بازار خودرو در مسیر گرانی؟ تحلیل نوسانات قیمت در آخرین روز شهریور ۱۴۰۴ + جدول

بازار خودروی ایران در روز ۳۰ شهریور ۱۴۰۴، شاهد روندی ناهمگون و پرنوسان بود. در حالی که قیمت برخی از خودروهای داخلی با ثبات نسبی یا کاهش جزئی همراه شد، بخش قابل توجهی از محصولات مونتاژی و وارداتی با افزایش قیمت‌های چشمگیری از سوی فروشندگان مواجه شدند. این تحولات که در آستانه ورود به فصل پاییز رخ می‌دهد، بار دیگر این پرسش را برای فعالان و مصرف‌کنندگان بازار مطرح می‌کند که آیا موج جدیدی از گرانی در راه است یا این قیمت‌ها صرفاً حباب‌های مقطعی ناشی از قیمت‌گذاری‌های سلیقه‌ای هستند.

افزون بر این، نمی‌توان تأثیر مستقیم فضای سیاسی حاکم و جهش شدید نرخ ارز در روزهای اخیر را نادیده گرفت. بازار خودرو در ایران همواره به عنوان یکی از حساس‌ترین بخش‌های اقتصادی، به سرعت به ریسک‌های سیاسی و نوسانات ارزی واکنش نشان می‌دهد. افزایش نرخ ارز به دو شکل مستقیم و غیرمستقیم بر قیمت‌ها فشار وارد می‌کند: نخست، هزینه تمام‌شده واردات خودرو و قطعات منفصله (CKD) را برای مونتاژکاران به شدت بالا می‌برد و این افزایش هزینه به سرعت به مصرف‌کننده نهایی منتقل می‌شود. دوم، اثر روانی و انتظارات تورمی ناشی از گرانی دلار، حتی بر قیمت خودروهای تماماً داخلی نیز تأثیر گذاشته و فروشندگان را به تعدیل قیمت‌ها برای حفظ ارزش سرمایه خود وامی‌دارد. در واقع، التهاب فعلی در بازار خودروهای مونتاژی و وارداتی، بیش از هرچیز بازتابی از نگرانی‌های موجود در اقتصاد کلان کشور است که خود را در تابلوی صرافی‌ها و سپس در قیمت خودرو نمایان می‌سازد.

تحلیل داده‌های اعلامی از سوی فروشندگان نشان می‌دهد که بازار به سه بخش مجزا تقسیم شده است: خودروهای داخلی که با نوسانات محدود در تلاش برای یافتن تعادل هستند، محصولات مونتاژی چینی که عمدتاً مسیری صعودی را در پیش گرفته‌اند و خودروهای وارداتی که با جهش‌های قیمتی قابل توجه، همچنان پیشتاز گرانی باقی مانده‌اند. لازم به ذکر است که قیمت‌های ذکر شده در این گزارش، نرخ‌های اعلامی از سوی فروشندگان بوده و لزوماً با قیمت نهایی معاملات در بازار یکسان نیست؛ پدیده‌ای که به خودی خود نشان‌دهنده عمق رکود تورمی و فاصله میان انتظارات فروشندگان و توان خریداران است.

خودروهای داخلی؛ نبردی میان ثبات و افزایش‌های محدود

در گروه محصولات داخلی، سایپا و ایران خودرو روز نسبتاً آرامی را پشت سر نگذاشتند. بیشتر مدل‌های خانواده ساینا، از جمله ساینا S و ساینا اتوماتیک، افزایش قیمتی بین ۲ تا ۷ میلیون تومان را تجربه کردند. در مقابل، برخی مدل‌های کوییک و اطلس با کاهش قیمت مواجه شدند که notable‌ترین آن‌ها، افت ۲۷ میلیون تومانی اطلس بود. این روند متناقض نشان‌دهنده سردرگمی در سمت عرضه و تقاضای این بخش از بازار است.

