حضور گروه بهمن در نمایشگاه خودرو اصفهان ۱۴۰۴، بیش از یک شرکت در یک رویداد منطقه‌ای، نمایشی جامع از استراتژی کلان این گروه خودروسازی در دوران جدید بازار ایران بود. غرفه بزرگ این شرکت که تمامی زیرمجموعه‌های کلیدی آن از جمله بی‌ام کارز (وارداتی)، بهمن موتور (مونتاژی) و بهمن دیزل و سیبا موتور (تجاری) را در بر می‌گرفت، به وضوح نشان‌دهنده یک رویکرد چندوجهی برای تسلط بر بخش‌های مختلف بازار، از خودروهای لوکس و پاک گرفته تا پیکاپ‌های کاری و کشنده‌های سنگین بود. در حالی که بسیاری از بازدیدکنندگان جذب زرق و برق محصولات جدیدی مانند هونگچی H5 پلاگین هیبرید یا بازگشت نوستالژیک مزدا ۳ شدند، تحلیل عمیق‌تر نشان می‌دهد که گروه بهمن در حال پیاده‌سازی یک نقشه راه هوشمندانه مبتنی بر تنوع سبد محصول، مدیریت ریسک و تهاجم همزمان به بازارهای وارداتی و مونتاژی است. این حضور قدرتمند در اصفهان، که به دور از هیاهوی پایتخت اما در یکی از قطب‌های صنعتی و مصرفی کشور رخ داد، فرصتی برای ارزیابی دقیق‌تر جایگاه این گروه در مقابل رقبای سنتی مانند مدیران خودرو و کرمان موتور فراهم کرد. گروه بهمن با نمایش همزمان خودروهای اقتصادی، میان‌رده، لوکس، پیکاپ و تجاری‌های سنگین، پیامی روشن ارسال کرد: این شرکت دیگر تنها یک مونتاژکار یا یک واردکننده نیست، بلکه یک هلدینگ صنعتی کامل با راه‌حل‌هایی برای تقریباً هر نیاز حمل و نقلی در کشور است.
بی‌ام کارز و استراتژی دوگانه واردات: لوکس‌گرایی پاک و احیای یک نوستالژی
بخش وارداتی گروه بهمن، که تحت نام تجاری «بی‌ام کارز» (BM Cars) فعالیت می‌کند، در نمایشگاه اصفهان دو رویکرد کاملاً متمایز را به نمایش گذاشت که هر دو از اهمیت استراتژیک بالایی برخوردارند. از یک سو، رونمایی از نسخه پلاگین هیبرید هونگچی H5 و از سوی دیگر، نمایش مزدا ۳ جدید، نشان‌دهنده تلاشی حساب‌شده برای هدف‌گیری دو بخش متفاوت اما پرسود بازار وارداتی است.
هونگچی H5 پلاگین هیبرید (PHEV)هونگچی H5 پلاگین هیبرید (PHEV): پرچمدار تکنولوژی در غیاب زیرساخت
رونمایی از هونگچی H5 PHEV، پس از عرضه نسخه بنزینی آن، یک گام جسورانه محسوب می‌شود. هونگچی، به عنوان برند لوکس گروه FAW چین، حامل پیامی از تجمل‌گرایی و تکنولوژی پیشرفته است. نسخه پلاگین هیبرید این سدان نیمه‌لوکس، که احتمالاً از یک پیشرانه ۱.۵ لیتری توربوشارژ در کنار یک موتور الکتریکی و پکیج باتری بهره می‌برد، فراتر از یک محصول برای فروش انبوه، یک بیانیه فنی است. گروه بهمن با عرضه این خودرو نشان می‌دهد که قصد دارد در حوزه خودروهای انرژی نو (NEV) نیز پیشگام باشد، حتی اگر زیرساخت‌های شارژ عمومی در ایران تقریباً وجود خارجی نداشته باشد. این خودرو با قابلیت پیمایش تمام الکتریکی (معمولاً بین ۵۰ تا ۱۰۰ کیلومتر در چرخه‌های استاندارد) و مصرف سوخت ترکیبی بسیار پایین، می‌تواند برای قشر مرفه و علاقه‌مند به تکنولوژی که امکان شارژ شخصی در منزل یا محل کار را دارند، جذاب باشد. با این حال، نقطه ضعف بالقوه این محصول، پیچیدگی فنی، هزینه‌های نگهداری بالاتر نسبت به نسخه بنزینی و البته قیمت‌گذاری بسیار گران‌تر آن خواهد بود که آن را در رقابت مستقیم با خودروهای بنزینی لوکس‌تر یا شاسی‌بلندهای وارداتی قرار می‌دهد. موفقیت H5 PHEV بیش از آنکه به فروش بستگی داشته باشد، به توانایی بی‌ام کارز در ارائه خدمات پس از فروش تخصصی برای یک خودروی هیبریدی پیچیده گره خورده است.
