در تاریخ 6 مرداد ماه 1404، بازار خودروی ایران شاهد تداوم اختلاف قیمت قابل توجه میان نرخ‌های مصوب کارخانه‌ای محصولات شرکت کرمان موتور با برند کی ام سی (KMC) و قیمت‌های حاکم بر بازار آزاد است. این پدیده که بازتابی از عدم تعادل میان عرضه و تقاضا، انتظارات تورمی و فعالیت‌های سوداگرانه است، سبد محصولات این برند چینی-ایرانی را به شکل محسوسی تحت تأثیر قرار داده است. در این گزارش جامع، ضمن ارائه آخرین قیمت‌ها، به تحلیل فنی محصولات، بررسی دلایل این شکاف قیمتی و جایگاه رقابتی خودروهای کی ام سی در بازار پرالتهاب ایران می‌پردازیم.
برند کی ام سی که حاصل همکاری استراتژیک شرکت کرمان موتور با جک موتورز چین (JAC Motors) و زیرمجموعه‌های آن نظیر سهول (Sehol) است، در سال‌های اخیر توانسته با عرضه محصولاتی متنوع در کلاس‌های سدان، کراس‌اوور و پیکاپ، سهم قابل توجهی از بازار را به خود اختصاص دهد. استراتژی این شرکت بر پایه عرضه خودروهایی با طراحی مدرن، امکانات رفاهی گسترده و مشخصات فنی رقابتی در مقایسه با رقبای هم‌وطن خود استوار است. با این حال، قیمت‌گذاری دستوری از یک سو و جذابیت این خودروها برای سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت از سوی دیگر، منجر به ایجاد بازاری موازی شده است که در آن، قیمت‌ها نه بر اساس ارزش ذاتی محصول، بلکه بر پایه میزان تقاضای انباشته و عرضه محدود تعیین می‌شود.
در شرایطی که قیمت‌های نمایندگی در این تاریخ ثبات نسبی را تجربه می‌کنند و اغلب تغییرات صفر درصدی را نشان می‌دهند، بازار آزاد با نوسانات جزئی اما معنادار، همچنان فاصله خود را با مبدأ حفظ کرده است. این اختلاف قیمت در مدل‌های پرطرفدارتر مانند پیکاپ‌های سری T و کراس‌اوور X5 به اوج خود می‌رسد و نشان‌دهنده عطش بالای بازار برای این محصولات و عدم کفایت عرضه کارخانه برای پاسخگویی به این نیاز است. در ادامه، به تفصیل به بررسی دقیق‌تر این موضوع خواهیم پرداخت.
سبد محصولات متنوع: از سدان‌های اسپرت تا پیکاپ‌های قدرتمند
یکی از نقاط قوت کلیدی برند کی ام سی، تنوع سبد محصولات آن است که طیف وسیعی از سلایق و نیازها را پوشش می‌دهد. این شرکت با درک صحیح از خلاء موجود در بازار ایران، به ویژه در بخش سدان‌های مدرن و پیکاپ‌های آفرودی، توانسته است جایگاه خود را تثبیت کند.
در کلاس سدان‌ها، کی ام سی J7 به عنوان پرچمدار این برند شناخته می‌شود. این خودرو که در واقع نسخه ری‌بج شده‌ی سهول A5 پلاس است، با طراحی فست‌بک و ظاهری تهاجمی، جوانان و خانواده‌های علاقه‌مند به خودروهای اسپرت را هدف قرار داده است. پیشرانه 1.5 لیتری توربوشارژ با فناوری پاشش مستقیم سوخت (TGDI) که قادر به تولید 172 اسب بخار قدرت و 280 نیوتن‌متر گشتاور است، در کنار گیربکس شش سرعته دوکلاچه، شتاب‌گیری قابل قبولی را برای این سدان به ارمغان می‌آورد. وجود امکاناتی نظیر سقف پانوراما، نمایشگر عمودی بزرگ، دوربین 360 درجه و سیستم‌های کمک راننده، J7 را به رقیبی جدی برای محصولاتی چون فونیکس آریزو 6 پرو و رسپکت پرایم تبدیل کرده است.
در بخش کراس‌اوورها، کی ام سی X5 که جایگزین خلف جک S5 محبوب شده، نقش محوری را ایفا می‌کند. این خودرو که بر پلتفرم سهول X6 توسعه یافته، از همان پیشرانه قدرتمند J7 بهره می‌برد و با طراحی داخلی و خارجی کاملاً به‌روز شده، امکانات رفاهی مدرن‌تری مانند سقف پانورامیک، صندلی‌های برقی جلو با گرم‌کن و سردکن (در نسخه‌های فول) و نمایشگر یکپارچه، تجربه‌ای متفاوت را ارائه می‌دهد. در کنار آن، مدل‌هایی مانند کی ام سی A5 و ایگل به عنوان گزینه‌های اقتصادی‌تر و جدیدتر، برای رقابت در بازار شلوغ کراس‌اوورهای کامپکت عرضه شده‌اند.
