودرو توسط گروه بهمن در طی یک دهه، موجب شد تا مزدا 3 جدید با نسل جدید تویوتا کرولا، کیا سراتو و میتسوبیشی لنسر مقایسه شود. چنین مقایسه‌ای قطعا موجب شده تا مزدا 3 در جایگاه ضعف قرار بگیرد و این مورد را یکی از معایب مزدا 3 بدانیم. البته گروه بهمن برای پوشش این نقطه ضعف، در واپسین سال‌های تولید مزدا 3 این خودرو را در تیپ 4 با امکانات رفاهی بیشتر به دست مشتریان رساند.