بازگشت محتاطانه مزدا ۳: بازی با کارت برنده نوستالژی
حضور مزدا ۳ در غرفه بی‌ام کارز، شاید مهم‌ترین خبر برای طیف وسیعی از مشتریان ایرانی بود. مزدا ۳، به لطف سال‌ها مونتاژ موفق در گروه بهمن، به نمادی از کیفیت، دوام و لذت رانندگی در بازار ایران تبدیل شده است. بازگشت این خودرو در قالب وارداتی (احتمالاً نسل چهارم با پیشرانه اسکای‌اکتیو ۲.۰ یا ۲.۵ لیتری)، می‌تواند موفقیت بزرگی را برای بی‌ام کارز رقم بزند. این خودرو بر خلاف رقبای چینی، نیازی به اثبات خود ندارد و با اعتبار برند قوی خود وارد می‌شود. با این حال، چالش اصلی، قیمت‌گذاری خواهد بود. تعرفه‌های واردات و هزینه‌های جانبی، قیمت نهایی مزدا ۳ جدید را به محدوده‌ای بسیار بالاتر از دوران مونتاژ آن خواهد برد. این خودرو دیگر یک سدان طبقه متوسط باکیفیت نیست، بلکه یک خودروی وارداتی نسبتاً گران در سگمنت C خواهد بود که باید با شاسی‌بلندهای چینی پرآپشن و بزرگ‌تر رقابت کند. نقطه ضعف بالقوه، دقیقاً همین «قیمت در برابر ابعاد و امکانات» است. مشتری ایرانی ممکن است بین یک سدان کامپکت ژاپنی باکیفیت اما با امکانات استاندارد و یک کراس‌اوور چینی بزرگ‌تر با انبوهی از آپشن‌ها، دچار تردید شود. موفقیت مزدا ۳ جدید به توانایی گروه بهمن در بازاریابی هوشمندانه و تکیه بر اصالت و کیفیت فنی آن بستگی دارد.
فیدلیتی و کاپرا بهمن موتور و آرایش جدید خانواده‌ها: تهاجم به بازار مونتاژی با فیدلیتی و کاپرا
قلب تپنده و ستون فقرات سودآوری گروه بهمن، یعنی «بهمن موتور»، با دستی پر به اصفهان آمده بود. استراتژی این شرکت در بخش مونتاژی، تهاجمی و مبتنی بر «تکثیر مدل» (Model Proliferation) در دو خانواده کلیدی فیدلیتی و کاپرا است. این رویکرد، که یادآور استراتژی‌های موفق مدیران خودرو با برند فونیکس و ام‌وی‌ام است، نشان می‌دهد بهمن موتور قصد دارد هر شکاف قیمتی و سلیقه‌ای را در بازار کراس‌اوورها و پیکاپ‌ها پر کند.