اما شاید بتوان نقطه تمایز اصلی کی ام سی را در بازار پیکاپ‌ها جستجو کرد. کی ام سی T8 به عنوان یک پیکاپ دو دیفرانسیل با ظاهری عضلانی و توانایی‌های آفرود مناسب، توانست به سرعت نظر علاقه‌مندان به این سگمنت را جلب کند. کرمان موتور با عرضه مدل قدرتمندتر و لوکس‌تر کی ام سی T9، این موفقیت را یک گام به جلو برد. T9 با پیشرانه 2 لیتری توربوشارژ GDI که 221 اسب بخار قدرت و 390 نیوتن‌متر گشتاور تولید می‌کند و به یک گیربکس 8 سرعته اتوماتیک ZF مجهز شده، استاندارد جدیدی را در میان پیکاپ‌های چینی بازار ایران تعریف کرده است. امکاناتی نظیر قفل دیفرانسیل اتوماتیک محور عقب، طراحی داخلی مشابه خودروهای سواری لوکس و توانایی‌های فنی برتر، آن را به رقیب مستقیم پیکاپ‌هایی چون فونیکس G7 و بهمن G9 بدل کرده است.
تحلیل قیمت‌های 6 مرداد 1404: جدول مقایسه و دلایل اختلاف
همانطور که در مقدمه اشاره شد، بارزترین ویژگی بازار محصولات کی ام سی در این مقطع زمانی، شکاف عمیق میان قیمت‌های رسمی و بازار آزاد است. جدول زیر، این تفاوت را به وضوح نشان می‌دهد.
| نام خودرو | مدل | نوع قیمت | قیمت (تومان) | تغییر قیمت نسبت به نمایندگی |
| جک S3 اتوماتیک | 1403 | بازار | 1,335,000,000 | نامشخص |
| جک S5 1.5 لیتر اتوماتیک | 1403 | بازار | 1,710,000,000 | نامشخص |
| جک J4 | 1403 | بازار | 925,000,000 | -0.54٪ |
| جک J4 | 1404 | نمایندگی | 932,000,000 | 0٪ |
| جک J4 | 1404 | بازار | 980,000,000 | +5.15٪ |
| کی ام سی A5 1.5 توربو | 1404 | نمایندگی | 1,658,000,000 | 0٪ |
| کی ام سی A5 1.5 توربو | 1403 | بازار | 1,800,000,000 | نامشخص |
| کی ام سی A5 1.5 توربو | 1404 | بازار | 1,845,000,000 | +11.27٪ |
| کی ام سی eJ7 پلاس | 2024 | نمایندگی | 1,950,000,000 | 0٪ |
| کی ام سی eJ7 پلاس | 2024 | بازار | 1,800,000,000 | -7.69٪ |
| کی ام سی eJ7 ساده | 2024 | بازار | 1,400,000,000 | نامشخص |
| کی ام سی J7 | 1404 | نمایندگی | 1,662,000,000 | 0٪ |
| کی ام سی J7 | 1403 | بازار | 1,830,000,000 | نامشخص |
| کی ام سی J7 | 1404 | بازار | 1,875,000,000 | +12.80٪ |
| کی ام سی SR3 1.6 لیتری | 1404 | نمایندگی | 1,568,000,000 | 0٪ |
| کی ام سی T8 | 1403 | بازار | 1,900,000,000 | نامشخص |
| کی ام سی T8 | 1404 | بازار | 1,980,000,000 | -6.15٪ |
| کی ام سی T8 | 1404 | نمایندگی | 2,110,000,000 | 0٪ |
| کی ام سی T9 دو لیتری توربو | 1404 | نمایندگی | 2,525,000,000 | 0٪ |
| کی ام سی T9 دو لیتری توربو | 1403 | بازار | 2,800,000,000 | +10.89٪ |
| کی ام سی T9 دو لیتری توربو | 1404 | بازار | 2,900,000,000 | +14.85٪ |
| کی ام سی X5 توربو 1.5 لیتری | 1404 | نمایندگی | 1,740,000,000 | 0٪ |
| کی ام سی X5 توربو 1.5 لیتری | 1403 | بازار | 1,850,000,000 | نامشخص |
| کی ام سی X5 توربو 1.5 لیتری | 1404 | بازار | 1,900,000,000 | +9.19٪ |
| کی ام سی ایگل 1.5 لیتری | 1404 | کارخانه | 992,000,000 | 0٪ |
| کی ام سی ایگل 1.5 لیتری | 1404 | بازار | 1,050,000,000 | +5.85٪ |
تحلیل جدول فوق چندین نکته کلیدی را آشکار می‌سازد:
بیشترین شکاف قیمتی: پیکاپ کی ام سی T9 با اختلافی بالغ بر ۳۷۵ میلیون تومان، بیشترین فاصله قیمتی را میان کارخانه و بازار به ثبت رسانده است. این موضوع نشان‌دهنده جذابیت فوق‌العاده این مدل برای مصرف‌کنندگان و کمبود عرضه آن در مقایسه با سطح تقاضا است.