در میان محصولات ایران خودرو نیز وضعیت مشابهی حاکم بود. در حالی که خانواده سورن کاهش قیمتی بین ۴ تا ۶ میلیون تومان را ثبت کردند، اکثر مدل‌های پژو ۲۰۷، دنا و تارا با افزایش قیمت مواجه شدند. به عنوان مثال، پژو ۲۰۷ اتوماتیک فلزی ۱۰ میلیون تومان و دنا ۶ دنده ۶ میلیون تومان گران‌تر شدند. این افزایش‌های محدود در کنار کاهش قیمت برخی دیگر از مدل‌ها، بیانگر آن است که بازار خودروهای داخلی همچنان از نبود یک روند قیمتی مشخص و پایدار رنج می‌برد و هر مدل بر اساس شرایط عرضه و تقاضای خاص خود قیمت‌گذاری می‌شود.

مونتاژی‌ها و چینی‌ها؛ پیشتازان موج جدید گرانی

برخلاف بازار داخلی، اکثر خودروهای مونتاژی چینی در مسیر افزایش قیمت گام برداشتند. محصولات شرکت کرمان موتور، به ویژه خانواده جک، شاهد رشد قابل توجهی بودند؛ به طوری که جک J7 با ۴۵ میلیون تومان، جک T9 با ۳۵ میلیون تومان و جک X5 با ۲۰ میلیون تومان افزایش قیمت مواجه شدند. در سبد محصولات مدیران خودرو نیز وضعیت مشابهی برقرار بود. آریزو ۶ پرو ۲۵ میلیون تومان و ایکس ۵۵ پرو ۱۷ میلیون تومان گران‌تر شدند.

در گروه محصولات مونتاژی، هایما S7 با جهش ۴۵ میلیون تومانی و هایما S8 با افزایش ۷۵ میلیون تومانی، از رکوردداران گرانی در این بخش بودند. این در حالی است که محصولاتی مانند لاماری، ریسپکت و فیدلیتی پرستیژ با کاهش قیمت مواجه شدند. این افزایش قیمت گسترده در میان خودروهای مونتاژی می‌تواند ناشی از عواملی چون نوسانات نرخ ارز، افزایش هزینه‌های تولید و یا تلاش شرکت‌ها برای مدیریت عرضه به منظور کنترل بازار باشد.

وارداتی‌ها؛ تب تند قیمت در بازار لوکس‌ها

بازار خودروهای وارداتی اما داستان کاملاً متفاوتی داشت و شاهد جهش‌های قیمتی بسیار شدید بود. افزایش قیمت‌ها در این بخش به ده‌ها و حتی صدها میلیون تومان رسید. کیا K5 با افزایش ۱۱۰ تا ۱۵۰ میلیون تومانی، کیا اسپورتیج با ۱۶۰ میلیون تومان و هیوندای کونا با رشد خیره‌کننده ۲۸۵ میلیون تومانی، بازار را شوکه کردند.

چانگان CS55 نیز با ۱۶۰ میلیون تومان افزایش، از این قاعده مستثنی نبود. این جهش‌های قیمتی در حالی رخ می‌دهد که عرضه خودروهای وارداتی همچنان محدود است و تقاضای انباشته شده، این بازار را به شدت مستعد نوسانات هیجانی کرده است. در مقابل، کاهش قیمت ۷۵۰ میلیون تومانی میتسوبیشی اوتلندر یا ۸۰ میلیون تومانی آئودی Q5 ایترون، نقاط روشنی در این بازار تیره بودند که البته تأثیر چندانی بر روند کلی آن نداشتند. این وضعیت نشان می‌دهد که تا زمانی که عرضه به ثبات نرسد، بازار وارداتی‌ها همچنان بستر اصلی برای رشد افسارگسیخته قیمت‌ها باقی خواهد ماند.

جدول قیمت‌های اعلامی خودرو در تاریخ ۳۰ شهریور ۱۴۰۴