خانواده فیدلیتی: از الیت اقتصادی تا XB1 آینده‌نگر
برند فیدلیتی که در اصل بر پایه محصولات جتور (زیرمجموعه چری) بنا شده، موفق‌ترین قمار بهمن موتور در سال‌های اخیر بوده است. در نمایشگاه اصفهان، شاهد آرایش کامل این خانواده بودیم. فیدلیتی الیت (Elite)، که در واقع همان فیدلیتی پرایم سابق با تغییر نام و احتمالاً به‌روزرسانی‌های جزئی است، نقش مدل پایه و اقتصادی‌تر را ایفا می‌کند و با پیشرانه ۱.۵ لیتری توربو و گیربکس دوکلاچه، همچنان در بخش شلوغ کراس‌اوورهای هفت‌نفره (هرچند با صندلی‌های ردیف سوم نمادین) رقابت می‌کند. یک پله بالاتر، فیدلیتی پرستیژ (Prestige) قرار دارد که نسخه فیس‌لیفت شده (جتور X70 پلاس) با طراحی داخلی و خارجی لوکس‌تر، و مهم‌تر از آن، پیشرانه قدرتمندتر ۱.۶ لیتری توربو GDI و گیربکس ۷ سرعته دوکلاچه تر (Wet DCT) است. این مدل مستقیماً با محصولاتی چون فونیکس تیگو ۸ پرو رقابت می‌کند. اما شاه‌بیت این خانواده، فیدلیتی XB1 (که در بازار جهانی با نام جتور دشینگ (Dashing) شناخته می‌شود) است. XB1 با زبان طراحی کاملاً متفاوت، رادیکال و آینده‌نگر، جوانان را هدف گرفته است. این خودرو با کابین مینیمال و فناورانه و همان پیشرانه ۱.۶ لیتری TGDI، نشان می‌دهد که بهمن موتور فقط به دنبال مشتریان محافظه‌کار نیست. نقطه قوت این استراتژی، پوشش بازه قیمتی گسترده با پلتفرم‌های مشابه است که هزینه‌های تولید و خدمات را کاهش می‌دهد. نقطه ضعف بالقوه، ایجاد «هم‌خوری» (Cannibalization) بین مدل‌ها و سردرگمی مشتری در انتخاب بین سه کراس‌اوور که همگی «فیدلیتی» نام دارند، خواهد بود.
در بخش پیکاپ‌ها، بهمن موتور با هوشمندی کامل، برند نوستالژیک کاپرا را احیا و به سه شاخه تقسیم کرده است خانواده کاپرا: تفکیک بازار کار و سبک زندگی (Lifestyle)
در بخش پیکاپ‌ها، بهمن موتور با هوشمندی کامل، برند نوستالژیک کاپرا را احیا و به سه شاخه تقسیم کرده است. این اقدام، پاسخی مستقیم به نیاز دوگانه بازار پیکاپ در ایران است: خودروی کار و خودروی آفرود/سبک زندگی. کاپرا B تک کابین و دو کابین، جایگزین‌های مدرن‌تری برای وانت‌های کاری قدیمی بازار هستند. این مدل‌ها (احتمالاً بر پایه محصولات ZX Auto) با تمرکز بر قابلیت حمل بار، قیمت رقابتی‌تر و مشخصات فنی ساده‌تر (احتمالاً پیشرانه تنفس طبیعی یا توربوی ضعیف‌تر)، بازار کار و ناوگان‌های شرکتی را هدف گرفته‌اند. در مقابل، کاپرا U دو کابین، با ظاهری لوکس‌تر، کابین مجهزتر و احتمالاً پیشرانه قوی‌تر توربوشارژ و قابلیت‌های آفرود بهتر، مستقیماً به رقابت با پیکاپ‌های گران‌قیمتی مانند کی‌ام‌سی T8 و T9، فوتون تونلند و آمیکو آسنا می‌رود. این تفکیک به بهمن موتور اجازه می‌دهد تا بدون قربانی کردن تصویر لوکس مدل U، بتواند در بازار تیراژی وانت‌های کاری نیز سهم‌خواهی کند. نقطه ضعف احتمالی در این بخش، رقابت بسیار شدید و همچنین سابقه نه چندان درخشان برخی پیکاپ‌های چینی نسل قبل در زمینه دوام و قابلیت اطمینان در شرایط کاری سخت ایران است که کاپراهای جدید باید خلاف آن را ثابت کنند.