اختلاف قیمتی معنادار در سدان‌ها و کراس‌اوورها: مدل‌های پرفروشی چون J7 و A5 نیز به ترتیب با اختلاف ۲۱۳ و ۱۸۷ میلیون تومانی مواجه هستند که این خودروها را از دسترس مصرف‌کننده واقعی که توانایی خرید در بازار آزاد را ندارد، دور می‌کند.
مورد استثنایی T8: به طور عجیبی، قیمت بازار مدل 1404 پیکاپ T8 در این تاریخ، حدود ۱۳۰ میلیون تومان پایین‌تر از قیمت اعلامی نمایندگی است. این پدیده نادر می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد؛ از جمله احتمال عرضه گسترده‌تر این مدل در گذشته که منجر به اشباع نسبی بازار شده، تمرکز بازار بر روی مدل جدیدتر T9، یا احتمالاً یک طرح فروش ویژه از سوی کارخانه که هنوز تأثیر خود را بر قیمت‌های نمایندگی نگذاشته است.
ریشه‌های اختلاف: دلیل اصلی این شکاف‌ها به ساختار کلی اقتصاد و بازار خودروی ایران بازمی‌گردد. عرضه قطره‌چکانی خودرو توسط تولیدکننده (خواسته یا ناخواسته)، وجود سامانه قرعه‌کشی که تقاضای کاذب ایجاد می‌کند و تبدیل خودرو به یک کالای سرمایه‌ای برای حفظ ارزش پول، همگی دست به دست هم داده‌اند تا چنین بازار آشفته‌ای شکل بگیرد.
چشم‌انداز آینده و جایگاه در برابر رقبا
آینده برند کی ام سی در ایران به چند عامل کلیدی بستگی دارد. اولین و مهم‌ترین عامل، توانایی کرمان موتور در مدیریت عرضه و کاهش فاصله قیمتی است. اگر این شرکت بتواند با افزایش تیراژ تولید و حذف یا اصلاح فرآیندهای فروش مبتنی بر قرعه‌کشی، خودرو را به دست مصرف‌کننده نهایی برساند، می‌تواند وفاداری مشتریان را افزایش داده و جایگاه برند خود را مستحکم‌تر کند.
در میدان رقابت، کی ام سی با حریفان قدرتمندی از شرکت‌های مدیران خودرو (برند فونیکس)، بهمن موتور (برندهای دیگنیتی، فیدلیتی و رسپکت) و سایر مونتاژکاران روبرو است. به عنوان مثال، کی ام سی J7 باید با فونیکس آریزو 6 GT که از نظر فنی و آپشنی رقیبی مستقیم است، مبارزه کند. کی ام سی X5 در برابر انبوهی از کراس‌اوورها مانند فونیکس تیگو 7 پرو، لاماری ایما و دیگنیتی پرستیژ قرار دارد. در این رقابت، عواملی چون گستردگی شبکه خدمات پس از فروش، قیمت‌گذاری رقابتی در مبدأ و کیفیت مونتاژ، نقش تعیین‌کننده‌ای ایفا خواهند کرد.
ورود مدل‌های برقی و هیبریدی مانند کی ام سی eJ7 نیز نشان از آینده‌نگری این شرکت دارد، اما موفقیت در این بخش نیازمند توسعه زیرساخت‌های لازم در کشور و ارائه مشوق‌های دولتی است. در نهایت، با توجه به سبد محصولات رقابتی و سابقه مثبت کرمان موتور، می‌توان انتظار داشت که برند کی ام سی همچنان یکی از بازیگران اصلی بازار خودروی ایران باقی بماند، مشروط بر آنکه بتواند بر چالش بزرگ شکاف قیمتی و مدیریت تقاضا فائق آید. ثبات نسبی قیمت‌های نمایندگی در این تاریخ خبر خوبی است، اما این ثبات تا زمانی که به بازار آزاد تسری پیدا نکند، تأثیر ملموسی بر آرامش بازار نخواهد داشت.