قدرت‌نمایی در شریان‌های حیاتی: استراتژی جامع بهمن دیزل و سیبا موتور
بخش سوم و شاید حیاتی‌ترین بخش حضور گروه بهمن در اصفهان، مربوط به زیرمجموعه‌های کار و تجاری آن یعنی بهمن دیزل و سیبا موتور بود. این بخش که اغلب از چشم رسانه‌های خودرویی دور می‌ماند، ستون فقرات مالی و لجستیکی گروه بهمن و کل کشور است. نمایش طیف کاملی از محصولات تجاری نشان داد که گروه بهمن درک درستی از نیازهای زیرساختی اقتصاد ایران دارد.
حضور کامیونت‌های فورس (Foton) از لجستیک شهری تا ترانزیت بین‌المللی
حضور کامیونت‌های فورس (Foton) در رده‌های مختلف وزنی، نشان‌دهنده تمرکز بهمن دیزل بر بازار کلیدی لجستیک و توزیع شهری است. این کامیونت‌ها که در سال‌های اخیر سهم بازار خوبی کسب کرده‌اند، رقبای مستقیم محصولاتی چون جک (آرین دیزل) و شیلر (ایران خودرو دیزل) هستند. در رده سنگین‌وزن، کشنده‌های فوتون که توسط سیبا موتور عرضه می‌شوند، بازیگران شناخته‌شده‌ای در حمل و نقل جاده‌ای هستند. اما معرفی کشنده بایک X9، یک حرکت استراتژیک جدید است. بایک X9 به عنوان یک کشنده مدرن و رده‌بالای چینی، برای رقابت با محصولات اروپایی کارکرده و همچنین دیگر کشنده‌های مدرن چینی (مانند محصولات گروه مایان یا شکموتو) وارد گود شده است. این نشان می‌دهد بهمن در بخش تجاری نیز به دنبال حرکت به سمت محصولات با ارزش افزوده بالاتر است. حضور اتوبوس‌های درون‌شهری و بین‌شهری نیز تکمیل‌کننده این پازل بود و نشان از آمادگی گروه بهمن برای مشارکت در نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی کشور داشت.
تحلیل نهایی: گروه بهمن، از لوکس‌گرایی تا لجستیک
نمایشگاه اصفهان ۱۴۰۴ ثابت کرد که گروه بهمن در حال تبدیل شدن به جامع‌ترین گروه خودروسازی ایران است. استراتژی این گروه بر سه پایه استوار است: اول، واردات مدیریت‌شده و لوکس (بی‌ام کارز) برای کسب سود بالا و ارتقای تصویر برند. دوم، تولید مونتاژی انبوه و متنوع (بهمن موتور) با هدف تسخیر سهم بازار در بخش‌های پرتقاضای کراس‌اوور و پیکاپ. و سوم، تسلط بر بازار خودروهای کار و تجاری (بهمن دیزل و سیبا موتور) به عنوان یک منبع درآمد پایدار و حیاتی برای اقتصاد کشور. این تنوع کم‌نظیر، ریسک فعالیت گروه را به شدت کاهش می‌دهد؛ در حالی که واردات ممکن است با یک مصوبه متوقف شود یا بازار مونتاژی دچار رکود، بخش تجاری و لجستیک همواره تقاضای خود را خواهد داشت. گروه بهمن در اصفهان نشان داد که برای هر سناریویی در بازار پیچیده خودروی ایران، یک راه‌حل در سبد محصولات خود دارد و این، بزرگترین نقطه قوت این گروه در رقابت سنگین پیش رو است.
